Instrukcje eksploatacji PL Sterownik T 4.00 - Comfort 2.0 Przestrzegać dokumentacji systemu!
Informacje ogólne OSTROŻNIE Przeczytać instrukcję obsługi! Przestrzeganie instrukcji obsługi pozwala na bezpieczną pracę z użyciem naszych produktów. Przeczytać instrukcję obsługi wszystkich komponentów systemu! Przestrzegać przepisów o zapobieganiu nieszczęśliwym wypadkom! Przestrzegać przepisów obowiązujących w danym kraju! W razie potrzeby postawić wymóg złożenia własnoręcznego podpisu. W przypadku pytań dotyczących instalacji, uruchomienia, eksploatacji, warunków użytkowania na miejscu oraz zastosowania prosimy o kontakt z dystrybutorem lub naszym serwisem klienta pod numerem telefonu +49 2680 181-0. Listę autoryzowanych dystrybutorów zamieszczono pod adresem www.ewm-group.com. Odpowiedzialność związana z eksploatacją urządzenia ogranicza się wyłącznie do działania urządzenia. Wszelka odpowiedzialność innego rodzaju jest wykluczona. Wyłączenie odpowiedzialności akceptowane jest przez użytkownika przy uruchomieniu urządzenia. Producent nie jest w stanie nadzorować stosowania się do niniejszej instrukcji, jak również warunków i sposobu instalacji, użytkowania oraz konserwacji urządzenia. Nieprawidłowo przeprowadzona instalacja może doprowadzić do powstania szkód materialnych i stanowić zagrożenie dla osób. Z tego względu nie ponosimy odpowiedzialności za straty, szkody lub koszty będące wynikiem nieprawidłowej instalacji, niewłaściwego sposobu użytkowania i konserwacji lub gdy są z nimi w jakikolwiek sposób związane. EWM AG, Dr. Günter-Henle-Straße 8, D-56271 Mündersbach Prawa autorskie do niniejszej dokumentacji pozostają własnością producenta. Przedruk, również częściowy, tylko za pisemnym zezwoleniem. Treść niniejszego dokumentu została dokładnie sprawdzona i zredagowana, zastrzegamy sobie jednakże prawo do zmian, błędów pisarskich oraz pomyłek.
Spis treści Informacje dotyczące korzystania z instrukcji obsługi 1 Spis treści 1 Spis treści... 3 1.1 Informacje dotyczące korzystania z instrukcji obsługi... 5 1.2 Kompletna dokumentacja... 5 1.3 Objaśnienie symboli... 6 2 Układ sterowania elementy sterownicze... 7 2.1 Przegląd obszarów sterowania... 7 2.1.1 Obszar sterowania A... 8 2.1.2 Obszar sterowania B... 10 2.1.3 Obszar sterowania C... 11 2.2 Wyświetlacz urządzenia... 12 2.2.1 Przedstawienie prądu spawania (procentowo / absolutnie)... 12 2.3 Obsługa sterownika urządzenia... 13 2.3.1 Widok główny... 13 2.3.2 Ustawienie mocy spawania... 13 2.3.3 Ustawianie parametrów spawania podczas przebiegu działania... 13 2.3.4 Ustawianie rozszerzonych parametrów spawania (menu Expert)... 13 2.3.5 Zmiana ustawień podstawowych (menu konfiguracji urządzenia)... 13 3 Metody spawania... 14 3.1 Spawanie metodą TIG... 14 3.1.1 Wybór zadania spawalniczego... 14 3.1.1.1 Powtórne zadania spawalnicze (JOB 1-7)... 15 3.1.2 Funkcja formowania kulki... 16 3.1.3 Cyklogram / tryby pracy... 17 3.1.3.1 Wyjaśnienie symboli... 17 3.1.3.2 Praca w trybie dwutaktu... 18 3.1.3.3 Praca w trybie czterotaktu... 19 3.1.3.4 spotarc... 20 3.1.3.5 spotmatic... 22 3.1.3.6 Praca w trybie 2-taktu wersja C... 24 3.1.4 Spawanie metodą TIG activarc... 25 3.1.5 TIG-Antistick... 25 3.1.6 Spawanie impulsowe... 26 3.1.6.1 Pulsacja termiczna... 26 3.1.6.2 Impulsy metalurgiczne (impulsy khz)... 28 3.1.6.3 Metalurgiczna pulsacja o wartości średniej... 30 3.1.6.4 Automatyka zgrzewania impulsowego... 31 3.1.6.5 AC specjalnie... 31 3.1.7 Palnik (warianty obsługi)... 32 3.1.7.1 Impulsowe włączanie uchwytu (funkcja pracy krokowej)... 32 3.1.8 Ustawianie trybu pracy uchwytu i prędkości up/down... 32 3.1.8.1 Uchwyt standardowy TIG (5-stykowy)... 33 3.1.8.2 Uchwyt up/down TIG (8-stykowy)... 35 3.1.8.3 Uchwyt z potencjometrem (8-stykowy)... 37 3.1.8.4 Konfigurowanie przyłącza uchwytu z potencjometrem TIG... 38 3.1.8.5 Uchwyt RETOX TIG (12-stykowy)... 39 3.1.8.6 Ustawienie 1. skoku... 40 3.1.9 Przebiegi prądu przemiennego... 41 3.1.9.1 Funkcja liniowego wzrostu nożnej przystawki zdalnego sterowania RTF 1... 42 3.1.10 Automatyka częstotliwości AC... 43 3.1.11 Optymalizacja komutacji AC... 43 3.1.12 Obustronne równoczesne spawanie, rodzaje synchronizacji... 44 3.1.12.1 Synchronizacja przez napięcie sieci (50Hz / 60Hz)... 44 3.1.13 Menu ekspert (TIG)... 44 3.1.14 Porównanie rezystancji przewodu... 47 3.2 Spawanie elektrodą otuloną... 49 3.2.1 Wybór zadania spawalniczego... 49 3.2.2 Hotstart... 50 3
Spis treści Informacje dotyczące korzystania z instrukcji obsługi 3.2.2.1 Prąd gorącego startu... 50 3.2.2.2 Czas gorącego startu... 50 3.2.3 Arcforce... 51 3.2.4 Antistick... 51 3.2.5 Przełączanie biegunowości prądu spawania (zmiana bieguowości)... 51 3.2.6 Spawanie impulsowe... 52 3.2.7 Pulsacja o wartości średniej... 53 3.3 Spawanie dodatkowym drutem... 54 3.3.1 Konfigurowanie spawarki do mechanicznego spawania łukowego... 54 3.3.1.1 Wybór zadania spawalniczego z listy zadań... 54 3.3.1.2 Wybór rodzaju obsługi prędkości podawania drutu (KORREKTUR / MANUELL)... 54 3.3.1.3 Ustawianie prądu spawania i prędkości podawania drutu... 54 3.3.2 Cyklogram / tryby pracy... 55 3.3.2.1 Wyjaśnienie symboli... 55 3.3.2.2 Praca w trybie dwutaktu... 56 3.3.2.3 Praca w trybie trójtaktu... 57 3.3.2.4 Praca w trybie czterotaktu... 57 3.4 Tryb oszczędzania energii (Standby)... 58 3.5 Kontrola dostępu... 58 3.6 Układ redukcji napięcia... 58 3.7 Menu konfiguracji urządzenia... 58 3.7.1 Wybór, modyfikowanie i zapisywanie parametrów... 58 4 Usuwanie usterek... 64 4.1 Komunikaty ostrzegawcze (źródło prądu)... 64 4.2 Komunikaty zakłóceń (źródło prądu)... 65 4.3 Przywracanie fabrycznych ustawień parametrów spawalniczych... 67 4.4 Wyświetlanie wersji oprogramowania sterownika urządzenia... 67 5 Załącznik A... 68 5.1 Przegląd parametrów - Wskazówki dotyczące ustawiania... 68 5.1.1 Spawanie metodą TIG... 68 5.1.2 Spawanie elektrodą otuloną... 69 6 Załącznik B... 70 6.1 Oddziały firmy EWM... 70 4
