Data sporządzenia 30.03.2009 1. IDENTYFIKACJA PREPARATU, IDENTYFIKACJA PRODUCENTA Identyfikacja preparatu nazwa handlowa Zastosowanie preparatu Zastosowanie Identyfikacja producenta nazwa/adres Identyfikacja dystrybutora nazwa/adres Osoba odpowiedzialna Tytan Professional Klej montaŝowy neoprenowy S CSX 344 drewno, płytki ceramiczne, metal Klej przeznaczony do prac wykończeniowych w budownictwie. Zalecany jest do przyklejania listw przypodłogowych, drewna, płyt z tworzyw sztucznych, płytek ceramicznych itp. SELENA S.A. Ul. Głowackiego 18 58-100 Świdnica SELENA S.A. Ul. Wyścigowa 56E 53-012 Wrocław Magdalena Polak mpolak@selena.pl 0 71 38 58 060 numer telefonu 071/ 78 38 301 numer faksu 071/ 78 38 300 Telefon alarmowy 0 801 350 500 (czynny w godzinach 8-16) 2. IDENTYFIKACJA ZAGROśEŃ Produkt został sklasyfikowany jako niebezpieczny. Identyfikacja zagroŝeń F - produkt wysoce łatwopalny Xn - produkt szkodliwy Preparat wysoce łatwopalny. MoŜliwe ryzyko szkodliwego działania na dziecko w łonie matki. Powtarzające się naraŝenie moŝe powodować wysuszanie lub pękanie skóry. Działa szkodliwie na organizmy wodne; moŝe powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym. 3. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH Klej na bazie syntetycznego kauczuku polineoprenowego i Ŝywic, zawierający łatwopalne rozpuszczalniki organiczne. Strona 1 z 8
Surowiec % wag. Numer CAS Numer WE Cykloheksan > 20 110-82-7 203-806-2 Symbole ostrzegawcze Xi, Xn, F, N Zwroty R R38, R65, R67, R50-53, R11 Keton etylowo-metylowy > 15 78-93-3 201-159-0 F, Xi R11, R36, R66, R67 Octan etylu < 5 141-78-6 205-500-4 F, Xi R11, R36, R66, R67 4. PIERWSZA POMOC Zatrucia inhalacyjne Poszkodowanego wyprowadzić/wynieść z miejsca naraŝenia na opary, przytomnego ułoŝyć w pozycji półsiedzącej, zapewnić spokój, nieprzytomnego ułoŝyć w pozycji bocznej ustalonej, oczyścić jamę ustną i nos z wydzielin. W przypadku duszności podawać tlen. W przypadku braku oddechu stosować sztuczne oddychanie za pomocą aparatu oddechowego (np. aparatu AMBU). Zapewnić opiekę lekarską. Kontakt ze skórą Zdjąć zanieczyszczoną odzieŝ, skaŝoną skórę zmyć dokładnie wodą z mydłem a następnie spłukać wodą. W przypadku utrzymujących się objawów podraŝnienia skonsultować się z lekarzem. Kontakt z oczami Płukać przy otwartych powiekach pod strumieniem bieŝącej wody przez kilka minut. Skonsultować się z lekarzem. Zatrucia doustne Nie wywoływać wymiotów! Skontaktować się z lekarzem. 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POśARU Zalecenia ogólne Zawiadomić otoczenie o poŝarze; usunąć z obszaru zagroŝenia wszystkie osoby niebiorące udział w likwidowaniu awarii; w razie potrzeby zarządzić ewakuację; wezwać odpowiednie słuŝby ratownicze. Odpowiednie środki gaśnicze Dwutlenek węgla, proszek gaśniczy lub mgła wodna. Środki gaśnicze, których nie wolno uŝywać ze względów bezpieczeństwa Woda pełnym strumieniem. Gaszenie poŝaru Pojemniki naraŝone na działanie ognia lub wysokiej temperatury chłodzić wodą z bezpiecznej odległości (groźba wybuchu); o ile to moŝliwe usunąć je z obszaru zagroŝenia. Nie naleŝy dopuścić do przedostania się wody gaśniczej do kanalizacji, wód powierzchniowych i gruntowych. Niebezpieczne produkty spalania W wypadku poŝaru moŝliwe jest tworzenie się trujących gazów. Mogą tworzyć się tlenki węgla (CO i CO 2 ) oraz chlorowodór (HCl). Strona 2 z 8
