WYROK SĄDU REJONOWEGO W BIAŁYMSTOKU VI WYDZIAŁ PRACY I UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH z dnia 10 października 2012r. w sprawie VIP 471/12 Przewodniczący SSR Karolina Szerel po rozpoznaniu w dniu 10 października 2012 r. w Białymstoku na rozprawie sprawy z powództwa X przeciwko Szkole Podstawowej Nr 2 w Y o przywrócenie do pracy na warunki sprzed wypowiedzenia zmieniającego I. Oddala powództwo. II. Odstępuje od obciążania powódki kosztami zastępstwa procesowego strony przeciwnej. Sygn. akt VI P 471/12 UZASADNIENIE Powódka X w pozwie złożonym dnia 22 sierpnia 2012 r.(k.5) przeciwko Szkole Podstawowej nr 2 w Y wniosła o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia warunków umowy o pracę z dnia 8 maja 2012 r. W uzasadnieniu swego pozwu wskazała, że w dniu 8 maja 2012 r. Dyrektor SP Nr 2 w Y, po wezwaniu powódki do swojego gabinetu poinformował ją o wypowiedzeniu dotychczasowych warunków umowy o pracę (k. 4). Pozwany wskazał, że przyczyną jego decyzji była zmiana planu nauczania uniemożliwiająca dalsze zatrudnianie powódki w pełnym wymiarze czasu pracy. Powódka podniosła, iż dokonane przez pozwanego wypowiedzenie warunków pracy jest sprzeczne z przepisami prawa. Zdaniem powódki ustawa- Karta Nauczyciela, która reguluje stosunek pracy nauczyciela mianowanego, nie zawiera instytucji wypowiedzenia warunków umowy o pracę, przez co pracodawca nie mógł w stosunku do niej dokonać skutecznego wypowiedzenia.
Pozwana Szkoła Podstawowa nr 2 w Y wniosła o oddalenie powództwa wskazując w odpowiedzi na pozew, że powództwo zostało wniesione z przekroczeniem siedmiodniowego terminu przewidzianego do wniesienia odwołania do sądu (art. 264 1 KP). Uzasadniając swoje stanowisko pozwany wskazał, że dnia 08 maja 2012r. powódka odmówiła odebrania wręczonego jej pisma wypowiadającego dotychczasowe warunki umowę o pracę. Z uwagi na powyższe pozwany odczytał pismo w obecności świadka M Ł. Treść wypowiedzenia obejmowała pouczenie o prawie odwołania się do Sądu Pracy w terminie 7 dni od dnia od doręczenia pisma. Zdaniem pozwanego dnia 08.05.2012 r. doszło do skutecznego wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy. Pozwany wskazał, iż powódka w w/w dacie miała realną możliwość zapoznania się z treścią wypowiedzenia warunków pracy, przez co brak jest podstaw do przywrócenia terminu w trybie art. 256 1 KP. Ponadto pozwany wyjaśnił, iż przyczyną wypowiedzenia powódce dotychczasowych warunków pracy była zmiana planu nauczania w szkole, skutkująca koniecznością redukcji etatów nauczycieli bibliotekarzy (k. 12-13). Sąd Rejonowy Sąd Pracy ustalił i zważył, co następuje: Bezspornym w sprawie jest to, że powódka X była zatrudniona w pozwanej Szkole Podstawowej nr 2 w Y nieprzerwanie od 01.12.1989 r. Początkowo powódka pełniła obowiązki nauczyciela w bibliotece, a następnie nauczyciela w świetlicy. W 1994 r. X została nauczycielem mianowanym. Dnia 08 maja 2012 r. pozwany złożył powódce oświadczenia woli wypowiadające jej dotychczasowe warunki umowy o pracę ze skutkiem na dzień 31 sierpnia 2012 r., wskazując jako przyczynę wypowiedzenia zmiany planu nauczania w roku szkolnym 2012/2013. Sporna pozostawała kwestia, czy tego dnia pozwany skutecznie dokonał wypowiedzenia wynikających z umowy warunków pracy, tj. czy pozwany przygotował pismo (jak na k. 4), które wobec odmowy przyjęcia przez powódkę zreferował w obecności świadka, a tym samym czy powódka de facto miała realną możliwość zapoznania się z wypowiedzeniem, w tym czy pismo to miało pouczenie o możliwości odwołania się do Sądu.
