Historia IOZ Autor: Administrator 17.03.2010. Geneza Prekursorów Instytutu Organizacji i Zarządzania Wydziału Cybernetyki można doszukiwać się w strukturach Wojskowej Akademii Technicznej już w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Z punktu widzenia dzisiaj profilowanych przez obecny Instytut Organizacji i Zarządzania specjalności, już wtedy funkcjonował Instytut Automatyzacji Systemów Zarządzania. Instytut ten koncentrował się jednak na aspektach techniczno-technologicznych doskonalenia struktur organizacyjnych i funkcjonowania całych organizacji metodami i technikami informatyki. Niemniej jednak, po licznych zmianach organizacyjnoetatowych, w Wojskowej Akademii Technicznej dopiero od 1967 r. zaczęły funkcjonować jednostki organizacyjne, które realizowały kształcenie podchorążych w zakresie przedmiotów społecznych i ekonomicznych. Były nimi dwie katedry: Nauk Społeczno-Politycznych oraz Ekonomii Politycznej i Ekonomiki Wojennej. 4 sierpnia 1988 r., na podstawie zarządzenia szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, katedry Nauk Społeczno-Politycznych oraz Ekonomii Politycznej i Ekonomiki Wojennej zostały połączone, wskutek czego powstał Instytut Nauk Społeczno-Politycznych WAT na czele z płk. doc. dr. hab. Waldemarem Bańką. Następnie funkcję szefa pełnił prof. dr hab. Jerzy Skowronek. W następnym roku zmieniono nazwę na Instytut Nauk Społecznych, a w grudniu 1990 r. na Instytut Nauk Humanistycznych (INH). Był on jedną z podstawowych jednostek organizacyjnych Wojskowej Akademii Technicznej o charakterze ogólnoakademickim, ponieważ zakresem działalności dydaktycznej obejmował studentów całej Uczelni oraz wszystkie formy kształcenia. Podstawowym zadaniem Instytutu, oprócz zajęć dydaktycznych w zakresie nauk humanistycznych i ekonomicznych, była działalność naukowo-badawcza z tego obszaru. Zmiany struktury organizacyjnej Instytutu W czasie blisko trzydziestu lat istnienia Instytutu kilkakrotnie zmieniała się jego struktura organizacyjna. W 1988 r. Instytut tworzyły: komenda oraz cztery nieetatowe zakłady: Ekonomii Politycznej i Ekonomiki Wojennej (kierownik: płk mgr Stanisław Lenkiewicz), Filozofii i Religioznawstwa (od marca 1990 r. Zakład Filozofii, kierownik: płk dr Janusz Urbański), Historii Najnowszej Polski i Nauki o Polityce (płk dr Jerzy Hałaj, od 2 marca 1990 r. płk dr Zenon Trejnis) oraz Podstaw Wychowania Wojskowego (płk dr Teofil Malec, następnie płk dr Edward Karczewski, a od 1993 r. płk dr Wojciech Witoszyński). W 1994 r. zakłady Instytutu Nauk Humanistycznych zyskały rangę etatowych oraz zmieniono zakres ich działania. Instytut tworzyły wówczas: Wydział Planowania Kształcenia (szef ppłk mgr Jan Michaliszyn do 1996 r.), oraz cztery etatowe zakłady: Ekonomii i Zarządzania (kierownik: płk dr Kazimierz Piotrkowski); Etyki (kierownik: płk dr Janusz Urbański); Historii Wojskowej (kierownik: płk dr Zygmunt Kazimierski); Politologii i Socjologii (kierownik: płk dr Wojciech
