1 T
IS Z A W A R T O Ś C I TEC ZK I 1/1. Relacja I/2. Dokumenly (sensu sirlclo) dolyczące osoby relalora I/3. Inne rrłaleria/y dokumentacyjne dolyczące osoby relalorj II. Materiały uzupełniające relację 111/1 - Materiały dolyczące rodziny relalora III/2 - Materiały dolyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r. - llł/3 - Małerialy dolyczące ogólnie okresu okupacji (1939-1945)^ f 5.4 -? 111/4 - Małerialy dolyczące ogólnie okresu po 1945 r. IV. Korespondencja V. Nazwiskowe karły informacyjne 2
1, ( ą 3
4
5
b 6
v * \r 1/ 1 0 1 R E L A C J Bronisława W englikowskiego_"rom ana^_o_działalności_guhktu_ak w ^owem n/w Do pracy w Armii Krajowej zostałem zaprzysiężony w 194o roku jesienią.rekom endacji przy w stąpieniu do AK u d z i e l i ł a mi Władysława Sikorska z Rychławy, które,i brat był już czynnym partyzantem. Przysięgę złożyłem w Smętowie u szewca Porożyńskiego na ręce "Dana " w obecności Włydysławy Siko rskiej i Porożyńskiego. Po zaprzysiężeniu?dan" polecił mi zorganizowanie placówki AK w Nowem n/w, która miała na celu zaopatrzenie oddziału AK "Świerków" w żywność i inne produkty codziennego użytku oraz lekarstwa, materiały opatrunkowe, papierosy itp. Uczynił mnie kurierem do przekazywania meldunków do sztabu w Bydgoszczy. Zaznajomił mnie z hasłami oraz z punktami"stycznymi", które znajdowały się - w Smętowie u szewca Porożyńskiego, - w Lipinkach w mleczarni u C zerw iń sk iego^ - w Ga jewie u Józefa Patockiego, m - w Rychławie u Władysławy Sikorskiej, - w Bydgoszczy w w arsztacie szewskim - nazwiska nie pamiętam, -W Grudziądzu z "M ietkiem" współpracowałem w zakresie zaopatrzenie w sprzęt i artykuły medyczne, kompletne aptee«ki czki sanitarne będące na wyposażeniu samolotów. Do pracy w AK na rzecz zaopatrzenia partyzantów udało mi się pozyskać około 4o lu d z i, którzy pracowali w sklepach, składach, m leczarniach, aptekach. I tak -: teriały opatrunkowe oraz wystawiał fikcyjne zwolnienia lekarskie-ii-a dla ludzi z AK, którzy pracowali potrzeba ich okresowego zw o ln ien ia. w różnych zakładach, a była 2. mgr. Pelagia Marszał - w ła ścic ie lk a apteki w Nowem n/w. V 3. Jan Kwela - pracownik mleczarni w ^owem n/w, przy u l. Klasztorj. -1-4. Ki tkowska pracownik m leczarni w Pieniążkow ie. 5. Bronisław Gorczyński, Janina Wenglikowska, Jan Kaszubowski, Ja^sef Maciąg - pracownicy sklepu i hurtowni artykułów spożyw- ż.ywczych " Krugul " w Nawem n/w przy u l. Gdańskiej. 7
^ - 5 4 - H 'J * 6. Witold Sękowski, Jan Laskow ski, Antoni Fandrejewska,- pracownicy sklepu spożywczego"pe TEWITZ" w Nowem j^rzy u l.g ru d zią d zk ie j. 7. Tiehleman Franciszek, Edmund Radzimowski, Roman H a l ic k i, pracownicy sklepu z artykułami drogery jnymi, opatrunkowymi, ziołowymi it p. 8. Organizacja działalności zaopatrzeniowej wyglądała następująco. Wycinki z kart żywnościowych towary i tytoniowych oraz pieniądze na te dostarczał mi osobiście " Dan» /, które przekazywałem Witoldowi Sękowskiemu i on już dalej zajmował się przekazywaniem ich przewoźnikom i rozliczaniem sią z nim i. P0 towar p r z y je ż d ż a li chłopi ze wsi furmankami. Wyglądało to