MAŁOPOLSKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW W ROKU SZKOLNYM 2011/2012 Etap szkolny 28 października 2011 Temat: A my tak łatwopalni 1. Zadania oceniamy zgodnie z kluczem odpowiedzi. Przy każdym wpisujemy czerwonym długopisem przyznaną liczbę punktów. Potem punkty nanosimy na pierwszą stronę testu. Jeśli w schemacie punktowania wskazano kryteria, pod zadaniem wpisujemy przyznane punkty cząstkowe (np. 1, 1, 1, 0). 2. Uwaga! Przy ocenie krótszych i dłuższych wypowiedzi stosowane są następujące kryteria poprawności stylistycznej i językowej: stylistyczna, frazeologiczna, leksykalna, gramatyczna, (fleksyjna i słowotwórcza), składniowa, interpunkcyjna, ortograficzna (zob. Encyklopedia języka polskiego pod redakcją Stanisława Urbańczyka i Mariana Kucały, wydanie trzecie poprawione i uzupełnione, Wrocław-Warszawa-Kraków, Ossolineum, 1999, s. 36-38 i 381-382). 3. Jeśli wśród poprawnych odpowiedzi znajduje się błędna, nie przyznajemy punktu. Klucz odpowiedzi i schemat punktowania przykładowa odpowiedź 1 Np. Dedal buduje skrzydła, ponieważ chce uciec z Krety i wrócić do ojczyzny 2 Np. Wolność dla Dedala to możliwość życia w swojej ojczyźnie, pracy wśród bliskich. Na Krecie Dedal może rozwijać się, pracować, ale tęskni za ojczyzną. Ciągle musi się liczyć ze zdaniem Minosa, który rozporządza jego osobą. 3 Np. pierwszy cytat Dedal boi się, obawia się o syna, czuje strach, czuje się odpowiedzialny za życie syna, żegna się z nim; przeżywa wątpliwości, czy decyzja jest słuszna, udziela mu rad, by doleciał bezpiecznie drugi cytat Ikar jest podekscytowany, radosny, szczęśliwy, czuje się wolny oddala się od ojca, zachłysnął się wolnością, chce pokonać ograniczenia, doświadczyć więcej; nie ma żadnych wątpliwości zadanie punktacja zasady przydzielania punktów 0-1 1 pkt przyznaje się za określenie przyczyny i celu działań Dedala. 0-3 1 pkt przyznaje się za wyjaśnienie pojęcia wolność. 1 pkt przyznaje się za wyjaśnienie sensu sformułowania Kreta jest więzieniem. 1 pkt przyznaje się za komunikatywność wypowiedzi (brak błędów, które uniemożliwiają zrozumienie odpowiedzi). 0-6 2 pkt. przyznaje się za nazwanie emocji (co najmniej jednej), wskazanie motywów oraz wątpliwości w jednym cytacie. 1 pkt przyznaje się za przedstawienie dwóch elementów w jednym cytacie. 1
trzeci cytat Ikar może odczuwać strach, lęk o swoje życie, zdaje sobie sprawę z sytuacji, próbuje się ratować, próbuje pokonać powietrze, nie wiadomo nic na temat wątpliwości wszystko dzieje się nagle, w jednej chwili 4 Np. Ikar buntuje się przeciw woli ojca nie posłuchał jego rad, uwolnił się spod jego opieki. Buntuje się także przeciwko naturze próbuje pokonać ludzkie ograniczenia. Chce wzbić się wyżej, dotrzeć tam, gdzie żaden człowiek jeszcze nie był. Można też jego działanie odczytać jako bunt przeciwko bogom, którym chce wydrzeć tajemnicę istnienia a Np. Ikar wzbił się w powietrze i nagle w radosnym uniesieniu zapragnął czegoś więcej, chce wzlecieć ku słońcu b Np. Świst chwila, coś nagłego, impuls 5 Myśl idea, pojęcie, marzenie, bunt, c Np. porzucenie drogi wytyczonej przez ojca, wejście do sfery sacrum, zdecydowanie o swoim życiu, odrzucenie drogi złotego środka 0-3 1 pkt przyznaje się za wskazanie buntu przeciwko ojcu. 1 pkt przyznaje się za wskazanie buntu przeciwko naturze. 