Witoszyński), a także Pracownia Psychologii Stosowanej (kierownik kmdr por. dr Krzysztof Pirecki). Szefem Instytutu, od 1993r., był prof. dr hab. Franciszek Gołembski, zastępcą płk dr Zenon Trejnis. Wcześniej zastępcami komendanta INH kolejno byli płk dr Marian Wińczo i ppłk dr Jacek Rembiszwski. W lutym 1997 r., na podstawie zarządzenia komendanta WAT, po raz trzeci zmieniono organizację Instytutu liczba zakładów wzrosła do pięciu oraz utworzono nową komórkę organizacyjną Pracownię Badań Społecznych. Po reorganizacji Instytut tworzyły: komenda i Wydział Planowania Kształcenia (mjr mgr inż. Piotr Boguszewski w latach 1996-2003) oraz pięć zakładów: Ekonomii i Zarządzania (kierownik: płk dr Kazimierz Piotrkowski) z dwiema pracowniami: Ekonomii i Ekonomiki Obrony (kierownik: ppłk dr Leszek Lisiecki) oraz Zarządzania i Marketingu (kierownik: początkowo płk dr Kazimierz Piotrkowski, następnie ppłk dr Wiesław Gonciarski), a także Podyplomowym Studium Organizacji i Zarządzania; Zakład Etyki (kierownik: płk dr Janusz Urbański, od lipca 1998 r. obowiązki kierownika pełnił płk dr Jerzy Procak); Zakład Historii Wojskowej (kierownik: płk dr Zygmunt Kazimierski); Zakład Politologii i Socjologii (kierownik: płk dr Józef Tymanowski); Zakład Pedagogiki i Psychologii Stosowanej (kierownik: płk dr Sylwester Tomiuk) z nieetatową Pracownią Psychologiczną oraz Pracownią Badań Społecznych, którą kierował ppłk dr Marian Kasperski. Przełom wieku obfitował w liczne zmiany, szczególnie w kierownictwie INH. W 1997 roku zrezygnował z kierowania Instytutem prof. dr hab. Franciszek Gołembski. Następca dr hab. Kazimierz Łastawski odszedł po roku kierowania Instytutem. Do wyznaczenia kolejnego komendanta funkcję tę pełnił czasowo zastępca komendanta płk dr Sylwester Tomiuk. Jesienią 1999 roku stanowisko komendanta objął płk dr hab. Roman Tomaszewski, a w 2000 roku zastępcą został dr Marian Kasperski. We wrześniu 2000 r. ponownie zmieniono strukturę organizacyjną Instytutu powstała Pracownia Prawa w Zakładzie Ekonomii i Zarządzania oraz Pracownia Badań Integracji i Bezpieczeństwa Europejskiego w Zakładzie Politologii i Socjologii. 31 grudnia 2002 r., na podstawie decyzji ministra obrony narodowej, Wojskowa Akademia Techniczna została przeformowana, w wyniku czego przestało funkcjonować jej 15 etatowych jednostek organizacyjnych, w tym Instytut Nauk Humanistycznych. 1 stycznia 2003 r. INH został włączony do Wydziału Cybernetyki WAT, a kadra i pracownicy stali się pracownikami Instytutu Organizacji i Zarządzania Wydziału Cybernetyki z pozostawieniem w dotychczasowej dyslokacji. Pierwszym dyrektorem IOiZ został dr hab. Wojciech Włodarkiewicz, profesor WAT, a zastępcą dyrektora dr Marian Kasperski. Zakładami kierowali: Ekonomii dr hab. Henryk Pałaszewski, profesor WAT; Inżynierii Zarządzania dr Kazimierz Piotrkowski; Nauk Humanistycznych dr Józef Tymanowski, a od czerwca 2003 r. dr Marek Adamkiewicz. W latach 2005 do 2016 dyrektorem Instytutu Organizacji i Zarządzania był dr hab. inż. Włodzimierz Miszalski, prof. WAT, a funkcję zastępcy pełnił dr inż. Henryk Popiel. Z dniem 1 października 2009 roku Instytut uzyskał nową strukturę organizacyjną, ponieważ powołano Zakład Bezpieczeństwa Narodowego, którego kierownikiem został dr hab. Zenon Trejnis, prof. WAT (od 1 września 2012 r. dr hab. Bogusław Jagusiak, prof. WAT). Sekretariatem Instytutu od 2000 r. kieruje Jadwiga Skulska (wcześniej: Elżbieta Kopica i Antonina Kawecka), a sprzętem i wyposażeniem opiekuje się Barbara Siwek. Szefowie Instytutu Nauk Humanistycznych 1. płk dr hab. Waldemar Bańka 1988 1990 2. prof. dr hab. Jerzy Skowronek 1991 1993