Spis treści Informacje dotyczące korzystania z instrukcji obsługi 1.1 Informacje dotyczące korzystania z instrukcji obsługi 1.2 Kompletna dokumentacja OSTRZEŻENIE Ważność dokumentu! Niniejszy dokument jest częścią kompletnej dokumentacji i obowiązuje wyłącznie w połączeniu w instrukcją eksploatacji Źródło prądu spawania zastosowanego produktu! Przeczytać i przestrzegać instrukcji eksploatacji wszystkich komponentów systemu, a w szczególności wskazówek dotyczących bezpieczeństwa! Rys. 1-1 Na rysunku przedstawiony jest ogólny przykład systemu spawalniczego. Poz. Dokumentacja A.1 Podajnik drutu A.2 Instrukcja przebudowy opcji A.3 Źródło prądu A.4 Chłodnica, przekładnik napięciowy, skrzynka na narzędzia itp. A.5 Wózek transportowy A.6 Uchwyt spawalniczy A.7 Przystawka zdalnego sterowania A.8 Sterownik A Kompletna dokumentacja 5
Spis treści Objaśnienie symboli 1.3 Objaśnienie symboli Symbol Opis Symbol Opis 0 l Szczególne informacje techniczne, które muszą być przestrzegane przez użytkownika. Wyłączyć urządzenie Nacisnąć i zwolnić/naciskać impulsowo/dotknąć Zwolnić/nie naciskać 0 l Włączyć urządzenie Nacisnąć i przytrzymać/przełączyć Nieprawidłowo Obrócić Prawidłowo Wartość liczbowa - ustawiana Wejście w menu Lampka sygnalizacyjna świeci na zielono Nawigowanie w menu Lampka sygnalizacyjna miga na zielono Wyjście z menu Lampka sygnalizacyjna świeci na czerwono 4s Prezentacja wartości czasu (przykład: 4 s odczekać / nacisnąć) Lampka sygnalizacyjna miga na czerwono Przerwanie prezentacji menu (możliwość dalszych ustawień) Narzędzie nie jest konieczne / nie używać Narzędzie jest konieczne / użyć 6
2 Układ sterowania elementy sterownicze 2.1 Przegląd obszarów sterowania Układ sterowania elementy sterownicze Przegląd obszarów sterowania Sterownik urządzenia do opisu został podzielony na trzy zakresy (A, B, C) w celu zagwarantowania najlepszej dokładności. Zakresy ustawień wartości parametrów są zestawione w rozdziale Przegląd parametrów. T 4.00 1 T A Hold kw V HF S VRD Net sync Freq. auto JOB 2 AMP% AMP sec AMP% sec sec AMP% Freq. + Balance - % Comfort 2.0 2s Menu S 3 Freq. Hz 100 50 150 200 250 + JOB 0 0 +10 +20-10 -20 1,6.060 1,0.040 2,4.093 3,2.130 4>.160> mm inch 30 300 +30-30 Balance Rys. 2-1 Poz. Symbol Opis 0 1 Obszar sterowania A 2 Obszar sterowania B 3 Obszar sterowania C 7
Układ sterowania elementy sterownicze Przegląd obszarów sterowania 2.1.1 Obszar sterowania A 1 8 A 2 T A Hold kw V 7 JOB 3 2s STBY 9 10 HF 11 S 12 13 VRD Net sync Freq. auto 14 15 16 17 18 6 4 DC + AC 5 Balling Comfort 2.0 S Poz. Symbol Opis 0 Rys. 2-2 1 Wyświetlanie danych spawania (trzycyfrowe) Wyświetlanie parametrów spawania i ich wartości- Patrz rozdział 2.2 2 T Przycisk Test gazu / płukanie -------------- Ustawianie wydatku gazu osłonowego (test gazu): Po jednorazowym naciśnięciu przycisku przez ok. 25 s płynie gaz osłonowy. Proces ten można przerwać wcześniej przez ponowne naciśnięcie przycisku. -------------- Płukanie długich wiązek przewodów: Wcisnąć przycisk na ok. 5 s: Gaz osłonowy przepływa ciągle aż do ponownego naciśnięcia przycisku testu gazu. 3 Przycisk trybu pracy / trybu oszczędzania energii ----------- 2-takt --------- 4-takt 2s STBY ------ Spawanie punktowe spotarc - Lampka sygnalizacyjna świeci na zielono ------ Spawanie punktowe spotmatic - Lampka sygnalizacyjna świeci na czerwono ---------- Długie wciśnięcie przycisku powoduje przejście urządzenia w tryb oszczędzania energii. W celu reaktywacji wystarczy naciśnięcie dowolnego elementu obsługi. 4 Przycisk spawania impulsowego ------- Automatyka zgrzewania impulsowego (częstotliwość i balans) ---------- Lampka sygnalizacyjna świeci na zielono: Termiczna spawanie TIG puls / spawanie impulsowe z otuloną elektrodą ---------- Lampka sygnalizacyjna świeci na czerwono: Metalurgiczne spawania TIG puls (impulsy khz) ----- TIG-AC specjalne 5 Przycisk biegunowości prądu spawania / formowanie kulki DC + -------- Lampka sygnalizacyjna świeci na zielono: Spawanie prądem stałym z ujemną biegunowością przy uchwycie elektrodowym lub uchwycie spawalniczym. DC + -------- Lampka sygnalizacyjna świeci na czerwono: Spawanie prądem stałym elektrodą otuloną z dodatnią biegunowością na uchwycie elektrody. AC ------- Spawanie prądem przemiennym/przebiegi prądu przemiennego Balling ------ Formowanie kulki 8
Układ sterowania elementy sterownicze Przegląd obszarów sterowania Poz. Symbol Opis 0 6 Przycisk metody spawania ----------- Spawanie metodą TIG ----- Spawanie elektrodami otulonymi (lampka sygnalizacyjna świeci się na zielono) ----- Ustawienie Arcforce (lampka sygnalizacyjna świeci się na czerwono) 7 Przycisk przełączanie wskazania kw ---------- Wskazanie mocy spawania V ------------ Wskazanie napięcia spawania JOB --------- Wskazanie i ustawienie numeru JOB przyciskiem sterowania 8 Wyświetlanie danych spawania (trzycyfrowe) Wyświetlanie parametrów spawania i ich wartości- Patrz rozdział 2.2 9 Lampka sygnalizacyjna spawania dodatkowym drutem Wyłącznie w przypadku urządzeń z dodatkowym drutem (AW) 10 HF Lampka sygnalizacyjna rodzaju zajarzania TIG Lampka sygnalizacyjna świeci: Rodzaj zajarzania Zajarzanie kontaktowe / Zajarzanie z użyciem jonizatora HF wyłączone. Przełączanie rodzaju zajarzania następuje w menu Expert (TIG) 11 Lampka sygnalizacyjna znak Sygnalizuje, że możliwe jest spawanie przy zwiększonym zagrożeniu elektrycznym (np. w kotłach). Jeżeli lampka sygnalizacyjna nie świeci, należy koniecznie skontaktować się z serwisem. 12 Lampka sygnalizacyjna usterki w obiegu chłodziwa Świeci się przy utracie ciśnienia w obiegu chłodziwa. Sprawdzić poziom chłodziwa i szczelność obiegu chłodziwa. 13 VRD Lampka sygnalizacyjna przyrządu redukcji napięcia (VRD) Lampka sygnalizacyjna VRD świeci, gdy przyrząd redukcji napięcia działa prawidłowo i napięcie wyjściowe jest zredukowane do wartości ustalonej przez odpowiednią normę. Przyrząd redukcji napięcia jest aktywny wyłącznie w przypadku wariantów urządzenia z oznaczeniem (VRD). 14 Hold Lampka sygnalizacyjna stanu Po zakończeniu każdego spawania na wyświetlaczu pokazywane są ostatnio użyte do spawania wartości prądu spawania i napięcia spawania; świeci wtedy lampka sygnalizacyjna 15 Lampka sygnalizacyjna Nadmierna temperatura Czujniki temperatury w module mocy w przypadku nadmiernej temperatury wyłączają moduł mocy i świeci lampka kontrolna nadmiernej temperatury. Po ochłodzeniu można bez żadnych dodatkowych kroków kontynuować spawanie. 16 Lampka sygnalizacyjna sterowania dostępem aktywna Lampka sygnalizacyjna świeci się przy aktywny sterowaniu dostępem sterownika urządzenia. 17 Net sync Lampka sygnalizacyjna obustronnego równoczesnego spawania Lampka sygnalizacyjna wskazuje aktywowaną funkcję. 18 Freq. Automatyka częstotliwości AC auto 9