1 pkt przyznaje się za komunikatywność wypowiedzi (brak błędów, które uniemożliwiają zrozumienie odpowiedzi). 0-1 1 pkt przyznaje się za wskazanie odpowiedniego momentu w historii opowiadanej przez Owidiusza. 0-2 1 pkt przyznaje się za wyjaśnienie znaczenia jednego słowa. 0-1 1 pkt przyznaje się za wskazanie bezpośredniego następstwa. 6 uzasadnienie 0-9 6.1 argumentacja 0-1 1 pkt przyznaje się za sformułowanie argumentu potwierdzającego tezę. 6.2 wprowadzenie cytatów 0-2 1 pkt przyznaje się za przywołanie co najmniej dwóch cytatów. 1 pkt przyznaje się zapisanie cytatów w cudzysłowie oraz zastosowanie zgodnej z tekstem interpunkcji. 6.3 kompozycja 0-1 1 pkt przyznaje się za zbudowanie zwartej i spójnej wypowiedzi (np. nazwy środków językowych nie stanowią osobnego wyliczenia). 6.4 nazwanie środków językowych 0-2 2 pkt. przyznaje się za nazwanie czterech środków językowych (antytezy, wyliczenia, metafory, wykrzyknienia, porównania, epitety, słowa obrażające, równoważniki zdań, wypowie- 2
6.5 poprawność językowa (gramatyczna, leksykalna, frazeologiczna, stylistyczna) dzenia z pauzą ). 1 pkt przyznaje się za nazwanie dwóch-trzech środków językowych. 6.6 poprawność składniowa 6.7 poprawność ortograficznointerpunkcyjna 7 I wszystko mknie wzwyż. / a ja w głąb. Np. Poeta zastosował odwrócenie kulturowych znaczeń góry (zwykle: dobro, jasność, sacrum ) i dołu (zwykle: zło, upadek, profanum ), gdyż chciał pokazać tragedię Ikara, który wtargnął do przestrzeni bogów, spełnił swoje marzenie i za to zapłacił najwyższą cenę. Ikar dał nadzieję innym ludziom na pokonanie ograniczeń. Wskazany pęd w głąb metaforycznie może oznaczać zgłębianie, 0-3 1 pkt przyznaje się za podanie cytatu. 1 pkt przyznaje się za podanie kulturowych znaczeń góry i dołu (przynajmniej po jednym znaczeniu). 1 pkt przyznaje się za wyjaśnienie zgodne z tekstem Kaczmarskiego znaczenia poetyckiego zabiegu. drążenie problemów, poznawanie życia we wszelkich jego przejawach 8 Np. w tekście Owidiusza rybak, rolnik i pasterz, widząc lecących Dedala i Ikara, myślą, że to bogowie. Na obrazie Bruegela nikt, żaden z bohaterów nie zauważa ani lotu, ani samego upadku Ikara. 9 opowiadanie 0-7 9.1 prezentacja faktów (Dedal uczy siostrzeńca, uczeń przerasta nauczyciela, Dedal strąca siostrzeńca ze świątyni, Atena zamienia chłopca w ptaka kuropatwę, kuropatwa przygląda się wpadającemu w morze Ikarowi) 0-1 1 pkt przyznaje się za wymienienie trzech postaci i wskazanie różnicy. 0-3 3 pkt przyznaje się za poprawne przywołanie pięciu faktów. 2 pkt. przyznaje się za poprawne przywołanie czterech faktów. 1 pkt przyznaje się za poprawne przywołanie dwóch-trzech faktów. 9.2 kompozycja 0-1 1 pkt przyznaje się za zbudowanie zwartej i spójnej wypowiedzi. 9.3 poprawność językowa (gramatyczna, 9.4 poprawność ortograficznointerpunkcyjna 10 Np. Osoba mówiąca dzieli swoją wypowiedź na dwie części: dawniej 0-2 0 bł. 2 pkt., 1 bł. 1 pkt., 2 bł. i więcej 0 pkt. 0-1 1 pkt przyznaje się za określenie funkcji zabiegu kompozy- 3