3. prof. dr hab. Franciszek Gołembski 1993 1997 4. dr hab. Kazimierz Łastawski 1997 1998 5. płk dr hab. Roman Tomaszewski 1999 2002 6. ppłk dr hab. Wojciech Włodarkiewicz 2002 Dyrektorzy Instytutu Organizacji i Zarządzania Wydziału Cybernetyki 1. dr hab. Wojciech Włodarkiewicz 1 stycznia 2003 14 października 2003 2. dr hab. Janusz Świniarski 15 października 2003 31 sierpnia 2005 3. dr hab. inż. Włodzimierz Miszalski 1 września 2005 31 sierpnia 2016 4. prof. dr hab. inż. Piotr Zaskórski od 1 września 2016 Z dniem 1 września 2016 r. dyrektorem Instytutu został prof. dr hab. inż. Piotr Zaskórski, a jego zastępcą dr Marian Kasperski. Misją obecnego kierownictwa IOiZ jest silne wzbogacenie oferty dydaktycznej na obu kierunkach z szerszym wykorzystaniem potencjału całego Wydziału Cybernetyki WAT. Aktualnie Instytut tworzą cztery zakłady: Ekonomii (kierownik dr Leszek Lisiecki), Inżynierii Zarządzania (kierownik: dr Wiesław Gonciarski), Nauk Humanistycznych (kierownik: dr hab. Marek Adamkiewicz, profesor WAT) oraz Bezpieczeństwa Narodowego (kierownik: dr hab. Bogusław Jagusiak, profesor WAT). Pracownicy Instytutu Istotne znaczenie dla jakości działalności dydaktycznej oraz naukowo-badawczej Instytutu mają kwalifikacje zatrudnionych w nim nauczycieli akademickich. Na początku lat dziewięćdziesiątych XX w. w Instytucie Nauk Humanistycznych pracowało: 2 docentów, 11 doktorów oraz kilkunastu magistrów, z
których część przygotowywała dysertacje doktorskie. W kwietniu 1998 r. w Instytucie pracowało już zaś: 50 nauczycieli akademickich, z tego: 28 oficerów i 22 pracowników wojska oraz 8 osób personelu pomocniczego i administracyjnego oficer i 7 pracowników wojska. Wśród nauczycieli akademickich było: 4 profesorów (3 w dziedzinie nauk humanistycznych w specjalności nauka o polityce i jeden nauk wojskowych), 6 doktorów habilitowanych (po jednym z: nauk pedagogicznych, historii najnowszej, nauki o polityce, socjologii, ekonomii i prawa teologicznego), 22 doktorów oraz 18 magistrów. W latach 1999 2001 liczba samodzielnych pracowników naukowo-dydaktycznych zatrudnionych w Instytucie wzrosła do 12, przy jednoczesnym zmniejszeniu ogólnej liczby zatrudnionych. Tendencja ta utrzymywała się w kolejnych latach. W grudniu 2002 roku, w ramach wprowadzania nowego etatu WAT, wszyscy oficerowie zatrudnieni w Instytucie na stanowiskach nauczycieli akademickich oraz szef Wydziału Planowania Kształcenia, otrzymali wypowiedzenia i w następnym roku zostali przeniesieni do rezerwy. Po powołaniu Instytutu Organizacji i Zarządzania zwolniono znaczną część specjalistów z zakresu nauk humanistycznych, natomiast zatrudniono pracowników naukowodydaktycznych w Zakładzie Ekonomii oraz Zakładzie Inżynierii Zarządzania. W roku akademickim 2005/2006 w IOiZ zatrudniał 33 pracowników, w tym 31 nauczycieli akademickich: 2 profesorów, 8 doktorów habilitowanych, 15 doktorów oraz 6 magistrów. W kolejnych latach nastąpił stopniowy wzrost liczby zatrudnionych. W październiku 2009 r. w