Układ sterowania elementy sterownicze Przegląd obszarów sterowania 2.1.2 Obszar sterowania B B 13 14 12 sec 11 AMP% 10 AMP sec 9 8 AMP% sec sec AMP% 7 6 5 15 Freq. + Balance - % 4 1 2 3 Rys. 2-3 Poz. Symbol Opis 0 1 Przycisk wyboru parametrów z lewej strony Parametry spawania przebiegu działania są wybierane po kolei w prawą stronę. 2 Pokrętło sterujące Centralne pokrętło sterujące przeznaczone do obsługi poprzez obracanie i wciskanie - Patrz rozdział 2.3. 3 Przycisk wyboru parametrów z prawej strony Parametry spawania przebiegu działania są wybierane po kolei w lewą stronę. 4 + Balance - % Lampka sygnalizacyjna balansu Balans AC (JOB 1-7), balans pulsu lub balans amplitudy 5 Lampka sygnalizacyjna średnicy elektrody Optymalizacja zajarzania (TIG) / ustawienie podstawowe formowania kulki 6 Czas końcowego wypływu gazu 7 AMP% Lampka sygnalizacyjna dwukolorowa czerwony: Prąd końcowy zielony: Czas prądu końcowego (menu Expert) 8 sec Lampka sygnalizacyjna czasu opadania prądu 9 AMP% Lampka sygnalizacyjna dwukolorowa sec czerwony: prąd drugiego poziomu lub przerwy impulsu (% z AMP) zielony: czas przerwy impulsu / czas opadania (menu Expert) 10 AMP sec Lampka sygnalizacyjna dwukolorowa czerwony: prąd główny i prąd impulsowy zielony: czas impulsu / czas opadania (AMP na AMP%) 11 sec Lampka sygnalizacyjna Czas narastania prądu (TIG) / czas Hotstart (spawanie elektrodą otuloną) 12 AMP% Lampka sygnalizacyjna Prąd zajarzania (TIG) / prąd Hotstart (spawanie elektrodą otuloną) 13 Lampka sygnalizacyjna czasu początkowego wypływu gazu 14 Spawanie metodą TIG activarc Włączenie lub wyłączenie activarc ( <> ) Korekcja charakterystyki ActivArc (zakres regulacji: 0 do 100) 10
Układ sterowania elementy sterownicze Przegląd obszarów sterowania Poz. Symbol Opis 0 15 Lampka sygnalizacyjna dwukolorowa zielony: częstotliwość AC (TIG) / częstotliwość impulsów (spawanie elektrodami otulonymi) czerwony: częstotliwość impulsów (TIG, impuls khz) 2.1.3 Obszar sterowania C JOB 0 150 C 0 Freq. 100 200 +10 Poz. Symbol Opis 0 Hz 50 1 30 300 250 + +20-10 -20 +30-30 Balance 1,0.040 2 3 Rys. 2-4 1 Pokrętło częstotliwości prądu przemiennego (JOB 0) 2 Balance Pokrętło balansu prądu przemiennego (JOB 0) 3 Pokrętło średnicy elektrody wolframowej (JOB 0) 1,6.060 2,4.093 3,2.130 4>.160> mm inch 11
Układ sterowania elementy sterownicze Wyświetlacz urządzenia 2.2 Wyświetlacz urządzenia Następujące parametry spawania mogą być wyświetlane przed spawaniem (wartości zadane), podczas (wartości rzeczywiste) oraz po zakończeniu spawania (wartości Hold); Parametr Przed spawaniem (wartości zadane) "Lewy wyświetlacz" Podczas spawania (wartości rzeczywiste) Po spawaniu (wartości Hold) Prąd spawania Parametry czasu Parametry prądów Częstotliwość, balans "Prawy wyświetlacz" Moc spawania Napięcie spawania Numer JOB Jeśli po spawaniu przy wyświetlaniu wartości Hold nastąpią zmiany w ustawieniach (np. prąd spawania), to wyświetlacz przełącza się z powrotem na odpowiednie wartości zadane. kompatybilny niemożliwe Parametry, które można ustawiać w przebiegu działania sterownika urządzenia, zależą od wybranego zadania spawalniczego. Oznacza to, że jeżeli np. nie wybrano wariantu zgrzewania impulsowego, to w przebiegu funkcji nie można ustawiać czasów trwania impulsu. 2.2.1 Przedstawienie prądu spawania (procentowo / absolutnie) Prąd zajarzania, obniżony, końcowy i Hotstart może być ustawiany w sposób procentowy zależnie od prądu głównego AMP lub przy zastosowaniu wartości absolutnych. Wybór przedstawiania odbywa się w menu konfiguracji urządzenia przy użyciu parametrów. - Patrz rozdział 3.7 12
Układ sterowania elementy sterownicze Obsługa sterownika urządzenia 2.3 Obsługa sterownika urządzenia 2.3.1 Widok główny Po włączeniu urządzenia lub po zakończeniu ustawiania sterownik urządzenia przechodzi do widoku podstawowego. To oznacza, że wcześniej wybrane ustawienia są przejmowane (ew. sygnalizowane lampkami sygnalizacyjnymi), a wartość zadana natężenia prądu (A) jest wyświetlana na lewym wyświetlaczu danych spawania. Na prawym wyświetlaczu widoczna jest, w zależności od wyboru, wartość zadana napięcia spawania (V). Sterownik po 4 sekundach bezczynności powraca do widoku głównego. 2.3.2 Ustawienie mocy spawania Moc spawania ustawiana jest za pomocą przycisku sterującego. Ponad to parametry mogą być dopasowywane w trakcie przebiegu, a ustawienia w różnych menu urządzenia. 2.3.3 Ustawianie parametrów spawania podczas przebiegu działania Ustawianie parametru spawania podczas działania jest możliwe na dwa sposoby. 1. Naciśnięcie strzałki 'w lewo' lub 'w prawo' (migający lampka sygnalizacyjna wskazuje wybór). Przez obrócenie przycisku sterowania następuje ustawienie wartości parametru. 2. Krótkie naciśnięcie przycisku sterowania (wybór przebiegu działania) i następnie przekręcenie przycisku (nawigacja do żądanego parametru). Poprzez kolejne naciśnięcie wybrany parametr jest dodawany do ustawienia (miga odpowiednia lampka sygnalizacyjna). Przez obrócenie przycisku następuje ustawienie wartości parametru. Podczas ustawiania parametrów spawalniczych na lewym wyświetlaczu pokazywana jest wartość parametru do ustawienia. Na prawym wyświetlaczu przedstawiany jest skrót parametru lub symbol odchylania od zadanej wartości w górę lub w dół. Wyświetlacz Znaczenie Zwiększyć wartość parametru aby ponownie uzyskać ustawienie fabryczne. Ustawienie fabryczne (przykład wartości = 20) wartość parametru jest optymalnie ustawiona Zmniejszyć wartość parametru aby ponownie uzyskać ustawienie fabryczne. 2.3.4 Ustawianie rozszerzonych parametrów spawania (menu Expert) W menu Expert umieszczono funkcje i parametry, które nie są dostępne bezpośrednio na sterowniku urządzenia lub które nie wymagają regularnego modyfikowania. Liczba i przedstawianie tych parametrów odbywa się w zależności od wcześniej wybranej procedury spawania lub funkcji. Wybór następuje przez długie naciśnięcie (> 2s) przycisku sterowania. Odpowiednie parametry / punkty menu wybiera się obracając (nawigując) i naciskając (potwierdzając) centralny przycisk sterujący. Dodatkowo lub alternatywnie można używać przycisków z prawej i lewej strony obok przycisku sterującego do nawigacji. 2.3.5 Zmiana ustawień podstawowych (menu konfiguracji urządzenia) W menu konfiguracji urządzenia można dopasowywać funkcje podstawowe systemu spawania. Ustawienia powinny być zmieniane wyłącznie przez doświadczonych użytkowników. - Patrz rozdział 3.7 13
