Rozwój j MŚP P a ochrona środowiska na Warmii i Mazurach Bożena Cebulska Prezes Warmińsko-Mazurskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. w Olsztynie 1 Warszawa, dn. 18.04.2010
2 PLAN WYSTĄPIENIA
MŚP W WARMIŃSKO-MAZURSKIM W województwie warmińsko-mazurskim aż 98,9% firm należy do sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Jest to wynik dorównujący rozwiniętym gospodarkom rynkowym. MŚP cechuje elastyczność działania w zmieniającym się otoczeniu i rozwinięta przedsiębiorczość w realizacji przyjętych celów. W rezultacie są one bardziej efektywne niż przedsiębiorstwa duże, jeśli miarą tej efektywności jest rentowność. Należy docenić rolę mikro, małych i średnich przedsiębiorstw również jako pracodawców. Na Warmii i Mazurach ten sektor zatrudnia około 335 tys. osób, czyli 82,5% ogółu pracujących. Główne sektory gospodarki regionu Warmii i Mazur to przemysł rolnospożywczy (żywność wysokiej jakości), drzewny i meblarski, turystyczny, a także produkcja wyrobów z gumy oraz sprzętu sportowego. Wśród małych przedsiębiorstw najwięcej działa w sektorze usług rynkowych, natomiast podmiotów średnich najwięcej jest w sektorze przemysł i budownictwo oraz w sektorze usług nierynkowych. 3
WARMIA I MAZURY DANE PODSTAWOWE Polska Województwo Warmińsko-mazurskie Powierzchnia 312 685 km 2 24 173 km 2 Liczba ludności 38,1 mln 1,43 mln (7,7% ludności kraju) Gęstość zaludnienia 122 os/km² 59 os/km² Stopa bezrobocia 12,9 % 21,1% Liczba przedsiębiorstw 3,76 mln 115,5 tyś Średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw 3493,42 PLN 2723,86 PLN 4
UDZIAŁ MŚP W GOSPODARCE WARMIŃSKO-MAZURSKIE 5 Źródło: UStat w Olsztynie 2009
STRUKTURA PRZEDSIĘBIORSTW WG SEKTORÓW GOSPODARCZYCH MAŁE ŚREDNIE DUŻE WARMIŃSKO-MAZURSKIE POLSKA 6 Źródło: UStat w Olsztynie 2009
PRACUJĄCY W MŚP 7 Źródło: UStat w Olsztynie 2009
NAKŁADY INWESTYCYJNE 38,8 Udział MŚP w gospodarce woj. warmińsko-mazurskiego jest większy od udziału MŚP w gospodarce całego kraju (pracujący, przychody, nakłady inwestycyjne), jednakże wartość nakładów inwestycyjnych w przeliczeniu na 1 podmiot MŚP w województwie warmińsko-mazurskim należy do najniższych w kraju. 8 Źródło: UStat w Olsztynie 2009
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ A ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE Warmia i Mazury dysponują znaczącymi w skali europejskiej walorami turystyczno-przyrodniczymi. Atrakcją tych terenów jest krajobraz, lasy, jeziora oraz czyste środowisko przyrodnicze, dlatego ważne jest, aby rozwój sektora małych, średnich przedsiębiorstw przebiegał w sposób zrównoważony i bezpieczny dla środowiska. Przedsiębiorcy z województwa warmińsko-mazurskiego mogą liczyć na wsparcie projektów inwestycyjnych mających na uwadze ochronę środowiska i ubiegać się o dofinansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury 2007-20013 oraz programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. 9
REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WARMIA I MAZURY 2007-2013 I Oś Priorytetowa Przedsiębiorczość Działanie: 1.1 Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw Poddziałanie: 1.1.5 Wsparcie MŚP - promocja produktów i procesów przyjaznych dla środowiska VI Oś priorytetowa Środowisko Przyrodnicze Działanie: 6.1 Poprawa i zapobieganie degradacji środowiska poprzez budowę, rozbudowę i modernizację infrastruktury ochrony środowiska Poddziałanie 6.1.1 Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi Poddziałanie 6.1.2 Gospodarka wodno-ściekowa Działanie: 6.2 Ochrona środowiska przed zanieczyszczeniami i zniszczeniami Poddziałanie 6.2.1 Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii 10
