RADAR POLITYCZNY Partie polityczne i ich sympatycy na Facebook u

RADAR POLITYCZNY Partie polityczne i ich sympatycy na Facebook u Czerwiec Raport 6/

Spis treści Wprowadzenie...4 Podsumowanie wyników...5 Liczba postów opublikowanych przez partie polityczne...7 Społeczny odbiór treści politycznych...8 Udostępnienia postów partii politycznych...10 Komentarze pod postami partii politycznych...12 Analiza polubień użytkowników Facebooka...14 Kukiz 15...14 Nowoczesna...15 PiS...16 PO...17 PSL...18 Analiza przepływów...19 Top 6 najbardziej lubianych postów...21 Top 6 najczęściej udostępnianych postów...22 Top 6 najpopularniejszych komentarzy...23 O projekcie...24 Autorzy raportu...26 Strona 2 / 26

Strona 3 / 26

Wprowadzenie Partie polityczne i ich sympatycy jest raportem cyklicznym przygotowanym przez zespół badawczy pod kierunkiem dr. Pawła Matuszewskiego i dr Katarzyny GrzybowskiejWaleckiej we współpracy z BrandON Media Sp. z o.o. Raport obejmuje publicznie dostępne dane pobrane automatycznie z fanpage y ośmiu ogólnopolskich komitetów wyborczych, które uczestniczyły w wyborach parlamentarnych w 2015 r. oraz ich liderów. Wśród nich znalazło się Prawo i Sprawiedliwość z Beatą Szydło, Platforma Obywatelska (brak fanpage a lidera), Nowoczesna z Ryszardem Petru, Kukiz 15 z Pawłem Kukizem, Polskie Stronnictwo Ludowe (brak fanpage a lidera), Partia Korwin z Januszem KorwinMikke, SLD wraz Włodzimierzem Czarzastym oraz Partii Razem (brak fanpage a lidera). Szczegółowe analizy obejmują jednak tylko ugrupowania, które znajdują się w Sejmie. W opracowaniu zostały przedstawione najważniejsze trendy z czerwca roku. Zaprezentowane dane przedstawiają między innymi liczbę publikowanych postów oraz zakres, w jaki są one lubiane, udostępniane i komentowane. Zespół Radaru Politycznego Sugerowany format cytowania raportu: Matuszewski, P., GrzybowskaWalecka, K., Niedbała, K. Kozłowski, J. Partie polityczne i ich sympatycy na Facebooku, Raport Radaru Politycznego nr 6/, /raporty/6_.pdf Strona 4 / 26