Instytucie pracowało 38 osób, w tym 36 pracowników naukowodydaktycznych i dydaktycznych: 3 profesorów, 7 doktorów habilitowanych, 22 doktorów oraz 4 magistrów. Obecnie w IOiZ pracuje 59 osób, w tym 57 nauczycieli akademickich: 5 profesorów, 11 doktorów habilitowanych, 35 doktorów, 6 magistrów oraz 2 pracowników administracyjnych. Działalność dydaktyczna Działalność dydaktyczna pracowników Instytutu Nauk Humanistycznych początkowo obejmowała zajęcia z przedmiotów humanistycznych i ekonomicznych dla podchorążych i słuchaczy V roku studiów stacjonarnych dla kandydatów na żołnierzy zawodowych Wojska Polskiego oraz dla słuchaczy uzupełniających studiów magisterskich dla absolwentów wyższych szkół oficerskich. Programy kształcenia podchorążych i słuchaczy WAT w zakresie przedmiotów humanistycznych i ekonomicznych wielokrotnie były zmieniane. Po ich wznowieniu, w październiku 2006 r. nauczyciele akademiccy Instytutu prowadzą zajęcia z takich przedmiotów, jak: wybrane problemy bezpieczeństwa narodowego; podstawy pedagogiki; podstawy psychologii; komunikacja społeczna; przywództwo w dowodzeniu; podstawy socjologii; międzynarodowe prawo konfliktów zbrojnych; historia sztuki wojennej oraz historia Polski wybrane zagadnienia. Od pierwszych lat istnienia Instytutu wysiłek dydaktyczny jego pracowników koncentrował się na prowadzeniu zajęć na jednolitych studiach stacjonarnych dla kandydatów na żołnierzy zawodowych. W
1998 r. oferta dydaktyczna Instytutu została poważnie rozszerzona o niestacjonarne studia wyższe na kierunku zarządzanie i marketing, na które przyjmowano po raz pierwszy w dziejach WAT studentów cywilnych. Były one realizowane wspólnie z Wydziałem Cybernetyki WAT, a pracownicy Instytutu prowadzili 75% zajęć dydaktycznych. Od roku akademickiego 2006/2007 kształcono na kierunku zarządzanie. W 2004 r., na zapotrzebowanie Departamentu Kadr MON, wprowadzono stacjonarne uzupełniające studia magisterskie na kierunku zarządzanie i marketing dla oficerów Wojska Polskiego. Inną propozycją Instytutu, również przeznaczoną jedynie dla oficerów WP, były dwa 3-miesięczne kursy, które rozpoczęły się w październiku 2006 roku: Międzynarodowe prawo humanitarne, konfliktów zbrojnych i zasad użycia siły oraz Postępowanie administracyjne w wojsku. Poza kształceniem podchorążych i słuchaczy z wszystkich wydziałów WAT na studiach stacjonarnych na potrzeby MON, w roku akademickim 1995/1996 w Instytucie Nauk Humanistycznych uruchomiono Zaoczne Podyplomowe Studia Organizacji i Zarządzania. Do grudnia 2000 r. zakończono jedenaście edycji studiów, realizowano kolejne oraz planowano rozszerzenie oferty dydaktycznej o uruchomienie dwóch nowych kierunków: zarządzania zasobami ludzkimi oraz zarządzania gospodarką łowiecką i eksploatacja broni myśliwskiej. W sumie do października 2003 r. studia podyplomowe w zakresie organizacji i zarządzania (XVIII edycji) ukończyło 611 studentów, a w latach 2002 2004 99 osób 3 edycje studiów podyplomowych w zakresie zarządzania zasobami ludzkimi. W roku akademickim 1999/2000 w Instytucie Nauk Humanistycznych uruchomiono Podyplomowe Studia Bezpieczeństwa Międzynarodowego, a w roku akademickim 2000/2001 Podyplomowe Studia Integracji