PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO PRZY ZESPOLE SZKÓŁ W SEROKOMLI na rk 2016/2017 ZATWIERDZONY PRZEZ RADĘ PEDAGOGICZNĄ ORAZ RADĘ RODZICÓW Opracwanie prgramu : mgr Agnieszka Trwga mgr Elżbieta Witek 1
1. Pdstawy prawne * Ustawa systemie światy (Dz. U.z 2015 pz 2156 z późn. zm) * Rzprządzenie Ministra Edukacji Nardwej z dnia 17 czerwca 2016 r. zmieniające rzprządzenie w sprawie pdstawy prgramwej wychwania przedszklneg raz kształcenia gólneg w pszczególnych typach szkół (Dz. U. z dnia 23 czerwca 2016 pz.895) 2. Pjęcie wychwania Przez wychwanie rzumie się całść wpływów i ddziaływań kształtujących rzwój człwieka i przygtwujących g d życia w spłeczeństwie.( T. Wujek) Wychwanie rzpczyna się w rdzinie, natmiast przedszkle tylk je kntynuuje i ukierunkwuje. Przedszkle nie mże zastąpić dmu rdzinneg, mże uzupełnić jedynie w tych sferach, w których ddziaływanie dmu jest niewystarczające. Celem działań nauczyciela pwinn być pśredniczenie w przekazywaniu i nadawaniu knkretnych treści wartścim uniwersalnym w czasie wspólneg działania, a przez t pwdwanie wewnętrzneg rzwju dziecka. Prgram wychwawczy ma na celu pprawę jakści pracy edukacyjnej, uwzględnia ptrzeby spłecznści przedszklnej: dzieci, rdziców i śrdwiska raz pracwników. Integruje nauczycieli i rdziców w realizwaniu celów wychwawczych. Ma n za zadanie kreślać, jakimi wartściami kierujemy się w stsunku d naszeg wychwanka, jeg rdzica, jakie nrmy pstępwania czy zachwania są pżądane, aby dzieck umiał funkcjnwać w śrdwisku zgdnie z przyjętymi nrmami spłecznymi. 3. Zadania przedszkla 1. Zbadać czekiwania rdziców w zakresie metd wychwawczych. 2. Pznać i stswać metdy skuteczneg ddziaływania wychwawczeg. 3. Systematycznie przeprwadzać zajęcia prfilaktyczn edukacyjne uczące dzieci, jak radzić sbie w trudnych sytuacjach raz chrniące je przed niebezpieczeństwem. 4. Współdziałać z instytucjami raz specjalistami w celu tczenia pieką i terapią dzieci dtkniętych przemcą. 5. Współdziałać z rdzicami, wykrzystując skuteczne śrdki kmunikacji interpersnalnej dla wspólneg rzwiązywania prblemów. 6. Wspierać działania wychwawcze rdziców, integrwać ddziaływania wychwawcze własne, rdziny i śrdwiska. 7.Prwadzić dstswane d mżliwści dzieci frmy wyrabiające pstawy ptymizmu, asertywnść, pczucie własnej wartści, umiejętnści słuchania innych i skutecznej kmunikacji międzyludzkiej. 8. Stswać system wzmacniania pzytywnych zachwań dzieci. 9. Uczyć tlerancji i akceptacji innści. 4. Zadania d realizacji, załżenia prgramu. Prgram bejmuje funkcjnwanie dziecka w grupie w zakresie pdstawwych dziedzin życia przedszklneg: sambsługa 2
zabawy samrzutne, zajęcia i zabawy zrganizwane, spżywanie psiłków, spacery, wycieczki, zabawy na pwietrzu. 