Uchwała z dnia 13 maja 2004 r. III UZP 11/03. Przewodniczący SSN Krystyna Bednarczyk (sprawozdawca), Sędziowie SN: Beata Gudowska, Zbigniew Myszka.

Podobne dokumenty
Wyrok z dnia 20 grudnia 2006 r. I UK 201/06

Uchwała z dnia 29 października 2002 r. III UZP 7/02

Postanowienie z dnia 7 maja 2003 r. III UZP 3/03. w trybie art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach

Uchwała z dnia 5 kwietnia 2007 r. I UZP 7/06. Przewodniczący SSN Zbigniew Myszka (sprawozdawca), Sędziowie SN: Katarzyna Gonera, Józef Iwulski.

Uchwała z dnia 29 września 2005 r. II UZP 10/05. Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar (sprawozdawca), Sędziowie SN: Beata Gudowska, Andrzej Wróbel.

Wyrok z dnia 26 maja 1999 r. II UKN 672/98

Wyrok z dnia 8 maja 2007 r. II UK 208/06

Uchwała z dnia 30 lipca 2003 r. III UZP 7/03. Przewodniczący SSN Maria Tyszel, Sędziowie SN: Krystyna Bednarczyk (sprawozdawca), Beata Gudowska.

Postanowienie z dnia 3 marca 1999 r. III ZP 1/99

Uchwała z dnia 29 listopada 2005 r. II UZP 12/05. Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar, Sędziowie SN: Beata Gudowska (sprawozdawca),

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wyrok z dnia 27 września 2002 r. II UKN 581/01

Wyrok z dnia 5 maja 2005 r. II UK 219/04

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wyrok z dnia 14 lipca 2005 r. II UK 280/04

Wyrok z dnia 14 września 2000 r. II UKN 711/99

Uchwała z dnia 9 grudnia 2004 r. II UZP 11/04. Przewodniczący SSN Maria Tyszel (sprawozdawca), Sędziowie SN: Andrzej Kijowski, Barbara Wagner.

Uchwała z dnia 1 kwietnia 1998 r. III ZP 2/98. Przewodniczący SSN: Barbara Wagner, Sędziowie SN: Stefania Szymańska, Maria Tyszel (sprawozdawca).

Uchwała z dnia 29 maja 2001 r. III ZP 8/01

Uchwała z dnia 14 czerwca 2006 r. I UZP 3/06. Przewodniczący SSN Herbert Szurgacz (sprawozdawca), Sędziowie: SN Zbigniew Myszka, SA Romualda Spyt.

Uchwała z dnia 17 grudnia 1996 r. III ZP 8/96. Przewodniczący SSN: Jerzy Kuźniar, Sędziowie SN: Maria Mańkowska, Stefania Szymańska (sprawozdawca).

Wyrok z dnia 23 sierpnia 2005 r. I UK 347/04

Uchwała z dnia 8 lutego 2007 r. II UZP 13/06

Wyrok z dnia 3 października 2008 r. II UK 31/08

Wyrok z dnia 12 lutego 2004 r. II UK 235/03

Wyrok z dnia 24 stycznia 2001 r. II UKN 136/00

Wyrok z dnia 5 marca 2003 r. II UK 196/02

Wyrok z dnia 22 marca 2001 r. II UKN 260/00

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Beata Gudowska (przewodniczący) SSN Zbigniew Hajn SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)

Uchwała z dnia 8 stycznia 2007 r. I UZP 5/06

Wyrok z dnia 23 lutego 2005 r. III UK 213/04

Wyrok z dnia 19 marca 2003 r. II UK 157/02

Wyrok z dnia 24 kwietnia 2008 r. II UK 269/07

Wyrok z dnia 26 marca 2007 r. I PK 262/06

Wyrok z dnia 7 września 2005 r. II UK 20/05

Uchwała z dnia 4 października 1996 r. III ZP 3/96

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Uchwała z dnia 21 sierpnia 1996 r. II UZP 7/96. Przewodniczący SSN: Teresa Flemming-Kulesza, Sędziowie SN: Józef Iwulski, Maria Tyszel (sprawozdawca).