Podsumowanie wyników Czerwiec nie przyniósł znaczących zmian w rankingu najbardziej aktywnych fanpage y partii politycznych. Zarówno Kukiz 15 jak i KORWiN nadal wyróżniają się pod względem liczby zamieszczanych postów (350 i 299). Strony pozostałych partii były znacznie mniej aktywne. Na przykład SLD zamieściło ponad trzykrotnie mniej postów w stosunku do Kukiz 15 a PSL czternaście razy mniej. Drugi miesiąc z rzędu Prawo i Sprawiedliwość zamieszczało posty, które generowały największą liczbę polubień. Interesujący jest znaczny spadek zainteresowania treściami zamieszczanymi przez Nowoczesną, która po miesiącach dominacji spadła w rankingu otrzymywanych lajków na czwarte miejsce, za ruchem Kukiz 15 i Partią Razem. Najchętniej udostępniane były treści Partii Razem oraz Nowoczesnej. Bardzo podobne wyniki uzyskały dalsze w kolejności PO, Kukiz 15 oraz PiS. Po raz kolejny treści zamieszczane na stronach partii rządzącej i Premier generowały największą liczbę komentarzy. Zbliżony, ale jednak słabszy wynik osiągnęła Nowoczesna. Treści pozostałych ugrupowań były zdecydowanie rzadziej komentowane. Czerwiec dostarczył danych potwierdzających dotychczas zaobserwowane trendy. Wciąż wyraźny jest podział na obóz związany z partiami prawicowymi oraz, przede wszystkim, obóz Nowoczesnej i PO. o Przepływy polubień między stronami wskazują na to, że częściej sympatycy PO szukają interesujących ich treści na fanpage ach Nowoczesnej i Ryszarda Petru niż sympatycy Nowoczesnej na stronach PO. Można zatem powiedzieć, że partia Ryszarda Petru ma potencjał przyciągania osób sympatyzujących z PO. o Platforma Obywatelska znajduje się w dość niekorzystnym dla siebie położeniu. Z jednej strony wynika to z opisanej powyżej dużej siły przyciągania Nowoczesnej. Z drugiej strony treści publikowane przez PO nie wzbudzają dużego zainteresowania u sympatyków innych partii. o W przypadku PiS obserwujemy utrwalający się rozdział między jego sympatykami a sympatykami Kukiz 15 i partii KORWiN. Partia rządząca posiada jednak liczne grono lojalnych użytkowników (tj. takich, którzy nie lajkują treści innych ugrupowań) o Sympatycy Kukiz 15 coraz rzadziej interesują się treściami publikowanymi przez PiS. Niemniej znaczny odsetek z nich lajkuje treści partii KORWiN i vice versa. Może to oznaczać, że Kukiz pozycjonuje się coraz mocniej jako antysystemowa siła Strona 5 / 26

w parlamencie i coraz rzadziej jest traktowany jako ugrupowanie wspierające partię rządzącą. o Sytuacja PSL jest trudna do interpretacji ze względu na niewielką liczbę danych, które generuje jego strona na Facebooku. Zauważamy kolejny spadek polubień ze strony sympatyków Nowoczesnej i PO oraz niskie odsetki lajków od sympatyków jakichkolwiek innych ugrupowań politycznych. Można postawić hipotezę, że partia ta ulega stopniowej marginalizacji. Strona 6 / 26

Liczba postów opublikowanych przez partie polityczne Czerwiec charakteryzował się największą aktywnością fanpage y Kukiz'15 oraz partii KORWiN. Ugrupowania te opublikowały odpowiednio 350 i 299 postów. Na profilach pozostałych partii publikowano zdecydowanie mniej treści. Sojusz Lewicy Demokratycznej zamieścił o prawie 200 mniej wpisów niż KORWiN. Następne w kolejności były Prawo i Sprawiedliwość (91 postów), Nowoczesna (64 postów) oraz Platforma Obywatela (60 postów). Pozostałe ugrupowania nie opublikowały więcej niż 50 postów Partia Razem (39) oraz PSL (25). Wykres 1. Liczba postów opublikowana przez monitorowane partie Strona 7 / 26

Społeczny odbiór treści politycznych W czerwcu Prawo i Sprawiedliwość, w porównaniu z pozostałymi analizowanymi partiami, zdobyło najwięcej polubień przypadających na jeden post (mediana polubień 727) i utrzymało zdobyte miesiąc temu pierwsze miejsce w rankingu. Zaraz za nim znalazł się Kukiz'15 (mediana polubień 644,5) oraz Partia Razem (mediana polubień 622). Następnym w kolejności ugrupowaniem była Nowoczesna osiągając medianę 570,5 polubień. Kolejne partie, KORWiN i PO, w mniejszym stopniu cieszyły się sympatią internautów. Mediana polubień wyniosła w ich przypadku odpowiednio 381 oraz 368. Na ostatnich miejscach w tym miesiącu znalazł się Sojusz Lewicy Demokratycznej (mediana polubień 31,5) oraz PSL (mediana polubień 27). Wykres 2. Mediana polubień postów partii politycznych Strona 8 / 26