Zgodnie z art. 42 1 KP przepisy o wypowiedzeniu warunków pracy stosuje się odpowiednio do wypowiedzenia wynikających z umowy warunków pracy i płacy. Pracownik może wnieść odwołanie od wypowiedzenia do Sądu Pracy w ciągu 7 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego dotychczasowe warunki pracy (art. 264 1 KP). Ustawodawca wymaga, aby w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu wynikających z umowy warunków pracy zawarte było pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie do odwołania do sądu pracy. Kwestią wymagającą ustalenia było wyjaśnienie przez Sąd, czy oświadczenie pracodawcy zawierające wypowiedzenie wynikających z umowy warunków pracy było złożone w sposób prawidłowy i czy zostało skutecznie doręczone powódce w dacie 08 maja 2012 r. Pozwany w odpowiedzi na pozew wyjaśnił, iż dnia 08 maja 2012 r. wezwał powódkę do Gabinetu Dyrektora celem doręczenia jej sporządzonego na piśmie wypowiedzenia warunków umowy o pracę (k. 12). Po przybyciu powódki do Gabinetu Dyrektor szkoły ustnie wyjaśnił jej przyczyny wezwania. Jak ustalił Sąd w toku postępowania, powódka odmówiła przyjęcia wręczonego jej wówczas pisemnego wypowiedzenia dotychczasowych warunków umowy o pracę. Powyższe powódka potwierdziła w swoich zeznaniach złożonych na rozprawie w dniu 10 października 2012 r. Jak wyjaśniła, odmówiła przyjęcia pisma zawierającego wypowiedzenie, gdyż nie zgadzała się na zmianę warunków pracy (k. 44). W tych okolicznościach Dyrektor wezwał do gabinetu innego pracownika, specjalistę ds. kadr- M Ł, w celu poświadczenia, braku zgody powódki na doręczenie jej pisma zawierającego wypowiedzenie. Również tę okoliczność powódka potwierdziła w swoich wyjaśnieniach (k. 44). Świadek pisemnie potwierdziła na dokumencie wskazanym przez pracodawcę brak zgody powódki na przyjęcie i podpisanie przedmiotowego pisma (k. 4) Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 marca 1995 r. ( I PRN 2/95) wskazał, że oświadczenie woli zakładu pracy o rozwiązaniu umowy o pracę jest złożone pracownikowi z chwilą, gdy doszło do niego w taki sposób, że mógł się zapoznać z jego treścią, chociaż tego nie uczynił. W tym samym duchu wypowiedział się Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 23 stycznia 1998 r. ( I PKN 501/97, publik. w: lex nr
34478), wskazując, że wypowiedzenie pracownikowi warunków umowy o pracę jest dokonane w momencie, w którym doszło ono do niego w sposób pozwalający zapoznać się z treścią oświadczenia pracodawcy, choćby pracownik odmówił zapoznania się z nim (art. 61 k.c. w związku z art. 300 k.c.). Od tej chwili biegnie termin określony w art. 264 1 k.p. Nieodzownym jest przytoczenie w tym miejscu treści art. 61 KC., do którego odesłał Sąd Najwyższy, a w którym ustawodawca wskazał, że oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią ( 1). W tym stanie rzeczy z całą stanowczością stwierdzić należy, że nie odebranie i nie podpisanie pisma zawierającego wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy żadną miarą nie rzutuje na modyfikację i odsunięcie w czasie początku biegu terminu do odwołania. Podsumowując Sąd uznał, iż pozwany w sposób skuteczny złożył pracownikowi oświadczenie woli o wypowiedzeniu umowy o pracę