Środki ochrony indywidualnej Osoby biorące udział w gaszeniu poŝaru powinny być przeszkolone, wyposaŝone w odzieŝ ochronną i aparaty oddechowe z niezaleŝnym dopływem powietrza. 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA Indywidualne środki ostroŝności Zapewnić wystarczającą wentylację. Źródła zapłonu trzymać w bezpiecznej odległości. Stosować odzieŝ i sprzęt ochronny. Środki ostroŝności w zakresie ochrony środowiska Nie dopuścić do przedostania się do kanalizacji, rowów odwadniających, wód powierzchniowych i gruntowych oraz do gleby. W razie potrzeby wezwać odpowiednie słuŝby ratownicze. Metody oczyszczania Usuwać mechanicznie. Przeznaczyć do regeneracji lub pozbyć się zgodnie z obowiązującymi przepisami. 7. POSTĘPOWANIE Z PREPARATEM I JEGO MAGAZYNOWANIE Obchodzenie się z substancją Środki ostroŝności gwarantujące bezpieczne obchodzenie się z substancją unikać wdychania oparów, zapobiegać tworzeniu się szkodliwych stęŝeń par w powietrzu niezbędna wentylacja miejscowa i ogólna Metody zapobiegania poŝarom i eksplozji trzymać z dala od źródeł zapłonu - nie palić tytoniu zabezpieczyć przed wyładowaniami elektryczności statycznej Magazynowanie Magazynować w oryginalnych, szczelnie zamkniętych opakowaniach, w pomieszczeniach dobrze wentylowanych w miejscu suchym i chłodnym (w temp. do 30 o C). Unikać miejsc nasłonecznionych, źródeł ciepła i zapłonu. Nie palić papierosów. 8. KONTROLA NARAśENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ NajwyŜsze dopuszczalne stęŝenia składników w środowisku pracy Składnik NDS [mg/m 3 ] NDSCh [mg/m 3 ] NDSP [mg/m 3 ] Cykloheksan 300 1000 - Keton etylowo-metylowy 200 850 - Octan etylu 200 600 - Przestrzegać ogólnych zasad bezpieczeństwa i higieny. Unikać kontaktu ze skórą i oczami. Pracować tylko w dobrze wentylowanym pomieszczeniu. Podczas pracy nie jeść, nie pić i nie palić. Zastosować środki przeciw wyładowaniom elektrostatycznym. W przypadkach, w których istnieje prawdopodobieństwo krótkiego kontaktu ze skórą naleŝy stosować indywidualną odzieŝ ochronną oraz środki ochrony indywidualnej (szczelne okulary ochronne, rękawice gumowe). Strona 3 z 8
Materiał, z którego wykonane są rękawice musi być nieprzepuszczalny i odporny na działanie produktu. Wyboru materiału na rękawice ochronne naleŝy dokonać przy uwzględnieniu czasów przebicia, szybkości przenikania i degradacji. Ponadto wybór odpowiednich rękawic nie zaleŝy tylko od materiału, lecz takŝe od innych cech jakościowych i zmienia się w zaleŝności od producenta. Od producenta rękawic naleŝy uzyskać informacje na temat dokładnego czasu przebicia i go przestrzegać. W przypadku moŝliwego kontaktu z oczami zaleca się uŝywanie szczelnych okularów ochronnych. Klej ze względu na skład chemiczny moŝe w przypadku kontaktu z okiem wywołać jego podraŝnienie. Stosowane środki ochrony indywidualnej muszą spełniać wymagania zawarte w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 28 grudnia 2005r. (Dz. U. Nr 259, poz. 2173) oraz dyrektywy 89/586/WE (wraz z późn. zm.). Pracodawca obowiązany jest zapewnić środki ochrony odpowiednie do wykonywanych czynności oraz spełniające wszystkie wymagania jakościowe, w tym równieŝ ich konserwację i oczyszczanie. 9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE I CHEMICZNE Postać fizyczna Barwa wysokolepka pasta Ŝółta Zapach Temperatura wrzenia Temperatura topnienia charakterystyczny ( rozpuszczalników) 79,1-80,1 0 C (Metyloetyloketon) 77,11 0 C (Octan etylu) 80,1 0 C (Cykloheksan) nie dotyczy 105 hpa w temp. 20 0 C (Metyloetyloketon) PręŜność par 97 hpa w temp. 20 0 C (Octan etylu) gęstość 1,20 ± 0,05 g/cm 3-4 0 C (Metyloetyloketon) -4,4 0 C (Octan etylu) Temperatura zapłonu Granica wybuchowości Zakres: Temperatura samozapłonu Rozpuszczalność w rozpuszczalnikach 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ -18 0 C (Cykloheksan) 1,8-11,5 (Metyloetyloketon) 2,2-11,5 (Octan etylu) 1,2-8,3 (Cykloheksan) 514 0 C (Metyloetyloketon) 460 0 C (Octan etylu) 260 0 C (Cykloheksan) 270 g/l (Metyloetyloketon) 7,5 m./m. (Octan etylu) 0,01% (Cykloheksan) Bezwzględnie unikać: otwartych płomieni, łuku elektrycznego (np. spawarki elektrycznej) i innych źródeł wysokiej temperatury. Gwałtownie reaguje z czynnikami silnie utleniającymi. Produkty rozkładu: nie są znane (w temperaturze pokojowej). Strona 4 z 8