i teraz, gdyż w I części przedstawia młodzieńcze myśli, refleksje, zapatrywania, w II zaś przemyślenia człowieka dorosłego 11 Np. dawniej tryb rozkazujący, wypowiedzi krótkie, dynamiczne, słownictwo obrażające (pastuch, słuchaj pniu), wyliczenia, język niezgody na tragedię teraz tryb oznajmujący, orzeczenia modalne, dłuższe zdania, język pogodzenia z tragedią cyjnego. 0-2 1 pkt przyznaje się za nazwanie dwóch cech języka dawniej. 1 pkt przyznaje się za nazwanie dwóch cech języka teraz. 12 wyjaśnienie 0-5 12.1 prezentacja materiału 0-3 1 pkt przyznaje się za przywołanie interpretacji jednego tekstu. 12.2 poprawność językowa (gramatyczna, 0-2 0 bł. 2 pkt., 1 bł. 1 pkt., 2 bł. i więcej 0 pkt. 13 statut 0-8 13.1 prezentacja materiału 0-5 1 pkt przyznaje się za poprawne podanie jednej informacji: zasady członkostwa umarli (pełnoprawni członkowie), żyjący (nowicjusze), ideę żyć pełnią życia (nie wymaga się cytowania fragmentu wiersza, można omówić, uogólnić), autor Henry David Thoreau, miejsce grota przy Akademii Weltona, cele czytanie poezji własnej, członków stowarzyszenia. 13.2 kompozycja 0-1 1 pkt przyznaje się za jednorodną formę składniową oraz uporządkowanie statutu (paragrafy, punkty, tytuły rozdziałów - co najmniej jeden sposób). 13.3 poprawność językowa (gramatyczna, 13.4 poprawność ortograficznointerpunkcyjna a żabia perspektywa, ujęcie z dołu 0-1 1 pkt przyznaje się za nazwanie perspektywy. 14 b bliski (półzbliżenie) 0-1 1 pkt przyznaje się za nazwanie planu filmowego. c Np. Neil gra Puka w Śnie nocy letniej 0-1 1 pkt przyznaje się za przedstawienie tematu sceny (wyma- 4
15 1. Phoebe Caulfield, 2. Spencer, 3. D.B., 4. Ward Stradlater, 5. Antolini ga się podania albo tytułu sztuki, albo postaci, którą gra Neil). 0-3 3 pkt przyznaje się za poprawne wpisanie pięciu imion i nazwisk bohaterów. 2 pkt. przyznaje się za poprawne wpisanie czterech imion i nazwisk bohaterów. 1 pkt przyznaje się za poprawne wpisanie trzech imion i nazwisk bohaterów. 16 uzasadnienie 0-4 16.1 argumentacja 0-3 3 pkt. przyznaje się za określenie logicznej argumentacji oraz przywołanie dwóch faktów. 2 pkt. przyznaje się za określenie logicznej argumentacji oraz przywołanie jednego faktu. 1 pkt przyznaje się za określenie logicznej argumentacji (bez podawania konkretnych informacji z powieści). 16.2 poprawność językowa (gramatyczna, 17 a) niepowierzenie dowództwa korpusu w Menfi, wpływ kapłanów na zdanie faraona, wynagrodzenie Ramzesa za dowodzenie armią w manewrach, niechęć Herhora do Ramzesa XIII, nieszanowanie religii b) pożyczenie piętnastu talentów, odprawienie Żydówki Sary, zły wpływ Sary na młodego faraona, uzależnienie decyzji faraona od woli kapłanów, małżeńskie plany wobec Ramzesa XIII 18 Np. Kiedy dowiedział się, że napadnięto na jego dom, chciał zebrać wojsko i zabić napastników. Jednocześnie próbuje wszelkimi sposobami uwolnić chłopów oskarżonych o bunt przeciw władzy Łącznie: 0-70 0-5 2 pkt. przyznaje się za podanie trzech tematów rozmowy z ojcem / matką (1 pkt przyznaje się za podanie dwóch tematów rozmowy z ojcem / matką). 1 pkt przyznaje się za zapisanie wszystkich tematów rozmowy (zarówno z ojcem, jak i matką) w formie równoważników zdań. 0-2 1 pkt przyznaje się za przywołanie jednej sytuacji. Przy ocenie prac nie uwzględnia się zaświadczeń o dysleksji, dysgrafii, dysortografii. 5