Spawanie metodą TIG 3 Metody spawania 3.1 Spawanie metodą TIG 3.1.1 Wybór zadania spawalniczego Ustawienie średnicy elektrody wolframowej ma bezpośredni wpływ na działanie urządzenia. Ustawiona wartość powinna odpowiadać średnicy elektrody wolframowej. Oczywiście wartość można również dopasować do różnych potrzeb. Poniższe zadanie spawalnicze to przykład: 4s Rys. 3-1 14
Spawanie metodą TIG 3.1.1.1 Powtórne zadania spawalnicze (JOB 1-7) Do zapisywania powtarzających się lub różnych zadań spawalniczych użytkownik ma do dyspozycji 7 kolejnych miejsc w pamięci. W tym celu wybierane jest po prostu żądane miejsce w pamięci (JOB 1-7) i zadanie spawalnicze jest ustawiane w sposób opisany wcześniej. Wyjątek stanowią trzy pokrętła dla częstotliwości prądu przemiennego, balansu prądu przemiennego i średnicy elektrody wolframowej. Te ustawienia są dokonywane w trakcie przebiegu (lampki sygnalizacyjne o tej samej nazwie). Przełączenie zadania JOB jest możliwe tylko wtedy, gdy nie płynie prąd spawania. Czasy narastania prądu i opadania prądu mogą być regulowane oddzielnie dla trybu 2-taktu i 4-taktu. Wybór Rys. 3-2 Przy wyborze lub gdy zostało wybrane jedno z powtórnych zadań spawalniczych (JOB 1-7), świeci się lampka sygnalizacyjna JOB. 15
Spawanie metodą TIG 3.1.2 Funkcja formowania kulki Funkcja formowania kulki zapewnia tworzenie optymalnej, kulistej czaszy, która pozwala na uzyskiwanie najlepszych wyników zajarzania i spawania podczas spawania prądem przemiennym. Warunkiem optymalnego formowania kulki są spiczasto zeszlifowana elektroda (ok. 15-25 ) i ustawiona w sterowniku urządzenia średnica elektrody. Ustawiona średnica elektrody wpływa na natężenie prądu do formowania kulki i tym samym na wielkość kulki. Naciśnięcie przycisku formowania kulki powoduje aktywację funkcji. Natężenie prądu można dopasowywać indywidualnie za pomocą parametru (+/- 30 A). Po naciśnięciu wyłącznika uchwytu funkcja jest uruchamiana przez zajarzanie jonizatorem (zajarzanie z użyciem jonizatora HF). Kulka zostaje utworzona i kończy się działanie funkcji. Formowanie kulki należy wypróbować na elemencie przykładowym, ponieważ z powodu stopienia się ew. nadmiaru wolframu może dojść do zanieczyszczenia spoiny. 4s Rys. 3-3 16
Spawanie metodą TIG 3.1.3 Cyklogram / tryby pracy 3.1.3.1 Wyjaśnienie symboli Symbol Znaczenie Nacisnąć włącznik palnika 1 Zwolnić włącznik palnika 1 I t Prąd Czas Początkowy wypływ gazu Prąd zajarzania Czas opadania AMP AMP% Czas zgrzewania punktowego Prąd główny (prąd minimalny do maksymalnego) Prąd obniżony (0% do 100% AMP) Czas impulsu Czas przerwy impulsu Spawanie TIG puls: Czas opadania z prądu głównego (AMP) na prąd drugiego poziomu (AMP%) Spawanie TIG puls: Czas opadania z prądu drugiego poziomu (AMP%) na prąd główny (AMP) Czas opadania prądu Prąd wypełniania krateru Końcowy wypływ gazu Balans Częstotliwość 17
Spawanie metodą TIG 3.1.3.2 Praca w trybie dwutaktu 1. 2. I AMP AMP% t Rys. 3-4 Pierwszy takt: Nacisnąć i przytrzymać wyłącznik uchwytu 1. Odliczany jest czas początkowego wypływu gazu. Wysokoczęstotliwościowe impulsy zajarzania przeskakują pomiędzy elektrodą i obrabianym przedmiotem, następuje zajarzenie łuku elektrycznego. Płynie prąd spawania i natychmiast osiąga nastawioną wartość prądu zajarzania. Wysoka częstotliwość zostaje wyłączona. Prąd spawania narasta zgodnie z ustawionym czasem narastania prądu do prądu głównego (AMP). Jeżeli w trakcie fazy prądu głównego zostanie oprócz wyłącznika uchwytu 1 dodatkowo naciśnięty wyłącznik uchwytu 2, prąd spawania opada zgodnie z nastawionym czasem opadania do prądu drugiego poziomu (AMP%). Zwolnienie wyłącznika uchwytu 2 powoduje wzrost prądu spawania zgodnie z nastawionym czasem opadania ponownie do wartości prądu głównego AMP. Parametry i mogą być dopasowywane w menu Expert (TIG). Drugi takt: Zwolnić wyłącznik uchwytu 1. Prąd główny opada zgodnie z nastawionym czasem opadania prądu do wartości prądu wypełniania krateru (prąd minimalny). Jeżeli 1. wyłącznik uchwytu zostanie naciśnięty w trakcie czasu opadania prądu, prąd spawania wzrasta ponownie do ustawionej wartości prądu głównego AMP Prąd główny osiąga wartość prądu wypełniania krateru, łuk elektryczny gaśnie. Zaczyna się odliczanie ustawionego czasu końcowego wypływu gazu. Przy podłączonej nożnej przystawce zdalnego sterowania RTF urządzenie automatycznie przełącza się na pracę w trybie 2-taktu. Narastanie i opadanie prądu są wyłączone. 18
Spawanie metodą TIG 3.1.3.3 Praca w trybie czterotaktu 1. 2. 3. 4. I AMP AMP% t Rys. 3-5 Pierwszy takt Nacisnąć wyłącznik uchwytu 1, odliczany jest czas początkowego wypływu gazu. Wysokoczęstotliwościowe impulsy zajarzania przeskakują pomiędzy elektrodą i obrabianym przedmiotem, następuje zajarzenie łuku elektrycznego. Płynie prąd spawania i natychmiast osiąga nastawioną wartość prądu zajarzania (łuk poszukiwania przy ustawieniu minimalnym). Wysoka częstotliwość zostaje wyłączona. Drugi takt Zwolnić wyłącznik uchwytu 1. Prąd spawania narasta zgodnie z ustawionym czasem narastania prądu do prądu głównego (AMP). Przełączanie z prądu głównego AMP na prąd drugiego poziomu (AMP%): Nacisnąć wyłącznik uchwytu 2 lub Dotknąć wyłącznik uchwytu 1 (tryby 1-6). Czasy opadania i mogą być ustawiane. Trzeci takt Nacisnąć wyłącznik uchwytu 1. Prąd główny opada zgodnie z nastawionym czasem opadania prądu do wartości prądu wypełniania krateru. Czwarty takt Zwolnić wyłącznik uchwytu 1, łuk elektryczny gaśnie. Zaczyna się odliczanie ustawionego czasu końcowego wypływu gazu. Natychmiastowe zakończenie procesu spawania bez opadania prądu oraz bez prądu wypełniania krateru: Krótkie naciśnięcie 1. wyłącznika uchwytu > 3. takt i 4. takt (tryby 11-16). Prąd spada do wartości zerowej i następuje odliczanie czasu końcowego wypływu gazu. Przy podłączonej nożnej przystawce zdalnego sterowania RTF urządzenie automatycznie przełącza się na pracę w trybie 2-taktu. Narastanie i opadanie prądu są wyłączone. Aby móc użyć alternatywnego uruchomienia spawania (start krokowy), na sterowniku urządzenia musi być ustawiony dwucyfrowy tryb pracy palnika (11-x). W zależności od typu urządzenia dostępna jest różna liczba trybów pracy palnika. Funkcja start krokowy od trybu 11 wzwyż może być w razie potrzeby deaktywowana (koniec spawania pozostaje zachowany przez dotknięcie). W tym celu w menu konfiguracji urządzenia parametr musi zostać przestawiony na. 19
