Dlaczego warto brać udział w projektach w H2020 nasze dotychczasowe doświadczenia

Dzień Projektożerców 2015 Dlaczego warto brać udział w projektach w H2020 nasze dotychczasowe doświadczenia 15/10/2015, Gliwice

Gospodarka oparta na wiedzy Innowacje Nauka Badania

SKĄD ŚRODKI FINANSOWE NA BADANIA?

Podstawowe pytania podczas poszukiwania źródła finansowania projektów badawczych 1. Skąd mogę sfinansować badania? 2. Jak jest poziom dofinansowania? 3. Czy i z kim należy budować konsorcjum? 4. Kiedy mija termin składania aplikacji? 5. Jaki jest współczynnik sukcesu? 6. Jakie są koszty kwalifikowane, jak składa się aplikację,.?????

http://obywatelenauki.pl/wp-content/uploads/2012/10/dane.zip

Krajowe GEKON Generator Koncepcji Ekologicznych Projekt Badawczy Strategiczny Projekty Badawcze (OPUS/PRELUDIUM/SONATA/MAESTRO/SYMFONIA) Tango - wdrażanie wyników uzyskanych w rezultacie badań podstawowych Program Innowacje Społeczne Iuventus Plus Inicjatywa Technologiczna/INNOTECH Kreator Innowacyjności Program LIDER Projekt rozwojowy z zakresu obronności i bezpieczeństwa CuBR Diamentowy Grant Fundusz Nauki i Technologii Polskiej w zakresie projektów badawczych Strukturalne Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020: I. Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa, II. Wsparcie otoczenia i potencjału przedsiębiorstw do prowadzenia działalności B+R+I, III.Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach, IV.Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego, Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego 2014-2020 - Nowoczesna gospodarka Europejskie Program Horyzont 2020 Projekty Międzynarodowe Niewspółfinansowane: ERA-Net, ERA-Net PLUS Program COST Program EUREKA Programy Stypendialne NCN Harmonia, Polonez Euratom Fundusz Badawczy Węgla i Stali European Science Foundation Przetargi europejskie

80 miliardów 2014-2020

Dlaczego sięgamy po środki z Programów Ramowych? 7.PR Prestiż Dodatkowe środki na badania, w tym na wynagrodzenia (do 300%) Dodatkowe środki z MNiSW (PMW) Ocena parametryczna H2020 Prestiż Dodatkowe środki na badania Ocena parametryczna Premia na Horyzoncie (70 mln PLN?)

Nowelizacja ustawy o finansowaniu nauki Dotacja = jakość jednostki (kategoria A+, A, B, C)

Algorytm podziału dotacji statutowej Zmieniono sposób uwzględniania liczby projektów badawczych w ramach składnika badawczego, uwzględnia on: 1) liczbę projektów krajowych realizowanych jako lider konsorcjum lub samodzielny wykonawca oraz projekty badawcze realizowane w ramach programu pn. Narodowy Program Rozwoju Humanistyki oraz programu pn. Rozwój Sportu Akademickiego (z wagą 1,0), a także liczbę projektów krajowych realizowanych jako członek konsorcjum niebędący liderem tego konsorcjum (z wagą 0,5); 2) liczbę projektów międzynarodowych realizowanych jako lider konsorcjum lub samodzielny wykonawca (z wagą 2,0) oraz realizowanych jako członek konsorcjum niebędący liderem tego konsorcjum (z wagą 1,0); 3) liczbę projektów międzynarodowych realizowanych w ramach programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji (2014 2020) HORYZONT 2020 jako lider konsorcjum lub samodzielny wykonawca (z wagą 4,0) oraz realizowanych jako członek konsorcjum niebędący liderem tego konsorcjum (z wagą 2,0). Źródło: http://www.nauka.gov.pl/g2/oryginal/2015_10/c8a0cda8ef80e3efc0363b671941f962.pdf Okres przejściowy do roku 2017 Liczba n a zatrudnieni z projektów!!! To też naukowcy prowadzący badania

Mechanizmy motywujące do udziału w projektach H2020. wsparcie laureatów grantów ERC, program POLONEZ, wparcie dla powracających naukowców, dodatkowe punkty po nieudanej nawet aplikacji do H2020, synergia funduszy (Teaming, Twinning, EraChairs i Międzynarodowe Agendy Badawcze)