W czerwcu wyraźnie spadła mediana pod postami Prawa i Sprawiedliwości. Jest to jedyny przypadek, kiedy możemy mówić o istotnych statystycznie zmianach w porównaniu do poprzedniego miesiąca. Tabela 1. Dynamika polubień pod postami1 Ugrupowanie KORWiN Kukiz 15 Nowoczesna PiS PO PSL Razem SLD Zjednoczona Lewica 1 XI 2015 XII 2015 I II III IV V VI Zmiana w stosunku do poprzedniego miesiąca 1668 1493 3811 1316 954 28 973 839 978 10981 2088 1425 23 934 95 834 1240 4669 2393 1006 33 888 75 649 989 4653 1395 849 31.5 890.5 54,5 510 809 3264 1061 732 44 993 64 486 716 2058,5 1443 583 36 866 52 319 724 1130 1217 632 30 732 42 381 644,5 570,5 727 368 27 622 31,5 19% 11% 50% 40% 42% 10% 15% 25% 232 374 217,5 Przy szacowaniu zmian uwzględniamy 95% przedział ufności. Strona 9 / 26

Udostępnienia postów partii politycznych Udostępnienia postów wpływają na większy zasięg publikowanych treści. Najbardziej zaangażowani byli internauci udostępniający posty Partii Razem (mediana udostępnień 124). Druga w klasyfikacji była Nowoczesna (mediana udostępnień 96,5) a na trzech kolejnych miejscach znalazły się partie, które osiągnęły bardzo podobny rezultat: Platforma Obywatelska (mediana udostępnień 62,5), Kukiz'15 (mediana udostępnień 59,0) oraz Prawo i Sprawiedliwość (mediana udostępnień 58). Pozostałe partie: KORWiN, PSL oraz SLD odnotowały zdecydowanie gorsze wyniki (mediana udostępnień odpowiednio 35, 10 i 5). Wykres 3. Mediana udostępnień postów partii politycznych Strona 10 / 26

W czerwcu Ruch Kukiz 15 jako jedyny odnotował istotny spadek mediany udostępnień publikowanych postów. Z kolei Partia KORWiN jako jedyna odnotowała wzrost mediany udostępnień w zestawieniu z poprzednim miesiącem. W pozostałych przypadkach zmiany były nieistotne statystycznie. Tabela 2. Dynamika udostępnień postów2 Ugrupowanie KORWiN Kukiz 15 Nowoczesna PiS PO PSL Razem SLD Zjednoczona Lewica 2 XI 2015 XII 2015 187 80 142 121 273 1467,5 116 205 101, 366,5 5 9 10 140 162,5 18 3 20,5 I II III IV V VI Zmiana w stosunku do poprzedniego miesiąca 100 174 444,5 228,5 54 174 606 98,5 39 166 233,5 79,5 49 131 188 123 23 111 159,5 114,5 35 59 96,5 58 52% 47% 39% 49% 209 209 95 81 130 62,5 12 164 11 10,5 123 7,5 24,5 193 12 5,5 173 5 10 178 6 10 124 5 9 52% 0% 30% 17% Przy szacowaniu zmian uwzględniamy 95% przedział ufności. Strona 11 / 26

Komentarze pod postami partii politycznych Funkcja zamieszczania komentarzy daje możliwości nawiązania interakcji między różnymi podmiotami działającymi na scenie politycznej a potencjalnym elektoratem. Największą liczbą komentarzy pod wpisem w czerwcu cieszyła się partia rządząca Prawo i Sprawiedliwość (mediana komentarzy 71). Drugie miejsce należało do Nowoczesnej, gdzie mediana komentarzy wyniosła 59. Na trzecim miejscu znalazł się Kukiz'15 (mediana komentarzy 35). Taki sam wynik, gdzie mediana komentarzy pod postami wyniosła 25, osiągnęło ugrupowanie KORWiN oraz Partia Razem. Nieco gorzej w tej klasyfikacji uplasowała się Platforma Obywatelska (mediana komentarzy 19,5). Najmniej komentarzy w czerwcu znajdowało się pod wpisami PSLu oraz SLD, gdzie mediana komentarzy wyniosła odpowiednio 3 i 2. Wykres 4. Mediana komentarzy pod postami partii politycznych Strona 12 / 26