1. Cele wychwawcze Przedszkla w Serkmli Cel główny: Kształtwanie prawidłwych pstaw funkcjnwania w grupie w parciu wzmcnienia pzytywne Cele strategiczne 1.Kształtwanie czynnści sambsługwych, nawyków higienicznych i kulturalnych 2. Kształtwanie umiejętnści spłecznych, zgdne funkcjnwanie w grupie Cele szczegółwe pznawanie i przestrzeganie pdstawwych zasad i zabiegów higienicznych na rzecz własneg zdrwia fizyczneg i psychiczneg wdrażanie nawyków higienicznych i kulturalnych, usamdzielnianie dziecka, eliminwanie zachwań agresywnych, przestrzeganie kmprmisu w zabawie, pznanie zasad savir-vivre u budwanie systemu wartści, wskazywanie dziecim teg c dbre i złe, kształtwanie dprnści emcjnalnej, rzpznawanie i nazywanie uczuć, emcji, radzenie sbie w nwych i trudnych sytuacjach, radzenie sbie ze stresem i prażkami, pdejmwanie prób kntrlwania swjeg zachwania, nabywanie nawyków pprawneg stswanie zwrtów grzecznściwych, przestrzeganie umów i zasad, 3
kształtwanie pprawnych relacji z dziećmi i drsłymi, stwarzanie warunków sprzyjających zgdnej zabawie, kształtwanie przynależnści d grupy, rdziny 3. Kształtwanie umiejętnści zabawy i pracy w grupie w trakcie zajęć zrganizwanych. 4. Kształtwanie nawyków kulturalneg spżywania psiłków i właściweg zachwania przy stle. 5. Przestrzeganie umów dtyczących zachwań pza budynkiem przedszklnym nabywanie zwyczaju reagwania na wezwania i plecenia nauczycieli, współdziałanie z rówieśnikami, zgdne współdziałanie w zesple i pdejmwanie prób rzwiązywania knfliktów na drdze negcjacji, rzumienie kniecznści szanwania działalnści innych (nie przeszkadzanie innym) uważne słuchanie, szanwanie wspólnych zabawek i dkładanie ich na wyznaczne miejsce, uznawanie wzajemnych praw d uczestnictwa w zajęciach, rzmwach przezwyciężanie niechęci d nieznanych ptraw, zachwanie prawidłwej pstawy przy stle, prawidłwe psługiwanie się sztućcami, stswanie zasad kulturalneg zachwania się przy stle w trakcie spżywania psiłków, wdrażanie nawyku spżywania zdrwej żywnści, przestrzeganie zasad bezpieczneg pruszania się p drgach, nie ddalanie się d grupy, reagwanie na sygnał nauczyciela, nauka bezpiecznych relacji w 4
stsunku d nieznanych sób, unikanie sytuacji zagrażających bezpieczeństwu- zachwanie bezpieczeństwa pdczas krzystania z urządzeń rekreacyjnych właściwe zachwanie się pdczas krzystania ze śrdków transprtu. 1. Oczekiwane rezultaty. DZIECKO: przejawia samdzielnść w czynnściach sambsługwych zna zasady dbałści zdrwie i przestrzega ich, stara się być samdzielne, wyknuje prawidłw pdstawwe czynnści higieniczne rganizuje sbie zabawę, ma rzeznanie, gdzie mżna się bawić bezpiecznie, przestrzega reguł i umów grupwych, rientuje się w tym c dbre i złe, współdziała w zabawie, dba prządek, umie kreślić, jakie zachwania są pzytywne a które nie, szanuje wytwry i pracę innych, rzumie,że inni mają takie same ptrzeby (uczestnictwa w zabawach, krzystania z zabawek) właściwie rzwiązuje knflikty,- jest zdlne d kmprmisu, swbdnie przumiewa się z rówieśnikami i sbami drsłymi, uzasadnia swje pstępwanie, nazywa swje emcje, respektuje plecenia nauczyciela, współdziała z rówieśnikami, skupia uwagę na wyknywanej czynnści sygnalizuje chęć wypwiadania się stsuje zasadę kulturalneg zachwania się przy stle w trakcie psiłków, rzumie kniecznść jedzenia ptraw niezbędnych dla prawidłweg rzwju i zdrwia, stsuje zasady ruchu drgweg nie ddala się d grupy, reaguje na sygnał nauczyciela bawi się bezpiecznie na placu zabaw Cechy abslwenta przedszkla: uczciwy i prawdmówny dbry, życzliwy, uprzejmy i współczujący 5