Granty H2020 Dofinansow anie (mln ilość eur) grantów Populacja (mln) Dofinansow anie/osobę (eur) Niemcy 1325 2759 80,3 16 Wielka Brytania 1176 2726 64,3 18 Frnacja 844 1785 65,9 13 Hiszpania 697 2083 46,5 15 Włochy 646 1896 60,8 11 Holandia 618 1321 16,8 37 Belgia 331 857 11,2 30 Szwecja 282 626 9,6 29 Austria 228 582 8,5 27 Dania 197 468 5,6 35 Grecja 182 591 11 17 Finlandia 177 440 5,5 33 Irlandia 155 355 4,6 34 Portugalia 138 465 10,4 13 Polska 76 349 38,5 2 Czechy 46 206 10,5 4 Słowenia 44 196 2,1 21 Węgry 42 196 9,9 4 Rumunia 32 198 19,9 2 Cypr 31 114 0,9 36 Estonia 30 119 1,3 23 Luksemburg 23 80 0,5 42 Chorwacja 14 82 4,2 3 Bułgaria 12 104 7,2 2 Łotwa 12 66 2 6 Słowacja 10 85 5,4 2 Litwa 8 56 2,9 3 Malta 3 33 0,4 7 Źródło: Paul Drath, Singleimage, na podstawie danych KE

Wydatki z PKB na badania (%) W poszczególnych krajach UE badania finansuje się na poziomie od 0.48% do 3.32% PKB W Polsce to prawie 1% Polska 0,87% Niemcy 2,85% Austria 2,81% Czechy -1,91% Holandia -1,98% Chiny 2% USA 2,7% Źródło: Eurostat

Horyzont 2020 granty w podziale na sektory 3% 3% 26% 38% Uczelnie wyższe (HES) Sektor prywatny (PRC) Jednostki badawcze (REC) Jendostki publiczne (PUB) Inne (OTH) 30% Źródło: Paul Drath, Singleimage, na podstawie danych KE

IA, RIA projekty badawcze w konsorcjach, wymagające sprawnego zarządzania w międzynarodowym środowisku Projekty w dużej mierze indywidualne lub skierowane do regionów słabiej rozwiniętych Projekty oparte na potwierdzonej doskonałości naukowej (np. indeks Hirscha) brak sukcesów PL w ERC, sukcesy w MSCA

Bariery i proponowane rozwiązania Bariery 1. Gąszcz różnorodnych źródeł finansowania działalności B+R 2. Konieczność tworzenia konsorcjów naukaprzemysł 3. Brak długotrwałych kontaktów międzynarodowych wynikający m.in. z niechęci do mobilności 4. Brak środków na udział np. w spotkaniach brokerskich Rozwiązania 1. Jedno miejsce pozyskania kompleksowej i aktualnej informacji o różnych źródłach (krajowe, europejskie, strukturalne) DZIEŃ PROJEKTOŻERCÓW 2. Wzajemne zrozumienie sektora nauki i przemysłu, obowiązkowe staże przemysłowe, jasne procedury związane z przeniesieniem własności intelektualnej 3. Staże/wyjazdy zagraniczne, udział w konferencjach, rola eksperta KE 4. Inwestycja w podróże na takie spotkania

Bariery i proponowane rozwiązania Bariery 5. Niewiedza z zakresu programowania środków europejskich w Polsce nie ma tradycji wprowadzania swoich tematów badawczych do Programów Pracy np. przez Komitety Programowe Rozwiązania 5. Upowszechnienie informacji o członkach Komitetów Programowych i innych osobach reprezentujących Polskę w KE w zakresie badań i innowacji, właściwe wieloletnie planowanie badań i własnej działalności 6. Brak motywacji do podejmowania drugiej i kolejnej próby po nieudanej aplikacji 6. Rola jednostki 7. Brak wsparcia prawa międzynarodowego np. w zakresie praw własności intelektualnej 7. Stanowisko radcy prawnego w zakresie prawa międzynarodowego