RPO WiM 2007-2013 1.1.5 WSPARCIE MŚP PROMOCJA PRODUKTÓW I PROCESÓW PRZYJAZNYCH DLA ŚRODOWISKA Dotacje inwestycyjne dla mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw obejmujące: 1.dokonywanie zasadniczych zmian produkcji, procesu produkcyjnego lub zmianę w zakresie świadczenia usług w zakresie ochrony środowiska, 2.zakup urządzeń niezbędnych do unowocześnienia i rozwoju działalności przedsiębiorstwa w zakresie ochrony środowiska. 11
RPO WiM 2007-2013 1.1.5 WSPARCIE MŚP PROMOCJA PRODUKTÓW I PROCESÓW PRZYJAZNYCH DLA ŚRODOWISKA Forma wsparcia Maksymalny poziom dofinansowania - max. 50% (w tym 85% EFRR i 15% budżet państwa). Maksymalna wartość projektu: 8 000 000 zł. Minimalna kwota wsparcia: 20 000 zł. Maksymalna kwota wsparcia: 2 000 000 zł. Alokacja finansowa: 46 446 280 zł. Instytucja Pośrednicząca II stopnia: Warmińsko-Mazurska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Olsztynie ROK LICZBA WNIOSKÓW LICZBA PODPISANYCH UMÓW KWOTA DOFINANSOWANIA 2008 55 31 19 902 690 2009 40 18 9 836 221 12
RPO WiM 2007-2013 6.1.1 GOSPODARKA ODPADAMI I OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI Przewidziane rodzaje projektów: 1. dotyczące kompleksowych systemów gospodarowania odpadami komunalnymi w ramach rejonów gospodarki odpadami wyznaczonych w Planie Gospodarki Odpadami dla Województwa Warmińsko- Mazurskiego na lata 2007-2010; 2. dotyczące działań na rzecz likwidacji zagrożeń wynikających ze składowania odpadów i dostosowania istniejących składowisk odpadów do obowiązujących przepisów, o ile wynika to z Wojewódzkiego Programu Gospodarki Odpadami i stanowi element systemu gospodarowania odpadami w ramach Rejonu Gospodarki Odpadami; 3. dotyczące budowy i modernizacji instalacji do unieszkodliwiania odpadów komunalnych z odzyskiem energii, o ile wynika to z Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami i stanowi element systemu gospodarowania odpadami w ramach Rejonu Gospodarki Odpadami. 13
RPO WiM 2007-2013 6.1.1 GOSPODARKA ODPADAMI I OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI Maksymalny poziom dofinansowania dla MŚP wynosi 50% wydatków kwalifikowanych. Alokacja finansowa na poddziałanie ogółem - 15 920 000 EUR Instytucja Pośrednicząca: Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie 14
RPO WiM 2007-2013 6.1.2 GOSPODARKA WODNO-ŚCIEKOWA Przewidziane do wsparcia typy projektów: 1. budowa, rozbudowa lub modernizacja oczyszczalni ścieków komunalnych, 2. budowa i modernizacja systemów kanalizacji zbiorczej, 3. budowa i modernizacja sieci kanalizacji deszczowej o ile przyczyni się do wdrożenia dyrektywy 91/271/EWG, (tylko w uzasadnionych przypadkach jako element kompleksowego projektu, realizowanego łącznie z systemami odbioru ścieków), 4. budowa i modernizacja systemów zaopatrzenia w wodę (tylko w uzasadnionych przypadkach jako element kompleksowego projektu, realizowanego łącznie z systemami odbioru ścieków). 15
RPO WiM 2007-2013 6.1.2 GOSPODARKA WODNO-ŚCIEKOWA Maksymalny poziom dofinansowania dla MŚP wynosi 50% wydatków kwalifikowanych. Alokacja finansowa na poddziałanie ogółem - 65 084 461 EUR Instytucja Pośrednicząca: Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie 16