W czerwcu mediana komentarzy pod postem istotnie się zmieniła jedynie na profilach Prawa i Sprawiedliwości, które odnotowały spadki. Tabela 3. Dynamika komentarzy pod postami3 Ugrupowanie KORWiN Kukiz 15 Nowoczesna PiS PO PSL Razem SLD Zjednoczona Lewica 3 XI 2015 XII I 2015 II III IV V VI Zmiana w stosunku do poprzedniego miesiąca 88 134 141,5 100 65 1,5 31 53 76 34,5 152 112 2 34 10 49 83 385 226 81 1 30 7 37 58 375 117 78 3 33,5 6 38 62 247,5 126,5 41 6 57 6 37 72 191,5 129 22 1 42 3 22 49 125 124,5 37 4,5 27 3 25 35 59 71 19,5 3 25 2 14% 29% 53% 43% 47% 33% 7% 33% 24 30 1 Przy szacowaniu zmian uwzględniamy 95% przedział ufności. Strona 13 / 26

Analiza polubień użytkowników Facebooka Nowe technologie pozwalają nie tylko obserwować, ile razy dany post był polubiony, skomentowany, czy udostępniony. Jesteśmy zdania, że analiza powinna obejmować zachowania użytkowników na różnych fanpage ach o tematyce politycznej. W naszym raporcie zwracamy uwagę na to, czyje treści lubią poszczególni użytkownicy Facebooka. Historia ich polubień obejmuje okres 30 dni do daty polubienia posta na analizowanym fanpage u. Na przykład: jeśli ktoś polubił post Nowoczesnej, to badamy, czy w przeciągu ostatnich 30 dni polubił też posty zamieszczane na fanpage ach innych ugrupowań politycznych. Kukiz 15 W czerwcu, analogicznie jak w poprzednich miesiącach, najwięcej polubień na fanpage ach Kukiz 15 stanowiły kliknięcia,,lubię to od zwolenników partii Janusza KorwinMikkego (29,6%). Można było również zaobserwować dość wyraźną aktywność sympatyków Prawa i Sprawiedliwości (6,7% polubień). Pozostałe przepływy lajków nie przekraczały wartości 1%: zwolennicy Nowoczesnej 0,7 %, Partii Razem 0,3% oraz Platformy Obywatelskiej 0,2%, SLD 0,1% polubień. Wykres 5. Źródła polubień na profilu Kukiz 15 Strona 14 / 26

Nowoczesna Partii Ryszarda Petru udało się przyciągnąć najwięcej zwolenników Platformy Obywatelskiej (18,4% polubień). Zdecydowanie mniejszy, choć wciąż zauważalny był udział osób sympatyzujących z Partią Razem (2,6% polubień) oraz ruchem Kukiz 15 (2,3% polubień). W przypadku pozostałych partii odsetek polubień nie przekraczał wartości 2% (KORWiN 1,4%, SLD 1,3%, PiS 0,3%, PSL 0,1%). Wykres 6. Źródła polubień na profilu Nowoczesnej Strona 15 / 26

PiS Na profilu partii rządzącej, podobnie jak w poprzednich miesiącach, największy odsetek osób, które lajkowały treści tam zamieszczane stanowili sympatycy ruchu Kukiz 15 (12,4%) oraz partii KORWiN (6,7%). W przypadku pozostałych partii odsetek polubień był zdecydowanie niższy i nie przekraczał 0,4%. Wykres 7. Źródła polubień na profilu PiS Strona 16 / 26

PO Aż 44,1% polubień na profilu PO pochodziło od osób, które lajkują również posty Nowoczesnej. Sympatycy pozostałych partii charakteryzowali się raczej marginalną aktywnością na fanpage u największej partii opozycyjnej. 2,1% polubień pochodziło od zwolenników Kukiz 15. Odsetek ten był taki sam (2,0% polubień) wśród sympatyków dwóch partii znajdujących się poza parlamentem Razem oraz SLD. W przypadku pozostałych ugrupowań, odsetek polubień był niższy niż 1%. Wykres 8. Źródła polubień na profilu PO Strona 17 / 26