Spawanie metodą TIG 3.1.3.4 spotarc Ten proces może być stosowany do sczepiania lub do spawania blach ze stali i stopów CrNi aż do grubości ok. 2,5 mm. Można także spawać blachy warstwami o różnych grubościach. Poprzez jednostronne zastosowanie możliwe jest także spawanie blach na profilach wydrążonych, jak rury okrągłe lub czterokątne. W przypadku punktowego spawania łukowego górna blacha jest roztapiana przez łuk świetlny, a dolna nadtapiana. Powstają płaskie łuskowe zgrzeiny punktowe, które w widocznym obszarze nie wymagają żadnej lub tylko nieznacznej obróbki. 4s Rys. 3-6 Aby uzyskać pożądany wynik czasy narastania i opadania prądu powinny być ustawione na "0". 20
Spawanie metodą TIG 1. I t Rys. 3-7 Jako przykład przedstawiono przebieg zajarzania wysoką częstotliwością. Zajarzanie łuku Liftarc jest również możliwe. Przebieg: Nacisnąć i przytrzymać wyłącznik uchwytu. Odliczany jest czas początkowego wypływu gazu. Wysokoczęstotliwościowe impulsy zajarzania przeskakują pomiędzy elektrodą i obrabianym przedmiotem, następuje zajarzenie łuku elektrycznego. Płynie prąd spawania i natychmiast osiąga nastawioną wartość prądu zajarzania Wysoka częstotliwość zostaje wyłączona. Prąd spawania narasta zgodnie z ustawionym czasem narastania prądu do prądu głównego (AMP). Proces zostaje zakończony po upływie ustawionego czasu spotarc albo poprzez wcześniejsze zwolnienie włącznika palnika. Tabela wariantów spotarc / zgrzewania impulsowego: Metody Wariant zgrzewania impulsowego TIG-DC Automatyka zgrzewania impulsowego (fabrycznie) (świeci na zielono) Pulsacja (pulsacja termiczna) (świeci na czerwono) Impulsy khz (impulsy metalurgiczne) bez zgrzewania impulsowego TIG-AC (świeci na zielono) Pulsacja (pulsacja termiczna) AC specjalnie bez zgrzewania impulsowego 21
Spawanie metodą TIG 3.1.3.5 spotmatic W odróżnieniu od trybu pracy spotarc łuk nie zajarza się jak w przypadku tradycyjnej metody z chwilą naciśnięcia włącznika uchwytu, lecz krótko po przyłożeniu elektrody wolframowej do obrabianego przedmiotu. Włącznik uchwytu służy do aktywacji procesu spawania. Aktywacja dla każdego punktu spawania można następować osobno lub w sposób ciągły. Ustawienie jest sterowane parametrem aktywacji procesu w menu konfiguracji urządzenia: Osobna aktywacja procesu ( > ): Proces spawania wymaga przed każdym zajarzeniem łuku ponownej aktywacji poprzez naciśnięcie włącznika uchwytu. Ciągła aktywacja procesu ( > ): Proces spawania zostaje aktywowany poprzez jednokrotne naciśnięcie włącznika uchwytu. Kolejne zajarzenia łuku następują po przyłożeniu elektrody wolframowej. 4s Rys. 3-8 22
Spawanie metodą TIG I 1 2 3 4 5 6 t Rys. 3-9 Jako przykład przedstawiono przebieg zajarzania wysoką częstotliwością. Zajarzanie łuku Liftarc jest również możliwe. Wybór rodzaju aktywacji procesu spawania. Czasy narastania i opadania prądu możliwe wyłącznie przy długim zakresie regulacji czasu zgrzewania punktowego (0,01 s - 20,0 s). Nacisnąć i zwolnić przycisk uchwytu spawalniczego (dotknąć), aby zaktywować proces spawania. Dyszę gazową oraz końcówkę elektrody wolframowej przyłożyć ostrożnie do spawanego materiału. Oderwać elektrodę od materiału spawanego poprzez pochylenie uchwytu w taki sposób, aby między końcówką elektrody a materiałem spawanym powstał odstęp ok. 2-3 mm. Gaz osłonowy wypływa zgodnie z ustawionym czasem początkowego wypływu gazu. Następuje zajarzenie łuku i płynie ustawiony uprzednio prąd zajarzania. Faza prądu głównego zostaje zakończona po upływie ustawionego czasu spotarc. Prąd spawania opada zgodnie z nastawionym czasem opadania prądu do wartości prądu końcowego. Zaczyna się odliczanie czasu końcowego wypływu gazu i proces spawania zostaje zakończony. Nacisnąć i zwolnić przycisk uchwytu spawalniczego (nacisnąć impulsowo), aby ponownie aktywować proces spawania (wymagane tylko w przypadku osobnej aktywacji procesu). Ponowne przyłożenie uchwytu końcówką elektrody wolframowej rozpoczyna kolejny proces spawania. 23
Spawanie metodą TIG 3.1.3.6 Praca w trybie 2-taktu wersja C I AMP AMP% AMP% AMP% t Rys. 3-10 Pierwszy takt Nacisnąć wyłącznik uchwytu 1, odliczany jest czas początkowego wypływu gazu. Wysokoczęstotliwościowe impulsy zajarzania przeskakują pomiędzy elektrodą i obrabianym przedmiotem, następuje zajarzenie łuku elektrycznego. Płynie prąd spawania i natychmiast osiąga nastawioną wartość prądu zajarzania (łuk poszukiwania przy ustawieniu minimalnym). Wysoka częstotliwość zostaje wyłączona. Drugi takt Zwolnić wyłącznik uchwytu 1. Prąd spawania narasta zgodnie z ustawionym czasem narastania prądu do prądu głównego AMP. Przez naciśnięcie wyłącznika uchwytu 1 rozpoczyna się opadanie ( ) z prądu głównego AMP do prądu drugiego poziomu AMP%. Po zwolnieniu wyłącznika uchwytu rozpoczyna się opadanie z prądu drugiego poziomu AMP% do prądu głównego AMP. Proces ten można powtarzać dowolną ilość razy. Proces spawania jest kończony przez przerwanie łuku przy prądzie drugiego poziomu (odsunięcie uchwytu spawalniczego od obrabianego przedmiotu aż do zgaśnięcia łuku). Czasy opadania i mogą być ustawiane w menu Expert. Ten tryb pracy musi zostać dopuszczony (parametr ). 24
Spawanie metodą TIG 3.1.4 Spawanie metodą TIG activarc Metoda EWM-activArc poprzez wysoce dynamiczny system regulacji zapewnia utrzymywanie mocy na stałym poziomie, niezależnie od zmian odstępu pomiędzy uchwytem spawalniczym a jeziorkiem spawalniczym, np. podczas spawania ręcznego. Straty napięcia w wyniku zmniejszenia odległości pomiędzy uchwytem a jeziorkiem spawalniczym kompensowane są przez narastanie prądu (amperów na wolt - A/V) i na odwrót. Zapobiega to przyklejaniu się elektrody wolframowej w jeziorku spawalniczym i pozwala na zredukowanie wtrąceń wolframu. Szczególne korzystne jest to podczas sczepiania i spawania punktowego! Wybór 4s Rys. 3-11 Ustawienie Ustawienie parametrów Parametr activarc (regulacja) można indywidualnie dopasować do zadania spawalniczego (grubość blachy)- Patrz rozdział 3.1.13. 3.1.5 TIG-Antistick Funkcja poprzez wyłączenie prądu spawania zapobiega niekontrolowanemu ponownemu zajarzeniu po przywarciu elektrody wolframowej w jeziorku spawalniczym. Dodatkowo pozwala zmniejszyć zużycie elektrody wolframowej. Po zadziałaniu funkcji urządzenie przechodzi natychmiast do fazy procesu końcowego wypływu gazu. Spawacz rozpoczyna nowy proces ponownie od pierwszego taktu. Użytkownik może włączyć lub wyłączyć tę funkcję (parametr )- Patrz rozdział 3.7. 25
