KARTA CHARAKTERYSTYKI MATERIAŁU

KARTA CHARAKTERYSTYKI MATERIAŁU SEKCJA 1: Identyfikacja substancji/mieszaniny i identyfikacja przedsiębiorstwa 1.1. Identyfikator produktu Nazwa handlowa albo oznaczenie mieszaniny Numer rejestracyjny Synonimy egraf SPREADERSHIELD with PET and Aluminum, egraf SPREADERSHIELD with PET, Aluminum and Adhesive Brak. Numer SDS 0086 Data wydania Numer wersji 01 Data aktualizacji Zastępuje datę 15listopad2012 1.2. Istotne zidentyfikowane zastosowania substancji lub mieszaniny oraz zastosowania odradzane Zidentyfikowane zastosowania Niezalecane zastosowania Propagator ciepła. Nie znane. 1.3. Dane dotyczące dostawcy karty charakterystyki Dostawca GrafTech France S.N.C. La Léchère 73260 Aigueblanche Francja 33479414500 1.4. Numer telefonu TYLKO w nagłych przypadkach awaryjnych kontaktować się z CHEMITREC pod alarmowego numerem: +(48)223988029, +17035273887 Producent GrafTech International Holdings Inc. 12900 Snow Road Parma, Ohio 44130 12166762000 email dave.mieskowski@graftech.com Osoba odpowiedzialna Dave Mieskowski 12166762304 SEKCJA 2: Identyfikacja zagrożeń 2.1. Klasyfikacja substancji lub mieszaniny Mieszaninę oceniono i/lub zbadano pod kątem stwarzanych przez nią zagrożeń fizycznych, zdrowotnych i ekologicznych, i zastosowanie ma następująca klasyfikacja. Klasyfikacja zgodnie z Dyrektywą 67/548/EWG lub 1999/45/WE, z późniejszymi zmianami Preparat ten nie spełnia kryteriów klasyfikacyjnych zgodnie z Dyrektywą 1999/45/WE, z jej późniejszymi zmianami. Klasyfikacja zgodnie z Rozporządzeniem (WE) Nr 1272/2008, z późniejszymi zmianami. Mieszanina ta nie spełnia kryteriów dla jej zaklasyfikowania zgodnie z Rozporządzeniem (WE) 1272/2008, z późniejszymi zmianami. Podsumowanie dotyczące zagrożeń Zagrożenia fizyczne Zagrożenia dla zdrowia Zagrożenia dla środowiska Zagrożenia specyficzne Główne objawy 2.2. Elementy oznakowania Nie stwierdzono istnienia zagrożeń fizycznych. Nie stwierdzono istnienia zagrożeń dla zdrowia. Nie stwierdzono istnienia zagrożeń ekologicznych. Przy narażeniu może wystąpić łzawienie oczu, zaczerwienienie oraz dyskomfort. Długotrwały kontakt ze skórą może powodować zaczerwienienie, podrażnienie i wysychanie skóry. Etykieta zgodnie z Rozporządzeniem (WE) Nr 1272/2008, z późniejszymi zmianami Piktogramy określające zag Hasło ostrzegawcze Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia Brak. Brak. Mieszanka nie spełnia kryteriów klasyfikacyjnych. 910822 Wersja nr: 01 Data aktualizacji: Data wydania: 15listopad2012 1 / 8

Zwroty wskazujące środki ostrożności Zapobieganie Reagowanie Przechowywanie Usuwanie Informacje uzupełniające na etykiecie Przestrzegać podstawowych zasad BHP. Umyć skórę wodą z mydłem. Przechowywać z dala od niekompatybilnych materiałów. Odpady i pozostałości utylizować zgodnie z lokalnie obowiązującymi przepisami. 