11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE Drogi naraŝenia Drogi oddechowe, błony śluzowe, oczy, skóra, przewód pokarmowy. Działanie miejscowe (skóra, oczy, błony śluzowe) Oczy: krople cieczy lub duŝe stęŝenie par rozpuszczalnika moŝe prowadzić do podraŝnień. Skóra: moŝe powodować wysuszanie i pękanie skóry. Błony śluzowe: ostre podraŝnienie błon śluzowych górnych dróg oddechowych wywołuje uczucie niepokoju, po którym moŝe nastąpić zapaść. Skutki zdrowotne naraŝenia ostrego Ciecz i opary są substancjami draŝniącymi drogi oddechowe i przy duŝym stęŝeniu mogą prowadzić do utraty przytomności lub zapaści. PrzedłuŜony lub częsty kontakt ze skórą moŝe wywoływać podraŝnienie skóry i powodować znaczne wysuszenie i pękanie naskórka. Skutki zdrowotne naraŝenia przewlekłego Toksyczność ostra komponentów: Metyloetyloketon: LD50 doustnie, szczur 2737 mg/kg LD50 skóra szczur 6480 mg/kg LC50/2h wdychanie, mysz 40 g/m2 Octan etylu: LD50 doustnie, szczur 6100 mg/kg LD50 skóra królik >20000 mg/kg LC50/8h wdychanie, szczur 5856 mg/m2 Cykloheksan LD50 doustnie, 12705 mg/kg Uwagi dodatkowe Klasyfikacji dokonano na podstawie danych o zawartości składników niebezpiecznych. 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE Nie dopuścić do przedostania się w stanie nierozcieńczonym lub w duŝych ilościach do wód gruntowych, wód powierzchniowych bądź do kanalizacji. Szkodliwy dla organizmów wodnych. Po przedostaniu się do środowiska zaczyna się stopniowe uwalnianie zawartych rozpuszczalników. W stanie zestalonym nieszkodliwy dla środowiska. 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI Produkt Nie moŝe podlegać obróbce wspólnie z odpadkami domowymi. Nie dopuścić do przedostania się do kanalizacji. Odpady nieutwardzone są odpadami niebezpiecznymi. Utylizować zgodnie z obowiązującymi przepisami. Opakowania OpróŜnione pojemniki ze względu na duŝe ciśnienie par otworzyć i dokładnie wysezonować. Opakowania z resztkami kleju są opakowaniami niebezpiecznymi. Utylizować zgodnie z obowiązującymi przepisami. Strona 5 z 8
14. INFORMACJE O TRANSPORCIE Transport lądowy ADR/RID i GGVS/GGVE Klasa ADR/RID: 4.1 Materiały stałe zapalne Numer UN: 3175 Materiały stałe lub mieszaniny materiałów stałych zawierające ciecz zapalną, I.N.O. ( cykloheksan) Rodzaj nalepek: 4.1 Grupa pakowania: II Przepis szczególny 216 i 274. Transport morski IMDG: Klasa IMDG 4.1 Numer UN: 3175 Materiały stałe lub mieszaniny materiałów stałych zawierające ciecz zapalna, I.N.O. (cykloheksan) Grupa pakowania: II Rodzaj nalepek: 4.1 Zanieczyszczenia morskie: nie Transport lotniczy ICAO-TI i IATA-DGR: Klasa ICAO/IATA: 4.1 Numer UN/ID: 3175 Grupa pakowania: II Rodzaj nalepek: 4.1 15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH Klasyfikacja i oznakowanie Symbole niebezpieczeństwa Znak: F - produkt wysoce łatwopalny Xn - produkt szkodliwy Pary mogą powodować senność i zawroty głowy Napisy ostrzegawcze R11 - wysoce łatwopalny R65 - działa szkodliwie; moŝe powodować uszkodzenie płuc w razie połknięcia R 52/53 - działa szkodliwie na organizmy wodne; moŝe powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym R 66 powtarzające się naraŝenie moŝe powodować wysuszanie lub pękanie skóry S 2 chronić przed dziećmi S 7/9 przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty w pomieszczeniu dobrze wentylowanym S 16 nie przechowywać w pobliŝu źródeł zapłonu nie palić tytoniu S 25 - unikać kontaktu z oczami S 46 - w razie połknięcia niezwłocznie zasięgnij porady lekarza - pokaŝ opakowanie lub etykietę S 36/37 nosić odpowiednia odzie_ ochronna i odpowiednie rękawice ochronne S 61 - unikać zrzutów do środowiska. Postępować zgodnie z instrukcją lub kartą charakterystyki. Wykaz przepisów Ustawa z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych. (Dz.U. Nr 11, poz. 84) z późniejszymi zmianami Strona 6 z 8