Bariery i proponowane rozwiązania Bariery 8. Przy obecnych zapisach w umowach w H2020 - brak motywacji finansowej wszechobecnej w projektach krajowych i strukturalnych (umowa o pracę vs. umowa cywilnoprawna) 9. Zła komunikacja świata administracji i nauki 10. Konieczność śledzenia i dostosowywania się do nieustannie zmieniających zasad finansowych i administracyjnych 11. Wszechobecna biurokracja (w tym m.in. zamówienia publiczne) Rozwiązania 8. Zmiana sposobu wynagradzania pracowników np. powiązana z oceną pracowniczą w ślad za ocena parametryczną jednostki, dodatkowe wsparcie MNiSW (Premia na Horyzoncie, prace KEJN) 9. Potrzeba opiekuna w instytucji znającego oba te środowiska 10. Rola jednostki 11. Elektroniczny obieg dokumentów

80 miliardów 2014-2020

Kto może brać udział? PODMIOTY: MŚP Centra badawcze Jednostki publiczne Przedsiębiorstwa Stowarzyszenia Organizacje międzynarodowe KRAJE: Kraje członkowskie Kraje stowarzyszone i kandydujące (Albania, Bośnia i Hercegowina, Wyspy Owcze, Macedonia, Islandia, Izrael, Ukraina, Mołdawia, Czarnogóra, Norwegia, Serbia, Turcja) uwaga, umowy w trakcie negocjacji sprawdzaj dokumenty na bieżąco! Kraje trzecie wymienione w Programie Pracy (PKB<3% - uwaga, BRIC-Brazylia, Rosja, Indie, Chiny) Inne kraje trzecie, jeśli ich udział jest istotny dla polityki UE

Pierwszego odkrycia badacz może dokonać sam, lecz im bardziej świat staje się skomplikowany, tym trudniej doprowadzić mu badania do końca bez uciekania się do współpracy z innymi. Aleksander Fleming KONSORCJUM Koordynator czy partner? Wymiar europejski projektu (European added value) Podstawowa zasada: Konsorcjum zbudowane z min. 3 partnerów z 3 różnych krajów członkowskich lub stowarzyszonych (max 40% budżetu do jednego kraju) Wyjątki: ERC, MSCA, Instrument MŚP, CSA, działania w zakresie mobilności

I. Doskonała baza naukowa 24,4 mld European Research Council (ERC) Infrastruktury badawcze Future and Emerging Technologies (FET) Akcje Marie Skłodowska-Curie (MSCA) II. Wiodąca pozycja w przemyśle 17 mld Technologie wspomagające i przemysłowe, nanotechnologie, materiały zaawansowane, biotechnologia, mikro i nanoelektronika, fotonika, zaawansowane systemy wytwarzania a także ICT, przestrzeń kosmiczna. Wsparcie innowacji w MŚP Finansowani ryzyka instrumenty kapitałowe i dłużne III. Wyzwania społeczne 29,7 mld Zdrowie, zmiany demograficzne i dobrostan Bezpieczeństwo żywnościowe, zrównoważone rolnictwo, badania morskie i gospodarka ekologiczna Bezpieczna, ekologiczna i efektywna energia Inteligentny, ekologiczny i zintegrowany transport Działania w dziedzinie klimatu, efektywna gospodarka zasobami i surowcami Europa w zmieniającym się świecie - Integracyjne, innowacyjne i refleksyjne społeczeństwa Bezpieczne społeczeństwa ochrona wolności i bezpieczeństwa Europy i jej obywateli Upowszechnianie doskonałości i poszerzenie uczestnictwa Nauka z udziałem i dla społeczeństwa JRC EIT Partnerstwa Art.187 Partnerstwa Art.185 EURATOM 2014-2018

Programy Pracy 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Program strategiczny 1 Program Pracy -Doskonała baza naukowa -Wyzwania społeczne -Wiodąca pozycja w przemyśle Program strategiczny 2 Program Pracy Europejska Rada Badań Wspólnotowe Centrum Badawcze (JRC) Europejski Instytut Innowacji i Technologii (EIT) Euratom Program strategiczny 3 Program Pracy 4 Program Pracy

Projekty z podejściem bottom-up i top down Czy tematyka moich badań została przewidziana w Programie H2020? Konkursy z podejściem BOTTOM UP: Granty ERC Akcje Marii Skłodowskiej-Curie Akcje FET (z wyj. FET PROACTIVE) Konkursy z podejściem TOP DOWN: FET PROACTIVE Wiodąca pozycja w przemyśle Wyzwania społeczne