w dniu 08 maja 2012 roku. W dalszej kolejności Sąd badał okoliczność terminowego wniesienia przez powódkę odwołania do Sądu Pracy. Zgodnie z art. 264 1 KP pracownik może wnieść odwołanie do Sądu Pracy w ciągu 7 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego dotychczasowe warunki pracy. Powódka wniosła pozew do Sądu Pracy dnia 22 sierpnia 2012 r. Z powyższego wynika, iż nie zachowała ona przewidzianego w ustawie 7-dniowego terminu do złożenia odwołania. Termin do wniesienie odwołania, liczony od dnia 08 maja 2012 r. upływał 15 maja 2012 r. W tym miejscu należy zaznaczyć, iż pracodawca w sposób prawidłowy dokonał pouczenia o przysługującym powódce prawie i terminie do wniesienia odwołania od wypowiedzenia do sądu. Pouczenie to znajduje się w akapicie szóstym pisma z dnia 08 maja 2012 r. (k. 4). Mając na uwadze powyższe Sąd uznał za słuszne żądanie oddalenia powództwa złożone przez pozwanego z uwagi na uchybienie terminowi do wniesienia odwołania. Sąd ponadto przyjął, iż w przedmiotowej sprawie nie ma podstaw prawnych do przywrócenia uchybionego przez powódkę terminu. Zgodnie z art. 265 1 KP jeżeli pracownik nie dokonał- bez swojej winy- w terminie czynności określonej w art. 264 1 KP (wniesienia odwołania do sądu) Sąd pracy na jego wniosek postanowi przywrócenie uchybionego terminu. Zdaniem Sądu
w przedmiotowej sprawie nie ma podstaw do uwzględnienia takiego wniosku. Powódka na rozprawie w dniu 10 października 2012 r. wyjaśniła przyczyny złożenia odwołania od wypowiedzenia zmieniającego dopiero pod koniec sierpnia 2012 r. Jak podała przyczyny te wynikały m.in. z dokonanych przez nią po 08 maja 2012 r. konsultacji z przewodniczącą związku zawodowego, jak również z radcą prawnym w Kuratorium Oświaty. Sugerując się radami osób trzecich powódka odkładała w czasie moment złożenia odwołania do sądu. Powódka twierdziła, że pozew został złożony później do Sądu, z uwagi na fakt, iż pracodawca nie dokonał skutecznego wypowiedzenia wynikających z umowy warunków pracy. Zdaniem powódki wpływ na bezskuteczność wypowiedzenia miała odmowa wyrażenia przez nią zgody na przyjęcie nowych warunków pracy. Sąd uznał, iż powódka nie uprawdopodobniła braku winy w uchybieniu terminu. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2011 r. ( II PK 186/10) Przesłankę z art. 265 1 k.p. trzeba analizować przy uwzględnieniu z jednej strony subiektywnej zdolności wnioskodawcy do oceny rzeczywistego stany rzeczy, mierzonej zwłaszcza poziomem wykształcenia, skalą posiadanej wiedzy prawniczej i życiowego doświadczenia, z drugiej zaś - zobiektywizowanego stopnia staranności, jakiej można oczekiwać od osoby należycie dbającej o swoje interesy. Odnosząc w/w orzeczenie do przedmiotowej sprawy Sąd uznał, iż powódka, jako osoba wykształcona, pracująca na stanowisku nauczyciela, przy dołożeniu należytej staranności powinna wnieść odwołanie do sądu we właściwym terminie. Znaczący w kwestii przywrócenia terminu z art. 265 1 KP jest również fakt odmowy przez powódkę przyjęcia w dniu 08 maja 2012 r. pisma zawierającego wypowiedzenie warunków pracy. W kwestii tej wypowiedział się Sąd Najwyższy. W orzeczeniu z dnia 04 marca 2004 r. (I PK 429/03) Sąd Najwyższy wskazał, że Pracownik, który bez usprawiedliwionych przyczyn odmówił przyjęcia pisma wypowiadającego mu umowę o pracę, zgodnie z wymogami Kodeksu pracy, nie może domagać się przywrócenia terminu do wniesienia odwołania do Sądu Pracy ani powołać się na to, że pracodawca nie poinformował go o możliwości, terminie i trybie odwołania. Z zachowań pracowników, niezgodnych z przyjętymi ogólnie zasadami komunikowania się pracodawcy z pracownikami, nie można wyprowadzać korzystnych dla
