Prace Naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego Dostęp online: http://www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/44196
Folia Iuridica Wratislaviensis pod ogólną redakcją Leonarda Górnickiego Vol. 2, No. 2 Aktualne problemy prawa międzynarodowego pod redakcją Dagmary Kornobis-Romanowskiej Wrocław 2013
Kolegium Redakcyjne dr hab. prof. nadzw. UWr Leonard Górnicki przewodniczący mgr Bożena Górna członek dr Julian Jezioro członek mgr Aleksandra Dorywała sekretarz Redaktorzy tematyczni Prawo publiczne: dr Ryszard Balicki, dr Dagmara Gruszecka, dr Rajmund Kokot Prawo prywatne: dr Krzysztof Zagrobelny Historia oraz teoria i filozofia prawa: dr hab. prof. UWr Rafał Wojciechowski, dr Przemysław Kaczmarek Redaktor statystyczny dr Ewa Mika Redaktor językowy mgr Aleksandra Dorywała Rada Naukowa dr. h. c. prof. JUDr. Peter Blaho, CSc. Facultas Iuridica, Universitas Tyrnaviensis dr hab. prof. nadzw. UWr Mariusz Jabłoński dr hab. prof. UWr Lidia Klat-Wertelecka dr hab. prof. nadzw. UWr Artur Kozłowski prof. dr hab. Witold Kwaśnicki dr hab. prof. nadzw. UWr Elwira Marszałkowska-Krześ prof. dr hab. Piotr Machnikowski prof. Hendryk Malevski Socialinių mokslų fakulteto, Viešojo administravimo katedra, Šiaulių Universiteto dr hab. prof. nadzw. UWr Mirosław Sadowski prof. dr hab. Zofia Sienkiewicz Copyright by Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego Korekta (język polski): Aleksandra Dorywała, Ewa Gałyga-Michowska Projekt i wykonanie okładki: Marta Pawlak Skład i opracowanie techniczne: Aleksandra Kumaszka, Tomasz Kalota ebooki.com.pl Wydawca E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego ISSN 2299-8322 Wersją pierwotną (referencyjną) czasopisma jest wydanie elektroniczne
Spis treści Sł o w o w s t ę p n e...9 Olga Gerlich Responsibility of international organizations under international law Introduction...11 Part I. Preliminary issues...12 1. Notion of international responsibility...12 2. Legal personality of international organizations under international law as a precondition for bearing international responsibility...14 3. Sources of secondary rules of responsibility of international organizations...18 3.1. Draft Articles on Responsibility of International Organizations...18 3.2. Constituent treaties of international organizations...20 3.3. Other international treaties...21 4. Assessment...22 Part II. Elements of responsibility of international organizations under international law...22 1. The element of breach of an international obligation...22 1.1. International treaties...22 1.2. Customary international law...24 1.3. General principles of law...25 1.4. Unilateral acts of international organizations...26 2. The element of attribution of conduct to international organization...26 2.1. General rule of attribution of conduct to international organization...26 2.2. Ultra vires acts of organs and agents of international organization...27 2.3. State organs placed at disposal of international organization...28 2.4. Implementation of binding acts of international organizations...32 2.5. Conduct accepted by international organization as its own...34 3. Assessment...34 Part III. Responsibility of members states for acts of international organizations...35 1. Question of secondary and concurrent responsibility of member states...35 2. Obligations related to sovereign powers of member states transferred to international organizations...38 5
Spis treści 3. Responsibility of member states in connection with conduct of international organization...40 3.1. Direction and control...40 3.2. Aid or assistance...41 3.3. Coercion 41 3.4. Accepting responsibility by member state...43 3.5. Reliance on responsibility of member state...43 4. Assessment...44 Part IV. Enforcement of responsibility of international organizations...45 1. Enforcement of responsibility of international organizations by domestic courts...45 1.1. Domestic courts as forum for adjudicating of responsibility of international organizations...45 1.2. Jurisdictional immunity of international organizations...48 1.3. Limits to jurisdictional immunity of international organizations...49 2. Enforcement of responsibility of international organizations by international courts and tribunals...51 3. International arbitration as a method of enforcement of responsibility of international organizations...54 4. Assessment...54 Conclusions...55 Zuzanna Kotuła Immunitet jurysdykcyjny państwa a prawa człowieka. Przegląd doktryny Wstęp...59 1. Immunitet państwa pojęcie i charakter prawny...60 2. Ewolucja immunitetu państwa...63 3. Zakres podmiotowy i przedmiotowy immunitetu państwa...66 4. Immunitet państwa a odpowiedzialność za poważne naruszenia praw człowieka współczesne tendencje rozwojowe...70 5. Odmowa uznania immunitetu wynikająca z prawa do sądu...76 6. Odmowa uznania immunitetu na podstawie jurysdykcji uniwersalnej...83 7. Hierarchiczna wyższość praw człowieka nad zasadą immunitetu państwa...89 8. Dorozumiane zrzeczenie się immunitetu (tzw. implied waiver argument)...93 9. Wyłączenie immunitetu jako represalia...98 Zakończenie...101 6