Uchwała z dnia 28 maja 1996 r. II UZP 11/96

Wyrok z dnia 16 grudnia 2004 r. II UK 79/04

Uchwała z dnia 7 maja 2003 r. III UZP 2/03

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wyrok z dnia 7 lutego 2007 r. I BU 11/06

Uchwała z dnia 29 października 2002 r. III UZP 8/02

Wyrok z dnia 6 lutego 2001 r. III ZP 31/00

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Uchwała z dnia 14 września 1995 r. II UZP 17/95. Przewodniczący SSN: Teresa Romer (sprawozdawca), Sędziowie SN: Kazimierz Jaśkowski, Jerzy Kuźniar,

Wyrok z dnia 3 grudnia 1999 r. II UKN 238/99

Wyrok z dnia 14 czerwca 2005 r. I UK 280/04

Wyrok z dnia 19 lipca 2001 r. II UKN 490/00

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący) SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca) SSN Zbigniew Korzeniowski

Wyrok z dnia 3 grudnia 2004 r. II UK 59/04

Uchwała z dnia 13 maja 2004 r. II UZP 4/04. Przewodniczący SSN Krystyna Bednarczyk, Sędziowie SN: Beata Gudowska, Zbigniew Myszka (sprawozdawca).

Wyrok z dnia 6 sierpnia 2008 r. II UK 361/07

Uchwała z dnia 24 października 1996 r. II UZP 19/96. Przewodniczący SSN: Teresa Romer, Sędziowie: SN Jerzy Kuźniar (sprawozdawca), SA Zbigniew Myszka.

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wyrok z dnia 13 stycznia 2005 r. II UK 122/04

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wyrok z dnia 16 grudnia 1998 r. II UKN 386/98

Wyrok z dnia 12 maja 2005 r. I UK 245/04

UCHWAŁA. Protokolant Joanna Porowska

Wyrok z dnia 19 grudnia 2001 r. II UKN 698/00

Wyrok z dnia 22 marca 1994 r. II UR 4/94

Wyrok z dnia 20 sierpnia 2002 r. II UKN 512/01

Wyrok z dnia 18 sierpnia 1999 r. II UKN 83/99

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wyrok z dnia 10 października 2006 r. I UK 96/06

Wyrok z dnia 18 listopada 2004 r. II UK 40/04

Uchwała z dnia 12 lipca 2005 r. II UZP 5/05. Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar, Sędziowie SN: Andrzej Kijowski (sprawozdawca),

Uchwała z dnia 4 lutego 1999 r. III ZP 38/98. Przewodniczący SSN: Jerzy Kuźniar, Sędziowie SN: Teresa Romer, Stefania Szymańska (sprawozdawca).

Wyrok z dnia 16 maja 2006 r. III UK 21/06

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Uchwała z dnia 8 lipca 1999 r. III ZP 10/99

Wyrok z dnia 4 lipca 2007 r. II UK 280/06

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wyrok z dnia 18 lipca 2006 r. I UK 370/05

Postanowienie z dnia 13 grudnia 2005 r. II UZP 14/05

Wyrok z dnia 11 stycznia 2011 r. I UK 277/10

Wyrok z dnia 13 stycznia 2006 r. I UK 145/05

Wyrok z dnia 4 grudnia 2003 r. I PK 72/03

Wyrok z dnia 27 września 2002 r. II UK 214/02

Wyrok z dnia 11 stycznia 2005 r. I UK 135/04

Wyrok z dnia 5 czerwca 1998 r. III ZP 15/98

Wyrok z dnia 7 kwietnia 2006 r. I UK 223/05

POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Myszka

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wyrok z dnia 12 sierpnia 1998 r. II UKN 171/98

Wyrok z dnia 4 października 2006 r. II UK 30/06

Wyrok z dnia 21 grudnia 2004 r. I UK 44/04

Wyrok z dnia 21 czerwca 2001 r. II UKN 428/00

Wyrok z dnia 11 stycznia 2005 r. I UK 136/04

Wyrok z dnia 20 listopada 2001 r. II UKN 360/00

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Dawid Miąsik (przewodniczący) SSN Zbigniew Myszka (sprawozdawca) SSN Piotr Prusinowski

Wyrok z dnia 16 maja 2006 r. I UK 286/05

POSTANOWIENIE. SSN Beata Gudowska

Wyrok z dnia 12 stycznia 2001 r. II UKN 186/00

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II BU 5/06. Dnia 9 stycznia 2007 r. Sąd Najwyższy w składzie :

Transkrypt:

Uchwała z dnia 13 maja 2004 r. III UZP 11/03 Przewodniczący SSN Krystyna Bednarczyk (sprawozdawca), Sędziowie SN: Beata Gudowska, Zbigniew Myszka. Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora Prokuratury Krajowej Piotra Wiśniewskiego po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 maja 2004 r. sprawy z wniosku Jana W. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w R. o ustalenie kapitału początkowego, na skutek zagadnienia prawnego przekazanego przez Sąd Apelacyjny w Rzeszowie postanowieniem z dnia 19 listopada 2003 r. [...] Czy okres faktycznego podlegania ubezpieczeniu - przyjmowany dla obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego w warunkach określonych przepisami art. 174 ust. 3 w związku z art. 17 ust. 1 i 3 i art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - obejmuje okres faktycznego podlegania ubezpieczeniu mieszczący się w ramach wybranych przez ubezpieczonego z okresu od dnia 1 stycznia 1980 roku do dnia 31 grudnia 1998 r. kolejnych 10 lat kalendarzowych, czy też pod tym pojęciem należy rozumieć okres faktycznego podlegania ubezpieczeniu ustalony w całym okresie od dnia 1 stycznia 1980 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku?" p o d j ą ł uchwałę: Przyjęcie okresu faktycznego ubezpieczenia dla ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego zgodnie z zasadami określonymi w art. 174 ust. 3 w związku z art. 17 ust. 1 lub 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353) może mieć miejsce jedynie wówczas, gdy podstawy tej nie można obliczyć na zasadach przewidzianych w art. 174 ust. 3 w związku z art. 15 i 16 tej ustawy. U z a s a d n i e n i e

2 Postanowieniem z dnia 19 listopada 2003 r. Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rzeszowie przedstawił Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia następujące zagadnienie prawne: czy okres faktycznego podlegania ubezpieczeniu, przyjmowany do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego w warunkach określonych przepisami art. 174 ust. 3 w związku z art. 17 ust. 1 i 3 i art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.), obejmuje okres faktycznego podlegania ubezpieczeniu społecznemu mieszczący się w ramach wybranych przez ubezpieczonego z okresu od dnia 1 stycznia 1980 r. do dnia 31 grudnia 1989 r. kolejnych 10 lat kalendarzowych, czy też pod tym pojęciem należy rozumieć okres faktycznego podlegania ubezpieczeniu ustalony w całym okresie od dnia 1 stycznia 1980 r. do dnia 31 grudnia 1998 r. Zagadnienie prawne wystąpiło przy ocenie prawidłowości decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w R. z dnia 17 września 2002 r., ustalającej podstawę wymiaru kapitału początkowego wnioskodawcy opartą na przeciętnej podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne z roku 1998 i lat 1990-1998. W odwołaniu od tej decyzji wnioskodawca domagał się przyjęcia podstawy wymiaru składki z okresu pełnych lat 1991-1998, gdyż wobec odbywania zasadniczej służby wojskowej przed 1991 rokiem nie osiągał dochodu w poprzednich latach. Wyrokiem z dnia 17 kwietnia 2003 r. Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rzeszowie umorzył postępowanie w części dotyczącej nieuwzględnienia przy ustalaniu podstawy wymiaru kapitału początkowego okresu roku 1989 r., a w pozostałej części odwołanie oddalił. Sąd uznał za prawidłowe ustalenie okresów, z których dochody zostały przyjęte przy ustalaniu podstawy wymiaru kapitału początkowego, gdyż były to okresy faktycznego podlegania ubezpieczeniu. W apelacji od tego wyroku wnioskodawca ponowił żądanie zgłoszone w odwołaniu. Rozpoznając apelację Sąd Apelacyjny powziął wątpliwości w jaki sposób stosować reguły ustalania kapitału początkowego na podstawie art. 174 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach, który to przepis odsyła do zasad określonych w art. 15, 16, 17 ust. 3 i 18 tej ustawy, w stosunku do osób, które w latach 1980-1998 podlegały faktycznie ubezpieczeniu przez okres dłuższy niż 10 lat, natomiast nie osiągały dochodów w całym okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych w związku z odbywaniem służby wojskowej. W stosunku do tych osób przepis art. 17 ust. 1 i 3 odstępuje od ogólnej reguły określonej w art. 15 ust. 1, dotyczącej okresu kolejnych