Europejskiej i Bezpieczeństwa Międzynarodowego (od 2006/2007 Podyplomowe Studia Zarządzania Bezpieczeństwem Międzynarodowym). W roku akademickim 1999/2000 w INH uruchomiono także Podyplomowe Studia Przywództwa i Komunikacji Społecznej. Dla kandydatów na nauczycieli akademickich WAT pracownicy Zakładu Pedagogiki i Psychologii Stosowanej zorganizowali roczny Kurs Edukacji Pedagogicznej, w 1999 roku przekształcony w Podyplomowe Studia Pedagogiki. W sumie zrealizowano cztery cykle studiów, które ukończyło 150 nauczycieli akademickich pracowników Wojskowej Akademii Technicznej. W ramach Wszechnicy Akademickiej dla doktorantów WAT, w Instytucie Nauk Humanistycznych prowadzono zajęcia dydaktyczne z: historii, systemów polityczno-wojskowych współczesnych państw, filozofii oraz ekonomii, które przygotowywały doktorantów do egzaminu z wybranej dyscypliny dodatkowej. W 2003 r. WAT rozszerzyła ofertę kształcenia uruchomiono stacjonarne jednolite studia magisterskie dla studentów cywilnych, w tym rok później na kierunku zarządzanie i marketing. Od roku akademickiego 2006/2007, zgodnie z decyzjami bolońskimi, prowadzone są studia I stopnia (licencjackie) oraz II stopnia (magisterskie). Po zakończeniu drugiego roku studiów studenci wybierają jedną z dwóch specjalności: informacyjne wspomaganie zarządzania lub zarządzanie zasobami ludzkimi. Od roku akademickiego 2017/2018 zostaje znacząco poszerzona oferta dydaktyczna i studenci będą mogli wybrać dodatkowe specjalności: systemy Business Intelligence w zarządzaniu oraz zarządzanie kapitałem intelektualnym na studiach magisterskich oraz specjalność informatyczne wspomaganie zarządzania na studiach licencjackich. Uchwałą nr 497/2011 Prezydium Państwowej Komisji Akredytacyjnej z dnia 30 czerwca 2011 roku wydało pozytywną ocenę w sprawie jakości kształcenia na kierunku zarządzanie na poziomie studiów I oraz II stopnia. Po zmianach organizacyjnych, w roku akademickim 2009/2010 z inicjatywy Instytutu rozpoczęły się w WAT studia stacjonarne, niestacjonarne i podyplomowe na kierunku bezpieczeństwo narodowe. W trakcie kształcenia studenci mogli wybierać specjalność: zarządzanie kryzysowe lub bezpieczeństwo europejskie. Od roku akademickiego 2017/2018 studenci mają istotnie rozszerzoną ofertę dydaktyczną i będą mogli ponadto wybrać na różnych poziomach kształcenia odpowiednio specjalności: bezpieczeństwo zasobów informacyjnych, ochrona ludności i infrastruktury, analiza i ewaluacja zagrożeń bezpieczeństwa państwa, bezpieczeństwo euroatlantyckie, bezpieczeństwo infrastruktury krytycznej państwa lub zarzadzanie systemami reagowania kryzysowego. W dniach 12 13 stycznia 2015 r. Polska Komisja Akredytacyjna dokonała oceny jakości kształcenia na tym kierunku, na poziomie studiów I oraz II stopnia. Komisja pozytywnie oceniła przygotowanie do realizacji prowadzonego kierunku studiów, a Prezydium Polskiej Komisji Akredytacyjnej Uchwałą nr 331/2015 udzieliło akredytacji dla ww. kierunku na okres 6 lat. 28 maja 2015 roku Rektor WAT wydał zarządzenie nr 9/WAT/2015 w sprawie utworzenia w Wydziale Cybernetyki WAT od października 2015 r. stacjonarnych i niestacjonarnych studiów doktoranckich w zakresie nauki o bezpieczeństwie.