PSL Profil PSLu w czerwcu przyciągnął największą liczbę sympatyków Nowoczesnej i Platformy Obywatelskiej (odpowiednio 4,7% i 4,0% polubień). Treści zamieszczane przez ludowców w mniejszym stopniu były atrakcyjne dla zwolenników Kukiz 15 (2,0% polubień), partii KORWiN (1,8% polubień) oraz Razem (1,3% polubień). W przypadku pozostałych ugrupowań, odsetek ten był niższy niż 1,0%. Należy jednak odnotować, że liczba polubień pozostawianych na profilu PSL jest znacznie niższa od liczby polubień pozostawianych na innych obserwowanych profilach. Wykres 9. Przepływy polubień na profilu PSL Strona 18 / 26

Analiza przepływów W oparciu o zbierane przez Radar Polityczny dane sprawdziliśmy także przepływy polubień między poszczególnymi grupami fanpage y na Facebooku. Poniżej przedstawiamy podsumowanie zaobserwowanych zachowań sympatyków poszczególnych ugrupowań, które po październikowych wyborach znalazły się w Parlamencie RP. Kukiz 15: Sympatycy ruchu wchodzą najczęściej w interakcje na fanpage ach partii KORWiN i PiS. Po raz kolejny więcej sympatyków PiS lajkuje treści Kukiz 15 niż w drugą stronę (28,5 tys. polubień vs 11,8 tys.). To samo zjawisko, ale o większym natężeniu dotyczy przepływów lajków między fanpage ami Kukiz 15 a KORWiN (126,5 tys. polubień sympatyków KORWiN na profilach Kukiz 15 vs 85,4 tys.). Warto zaznaczyć, że od kilku miesięcy Kukiz 15 nie był powiązany żadnymi wyraźnymi relacjami (powyżej 5000 polubień) z innymi monitorowanymi ugrupowaniami politycznymi. Nowoczesna: W czerwcu użytkownicy lubiący posty zamieszczane przez Nowoczesną i Ryszarda Petru lajkowali wyraźnie jedynie treści publikowane przez PO. Relacja ta była korzystna dla.n. Około 23,2 tys. polubień na fanpage ach Nowoczesnej pochodziło od sympatyków PO, podczas gdy 16,4 tys. polubień na fanpage u PO pochodziło od sympatyków Nowoczesnej. Podobnie jak w poprzednim miesiącu powiązania między Nowoczesną a pozostałymi ugrupowaniami były poniżej odnotowywanego poziomu. PiS: Niezmiennie od momentu, kiedy zaczęliśmy pomiary użytkownicy lubiący posty na fanpage ach PiS najczęściej lajkowali także treści zamieszczane na fanpage ach partii Kukiz 15 i KORWiN. Na przestrzeni ostatnich kilku miesięcy można zauważyć jednak słabnięcie tych relacji. W czerwcu więcej polubień od osób sympatyzujących z PiS przeszło na fanpage e Kukiz 15 niż w drugą stronę (28,5 tys. vs 11,8 tys.). Podobnie niekorzystna dla partii rządzącej była relacja z partią KORWiN (6,3 tys. sympatyków partii KORWiN lajkuje treści PiS vs 9,5 tys. sympatyków PiS lajkujących posty na profilach partii KORWiN). PO: Sympatycy Platformy Obywatelskiej w czerwcu wchodzili w pozytywne interakcje jedynie z fanpage ami Nowoczesnej i Ryszarda Petru. Relacje między fanpage ami były jednakże niekorzystne dla byłej partii rządzącej (16,4 tys. vs 23,2). PSL: Przepływy nie były analizowane ponieważ w analizowanym okresie żadna z relacji nie osiągnęła poziomu 5000 polubień. Strona 19 / 26