twarty na świat i ciekawy, chętnie się uczy dważny twórczy i kreatywny niezależny, samdzielny, pewny siebie panwany i spkjny ptrafi współżyć i współpracwać z innymi knsekwentny i dpwiedzialny psiada pczucie humru i pgdę ducha 1. Prawa i bwiązki przedszklaka Dzieck ma praw: Prsić t, czeg chce ale nie wymagać teg. Mieć i wyrażać swje zdanie. Pstępwać nielgicznie i nie uzasadniać teg. Pdejmwać decyzje i pnsić ich knsekwencje. Decydwać, czy chce angażwać się w prblemy innych ludzi. Nie wiedzieć, nie znać, nie rzumieć. Ppełniać błędy. Odnsić sukcesy. Zmieniać zdanie. D swjej prywatnści. D samtnści i niezależnści. Zmieniać się i krzystać ze swich praw. Dzieck ma bwiązek: Pstępwać z gólnie przyjętymi nrmami spłecznymi, używać frm grzecznściwych wbec sób drsłych i klegów. Dbać bezpieczeństw i zdrwie własne i swich klegów. Starać się utrzymać prządek wkół siebie(sprząta zabawki itp.). Dbać swój wygląd i estetykę ubrania. Przestrzegać zasad współżycia spłeczneg, a szczególnie: *kazywać szacunek drsłym i klegm, *szanwać wlnść i gdnść sbistą drugieg człwieka. 1. Dziecięcy kdeks zachwań ZASADY DOBREGO PRZEDSZKOLAKA Dzieci ptrzebują precyzyjneg kreślenia, c jest dzwlne, a czeg nie wln. Dlateg należy zapznać dzieci z kdeksem zachwań stswanym w przedszklu i umieścić g w widcznym miejscu w sali. ZNAM I UŻYWAM PIĘKNE SŁOWA: DZIEŃ DOBRY, DO WIDZENIA, DZIĘKUJĘ, PRZEPRASZAM, PROSZĘ. SZANUJĘ SPRZĘTY I ZABAWKI W PRZEDSZKOLU. SŁUCHAM STARSZYCH BAWIĘ SIĘ Z INNYMI W ZGODZIE 6
DBAM O PORZĄDEK W PRZEDSZKOLU. ZAWSZE MÓWIĘ PRAWDĘ. POMAGAM INNYM. ZACHOWUJĘ SIĘ KULTURALNIE PODCZAS POSIŁKÓW ŁADNIE JEM! WIEM, ŻE PRZEDSZKOLAK NIE BIJE INNYCH, ALE MÓWI O SWOIM NIEZADOWOLENIU. PRZESTRZEGAM ZASAD HIGIENY MYJĘ RĘCE PRZED JEDZENIEM HAŁAS TO BÓL DLA USZU, DLATEGO STARAM SIĘ ZACHOWAĆ MIŁĄ ATMOSFERĘ W SALI. STARAM SIĘ BYĆ SAMODZIELNY. MOJA PANI JEST ZAWSZE ZE MNĄ I JEŚLI TEGO POTRZEBUJĘ ZWRACAM SIĘ DO NIEJ Z PROŚBĄ O POMOC. 1. Rla wzmcnień. Dzieci ptrzebują precyzyjneg kreślenia, c jest dzwlne, a czeg nie wln. Opracwując wspólnie z nimi,, Kdeks pstępwania musimy zarówn wspierać i mtywwać je d przestrzegania bwiązujących nrm i zasad, jak również knsekwentnie egzekwwać g. Skutecznym śrdkiem wychwania są nagrdy i pchwały. Mają ne wartść zachęcającą d pracy dla każdeg człwieka, a tym bardziej dla dziecka. Uznanie i akceptacja mbilizują d dalszych wysiłków. Rla wzmcnień w prcesie wychwania dziecka parta jest przede wszystkim na terii Skindera i pzstaje aktualna d dziś. Według nieg, wzmcnieniem jest bdziec, który pdany p wyknaniu przez jednstkę kreślnej reakcji zwiększa prawdpdbieństw wyknania tej reakcji w pdbnych warunkach w przyszłści. Celem tej terii jest analiza funkcjnalna zachwania służąca prgnzie i kntrli zachwań jednstki. Wzmcnienie t pdstawwe pjęcie dla analizy behawiralnej. W analizie tej występują dwa pjęcia zawierające t słw: wzmcnienia pzytywne i wzmcnienia negatywne. Łączy je wpływ, jaki wywierają na zachwanie. Zawsze prwadzą d wzrstu wyknywania kreślnej reakcji. 