3 10 lat kalendarzowych, pozwalając na przyjęcie do ustalenia podstawy wymiaru składek okresu faktycznego podlegania ubezpieczeniu. Trudności interpretacyjne dotyczą sformułowania okresu faktycznego podlegania ubezpieczeniu, gdyż nie jest jasne, czy chodzi o wszystkie okresy podlegania ubezpieczeniu w latach 1980-1998 z wyłączeniem okresów nieobjętych ubezpieczeniem, czy też okres ten jest ograniczony do wybranych przez zainteresowanego 10 kolejnych lat kalendarzowych. Brak zastosowania przez ustawodawcę w podanej normie jakiegokolwiek czasowego ograniczenia wskazywałby na ustalenie pierwszej z wymienionych możliwości. Jej zastosowanie spowodowałoby jednak, iż osoby objęte dyspozycją art. 17 ust. 3 nie miałyby prawa wyboru kolejnych 10 lat kalendarzowych. Stanowiłoby to przejaw braku równości ubezpieczonych, sprzeczny z zasadą sformułowaną w art. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze zm.). Przyjęcie takiej wykładni mogłoby prowadzić do zaniżenia wskaźnika wysokości kapitału początkowego. Druga z możliwości, polegająca na ograniczeniu okresu faktycznego podlegania ubezpieczeniu społecznemu do lat kalendarzowych wybranych przez osobę zainteresowaną również byłaby dopuszczalna przede wszystkim ze względu na funkcję, jaką ma pełnić przepis art. 17 ust. 3, którego intencją było swoiste uprzywilejowanie osób nie legitymujących się okresem kolejnych 10 lat ubezpieczenia z uwagi na odbywanie służby wojskowej. Natomiast wydaje się, że prezentowany przez organ rentowy sposób ustalania okresu uwzględnianego przy obliczaniu podstawy wymiaru kapitału początkowego nie ma uzasadnienia prawnego. Nie jest to bowiem ani okres kolejnych 10 lat kalendarzowych (przyjęto 11 lat kalendarzowych), ani okres faktycznego podlegania ubezpieczeniu (wnioskodawca podlegał ubezpieczeniu również w 1987 r.). Problematyka dotycząca interpretacji przepisu art. 174 ust. 3 jest zagadnieniem nowym, nie posiadającym żadnego orzecznictwa ani poglądów doktryny, zatem występujące wątpliwości uzasadniają przedstawienie zagadnienia prawnego na podstawie art. 390 1 k.p.c. Prokurator wniósł o udzielenie na przedstawione zagadnienie prawne następującej odpowiedzi: przyjęcie okresu faktycznego ubezpieczenia dla ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego zgodnie z zasadami określonymi w art. 174 ust. 3 w związku z art. 17 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.) może mieć miejsce jedynie wówczas, gdy podstawy tej nie można obliczyć na zasadach przewidzianych w art. 174 ust. 3 w związku z art. 15 i 16 tej ustawy.

4 następuje. Rozstrzygając przedstawione zagadnienie prawne Sąd Najwyższy zważył, co Przepis art. 174 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowi, że podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych jest wybierany z okresu od dnia 1 stycznia 1980 r. do dnia 31 grudnia 1998 r. Odesłanie do wymienionych przepisów oznacza, że zasady ustalania podstawy wymiaru kapitału początkowego są takie same, jak zasady ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent. Ogólne zasady ustalania tej podstawy uregulowane są w art. 15 ust. 1, zgodnie z którym podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę. Prawo wyboru okresu kolejnych 10 lat kalendarzowych ograniczone jest w przypadku ustalania podstawy wymiaru kapitału początkowego do lat 1980-1998. Zainteresowanemu pozostawiony jest wybór okresu, z którego podstawa wymiaru składek przyjmowana jest do podstawy wymiaru kapitału początkowego, tylko w granicach określonych powołanymi przepisami, co oznacza, że okres ten nie może być ani dłuższy, ani krótszy niż 10 lat i że z tego dziesięcioletniego okresu nie mogą być wyłączone żadne okresy. W szczególności nie są wyłączone okresy, w których zainteresowany nie podległ ubezpieczeniu społecznemu i w związku z tym nie osiągał dochodów, które mogłyby stanowić podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Wynika to z regulacji zawartej w art. 16 ust. 1, który stanowi, że przy ustalaniu kolejnych 10 lat kalendarzowych przyjmuje się lata kalendarzowe następujące bezpośrednio po sobie, chociażby ubezpieczony w niektórych z tych lat przez okres roku lub w okresie krótszym niż rok nie pozostawał w ubezpieczeniu. Jeżeli w okresie ostatnich 20 lat występowały przerwy w ubezpieczeniu, zainteresowany, chcąc osiągnąć najkorzystniejszy wskaźnik podstawy wymiaru, może wybrać taki okres kolejnych 10 lat, w którym przerwy były najkrótsze. Wyjątki od tej ogólnej zasady określone są w art. 17 ust. 1 i 3. Pierwszy z tych przepisów stanowi, że jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru renty w myśl art. 15 ust. 1 dla ubezpieczonego, o którym mowa w art. 58 ust. 1 pkt 1-4, do ustalenia podstawy wymiaru przyjmuje się podstawę wymiaru składek za okres faktycznego