Spawanie metodą TIG 3.1.6 Spawanie impulsowe Możliwe jest wybieranie następujących wersji impulsów: impulsy termiczne (TIG-AC lub TIG-DC) impulsy metalurgiczne (TIG-DC) metalurgiczna pulsacja o wartości średniej (TIG-DC) automatyka impulsów (TIG-DC) AC special (TIG-AC) 3.1.6.1 Pulsacja termiczna Przebiegi działania są z zasady podobne do spawania standardowego, jednakże dodatkowo w ustawionym czasie następuje przełączanie pomiędzy prądem głównym AMP (impulsowym) i prądem drugiego poziomu AMP% (prąd przerwy impulsu). Czasy impulsowania i przerwy oraz zbocza impulsów ( i ) są wpisywane w sterowniku w sekundach. I I AC-Puls DC-Puls t t Rys. 3-12 Funkcję impulsową podczas fazy narastania i opadania prądu można w razie potrzeby wyłączyć (parametr ). I Rys. 3-13 t 26
Spawanie metodą TIG Wybór Rys. 3-14 Ustawienie czasu impulsu 4s Rys. 3-15 Ustawienie przerwy impulsu 4s Rys. 3-16 Ustawienie zboczy impulsu Zbocza impulsu i mogą być ustawiane w menu Expert (TIG). - Patrz rozdział 3.1.13 27
Spawanie metodą TIG 3.1.6.2 Impulsy metalurgiczne (impulsy khz) Impulsy metalurgiczne (impulsy khz) wykorzystują ciśnienie plazmy (ciśnienie łuku elektrycznego), powstające przy wysokich natężeniach prądu, za pomocą którego można uzyskać zawężony łuk o skoncentrowanym działaniu ciepła. W przeciwieństwie do impulsów termicznych, nie są ustawiane żadne czasy, lecz częstotliwość i balans. Przebieg impulsowy ma miejsce również podczas fazy narastania i opadania. I AMP AMP% [%] [khz] t Wybór Rys. 3-17 Rys. 3-18 28
Spawanie metodą TIG Ustawienie balansu 4s Rys. 3-19 Ustawienie częstotliwości 4s Rys. 3-20 29
Spawanie metodą TIG 3.1.6.3 Metalurgiczna pulsacja o wartości średniej W celu aktywacji wersji impulsowej parametr w menu konfiguracji urządzenia musi zostać przełączony na. Pozostałe ustawienia parametrów, patrz "Impulsy metalurgiczne". Po zaktywowaniu tej funkcji świecą się jednocześnie czerwone lampki sygnalizacyjne prądu głównego AMP i prądu drugiego poziomu AMP%. W przypadku pulsacji o wartości średniej okresowo występuje przełączanie pomiędzy dwoma prądami, przy czym musi zostać zadana wartość średnia prądu (AMP), prąd impulsowy (Ipuls), balans ( ) i częstotliwość ( ). Ustawiona wartość średnia w amperach jest miarodajna, prąd impulsowy (Ipuls) jest ustalany poprzez parametr procentowo w stosunku do wartości średniej prądu (AMP). Ustawianie parametru odbywa się w menu Expert. Prąd przerwy impulsu (IPP) nie jest ustawiany, lecz ta wartość jest obliczana przez sterownik urządzenia, dzięki czemu zostaje zachowana wartość średnia prądu spawania (AMP). - Patrz rozdział 3.1.13 I/A I/A Ipuls IPP AMP IPP > 100% < 100% AMP Ipuls Tpuls t/s Rys. 3-21 AMP = prąd główny (wartość średnia); np. 100 A Ipuls = prąd impulsowy= x AMP; np. 140 % x 100 A = 140 A IPP = Prąd przerwy impulsu Tpuls = czas trwania cyklu impulsu = 1/ ; np. 1/100 Hz = 10 ms = balans = x Tpuls; np. 30 % x 1 s = 0,3 s Wybór Tpuls t/s Rys. 3-22 30
Spawanie metodą TIG 3.1.6.4 Automatyka zgrzewania impulsowego Automatyka zgrzewania punktowego stosowana jest zwłaszcza podczas sczepiania i zgrzewania punktowego obrabianych przedmiotów. Ze względu na zależne od natężenia prądu częstotliwość i balans impulsów w jeziorku spawalniczym generowane są drgania, które pozytywnie wpływają na zdolność do pokonywania szczeliny powietrznej. Niezbędne parametry impulsów są automatycznie dobierane przez sterownik urządzenia Rys. 3-23 3.1.6.5 AC specjalnie Jest stosowane np. do łączenia ze sobą blach o różnej grubości. I AC-Special t Rys. 3-24 Rys. 3-25 Zbocza impulsu i mogą być ustawiane w menu Expert (TIG). - Patrz rozdział 3.1.13 31
Spawanie metodą TIG 3.1.7 Palnik (warianty obsługi) W przypadku tego urządzenia można stosować różne warianty palnika. Funkcje elementów obsługi, takich jak włącznik palnika (WP), przełączniki lub potencjometry można dostosować indywidualnie za pomocą trybów uchwytu. Objaśnienie symboli elementów obsługi: Symbol Opis BRT 1 Nacisnąć włącznik palnika BRT 1 Impulsowo naciskać włącznik uchwytu BRT 2 Impulsowo nacisnąć włącznik uchwytu a następnie przytrzymać 3.1.7.1 Impulsowe włączanie uchwytu (funkcja pracy krokowej) Krótkie naciśnięcie włącznika palnika w celu zmiany funkcji. Ustawiony tryb pracy palnika określa sposób działania funkcji pracy krokowej. 3.1.8 Ustawianie trybu pracy uchwytu i prędkości up/down Użytkownik ma do dyspozycji tryby 1-6 i 11-16. Tryby 11-16 obejmują te same możliwości funkcjonalne jak tryby 1-6, jednak bez funkcji pracy krokowej dla prądu obniżonego. Możliwości funkcjonalne poszczególnych trybów można znaleźć w tabelach opisujących poszczególne typy uchwytów. Ustawianie trybów uchwytu spawalniczego odbywa się w menu konfiguracji urządzenia za pomocą parametrów konfiguracji uchwytu spawalniczego " " > Tryb uchwytu spawalniczego " ". Wyłącznie wymienione tryby są celowe dla danych typów palników. 32
Spawanie metodą TIG 3.1.8.1 Uchwyt standardowy TIG (5-stykowy) Standardowy uchwyt spawalniczy z jednym włącznikiem uchwytu Rysunek Elementy sterownicze Wyjaśnienie symboli BRT1 = włącznik uchwytu 1 (prąd spawania wł./wył.; prąd obniżony za pomocą funkcji impulsowej) Funkcje Tryb Elementy sterownicze Prąd spawania wł. / wył. Prąd obniżony (Praca w trybie czterotaktu) 1 (fabrycznie) BRT 1 BRT 1 Standardowy uchwyt spawalniczy z dwoma włącznikami uchwytu Rysunek Elementy sterownicze Wyjaśnienie symboli BRT1 = włącznik uchwytu 1 BRT2 = włącznik uchwytu 2 Funkcje Tryb Elementy sterownicze Prąd spawania wł. / wył. Prąd obniżony Prąd obniżony (tryb pracy krokowej) / (Praca w trybie czterotaktu) Prąd spawania wł. / wył. Prąd obniżony (tryb pracy krokowej) / (Praca w trybie czterotaktu) Funkcja Up Funkcja Down 1 (fabrycznie) 3 BRT 1 BRT 2 BRT 1 BRT 1 BRT 1 BRT 2 BRT 2 33