I. Doskonała baza naukowa 24,4 mld Europejska Rada Badań - European Research Council (ERC) European Research Council Granty dla indywidualnych naukowców (i zespołów badawczych), tematy otwarte Future and Emerging Technologies (FET) Future and Emerging Technologies (FETs) Akcje Marie Skłodowska-Curie Marie Sklodowska-Curie Actions (MSCA) Konkursy dla konsorcjów naukowych o dowolnym temacie (open), długoterminowe (flagships), o zadanym temacie (proactive) Granty mobilnościowe ryczałtowe, tematy otwarte Infrastruktury badawcze Research infrastructures (including e-infrastructures) Granty dla laboratoriów na przyjmowanie naukowców, projektowanie i e-infrastruktury zgodnie z mapą ESFRI (European Strategy Forum on Research Infrastructures)

Infrastruktury badawcze http://www.euroris-net.eu/transnational-access-opportunities (Dostęp do infrastruktur)

II. Wiodąca pozycja w przemyśle 17,04 mld Badania w zakresie wspomagających i przemysłowych LEIT (13,5 mld): 1. Introduction to LEITs (Leadership In Enabling and Industrial Technologies) 2. ICT Information and communication technologies 3. Nanotechnologies, Advanced materials, Advanced manufacturing and processing, Biotechnology 4. Space Dostęp do finansowania ryzyka (2,8 mld) 5. Access to risk finance Konkursy z zadanymi tematami na projekty badawczoinnowacyjne, innowacyjne i wspierające (top-down) dla konsorcjów Konkursy dla agencji pośredniczących w ramach instrumentów kapitałowych i dłużnych, wspierających przedsiębiorczość Innowacje w MŚP (0,6 mld) 6. Innovation in SME Konkursy wyłącznie dla innowacyjnych MŚP w danym obszarze tematycznym, w tym w ekoinnowacjach

Wiodąca pozycja w przemyśle 1. Badania w zakresie technologii wspomagających i przemysłowych LEIT (Leadership in Enabling and Industrial Technologies) 11,99 mld Projekty zorientowane na rezultat w zakresie KET (Key Enabling Technologies): nanotechnologie, materiały zaawansowane, biotechnologia, mikro i nanoelektronika, fotonika, zaawansowane systemy wytwarzania a także ICT i przestrzeń kosmiczna. Instrument: Projekty badawczo-innowacyjne i innowacyjne TRL na poziomie 3-4 do 7-8 (wyjątek- przestrzeń kosmiczna 1-4 do 6-7)

Poziom gotowości technologicznej TRL wykaz czynności określających gotowość implementacji nowej technologii w warunkach produkcyjnych Produkcja na warunkach komercyjnych Demonstracja produktu Badania technologiczne Poziom 9 Poziom 8 Poziom 7 Poziom 6 Poziom 5 Poziom 4 Poziom 3 Uruchomiono produkcję na skalę przemysłową Zakończono badania i demonstrację ostatecznej formy technologii Dokonano demonstracji w warunkach operacyjnych Dokonano demonstracji w warunkach zbliżonych do rzeczywistych Zweryfikowano w środowisku zbliżonym do rzeczywistego Zweryfikowano w warunkach laboratoryjnych Potwierdzono analitycznie i eksperymentalnie Badania podstawowe Poziom 2 Poziom 1 Określono koncepcję technologii Zaobserwowano podstawowe zasady danego zjawiska

TRL Technology Readiness Level a schematy finansowania Poziomy dofinansowania: 100% finansowania: TRLs 3-6 projekty badawczo-innowacyjne 70% finansowania: TRLs 5-8 projekty innowacyjne Technologie przemysłowe KET Wyzwania społeczne FET ERC

Instrumenty w H2020 A. Projekty badawczo-innowacyjne obejmujące fazę badań i rozwoju, odpowiednik z 7 PR projektów STREP i IP 100% dofinansowania B. Projekty innowacyjne (close to market) obejmujące głównie działania mające bezpośrednio na celu opracowywanie planów i systemów lub projektów nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług (przygotowywanie prototypów, testowanie, demonstracja, projekty pilotażowe, walidacja produktów na dużą skalę i powielanie rynkowe) 100% dofinansowania dla organizacji non-profit, 70% dofinansowania dla jednostek działających dla zysku (100%+25%)/70%=87,5%