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 września 2005r w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem (Dz.U. Nr 201, poz. 1674) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 13 listopada 2007r. w sprawie karty charakterystyki (Dz. U. z 2007r., Nr 215, poz. 1588) Rozporządzenie WE nr 1907/2006 Parlamentu europejskiego i rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów REACH, utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/We oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenia Komisji(WE) nr 1488/94, jak równie_ dyrektywę Rady 76//769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG i 2000/21/WE Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 04 września 2007r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 174, poz. 1222) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 02 września 2003r r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 173, poz. 1679 z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 lutego 2003 r. w sprawie sposobu dokonywania oceny ryzyka dla zdrowia człowieka i dla środowiska stwarzanego przez substancje chemiczne (Dz. U. Nr 52 poz. 467) Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych.(dz. U. Nr 63, poz. 638 z późn. zm.) Ustawa o odpadach z dnia 27.04.2001 r. (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z pózn. zm.) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29.11.2002r. w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 217, poz. 1833z pózn. zm.) Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 75, poz. 468) z późniejszymi zmianami. Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 199, poz. 1671, Dz. U. nr 96, poz.959 z 2004r, Dz. U. nr 97, poz.962 z 2004r, Dz. U. nr 173, poz.1808 z 2004r, Dz. U. nr 90, poz.757 z 2005r, Dz. U. nr 130, poz.1087 z 2005r, Dz. U. nr 175, poz.1458, i 1462 z 2005r, Dz. U. nr 180, poz.1495 z 2005r) ROZPORZADZENIE (WE) NR 1907/2006 Parlamentu Europejskiego I rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniającym dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak równieŝ dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE. 16. INNE INFORMACJE Objaśnienia symboli i zwrotów wskazujących na rodzaj zagroŝenia uŝytych w karcie: F - produkt wysoce łatwopalny Xi - produkt draŝniący Xn - produkt szkodliwy N - niebezpieczny dla środowiska R11 R 36 substancja/preparat/produkt wysoce łatwopalna(y) działa draŝniąco na oczy Strona 7 z 8
R 38 działa draŝniąco na skórę R 48/20 działa szkodliwie przez drogi oddechowe; stwarza powaŝne zagroŝenie dla zdrowia człowieka w następstwie długotrwałego naraŝenia R 50/53 działa bardzo toksycznie na organizmy wodne; moŝe powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym R 51/53 działa toksycznie na organizmy wodne; moŝe powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym R 63 moŝliwe ryzyko szkodliwego działania na dziecko w łonie matki R 65 działa szkodliwie; moŝe powodować uszkodzenie płuc w przypadku połknięcia R 66 powtarzające się naraŝenie moŝe powodować wysuszanie lub pękanie skóry R 67 pary mogą wywoływać uczucie senności i zawroty głowy Produkt naleŝy przechowywać, przenosić i uŝywać według praktyk stosowanych w przemyśle, zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi materiałów wysoce łatwopalnych. Informacje dodatkowe Patrz odpowiednia karta techniczna kleju. Uwaga Dane te opierają się o obecny stan naszej wiedzy. Mają one za cel opisać nasze produkty w związku z wymaganiami dotyczącymi bezpieczeństwa oraz nie są waŝne jako zobowiązujące gwarancje własności produktu. Strona 8 z 8