pracowników skutków prawnych. Z uwagi na nie zachowanie przez powódkę 7- dniowego terminu do zaskarżenia czynności pracodawcy, nie było konieczności merytorycznego badania sprawy. Jak bowiem wynika z treści wyroku Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2001 r. ( I PKN 693/00) Niezachowanie przez pracownika terminu do zaskarżenia czynności prawnej pracodawcy rozwiązującej stosunek pracy (art. 264 k.p.) wyłącza potrzebę rozważania zasadności i legalności przyczyn rozwiązania umowy o pracę. W uzasadnieniu tego poglądu Sąd Najwyższy wskazał, iż niedochowanie przez pracownika terminów zaskarżenia, o których stanowi art. 264 k.p., zawsze prowadzi do oddalenia powództwa, bez względu na to, czy rozwiązanie umowy o pracę przez pracodawcę było zgodne z prawem lub uzasadnione. Oznacza to, że samo przesądzenie o braku podstaw do przywrócenia uchybionego terminu do zaskarżenia decyzji pracodawcy o wypowiedzeniu dotychczasowych warunków pracy wystarczy i prowadzi do oddalenia powództwa, którego Sąd pracy nie mógłby uwzględnić nawet wówczas, gdyby następnie wykazał, iż wypowiedzeniu dotychczasowych warunków pracy było nieuzasadnione, nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa lub stanowiło jego nadużycie. Reasumując, brak jest wątpliwości Sądu, iż powódce dnia 08 maja 2012 r. skutecznie doręczono wypowiedzenie zawartych w umowie warunków pracy. Powódka została pouczona przez pozwanego o możliwości i terminie wniesienia odwołania do sądu. Zdaniem Sądu powódka z własnej winy uchybiła 7-dniowemu terminowi do wniesienia odwołania. W tym stanie rzeczy, w braku podstaw do przywrócenia terminu, powództwo jako spóźnione w rozumieniu art. 264 KP podlegało oddaleniu. O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 102 kpc, uznając, że obciążanie powódki opłatą od pozwu w okolicznościach niniejszej sprawy, z uwzględnieniem jej trudnej sytuacji finansowej nie byłoby uzasadnione, mając na uwadze że powódka obecnie nigdzie nie pracuje i nie otrzymuje żadnego świadczenia (k.46).
WYROK SĄDU OKRĘGOWEGO W BIAŁYMSTOKU V WYDZIAŁ PRACY I UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH z dnia 20 grudnia 2012r. sygn. akt V Pa 123/12 Przewodniczący: Sędziowie: SSO Marzanna Rogowska (spr.) SSO Elżbieta Krupińska SSA w SO Stanisław Stankiewicz Sąd Okręgowy w Białymstoku V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2012 roku w Białymstoku sprawy z powództwa X przeciwko Szkole Podstawowej Nr 2 w Y o przywrócenie do pracy na warunki sprzed wypowiedzenia zmieniającego na skutek apelacji X od wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 10 października 2012 roku sygn. akt VI P 471/12 I. oddala apelację II. odstępuje od obciążania powódki Grażyny Swat kosztami zastępstwa procesowego za II instancję