2.3. Zwroty ostrzegawcze Nie przydzielony. SEKCJA 3: Skład/informacja o składnikach 3.2. Mieszaniny Ogólne informacje Nazwa chemiczna % Nr CAS /Nr WE Nr rejestracyjny CAS Numer indeksowy Uwagi Grafit 60 95 7782425 2319553 01211948697712XXXX Klasyfikacja: DSD: CLP: Glin (aluminium) 7 40 7429905 2310723 Klasyfikacja: DSD: CLP: Crystalline silica (quartz)** < 0,8 14808607 2388784 Klasyfikacja: DSD: Xn;R48/20 CLP: STOT RE 1;H372 DSD (Dyrektywa odnosząca się do substancji niebezpiecznych): Dyrektywa 67/548/EWG. CLP (Klasyfikacja, Oznakowanie i Opakowanie): Rozporządzenie nr 1272/2008. Komentarze o składzie SEKCJA 4: Środki pierwszej pomocy Ogólne informacje 4.1. Opis środków pierwszej pomocy Przez drogi oddechowe Przez kontakt ze skórą Przez kontakt z oczyma Przez przewód pokarmowy 4.2. Najważniejsze ostre i opóźnione objawy oraz skutki narażenia 4.3. Wskazania dotyczące wszelkiej natychmiastowej pomocy lekarskiej i szczególnego postępowania z poszkodowanym Wszystkie stężenia są wyrażone w procentach wagowych, jeśli składnik nie jest gazem. Stężenia gazowe są wyrażone w procentach objętościowych. Pełny tekst wszystkich zwrotów R oraz H podano w sekcji 16. **Po dalsze informacje prosimy odnieœæ siê do dzia³u 8. Nie zanotowano szczególnych środków pierwszej pomocy. Nie zanotowano szczególnych środków pierwszej pomocy. Tym niemniej, przepłukać wodą. Nie zanotowano szczególnych środków pierwszej pomocy. Tym niemniej, bezzwłocznie przemywać dużą ilością wody przez co najmniej 15 minut. Nie zanotowano szczególnych środków pierwszej pomocy. Leczenie objawowe. SEKCJA 5: Postępowanie w przypadku pożaru Ogólne zagrożenia pożarowe 5.1. Środki gaśnicze Odpowiednie środki gaśnicze Materiał masowy jest niepalny. Materiał masowy jest niepalny. Gasić pożar pianą, dwutlenkiem węgla, proszkiem lub mgłą wodną. 910822 Wersja nr: 01 Data aktualizacji: Data wydania: 15listopad2012 2 / 8

Niewłaściwe środki gaśnicze 5.2. Szczególne zagrożenia związane z substancją lub mieszaniną 5.3. Informacje dla straży pożarnej Szczególne zagrożenia związane z substancją lub mieszaniną Dla personelu udzielającego pomocy Żadnych. Niebezpieczne topienie i kapanie mo e wyst¹piæ w przypadku tworzywa sztucznego. Materia³ plastyczny topi siê w temperaturze 255 C (491 F). Rozkład termiczny może wytwarzać dym, tlenki węgla i związki organiczne o mniejszym ciężarze cząsteczkowym, których składu nie ustalono. W razie pożaru stosować urządzenia oddechowe z własnym obiegiem powietrza i odzież ochronną pokrywającą całe ciało. Stosować normalne procedury gaszenia pożaru i rozważyć zagrożenie ze strony innych substancji. Rozpylając wodę, chłodzić materiał narażony na działanie ciepła i usunąć go jeśli nie jest to związane z ryzykiem. SEKCJA 6: Postępowanie w przypadku niezamierzonego uwolnienia do środowiska 6.1. Indywidualne środki ostrożności, wyposażenie ochronne i procedury w sytuacjach awaryjnych Dla personelu nie udzielającego pomocy Dla personelu udzielającego pomocy 6.2. Środki ostrożności w zakresie ochrony środowiska 6.3. Metody i materiały zapobiegające rozprzestrzenianiu się skażenia i służące do usuwania skażenia 6.4. Odniesienia do innych sekcji Produkt użyty zgodnie z przeznaczeniem powinien generować niewielkie ilości oparów. Zob. Rozdział 8. Ochrony osobiste. Stosować ochrony osobiste zalecane w dziale 8 karty bezpieczeństwa produktu (SDS). Unikać odprowadzania do kanalizacji, gruntu lub cieków wodnych. Zebrać rozlany /rozsypany preparat i usunąć zgodnie z wytycznymi pkt. 13. W sprawie indywidualnych środków ochrony patrz pkt 8. Usuwanie odpadów patrz pkt 13. SEKCJA 7: Postępowanie z substancjami i mieszaninami oraz ich magazynowanie 7.1. Środki