Spawanie metodą TIG Standardowy uchwyt spawalniczy z przełącznikiem (przełącznik MG, dwa włączniku uchwytu) Rysunek Elementy sterownicze Wyjaśnienie symboli BRT 1 = włącznik uchwytu 1 BRT 2 = włącznik uchwytu 2 Funkcje Tryb Elementy sterownicze Prąd spawania wł. / wył. BRT 1 Prąd obniżony Prąd obniżony (tryb pracy krokowej) / (Praca w trybie czterotaktu) 1 (fabrycznie) BRT 2 BRT 1 Prąd spawania wł. / wył. Prąd obniżony (tryb pracy krokowej) Funkcja Up 2 BRT 1 + BRT 2 BRT 1 + BRT 2 BRT 1 Funkcja Down BRT 2 Prąd spawania wł. / wył. BRT 1 Prąd obniżony (tryb pracy krokowej) / (Praca w trybie czterotaktu) Funkcja Up 3 BRT 1 BRT 2 Funkcja Down BRT 2 34
Spawanie metodą TIG 3.1.8.2 Uchwyt up/down TIG (8-stykowy) Uchwyt z funkcją up/down z jednym włącznikiem palnika Rysunek Elementy sterownicze Wyjaśnienie symboli BRT 1 = włącznik palnika 1 Funkcje Tryb Elementy sterownicze Prąd spawania wł. / wył. BRT 1 Prąd obniżony (tryb pracy impulsowej) / (Praca w trybie czterotaktu) Płynne zwiększanie prądu spawania (funkcja Up) 1 (fabrycznie) BRT 1 Up Płynne zmniejszanie prądu spawania (funkcja Down) Prąd spawania wł. / wył. Prąd obniżony (tryb pracy impulsowej) Prąd spawania wł. / wył. Prąd obniżony (tryb pracy impulsowej) / (Praca w trybie czterotaktu) Zwiększanie prądu spawania przez skok * 2 4 Down BRT 1 BRT 1 BRT 1 BRT 1 Up Zmniejszanie prądu spawania przez skok * Down 35
Spawanie metodą TIG Uchwyt z funkcją up/down z dwoma włącznikami palnika Rysunek Elementy sterownicze Wyjaśnienie symboli BRT 1 = włącznik palnika 1 (lewy) BRT 2 = włącznik palnika 2 (prawy) Funkcje Tryb Elementy sterownicze Prąd spawania wł. / wył. Prąd obniżony Prąd obniżony (tryb pracy impulsowej) / (Praca w trybie czterotaktu) Płynne zwiększanie prądu spawania (funkcja Up) 1 (fabrycznie) BRT 1 BRT 2 BRT 1 Up Płynne zmniejszanie prądu spawania (funkcja Down) Prąd spawania wł. / wył. Prąd obniżony Prąd obniżony (tryb pracy impulsowej) Prąd spawania wł. / wył. 2 Down BRT 1 BRT 2 BRT 1 BRT 1 Prąd obniżony Prąd obniżony (tryb pracy impulsowej) 4 BRT 1 BRT 2 Zwiększanie prądu spawania przez skok * Up Zmniejszanie prądu spawania przez skok * Down Test gazu 4 BRT 2 > 3 s * - Patrz rozdział 3.1.8.6 36
Spawanie metodą TIG 3.1.8.3 Uchwyt z potencjometrem (8-stykowy) Zgrzewarka musi być skonfigurowana do pracy z uchwytem spawalniczym z potencjometrem- Patrz rozdział 3.1.8.4. Uchwyt spawalniczy z potencjometrem i z jednym włącznikiem uchwytu Rysunek Elementy sterownicze Wyjaśnienie symboli BRT 1 = włącznik uchwytu 1 Funkcje Tryb Elementy sterownicze Prąd spawania wł. / wył. Prąd obniżony (tryb pracy impulsowej) Bezstopniowe zwiększanie prądu spawania 3 BRT 1 BRT 1 Bezstopniowe zmniejszanie prądu spawania Uchwyt spawalniczy z potencjometrem i z dwoma włącznikami uchwytu Rysunek Elementy sterownicze Wyjaśnienie symboli BRT 1 = włącznik uchwytu 1 BRT 2 = włącznik uchwytu 2 Funkcje Tryb Elementy sterownicze Prąd spawania wł. / wył. Prąd obniżony Prąd obniżony (tryb pracy impulsowej) 3 BRT 1 BRT 1 BRT 2 Bezstopniowe zwiększanie prądu spawania Bezstopniowe zmniejszanie prądu spawania 37
Spawanie metodą TIG 3.1.8.4 Konfigurowanie przyłącza uchwytu z potencjometrem TIG NIEBEZPIECZEŃSTWO Niebezpieczeństwo porażenia prądem elektrycznym po wyłączeniu! Prace na otwartym urządzeniu grożą obrażeniami ze skutkiem śmiertelnym! Podczas pracy urządzenia zostają naładowane kondensatory. Zgromadzone w nich napięcie może być obecne nawet do 4 minut od momentu odłączenia zasilania. 1. Wyłączyć urządzenie. 2. Odłączyć wtyk od sieci. 3. Odczekać 4 minuty, aż rozładują się kondensatory! OSTRZEŻENIE Niebezpieczeństwo wypadku w razie nieprzestrzegania zasad bezpieczeństwa! Nieprzestrzeganie poniższych zasad bezpieczeństwa zagraża życiu! Przeczytać uważnie zasady bezpieczeństwa zamieszczone w niniejszej instrukcji! Przestrzegać przepisów BHP oraz regulacji krajowych! Zwrócić uwagę osobom przebywającym w obszarze pracy na obowiązek przestrzegania przepisów! OSTROŻNIE Kontrola! Przed ponownym uruchomieniem należy bezwzględnie przeprowadzić "przegląd i kontrolę podczas eksploatacji" wg IEC / DIN EN 60974-4 "Urządzenia do spawania łukowego - przeglądy i kontrole podczas eksploatacji"! Szczegółowe informacje podane zostały w standardowej instrukcji eksploatacji spawarki. W przypadku podłączenia uchwytu spawalniczego z potencjometrem należy wyjąć z wnętrza spawarki zworkę JP27 z płytki T320/1. Konfiguracja uchwytu spawalniczego Ustawienie Przygotowany do standardowych uchwytów TIG bądź Up-Down (ustawienie fabryczne) JP27 Przygotowany do uchwytu z potencjometrem JP27 BT1 BT2 0V 0V Uref.+10V IH-Down Up Poti/UD ein B2- A B C D E F G H Poti-Brenner 10k Rys. 3-26 W przypadku tego typu uchwytu spawarkę należy ustawić na tryb uchwytu spawalniczego 3- Patrz rozdział 3.1.8. 38
Spawanie metodą TIG 3.1.8.5 Uchwyt RETOX TIG (12-stykowy) Wyłącznie dla urządzeń z 12-stykowym gniazdem przyłączeniowym uchwytu spawalniczego. Rysunek Elementy sterowania Objaśnienie symboli 8 8 8 BRT 1 BRT = włącznik palnika BRT 3 BRT 2 BRT 4 Funkcje Tryb Elementy sterowania Prąd spawania wł. / wył. BRT 1 Prąd obniżony BRT 2 1 Prąd obniżony (funkcja pracy krokowej) BRT 1 (praca krokowa) (fabrycznie) Zwiększanie prądu spawania (funkcja Up) BRT 3 Zmniejszanie prądu spawania (funkcja Down) BRT 4 Tryby 2 i 3 nie są stosowane dla tego typu palnika wzgl. nie mają sensu. Prąd spawania wł. / wył. BRT 1 Prąd obniżony BRT 2 Prąd obniżony (funkcja pracy krokowej) BRT 1 (praca krokowa) Zwiększanie skokowe prądu spawania (ustawienie 1 skoku) BRT 3 Zmniejszanie skokowe prądu spawania (ustawienie 1 skoku) 4 BRT 4 Przełączanie pomiędzy Up-Down i przełączanie JOB BRT 2 (praca krokowa) Zwiększanie numeru JOB BRT 3 Zmniejszanie numeru JOB BRT 4 Test gazu BRT 2 (3 s) Prąd spawania wł. / wył. BRT 1 Prąd obniżony BRT 2 Prąd obniżony (funkcja pracy krokowej) BRT 1 (praca krokowa) Płynne zwiększanie prądu spawania (funkcja Up) BRT 3 Płynne zmniejszanie prądu spawania (funkcja Down) 6 BRT 4 Przełączanie pomiędzy Up-Down i przełączanie JOB BRT 2 (praca krokowa) Zwiększanie numeru JOB BRT 3 Zmniejszanie numeru JOB BRT 4 Test gazu BRT 2 (3 s) 39
Spawanie metodą TIG 3.1.8.6 Ustawienie 1. skoku Funkcja ta jest dostępna tylko w połączeniu z uchwytami up/down w trybie 4 i 14! AMP AMP t Rys. 3-27 t Parametr do ustawiania 1. skoku - Patrz rozdział 3.7 znajduje się w menu konfiguracji urządzenia. 40