5 podlegania ubezpieczeniu. Ubezpieczeni, o których mowa w art. 58 ust. 1 pkt 1-4, są to osoby, które w dacie upływu ostatniego dwudziestolecia miały nie więcej niż 30 lat. W stosunku do takich osób ustawodawca zakłada, że okres ubezpieczenia od momentu, w którym mogły podjąć zatrudnienie lub inną działalność podlegającą ubezpieczeniu, może być ze względu na ich wiek krótszy niż 10 lat. Osoby, które mogły zacząć podlegać ubezpieczeniu później niż 10 lat wstecz przed upływem ostatniego dwudziestolecia, nie mają możliwości wyboru kolejnych 10 lat kalendarzowych. Zawarte w omawianym przepisie zastrzeżenie, że stosuje się go do ubezpieczonych, którym nie można ustalić podstawy wymiaru na zasadach ogólnych, nie odnosi się do osób, które z różnych przyczyn w kolejnych dziesięciu latach miały przerwy w ubezpieczeniu i ich okres faktycznego podlegania ubezpieczeniu był krótszy niż 10 lat. W stosunku do takich osób można bowiem ustalić podstawę wymiaru na zasadach określonych w art. 15 ust. 1 przy zastosowaniu art. 16. Przepis art. 17 ust. 1 ma zastosowanie do osób, których okres podlegania ubezpieczeniu nie mógł obejmować przynajmniej 10 lat. Dotyczy więc osób, które w dniu 31 grudnia 1998 r. miały nie więcej niż 30 lat i to tylko tych, których okres podlegania ubezpieczeniu jest krótszy niż 10 lat. Na podstawie art. 17 ust. 3 omówione wyżej zasady stosuje się odpowiednio, jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru renty w myśl art. 15 ust. 1 dla ubezpieczonego, o którym mowa w art. 58 ust. 1 pkt 5, z powodu pełnienia zastępczej służby wojskowej, odbywania czynnej służby wojskowej albo korzystania z urlopu wychowawczego. Ubezpieczonym, o którym mowa w art. 58 ust. 1 pkt 5 jest osoba, która w dniu upływu ostatniego dwudziestolecia, miała więcej niż 30 lat. Przepis ma zastosowanie do osób, których okres ubezpieczenia musiał być krótszy niż 10 lat nie ze względu na wiek, lecz ze względu na niezależne od nich przeszkody - pełnienie zastępczej lub czynnej służby wojskowej albo korzystanie z urlopu wychowawczego. Także w stosunku do tych osób przy ustalaniu podstawy wymiaru uwzględnia się okres faktycznego podlegania ubezpieczeniu tylko wówczas, gdy nie jest możliwe ustalenie podstawy wymiaru na zasadach ogólnych, a więc nie do wszystkich osób, które kiedykolwiek odbywały czynną lub zastępczą służbę wojskową albo korzystały z urlopu wychowawczego. Okres faktycznego podlegania ubezpieczeniu, o którym mowa w art. 17 ust. 1, obejmuje te lata, w których zainteresowany był objęty ubezpieczeniem, przy czym do ustalenia podstawy wymiaru przyjmuje się podstawę wymiaru składek za cały okres

6 ubezpieczenia, który nie jest nigdy dłuższy niż 10 lat, gdyż albo ubezpieczenie rozpoczęło się przed upływem 10 lat do dnia 31 grudnia 1998 r. albo skończyło się przed tą datą (na przykład w razie korzystania z urlopu wychowawczego). W takim przypadku ubezpieczony nie ma już możliwości wyboru. Zasugerowana w przedstawionym zagadnieniu prawnym możliwość przyjęcia przy ustalaniu podstawy wymiaru okresu faktycznego ubezpieczenia mieszczącego się w wybranych przez ubezpieczonego kolejnych dziesięciu latach kalendarzowych nie wchodzi w ogóle w rachubę, gdyż w sytuacji, gdy ubezpieczony ma możliwość wyboru okresu kolejnych 10 lat kalendarzowych, przepisy art. 17 ust. 1 i 3 nie mają zastosowania. Nie można wybrać do ustalenia podstawy wymiaru dowolnych lat podlegania ubezpieczeniu mieszczących się w latach 1980-1998, gdyż art. 16 wyklucza taką możliwość. W sformułowaniu zagadnienia prawnego istnieje sprzeczność, skoro dotyczy ono interpretacji art. 17 ust. 1 i 3, natomiast wątpliwości występują w odniesieniu do sytuacji wyłączonych z regulacji tymi przepisami. Mając jednak na uwadze fakt, że zasady obliczania kapitału początkowego stosowane są w praktyce od niedawna i mogą występować wątpliwości co do ustalania podstawy wymiaru tego kapitału, Sąd Najwyższy udzielił odpowiedzi sformułowanej w sentencji uchwały. ========================================