Instrumenty w H2020 C. Akcje wspierające i koordynujące 100% dofinansowania dla wszystkich D. Instrument MŚP 70% dofinansowania E. Inducement Prizes - nagroda przyznawana za osiągnięty rezultat, bez względu na poniesione koszty F. Fast Track to Innovation (FT2I) - uruchomienie 2015, 3 terminy rocznie - szybka ścieżka do innowacji, zwiększenie udziału firm i nowych uczestników w H2020: dowolna tematyka, ciągłe składanie wniosków, projekty innowacyjne A. Pomysł powstaje w firmie która prowadzi badania i buduje konsorcjum międzynarodowe i międzysektorowe B. Pomysł powstaje na uczelni i powstaje firma, która będzie rozwijać produkt, pomysłodawca powołuje konsorcjum G. Instrumenty dłużne dla pośredników finansowych wsparcie dla wdrożenia innowacji na rynek: RSFF, RSI H. Pre-Commercial Procurement (PCP) innowacyjny instrument zamówień publicznych I. Public Procurement of Innovative solutions (PPI) pierwszy kupiec innowacji - instrument dla instytucji zamawiających

Jak wyszukać konkurs dla mnie? 1. Określić swój pomysł/temat badawczy 2. Przeszukać Participant Portal (otwarte oraz nadchodzące konkursy tematyczne top-down) 3. Rozważyć możliwość projektu z podejściem bottom up 4. Wziąć aktywny udział w spotkaniu brokerskim (lub innym) bądź rozpocząć przygotowanie projektu (dla ambitnych: uruchomić starania o włączenie tematu do kolejnego programu pracy)

Wiodąca pozycja w przemyśle 1. Information and Communication Technologies A new generation of components and systems Advanced Computing Future Internet Content technologies and information management Robotics Micro- and nano-electronic technologies, Photonics 2. Nanotechnologies, Advanced Materials, Advanced Manufacturing and Processing, Biotechnology Nanotechnologies Advanced materials Advanced manufacturing and processing Biotechnology 3. Space Prioritising the existing two EU Space flagships of European Global Navigation Satellite System (EGNSS) and Earth Observation reaping the benefits they can generate in the coming years and ensuring their state-of-the-art also in the future; Ensuring support for the third priority of the EU space policy: the protection of space infrastructure, and in particular the setting up of a Space Surveillance and Tracking system (SST) at European level; Ensuring support to EU industry to meet the objectives defined in the Commission communication on Space Industrial Policy, notably to maintain and enhance industry s competitiveness and its value-chain in the global market; Ensuring that Europe s investments made in space infrastructure are exploited to the benefit of citizens; as well as supporting European space science; and Enhancing Europe s standing as an attractive partner for international partnerships in space science and exploration.

TEMATYKA PRAC GDZIE? PARTICIPANT PORTAL http://ec.europa.eu/research/participants/portal/desktop/en/opportunities/h2020/search/ search_topics.html

Programy Pracy 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Program strategiczny 1 Program Pracy -Doskonała baza naukowa -Wyzwania społeczne -Wiodąca pozycja w przemyśle Program strategiczny 2 Program Pracy Europejska Rada Badań Wspólnotowe Centrum Badawcze (JRC) Europejski Instytut Innowacji i Technologii (EIT) Euratom Program strategiczny 3 Program Pracy 4 Program Pracy

Narzędzie nie podpowiada konkursów, gdzie temat jest otwarty (FET, MSC) z podejściem bottom-up Drafty Programów Pracy https://ec.europa.eu/programmes/horizon2020/en/draft-work-programmes-2016-17

- Uwaga, narzędzie nie podpowiada konkursów, gdzie temat jest otwarty (np. FET, akcje MSC) - Za każdym razem sprawdź szczegółowe wymagania konkursowe i przeczytaj Program Pracy

SPOTKANIA BROKERSKIE (1) http://www.kpk.gov.pl/?page_id=57 http://ec.europa.eu/programmes/horizon2020 /en/newsroom/573/