tak, jakoby przewozili towar z Nowego do swoich sklepów "Dan" bywał często w Nowem n/w, przeważnie jeden raz w tygodniu i miałem z nim do końca kontakt. Z "Grabem" spotykałem się na odprawach leśnych. B liższego z Nim kontaktu nie miałem. Działalność placówki była mó&m zdaniem dobrze zakonspirowana, a l u dnie do pracy "P e w n i", przygotowani do takiej roboty. W roku 1942 "Dan" miał przyjechać do Nowego i miał spotkać się z Witoldem Sękowskim w sk le p ie, gdz^e pracował. 0 tym-planowanym spotkaniu w jakiś sposób dowiedział wywiad niemiecki i okolice sklepu zostały obstawione przez p o l ic j ę.0 zasadzce na "Dana" zostałem poinformowany przez Sękowskiego, o czym powiadomił "B ana", wysyłaj jąc moją żonę do Gajewa. Tak więc "Dan" nie przykechał do Nowego, w tym czasie Niemiec o podobnym do "Dana" jego Niemcy zaareszto w ali. wyglądzie i ubiorze ukazał się w sklepie i Bronisław Wenglikowski dowódca placpwki AK w Nowem n/w Nowe, dnia lo o 6.199o r. 8
^ i < v bernard Wp^Flikowglci "Porna^" - or^a-i zator i komir"ria~t placówki ky. Iłowe n/w w latach 1Q40-1945. w latanh mięci z } w, jetr^ych służył zawodowo w ża n d a rm erii. 2. TTip-r. pplafia M arszałł - w latach okupacji kierownik ante^i w tlowrrrr nw - i czło-^ki^i placówki Nowe- n/w# 9
W latach okupacji w widocznym na zdjęciu punkcie aptecznym pracowała konspiratorka AK Pelagia Marszałowa. W placówce AK w Nowem n/w na około 4o członków - Bronisław Wenglikowski jako komendant placówki i Witold Sękowski jako Jego zastępca p o d zie lili się dwoma ważnymi funkcjami - B.W englikowski prowadził działalność zewnątrzną jako łącznik kontaktował się z Dowództwem Okręgu AK w -fydgoszczy, z Komendą Zgrupowania i punktami kontaktowymi. Witold Sękowski był zaopatrzeniowcem. Pobierał od swego przełośeftegeżonego pieniądze, czynią zakupy, wyznaczał odbiorców i rozliczał się z wykonanej pracy. 10
11
Zeznanie śiriadka V 12
X Zeznanie śmiadka Ja, Obywatel 7 7, 3. 3. /9 /p x. /ffo e u i '/j7 a / n a z w i s k o i im ię data u r o d z e n ia i m ie js c o w o ś ć / syn Córka d o w. osob. n u m e r i seria, tfyd an y przez organ teren ow y stwierdzając, że znana jest mi odpowiedzialność karna wynikająca z postanoiuień art. 247 1 kodeksu karnego zeznaję co następuje: Ob. / n a z w i s k o i im ię o s o b y dotyczącej o z e z n a n i a Treść zeznania: t r i a ^ ^ O ł p / fcj-ę ć f o j fr (9jr3 i 4 0 / </f] U /} / A t - ć i Ą / ' / / o W u S ć d / ć t / ć ć f y e t, 4r r fif frjrfitfąźd s f i & ^ > n i c > # ć < /) /Sćc<.. * & J r ć f * *? ć J s* /n> & n ć j ł T f f j o s j. $ 0 p s A y ć i & J f A b i y e i s ^ e / * *. 4 - * fs * / -.. / / c >/r *. \ w / t v 'M iejscow ość, Jata p o dp is o s o b y zeznającej O Ś W IA D C Z E N IE Niniejszym oświadczam, że złożone zeznanie świadka ^ pełną odpouji ^ ^ ^ y ^ y i n i l n ą i karną wynikającą z powyższego. Wamct* m*f :...J.. - rn. W t n U» *«yfita=]«uiuaga: ^ J R ^ g n M Nowe. dnia Przed luypełni'l i "^ominien zapoznać się z instrukcją aa odiurocie zeznania. \ M. f i L.. 13
r 14
15
-. 16
A S 17
18
19
20
21
22
23
24
- z - 25
26
27
28
29
f> -/[} O V). / Ifi,-.i. 30
31