ostrożności dotyczące bezpiecznego postępowania 7.2. Warunki bezpiecznego magazynowania, łącznie z informacjami dotyczącymi wszelkich wzajemnych niezgodności 7.3. Szczególne zastosowanie(a) końcowe Normalne posługiwanie się i stosowanie niniejszego produktu nie wytwarza pyłu lub dymu. Do przeznaczonych zastosowań niniejszego produktu nie należy frezowanie, szlifowanie i cięcie piłą. Przestrzegać podstawowych zasad BHP. Przechowywać w suchym miejscu, w zamkniętym oryginalnym pojemniku. Interfejs termiczny. SEKCJA 8: Kontrola narażenia/środki ochrony indywidualnej 8.1. Parametry dotyczące kontroli Dopuszczalne wartość narażenia zawodowego Polska. NDS. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w zakresie Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Intensywności w Środowisku Pracy. Składniki Crystallin e silica (quartz)** (CAS 14808607) Glin (aluminium ) (CAS 7429905) Grafit (CAS 7782425) Dopuszczalne wartości biologiczne Zalecane procedury monitorowania Typ Wartość Forma TWA 2 mg/m3 Pył całkowity. 0,3 mg/m3 Pył wdychany. TWA 2,5 mg/m3 Dym, pył całkowity. 1,2 mg/m3 Pył i/lub dym wdychany. TWA 4 mg/m3 Pył całkowity. 1 mg/m3 Pył wdychany. Nie podano biologicznych granic ekspozycji dla składnika/składników. Stosować standardowe procedury monitoringu. 910822 Wersja nr: 01 Data aktualizacji: Data wydania: 15listopad2012 3 / 8

Pochodny poziom nie powodujący zmian (DNEL) Składniki Typ Droga Wartość Grafit (CAS 7782425) Pracownicy Przez drogi oddechowe Przez drogi oddechowe Przewidywane stężenia nie powodujące zmian w środowisku (PNEC) Składniki Typ Droga Wartość Grafit (CAS 7782425) STP Nie dotyczy 50 mg/l Woda (wody morska) Nie dotyczy 0,1 mg/l Woda (wody słodkie) Nie dotyczy 1 mg/l 8.2. Kontrola narażenia Stosowne techniczne środki kontroli Forma 0,17 mg/m3 Ostre miejscowe skutki narażenia 0,01 mg/m3 Długotrwałe narażenie i skutki miejscowe Forma **Wszystkie pobrane próby personelu na krystaliczną krzemionkę, występującą podczas cięciaprzetwarzania, dały rezultaty poniżej 0,025 mg/m3 przy pomiarze jako 8godzinna średnia ważona czasu. Stosowany zgodnie z przeznaczaniem, nie spodziewa się, aby niniejszy produkt wytwarzał potencjalnie niebezpieczne ilości pyłu lub dymu. Brak szczególnych wymagań w normalnych warunkach stosowania i przy wystarczającej wentylacji. Indywidualne środki ochrony, takie jak indywidualny sprzęt ochronny Ogólne informacje Ochrona oczu/twarzy Ochrona skóry Środki ochrony osobistej powinny być dobrane zgodnie z odpowiednimi przepisami o ich homologacji i przy współpracy z ich dostawcą. Nie ma szczególnych zaleceń. Ochrona rąk W normalnych warunkach stosowania nie są zwykle konieczne żadne ochrony. Inne W normalnych warunkach stosowania nie jest zwykle konieczna żadna ochrona skóry. Postępować zgodnie z dobrą praktyką przestrzegania warunków higieny i zachować ostrożność, by unikać kontaktu substancji ze skórą. Ochrona dróg oddechowych Zagrożenia termiczne Środki higieniczne Kontrola narażenia środowiskowego W normalnych warunkach stosowania i przy wystarczającej wentylacji nie są zwykle konieczne żadne ochrony. Nosić odpowiednie termo ochronne ubranie, kiedy jest to konieczne. Po kontakcie z substancją umyć ręce. Żadnych. SEKCJA 9: Właściwości fizyczne i chemiczne 9.1. Informacje na temat podstawowych właściwości fizycznych i chemicznych Wygląd Wygląd Forma Kolor Zapach Próg zapachu ph Temperatura topnienia/krzepnięcia Początkowa temperatura wrzenia i zakres temperatur wrzenia Temperatura zapłonu Szybkość parowania Palność (ciała stałego, gazu) Folia grafitowa Ciało stałe. Folia grafitowa. Czarny. Niewielka ilość węglowodoru. 