2. System mtywacyjny. W każdej grupie, w widcznym miejscu w sali pwinna znaleźć się tablica z zamieszcznymi na niej Zasadami dbreg przedszklaka (najlepiej ilustrwanymi). Dzieci p zapznaniu się z nimi wieszają pd tablicą dciski swich dłni (pdpisane i zalaminwane przez nauczyciela) w ten spsób wyrażając zgdę na przestrzeganie zasad. Za dbre przestrzeganie zasad, na dłniach będą cdziennie zbierały znaczki z samprzylepnej flii (np.: gwiazdki, trójkąty, kwiatki wg pmysłu n-la i dzieci). Celem jest zdbycie 10 znaczków, c upważnia dzieck d trzymania nagrdy. Jeżeli nauczyciel uzna, że dzieck ewidentnie nie przestrzegał w danym dniu przyjętych zasad mże zabrać znaczek z dłni c autmatycznie wydłuża czas d trzymania nagrdy. Nauczyciel mże też uznać, że któreś z dzieci nie zasłużył w tym dniu na znaczek. 3. Frmy nagradzania zachwań respektujących ustalne nrmy i zasady zachwania. Dzieci młdsze: *nagradzane uznaniem i pchwałą (indywidualną, przed grupą, przed rdzicem) *darzenie dzieck szczególnym zaufaniem, n p. zwiększając zakres jeg samdzielnści; 7
*przywilej wyknywania prstych czynnści wskazanych przez nauczyciela; *atrakcyjne spędzanie czasu, atrakcyjna zabawa w grupie wg pmysłu dzieci, zabawa ulubiną zabawką; *drbne nagrdy rzeczwe. Dzieci starsze: *nagradzanie uznaniem i pchwałą ( indywidualną, przed grupą, przed rdzicem) *darzenie dzieck szczególnym zaufaniem n p. zwiększając zakres jeg samdzielnści; *przywileje pełnienia dyżurów i wyknywania innych czynnści wskazanych przez nauczyciela raz pełnienie bwiązków wbec grupy rówieśniczej; *atrakcyjne spędzanie czasu, zabawa w grupie wg pmysłu dzieci, zabawa ulubiną zabawką; *drbne nagrdy rzeczwe. Nagrdy rzeczwe: -znaczki przyjęte przez n-la i dzieci spnsrów, np.: -książeczki -klrwanki -drbna zabawka -naklejki 4. Śrdki zaradcze w przypadku niestswania się d ustalnych zasad. Dzieci młdsze: *tłumaczenie i wyjaśnianie; *ukazywanie następstw pstępwania, tłumaczenie dziecku, aby skłnić d autrefleksji; *wyrażanie przez nauczyciela swjeg smutku i zawdu z pwdu zachwania dziecka. *czaswe dizlwanie d grupy *zabranie zdbyteg znaczka Dzieci starsze: *prpzycje aktywnści mającej na celu rzładwanie negatywnych emcji; *tłumaczenie i wyjaśnianie; *ukazywanie następstw zachwania, tłumaczenie dziecku aby skłnić je d autrefleksji; *wyrażenie przez nauczyciela swjeg smutku i zawdu z pwdu zachwania dziecka; *czaswe debranie przyznaneg przywileju. *czaswe dizlwanie d grupy *zabranie zdbyteg znaczka 5. Zasady budwania systemu mtywacji: Prpnwany grupwy system mtywacji party jest wzmcnienia pzytywne. Wzmcnienia są zawsze sprawą indywidualną, pnadt należy pamiętać, aby: łączyć nagrdy knkretne ze spłecznymi, stswać nagrdy zaraz p wystąpieniu zachwania pżądaneg, przechdzić d nagradzania ciągłeg d spradyczneg, 8
unikać nadmiaru nagród, sknsultwać nagrdy z rdzicami, nagradzać również próby wyknania czynnści, wysiłek a nie tylk efekt, zachwać knsekwencję w stswaniu wzmcnień 1. Ewaluacja prgramu Prgram pddany będzie ewaluacji Za realizację prgramu wychwawczeg dpwiedzialne są wszystkie nauczycielki. Prgram zstanie wykrzystany d twrzenia mikrsystemów wychwawczych dla pszczególnych grup. Zadania realizwane będą wspólnie z rdzicami. W ewaluacji uwzględnia się pinie wychwanków, rdziców, nauczycieli, pracwników przedszkla, przedstawicieli rganów prwadzących raz sugestie nadzru pedaggiczneg. Spsby ewaluacji Analiza dkumentów dziennik, plany miesięczne grup, Arkusze bserwacji, Ankiety kierwane d rdziców, nauczycieli, 9