RPO WiM 2007-2013 6.2.1 WYKORZYSTANIE ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII Przewidziane do wsparcia rodzaje projektów: 1. inwestycje w infrastrukturę wytwarzania, magazynowania i przesyłu energii odnawialnej, np.: budowa lub modernizacja jednostek wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu, zgodnie z wymogami dla wysokosprawnej kogeneracji określonymi w dyrektywie 2004/8/WE z wykorzystaniem biomasy; 2.zakup urządzeń i linii technologicznych do przetwarzania biomasy, jako element kompleksowego projektu; 3.kompleksowa modernizacja systemów grzewczych dla obiektów użyteczności publicznej z zastosowaniem OZE, obejmująca źródło-przesył-odbiór; 4.inwestycje wykorzystujące nowoczesne technologie oraz know-how w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii; W ramach poddziałania nie mogą być realizowane projekty, które wykorzystują w 100% wytworzoną energię na potrzeby własne, z wyłączeniem energii słonecznej, geotermalnej oraz obiektów użyteczności publicznej. 17
RPO WiM 2007-2013 6.2.1 WYKORZYSTANIE ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII Alokacja finansowa: 37 009 124 EUR Zadanie nr 1 - Energia odnawialna: słoneczna Maksymalna wartość projektu - 20 mln PLN. Zadanie nr 2 - Energia odnawialna: biomasa Maksymalna wartość projektu - 10 mln PLN Zadanie nr 3 - Energia odnawialna: geotermiczna Maksymalna wartość projektu - 20 mln PLN. Instytucja Pośrednicząca: Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie 18
PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO MŚP ubiegać się mogą o dotację z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko w ramach Priorytetu IV: Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska na projekty, których realizacja spowoduje zmniejszenie ładunku zanieczyszczeń wprowadzanych do środowiska, w tym emitowanych do powietrza, odprowadzanych ze ściekami oraz redukujące ilość wytwarzanych odpadów i zwiększające udział odpadów poddawanych procesom odzysku, w szczególności recyklingu oraz prowadzące do ograniczenia poziomu hałasu ze źródeł do obowiązujących norm. 19
PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO Poszczególne działania: Oś Priorytetowa: 4 Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska Działanie: 4.2 Racjonalizacja gospodarki zasobami i odpadami w przedsiębiorstwach. Działanie: 4.3 Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie wdrażania najlepszych dostępnych technik (BAT) Działanie: 4.4 Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie gospodarki wodno-ściekowej Działanie: 4.5 Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie ochrony powietrza 20
PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO W ramach Priorytetu 10, Działanie 10.3 Rozwój przemysłu dla odnawialnych źródeł energii MŚP wsparcie mogą uzyskać na inwestycje polegające na budowie zakładów produkujących urządzenia do wytwarzania: 1.energii elektrycznej z wiatru, wody w małych elektrowniach wodnych do 10 MW, biogazu i biomasy, 2.ciepła przy wykorzystaniu biomasy oraz energii geotermalnej i słonecznej, 3.energii elektrycznej i ciepła w kogeneracji przy wykorzystaniu wyłącznie biomasy lub energii geotermalnej, 4.biokomponentów oraz biopaliw ciekłych, stanowiących samoistne paliwa, z wyłączeniem urządzeń do produkcji biopaliw stanowiących mieszanki z paliwami ropopochodnymi, produkcji bioetanolu z produktów rolnych oraz czystego oleju roślinnego. Alokacja ogółem: 109,60 mln EUR Minimalna wartość projektu - 20 mln PLN Maksymalnie kwota wsparcia 30 mln PLN 21
Plac Bema 3 10-516 Olsztyn Tel. 89 521 12 50 www.wmarr.olsztyn.pl 22