Demokracja parlamentarna w II Rzeczpospolitej WYBORY DO PARLAMENTU W 1922 ROKU: pierwsze wybory do parlamentu odbyły się w 1919 roku; pełnoprawnymi można nazwać wybory z roku 1922, kiedy funkcjonowała Konstytucja Marcowa; sejm po wyborach został podzielony na 17 klubów; prawicy przewodził Związek Ludowo-Narodowy (Narodowa Demokracja), lewicy Polska Partia Socjalistyczna i Polskie Stronnictwo Ludowe Wyzwolenie ; największą partią centrową było Polskie Stronnictwo Ludowe Piast ; żadne z ugrupowań nie www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 1/7
posiadało większości w sejmie, która pozwalała rządzić samodzielnie; 9 grudnia 1922 roku zostało zwołane Zgromadzenie Narodowe, które miało wybrać I prezydenta II RP; w piątej turze został wybrany kandydat PSL Wyzwolenie - Gabriel Narutowicz; 16 grudnia 1922 roku Gabriel Narutowicz został zastrzelony przez Emiliusza Niewiadomskiego WYBORY Z 20 GRUDNIA 1922 ROKU: 20 grudnia 1922 roku rozpisano nowe wybory; Stanisław Wojciechowski - były minister spraw wewnętrznych, przywódcą Polskiej Partii Socjalistycznej; po wyborach sejm podzielił się na 16 klubów; prawica została www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 2/7
zdominowana przez Związek Ludowo-Narodowy zwany Narodową Demokracją czyli Endecją - Roman Dmowski; Stanisław Grabski, Marian Seyda, Stanisław Kozicki; program tej partii zwracał szczególną uwagę na narodowy charakter II Rzeczpospolitej; na czele lewicy stała Polska Partia Socjalistyczna - Tomasz Arciszewski, Norbert Barlicki, Ignacy Daszyński, Mieczysław Niedziałkowski; upaństwowienie przemysłu i poprawę położenia robotników; Polskie Stronnictwo Ludowe Wyzwolenie ; politycy www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 3/7
nielegalnej Komunistycznej Partii Robotniczej Polski, którzy ukrywali się w szeregach innych partii; Polskie Stronnictwo Ludowe Piast - Wincenty Witos, Maciej Rataj; reformy rolne umożliwiające parcelacje wielkiej własności ziemskiej oprócz polskich partii w parlamencie zasiadali także posłowie ugrupowań mniejszości narodowych; żadna z partii nie uzyskała większości w sejmie, a wyłonienie trwałej koalicji okazało się bardzo trudne; premierem rządu został generał Władysław Sikorski; w maju 1923 roku doszło do porozumienia pomiędzy koalicją ugrupowań prawicowych a Polskim Stronnictwem Ludowym www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 4/7
Piast ; podpisane porozumienie zostało nazwane paktem lanckorońskim; określał on politykę nowego rządu, który miał być utworzony po dymisji poprzedniego; wspólne stanowisko wobec polityki rolnej i mniejszości narodowych; w maju 1923 roku nowym premierem został Wincenty Witos trudna sytuacja w kraju; rośnie deficyt budżetowy; ogromna inflacja; drastyczne działania oszczędnościowe; w listopadzie 1923 roku wybuchł powszechny strajk, którzy pacyfikowany był przez policję i wojsko; w grudniu 1923 roku rząd utracił większość parlamentarną www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 5/7
i podał się do dymisji; po upadku rządu Chjeno-Piasta premierem został Władysław Grabski; jego gabinet funkcjonował do 1925 roku; próby utworzenia szerokiej koalicji parlamentarnej, składającej się z polityków Endecji, PSL Piast i PPS; premierem został Aleksander Skrzyński; wewnętrzne spory doprowadziły do dymisji tego rządu już w roku 1926, do władzy powrócił gabinet Chjeno-Piasta; sytuacja w kraju bardzo niestabilna; spadek popularności polityków; 1923-1925 udana reforma walutowa; www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 6/7
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Ściąga eksperta Korpus Ochrony Pogranicza (1923) poprawa bezpieczeństwa na wschodzie; unifikacja prawa w państwie www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 7/7