2760 C (5000 F) Górne/dolne progi palności lub progi wybuchowości Dolna granica palności (%) Górna granica palności (%) Prężność par Gęstość par Gęstość względna Rozpuszczalność Nierozpuszczalne w wodzie. 910822 Wersja nr: 01 Data aktualizacji: Data wydania: 15listopad2012 4 / 8

Współczynnik podziału (noktanol/woda) Temperatura samozapłonu Temperatura rozkładu Lepkość Właściwości wybuchowe Właściwości utleniające 9.2. Inne informacje Procent lotności SEKCJA 10: Stabilność i reaktywność 10.1. Reaktywność Trwały w warunkach normalnych. 10.2. Stabilność chemiczna Substancja jest stabilna w normalnych warunkach. 10.3. Możliwość występowania niebezpiecznych reakcji 10.4. Warunki, których należy unikać Nie występuje. Żadnych szczególnych środków ostrożności. 10.5. Materiały niezgodne Silne środki utleniające. Silne środki redukujące. 10.6. Niebezpieczne produkty rozkładu SEKCJA 11: Informacje toksykologiczne Ogólne informacje Informacje dotyczące prawdopodobnych dróg narażenia Objawy Przez przewód pokarmowy Przez drogi oddechowe Przez kontakt ze skórą Przez kontakt z oczyma Akroleina. Tlenki glinu. Tlenki węgla. Niezidentyfikowane związki organiczne. Stosowany zgodnie z przeznaczaniem, nie spodziewa się, aby niniejszy produkt wytwarzał potencjalnie niebezpieczne ilości pyłu lub dymu. 11.1. Informacje dotyczące skutków toksykologicznych Toksyczność ostra Działanie żrące/drażniące na skórę Poważne uszkodzenie oka/podrażnienie Działanie uczulające na drogi oddechowe Działanie uczulające na skórę Działanie mutagenne na komórki rozrodcze Rakotwórczość Uznaje się, że substancja nie powoduje niekorzystnych skutków w przypadku jej wdychania. Nie spodziewa się szkodliwych skutków z powodu kontaktu z oczyma. Nie spodziewa się szkodliwych skutków z powodu kontaktu z oczyma. Kontakt z oczyma: Przy narażeniu może wystąpić łzawienie oczu, zaczerwienienie oraz dyskomfort. Kontakt ze skórą: Może powodować zaczerwienienie i ból. Nie odnotowano żadnych dodatkowych szkodliwych oddziaływań na stan zdrowia. Nie spodziewa się szkodliwych skutków z powodu kontaktu z oczyma. Nie spodziewa się szkodliwych skutków z powodu kontaktu z oczyma. Nie wywo³uje uczuleñ skórnych. Nie wywołuje uczuleń skórnych. Monografie IARC (Międzynarodowej Agencji Badania nad Rakiem). Ogólna ocena rakotwórczości Crystalline silica (quartz)** (CAS 14808607) Szkodliwe działanie na rozrodczość Działanie toksyczne na narządy docelowe narażenie jednorazowe Działanie toksyczne na narządy docelowe narażenie powtarzane Niebezpieczeństwo zassania Informacje dotyczące mieszanin a informacje dotyczące substancji Krzemionka krystaliczna została sklasyfikowana przez IARC i NTP jako znany czynnik rakotwórczy, a przez ACGIH jako potencjalny czynnik rakotwórczy. 1 Rakotwórczy dla ludzi. Z powodu formy fizycznej niniejszego produktu, nie stanowi on zagrożenia przy wdychaniu. 910822 Wersja nr: 01 Data aktualizacji: Data wydania: 15listopad2012 5 / 8