SPOTKANIA BROKERSKIE (2) https://www.facebook.com/rpk.politechnika.slaska?ref=hl

Ekspert Komisji Europejskiej Każda osoba działająca w sferze badawczonaukowej; Podstawowym kryterium doboru jest posiadana wiedza i doświadczenie w danej dziedzinie i typie ocenianych projektów; (wykształcenie - have at least a university degree) Ważna jest znajomość języka angielskiego, dodatkowym atutem jest znajomość innych języków; Atutem jest wcześniejsze doświadczenie w ocenie międzynarodowych projektów oraz znajomość obszaru przemysłowego; Ekspert musi wykazywać się niezależnością w ocenie;

http://ec.europa.eu/research/participants/portal/de sktop/en/experts/index.html Co trzeba zrobić? Zarejestrować się na Participant Portal

III. Wyzwania społeczne 29,7 mld 11. Zdrowie, zmiany demograficzne i dobrostan 12. Bezpieczeństwo żywnościowe, zrównoważone rolnictwo, badania morskie i gospodarka ekologiczna 13. Bezpieczna, ekologiczna i efektywna energia 14. Inteligentny, ekologiczny i zintegrowany transport 15. Działania w dziedzinie klimatu, środowisko, efektywna gospodarka zasobami i surowcami 16. Europa w zmieniającym się świecie - Integracyjne, innowacyjne i refleksyjne społeczeństwa 17. Bezpieczne społeczeństwa ochrona wolności i bezpieczeństwa Europy i jej obywateli Konkursy z zadanymi tematami na projekty badawczo-innowacyjne, innowacyjne i wspierające (top-down) dla konsorcjów

Niemcy lider pod względem liczby uczestników i dofinansowania projektów Wielka Brytania lider pod względem liczby koordynacji Warunki sukcesu: 1. Jednostki z dużych krajów, z doświadczeniem w programach ramowych (UE15) 2. Wysokie nakłady na działalność badawczo-rozwojową w kraju 3. Ścisła współpraca NCPs i odpowiednich ministerstw, agencji. Źródło: Udział Polski w 7. Programie Ramowym statystyki po 355 zakończonych konkursach - Opracowanie KPK

Oferta RPK jako elementu sieci KPK 1. Działalność informacyjna i promocyjna 2. Organizacja szkoleń 3. Konsultacje

Działalność informacyjna i promocyjna 1. Strona www.rpk.polsl.pl 2. Facebook https://www.facebook.com/rpk.politechnika.slaska 3. Co miesiąc newsletter RPK zapisy na www.rpk.polsl.pl 4. Informacje przez listę wysyłkową zapisy na www.rpk.polsl.pl 5. www.rpk.polsl.pl

Przykładowe szkolenia 1. Horizon 2020 - nowe możliwości 2. Warsztaty z konstruowania wniosku w Programie Horizon 2020. 3. Szkolenia tematyczne w ramach programów szczegółowych w H2020- dzień informacyjny. 4. Jak zostać ekspertem i znaleźć partnera do projektu. 5. Aspekty finansowe i konstruowanie budżetu w Programie Horizon 2020. 6. Jesteś ambitnym doktorem z obiecującym dorobkiem? Starting grants są dla Ciebie! 7. Chcesz ugruntować swoją pozycję naukową i skonsolidować zespół badawczy? Consolidator grants są dla Ciebie! 8. Stypendia Marie Skłodowskiej- Curie. Euraxess- narzędzie dla mobilnych naukowców. 9. Zarządzanie projektem badawczo- wdrożeniowym. 10. Oferty stażowe i stypendialne dla naukowców. 11. Participant Portal, Partners Service i CORDIS - nowe funkcje i możliwości. 12. Raport finansowy projektu realizowanego w ramach 7. Programu Ramowego, audyty KE. 13. Advanced grants najlepsze pomysły najlepszych naukowców: granty ERC dla doświadczonych badaczy. 14. Od deski do Desci zasady tworzenia umów konsorcjum. 15. Realizacja projektów badawczych w ramach 7.PR. 16. Prawo własności intelektualnej w praktyce. 17. Finansowanie badań w ramach różnych programów badawczych- H2020, ERA-NET, COST, JTI i inne. 18. Dzień Projektożerców finansowanie projektów w ramach Programów Ramowych, Funduszy Strukturalnych i programów krajowych.

Konsultacje: Regionalny Punkt Kontaktowy Politechnika Śląska Centrum Zarządzania Projektami ul. Banacha 10 44-100 Gliwice Tel. 322371998, 322372092 Fax 322372450 e-mail rpk@polsl.pl www.rpk.polsl.pl