Wykres 10. Analiza przepływów polubień * Na wykresie pokazano tylko przepływy powyżej 5000 polubień Strona 20 / 26

Top 6 najbardziej lubianych postów Strona 21 / 26

Top 6 najczęściej udostępnianych postów Strona 22 / 26

Top 6 najpopularniejszych komentarzy Strona 23 / 26

O projekcie Współpraca między BrandON Media a Zakładem Socjologii Polityki w Instytucie Politologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie rozpoczęła się w kwietniu 2015 r. BrandON Media jako firma specjalizująca się w monitorowaniu mediów elektronicznych dostarcza niezbędnych rozwiązań technologicznych umożliwiających pobieranie danych i ich opracowanie. Zapewnia również wsparcie w zakresie ich analizy i interpretacji. Zakład Socjologii Polityki dokonuje analizy danych i ich interpretacji. Paweł Matuszewski doktor socjologii (Collegium Civitas w Warszawie), statystyk, analityk danych i trener. Od 2011 r. adiunkt w Instytucie Politologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie a od 2014 r. kierownik Zakładu Socjologii Polityki w tymże instytucie. Specjalizuje się w socjologii polityki i metodologii badań społecznych. Brał udział w kilkudziesięciu projektach badawczych o charakterze naukowym i komercyjnym, m.in. dla firm doradczych, instytucji badawczych, instytucji naukowych, przedsiębiorstw, związków zawodowych i partii politycznych. Członek kolegium redakcyjnego czasopisma Politologia, EnergetykaSpołeczeństwoPolityka oraz Uniwersyteckiego Czasopisma Socjologicznego. Sekretarz Zarządu Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Socjologicznego. Katarzyna GrzybowskaWalecka politolog, doktor nauk społecznych i politycznych (Europejski Instytut Uniwersytecki we Florencji). Studiowała w Warszawie, Florencji i Oxfordzie. Stypendystka Chevening Scholarship w St Antony s College Uniwersytetu w Oxfordzie. Pracowała dla Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku oraz dla Parlamentu Europejskiego w Brukseli. Od 2012 r. adiunkt w Instytucie Politologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Współpracuje z organizacjami pozarządowymi oraz międzynarodowymi w zakresie kampanii politycznych i wyborczych. Brała udział w projektach dotyczących demokratyzacji, promocji demokracji i współpracy partii politycznych. Była członkiem polskiego zespołu w międzynarodowych projektach nawigatorów wyborczych przed wyborami do Parlamentu Europejskiego: EUprofiler i euandi. Zastępca redaktora naczelnego czasopisma Politologia. Brandon Media jest firmą skoncentrowaną na dostarczaniu usług monitorowania mediów elektronicznych (w tym społecznościowych), rozwiązań do eksploracji danych i analiz dla średnich i dużych firm. Ich usługi opierają się o autorską platformę oprogramowania do zbierania i analizy danych społecznościowych. Tworzą szeroki wachlarz produktów do zastosowań ogólnych, jak Strona 24 / 26

również szereg bardzo konkretnych np. dla klientów z branży motoryzacyjnej. BrandON Media pracuje nad swoimi Rozwiązaniami Monitorowania Mediów od 2010 roku, kiedy to założony został pierwszy oddział firmy w Gdańsku. Od 2012 roku Brandon Media jest również obecna na rynku niemieckim z siedzibą we Frankfurcie nad Menem. Strona 25 / 26

Autorzy raportu Paweł Matuszewski Kontakt: p.matuszewski@radarpolityczny.pl Katarzyna GrzybowskaWalecka Kontakt: k.grzybowskawalecka@radarpolityczny.pl Kamil Niedbała Jakub Kozłowski Monitoring i przygotowanie danych, wsparcie techniczne: BrandON Media Kontakt: info@radarpolityczny.pl Strona 26 / 26