Spawanie metodą TIG 3.1.9 Przebiegi prądu przemiennego Wybór 4s Rys. 3-28 Wskazanie Ustawienie / wybór Przebiegi prądu przemiennego -------- Prostokątny -------- Trapezowy -------- Sinusowy Spawanie prądem przemiennym z prostokątnym przebiegiem prądu Najefektywniejsze wprowadzenie energii i pewne spawanie Spawanie prądem przemiennym z trapezowym przebiegiem prądu Optymalny dla większości zastosowań Spawanie prądem przemiennym z sinusoidalnym przebiegiem prądu Niski poziom hałasu 41
Spawanie metodą TIG 3.1.9.1 Funkcja liniowego wzrostu nożnej przystawki zdalnego sterowania RTF 1 t Rys. 3-29 Symbol Znaczenie Nacisnąć nożną przystawkę zdalnego sterowania (rozpocząć proces spawania) Dokonać ustawienia nożną przystawką zdalnego sterowania (prąd spawania ustawić odpowiednio do zastosowania) Zwolnić nożną przystawkę zdalnego sterowania (zakończyć proces spawania) Parametr może zostać zmieniony w menu konfiguracji urządzenia. 42
Spawanie metodą TIG 3.1.10 Automatyka częstotliwości AC Freq. Ta funkcja jest aktywowana parametrem. Przy włączonej funkcji świeci się lampka sygnalizacyjna auto. Sterownik urządzenia przejmuje regulację lub ustawianie częstotliwości prądu przemiennego w zależności od ustawionego prądu głównego. Im mniejszy jest prąd spawania, tym wyższa częstotliwość i na odwrót. Przy niższych prądach spawania uzyskiwany jest bardziej skoncentrowany łuk świetlny o stabilnym kierunku. Przy wysokich prądach spawania minimalizowane jest obciążenie elektrody wolframowej, co zapewnia dłuższą żywotność. Przy aktywowanej funkcji nie jest możliwe używanie pokrętła częstotliwości prądu przemiennego (JOB 0) lub ręczne ustawianie częstotliwości podczas przebiegu funkcji (JOB 1-7). Przy zastosowaniu nożnej przystawki zdalnego sterowania z tą funkcją liczba ręcznych ingerencji użytkownika podczas procesu spawania jest redukowana do minimum. - Patrz rozdział 3.1.13 I f Rys. 3-30 3.1.11 Optymalizacja komutacji AC Funkcja wspomagania komutacji AC może doprowadzić do zwiększenia stabilizacji procesu podczas spawania np. czystego aluminium. Gdy podczas procesu spawania dojdzie do zaników półfali, można zwiększyć wartość parametru, aby temu przeciwdziałać. Parametr musi zostać najpierw włączony w menu konfiguracji urządzenia. Następnie możliwe jest ustawianie i wybieranie wartości parametru w menu Expert. - Patrz rozdział 3.7 - Patrz rozdział 3.1.13 43
Spawanie metodą TIG 3.1.12 Obustronne równoczesne spawanie, rodzaje synchronizacji Ta funkcja jest ważna, jeżeli spawanie ma być wykonywane równocześnie z użyciem dwóch źródeł prądu, jak ma to np. czasami miejsce w przypadku grubych materiałów aluminiowych w pozycji PF. Pozwala to na zagwarantowanie, aby w przypadku prądu przemiennego fazy biegunowości dodatniej i ujemnej występowały równocześnie w obydwu źródłach prądu i w ten sposób łuki elektryczne nie wywierały na siebie negatywnego wpływu. 3.1.12.1 Synchronizacja przez napięcie sieci (50Hz / 60Hz) Kolejność faz i pola wirujące napięć zasilania muszą być identyczne dla obydwu spawarek! W razie ich niezgodności, doprowadzanie energii do jeziorka spawalniczego odbywa się nieprawidłowo. Dla niektórych typów urządzeń istnieje możliwość opcjonalnego dozbrajania przełącznika obrotowego do ustawiania pozycji faz (ON NETSYNCHRON). Za pomocą przełącznika obrotowego można eliminować różnicę faz w krokach co 60 (0, 60, 120, 180, 240 i 300 ). Optymalne wyrównanie faz przekłada się bezpośrednio na lepsze efekty spawania. Aktywacja funkcji 'Synchronizacja przez napięcie sieciowe' odbywa się w menu Expert (TIG). Tutaj parametr musi zostać przełączony na (świeci się lampka sygnalizacyjna Netsync). 3.1.13 Menu ekspert (TIG) W menu ekspert umieszczono funkcje i parametry, które nie są dostępne bezpośrednio na sterowniku urządzenia lub które nie wymagają regularnego ich modyfikowania. ENTER (Wejście w menu) Wcisnąć na 2 s centralny przycisk sterowania. NAVIGATION (Nawigacja w menu) Parametry są wybierane przez obracanie centralnego przycisku sterowania lub naciśnięcie przycisków Wybór parametrów z lewej/prawej strony. Zmiana parametrów przez naciśnięcie (wybór parametru) lub przekręcenie (ustawienie parametru) centralnego przycisku sterowania. EXIT (Wyjście z menu) Po 4 s urządzenie samoczynnie powraca do statusu gotowości do pracy. 44
Spawanie metodą TIG 4s 4s Rys. 3-31 Wskazanie Ustawienie / wybór Menu ekspert Czas zmiany prądu (prąd główny na prąd obniżony) Czas zmiany prądu (prąd główny na prąd obniżony) 45
Spawanie metodą TIG Czas zmiany prądu (prąd obniżony na prąd główny) Czas zmiany prądu (prąd główny na prąd obniżony) Balans amplitudy Prąd impulsowy Parametr activarc Parametr ustawiany dodatkowo po aktywacji spawania TIG-activArc. Automatyka częstotliwości AC -------- Funkcja włączona -------- Funkcja wyłączona (ustawienie fabryczne) Optymalizacja komutacji AC -------- Funkcja włączona -------- Funkcja wyłączona (ustawienie fabryczne) Metoda z drutem dodatkowym (zimny drut/gorący drut) -------- drut dodatkowy włączony ------- drut dodatkowy wyłączony (ustawienie fabryczne) Metoda z gorącym drutem (sygnał uruchomienia dla źródła prądu gorącego drutu) -------- Funkcja włączona -------- Funkcja wyłączona (ustawienie fabryczne) Funkcja drut/puls (zachowanie podajnika drutu przy metodzie TIG puls) Podczas czasu przerwy impulsu można wyłączyć podawanie drutu (nie dotyczy to automatyki impulsów lub khz impulsowo). -------- Funkcja wyłączona -------- Funkcja włączona (ustawienie fabryczne). Średnica drutu dodatkowego (ustawienie ręczne) Ustawienie średnicy drutu od 0,6 mm do 1,6 mm. Litera d przed średnicą drutu we wskazaniu (d0.8) sygnalizuje zaprogramowaną charakterystykę (tryb pracy KORREKTUR). Jeżeli do wybranej średnicy drutu nie ma odpowiedniej charakterystyki, należy dokonać ręcznego ustawienia parametrów (tryb pracy MANUELL). W celu wybrania trybu pracy- Patrz rozdział 3.3.1.2. Wycofanie drutu Zwiększenie wartości = większe wycofanie drutu Zmniejszenie wartości = mniejsze wycofanie drutu Obustronne równoczesne spawanie, rodzaje synchronizacji -------- Funkcja wyłączona (ustawienie fabryczne) -------- Synchronizacja przez napięcie sieciowe (50 Hz / 60 Hz) Rodzaj zajarzania (TIG) -------- Zajarzanie z użyciem jonizatora HF (ustawienie fabryczne) -------- Zajarzanie kontaktowe aktywne 46