Inne informacje SEKCJA 12: Informacje ekologiczne 12.1. Toksyczność Nie przewiduje się szkodliwego oddziaływania preparatu na środowisko wodne. 12.2. Trwałość i zdolność do rozkładu 12.3. Zdolność do bioakumulacji Współczynnik podziału noktanol/woda (log Kow) Współczynnik biokoncentracji (BCF) Dane o biologicznej degradacji preparatu nie są podane. Nie podano danych o bioakumulacji. 12.4. Mobilność w glebie Mobilność ogólna 12.5. Wyniki oceny właściwości PBT i vpvb 12.6. Inne szkodliwe skutki działania Substancja lub mieszanina nie będąca ani PBT (trwała, bioakumulatywna i toksyczna) lub vbvt (bardzo bioakumulatywna i toksyczna). SEKCJA 13: Postępowanie z odpadami 13.1. Metody unieszkodliwiania odpadów Odpad resztkowy Zanieczyszczone opakowanie Usunąć zgodnie z przepisami lokalnymi. Zalecenia dotyczące utylizacji oparte na materiale w dostarczonej postaci. Utylizację należy przeprowadzać zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem i przepisami, oraz parametrami materiału w chwili jego utylizacji. Odzyskać do utylizacji albo przetworzenia, jeśli jest to praktyczne. Kod odpadu wg klasyfikacji UE 10 02 99 Kod Odpadu powinien zostać określony w uzgodnieniu pomiędzy użytkownikiem, producentem i lokalnymi zakładami przetwórstwa odpadów. Metody utylizacji/informacje SEKCJA 14: Informacje dotyczące transportu Odpady i pozostałości utylizować zgodnie z lokalnie obowiązującymi przepisami. ADR RID ADN IATA IMDG 14.7. Transport luzem zgodnie z załącznikiem II do konwencji MARPOL 73/78 i kodeksem IBC Substancja/mieszanka nie jest przeznaczona to transportu masowego. SEKCJA 15: Informacje dotyczące przepisów prawnych 15.1. Przepisy prawne dotyczące bezpieczeństwa, zdrowia i ochrony środowiska specyficzne dla substancji lub mieszaniny Przepisy UE Rozporządzenie (WE) nr 1005/2009 o substancja zubożających warstwę ozonowa, Załącznik I Rozporządzenie (WE) nr 1005/2009 o substancja zubożających warstwę ozonowa, Załącznik II Rozporządzenie (WE) nr 850/2004 o trwałych organicznych substancjach zanieczyszczających środowisko, Załącznik I ze zmianami Rozporządzenie (WE) nr 689/2008 o eksporcie i imporcie niebezpiecznych substancji chemicznych, Załącznik I, część 1 ze zmianami 910822 Wersja nr: 01 Data aktualizacji: Data wydania: 15listopad2012 6 / 8

Rozporządzenie (WE) nr 689/2008 o eksporcie i imporcie niebezpiecznych substancji chemicznych, Załącznik I, część 2 ze zmianami Rozporządzenie (WE) nr 689/2008 o eksporcie i imporcie niebezpiecznych substancji chemicznych, Załącznik I, część 3 ze zmianami Rozporządzenie (WE) nr 689/2008 o eksporcie i imporcie niebezpiecznych substancji chemicznych, Załącznik V ze zmianami Rozporządzenie (WE) nr 166/2006 Załącznik II Rejestr uwolnień i przekazów substancji zanieczyszczających środowisko Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006, artykuł REACH 59(1) Spis kandydacki na bieżąco publikowany przez ECHA Zezwolenia Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Załącznik XIV Substancje podlegające zezwoleniom Ograniczenia dotyczące użytkowania Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Załącznik REACH XVII Substancje podlegające ograniczeniom sprzedaży i stosowania ze zmianami Rozporządzenie 2004/37/WE: o ochronie pracowników przed zagrożeniami odnoszącymi się do substancji rakotwórczych i mutagennych w miejscu pracy Nie podlega przepisom. Rozporządzenie 92/85/EWD: o bezpieczeństwie i zdrowiu pracowników w ciąży oraz pracowników, którzy po niedawnym porodzie lub karmiących piersią Nie podlega przepisom. Inne rozporządzenia UE Rozporządzenie 96/82/WE (Seveso II) o kontroli poważnych zagrożeń wypadkiem z udziałem substancji niebezpiecznych Nie podlega przepisom. Dyrektywa 98/24/WE w sprawie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników przed ryzykiem związanym ze środkami chemicznymi w miejscu pracy Dyrektywa 94/33/WE w sprawie ochrony pracy osób młodych Inne przepisy Produkt ten nie spełnia kryteriów dla klasyfikacji zgodnie z Rozporządzeniem (WE) 1272/2008 (Rozporządzenie CLP) i zgodnie z Dyrektywą 1999/45/EC, oraz ze zmianami do nich. Przepisy narodowe 15.2. Ocena bezpieczeństwa chemicznego SEKCJA 16: Inne informacje Karta charakterystyki dostępna na żądanie użytkownika prowadzącego działalność zawodową. Przestrzegać państwowych przepisów dotyczących pracy ze czynnikami chemicznymi. Nie dokonano oceny bezpieczeństwa chemicznego. Wykaz skrótów Źródła Informacje o metodzie oceny prowadzącej do klasyfikacji mieszaniny Pełny tekst jakiegokolwiek zwrotów lub zwrotórr i zwrotówh zgodnie z sekcjami 2 do 15 Informacje o szkoleniu Dalsze informacje DNEL: pochodny poziom bezskutkowy. PNEC: przewidywane stężenie bezskutkowe. CLP (Klasyfikacja, Oznakowanie i Opakowanie): Rozporządzenie nr 1272/2008. DSD: Dyrektywa 67/548/EWG. Mieszanina została sklasyfikowana w oparciu o badania co do zagrożeń fizycznych. Klasyfikacja zagrożeń dla zdrowia i środowiska wywodzi się z połączenia metod obliczeniowych i danych z badań, jeśli takie były dostępne. Po szczegóły, prosimy się odnieść do Działów 9, 11 i 12. R48/20 Działa szkodliwie przez drogi oddechowe; stwarza poważne zagrożenie dla zdrowia człowieka w następstwie długotrwałego narażenia. H372 Powoduje uszkodzenie narządów poprzez długotrwałe lub powtarzane narażenie. Przestrzegać instrukcji szkoleniowych podczas posługiwania się niniejszym materiałem. Grades: SPREADERSHIELD Niniejszą kartę charakterystyki zmodyfikowano w następujących punktach: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16. 910822 Wersja nr: 01 Data aktualizacji: Data wydania: 15listopad2012 7 / 8

Odrzucenie odpowiedzialności GRAFTECH INTERNATIONAL HOLDINGS INC. ZALECA UŻYTKOWNIKOM NINIEJSZEGO PRODUKTU ZAPOZNANIE SIĘ Z NINIEJSZĄ KARTĄ CHARAKTERYSTYKI I BEZPIECZEŃSTWA PRODUKTU (MSDS) I WZIĘCIE POD UWAGĘ ZAGROŻEŃ ZWIĄZANYCH Z NINIEJSZYM PRODUKTEM ORAZ INFORMCJI O BEZPIECZEŃSTWIE. W CELU PROMOWANIA BEZPIECNEGO STOSOWANIA NINIEJSZEGO PRODUKTU, UZYTKOWNICY POWINNI POWIADAMIAĆ SWOICH PRACOWNIKÓW, POŚREDNIKÓW I PODWYKONAWCÓW O INFORMACJACH ZAWARTYCH W NINIEJSZEJ KARCIE CHARAKTERYSTYKI I BEZPIECZEŃSTWA PRODUKTU (SDS) ORAZ O WSZEKICH INFORMACJACH ZWIĄZANYCH Z ZAGROŻENIAMI I BEZPIECZEŃSTWEM. Niniejszych informacji udziela się bez żadnych gwarancji. Jesteśmy przekonani, że informacje są prawidłowe. Informacji tych należy użyć dla niezależnego określenia metod ochrony pracowników oraz środowiska naturalnego. 910822 Wersja nr: 01 Data aktualizacji: Data wydania: 15listopad2012 8 / 8