Spis treści Joanna Siekiera International Cooperation among States in the South Pacific Region Foreword...105 Part I. Forms of Regional Cooperation in International Law...105 1. Differentiation between Regional and Global Cooperation...105 2. Legal Basis for International Cooperation...111 3. Extrajudicial Factors for Establishing and Providing Regional Aid...115 Part II. Entities Responsible for Engaging in Cooperative Activity in the South Pacific Region...120 1. Legal Personality of Subjects of International Law...120 2. History of Cooperation among Pacific Nations...125 3. Geopolitical Scope of Pacific Cooperation...129 Part III. Arrangements of Cooperation in the South Pacific Region...134 1. Cooperation through International Organizations...134 2. Cooperation by means of ad hoc Institutions...141 Conclusion...146 Jakub Artemiuk Raje podatkowe w prawie międzynarodowym Wstęp...149 Część I. Charakter i natura prawna rajów podatkowych...150 1. Zagadnienia definicyjne...150 2. Raje podatkowe a kwestia suwerenności...151 3. Problematyka konkurencji podatkowej i jej szkodliwości...158 4. Raje podatkowe a międzynarodowe prawo podatkowe...163 Część II. Presja międzynarodowa wywierana na raje podatkowe...168 1. Polityka i środki nacisku stosowane przez OECD...168 2. Działania pozostałych organizacji międzynarodowych...174 3. Inicjatywy przeciwko rajom podatkowym ze strony poszczególnych państw..177 4. Legalność nacisków na raje podatkowe w świetle prawa międzynarodowego. 179 Zakończenie...185 7
Spis treści Ewa Matlochová Uprawnienia polskiej mniejszości narodowej w Republice Czeskiej Część I. Definicja mniejszości...189 Część II. Ochrona polskiej mniejszości narodowej w RCz...192 1. Ochrona mniejszości na poziomie konstytucyjnym RCz...192 2. Prawa ogółu mniejszości narodowych w ustawie o mniejszościach narodowych...198 2.1. Zakres ustawy mniejszościowej...198 2.2. Prawo wolnego wyboru przynależności do mniejszości narodowych...200 2.3. Zakaz dyskryminacji...202 2.4. Prawo do zrzeszania się...204 2.5. Prawo do uczestnictwa w rozwiązywaniu spraw dotyczących mniejszości narodowych...207 2.6. Prawo do używania imienia i nazwiska w języku mniejszości narodowych...208 Część III. Polonia w RCz...209 1. Rys historyczno-prawny polskiej mniejszości na Zaolziu spory graniczne XX wieku...209 2. Prawa mniejszości, tradycyjnie i długookresowo żyjących na terytorium RCz...213 2.1. Prawo do nazw wielojęzykowych i oznaczeń...213 2.2. Prawo do używania języka mniejszości narodowej w kontaktach urzędowych i przed sądem...215 2.3. Prawo do używania języka mniejszości narodowych w sprawach wyborczych...217 2.4. Prawo do edukacji w języku mniejszości narodowej...218 2.5. Prawo do rozpowszechniania oraz przyjmowania informacji w języku mniejszości narodowych...221 2.6. Prawo do rozwoju kultury członków mniejszości narodowych...224 3. Polskie organizacje i przedstawicielstwa...224 3.1. PZKO 224 3.2. Kongres Polaków w RCz...226 Wnioski...226 8
Słowo wstępne Oddajemy do rąk Czytelników pierwsze wydanie tematyczne czasopisma Folia Iuridica Wratislaviensis. Numer ten poświęcony jest w całości wybranym, aktualnym problemom z zakresu prawa międzynarodowego. Przedstawione opracowania powstały na podstawie wyróżnionych prac magisterskich, przygotowanych w ramach seminarium magisterskiego prowadzonego w Katedrze Prawa Międzynarodowego i Europejskiego na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego w latach 2011/2012 i 2012/2013. Główne kryterium wyboru opracowań do publikacji stanowiła bardzo wysoka ocena pracy dyplomowej, odzwierciedlająca poziom rozważań naukowych, tak pod względem merytorycznym, jak i formalnym. Teksty przedstawione do publikacji podejmują szczegółowe zagadnienia współczesnego prawa międzynarodowego, do jakich niewątpliwie należą: kwestie odpowiedzialności organizacji międzynarodowych (Olga Gerlich), prawna relacja immunitetu jurysdykcyjnego państwa w odniesieniu do problematyki ochrony praw człowieka w ujęciu doktrynalnym (Zuzanna Kotuła), współpraca państw w regionie Południowego Pacyfiku (Joanna Siekiera), status prawny rajów podatkowych (Jakub Kajetan Artemiuk) czy wreszcie uprawnienia polskiej mniejszości narodowej w Republice Czeskiej (Ewa Matlochova). Autorzy w sposób pogłębiony odnieśli się do tych problemów, wskazując na ich aktualne podporządkowanie prawu międzynarodowemu, a także na żywotne problemy państw we współczesnym świecie, tak z punktu widzenia prawa krajowego, jak i z uwzględnieniem ich interesów politycznych i ekonomicznych. Takie ujęcie nadaje rozważaniom podejmowanym przez Autorów doniosły walor praktyczny. Warto ponadto zwrócić uwagę na współczesne zainteresowania studentów prawa. Jest to również bardzo istotny aspekt, który przyświecał idei wydania opracowań na kanwie prac dyplomowych. Można śmiało stwierdzić, że wybór tematów i sposób ich przedstawienia, w tym w języku angielskim, wskazują na wzrost oczekiwań wobec poziomu i efektu badań naukowych także wśród samych Studentów. Istnieje więc duża szansa, że tego typu zaangażowanie znajdzie następnie kontynuację w postaci studiów doktoranckich, stypendiów i staży naukowych, które przyczynią się do rozwoju umiejętności, kompetencji i zdolności do prowadzenia samodzielnych badań naukowych w przyszłości. Dagmara Kornobis-Romanowska Redaktor naukowy Promotor prac magisterskich 9