URUCHOMIENIE PRODUKCJI ARMATURY Z ŻELIWA O GWARANTOWANEJ UDARNOŚCI W NISKICH TEMPERATU- RACH



Podobne dokumenty
WŁAŚCIWOŚCI ŻELIWA EN-GJS W ZALEŻNOŚCI OD MATERIAŁÓW WSADOWYCH

WPŁYW MATERIAŁÓW WSADOWYCH I TECHNOLOGII WYTOPU NA WŁAŚCIWOŚCI ŻELIWA SFEROIDALNEGO

OCENA JAKOŚCI ŻELIWA SFEROIDALNEGO METODĄ ATD

Nowa ekologiczna metoda wykonywania odlewów z żeliwa sferoidyzowanego lub wermikularyzowanego w formie odlewniczej

OCENA KRYSTALIZACJI STALIWA METODĄ ATD

STRUKTURA ŻELIWA EN-GJS W ZALEŻNOŚCI OD MATERIAŁÓW WSADOWYCH

WPŁYW WIELKOŚCI WYDZIELEŃ GRAFITU NA WYTRZYMAŁOŚĆ ŻELIWA SFEROIDALNEGO NA ROZCIĄGANIE

NOWE NAWĘGLACZE O WYSOKIM STOPNIU PRZYSWOJE- NIA PRODUKCJI PEDMO S.A. TYCHY. PEDMO S.A., Tychy, ul. Towarowa 23, Polska 2,3

NOWOCZESNE ODMIANY ŻELIWA O STRUKTURZE AUSFERRYTYCZNEJ. A. KOWALSKI, A. PYTEL Instytut Odlewnictwa, ul. Zakopiańska 73, Kraków

UDARNOŚĆ ŻELIWA SFEROIDALNEGO PODDANEGO WYŻARZANIU GRAFITYZUJĄCEMU W CELU UZYSKANIA STRUKTURY FERRYTYCZNEJ

9/42 ZASTOSOWANIE WĘGLIKA KRZEMU DO WYTOPU ŻELIW A SZAREGO W ŻELIWIAKU WPROW ADZENIE.

OBRÓBKA CIEPLNA SILUMINU AK132

OKREŚLENIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH ŻELIWA SFEROIDALNEGO METODĄ ATD

MODYFIKACJA STOPU AK64

WPŁYW MODYFIKACJI NA STRUKTURĘ I MORFOLOGIĘ PRZEŁOMÓW SILUMINU AK132

OCENA JAKOŚCI ŻELIWA SFEROIDALNEGO EN-GJS METODĄ ATD

MONITOROWANIE PRODUKCJI I KONTROLA JAKOŚCI STALIWA ZA POMOCĄ PROGRAMU KOMPUTEROWEGO

WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE ŻELIWA SFEROIDALNEGO OBRABIANEGO RÓŻNYMI MODYFIKATORAMI

TWARDOŚĆ, UDARNOŚĆ I ZUŻYCIE EROZYJNE STALIWA CHROMOWEGO

WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WYBRANE WŁASNOŚCI STALIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA ŚCIERANIE

MONITOROWANIE PRODUKCJI ŻELIWA SFEROIDALNEGO W WARUNKACH ODLEWNI

OKREŚLANIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK20 NA PODSTAWIE METODY ATND

WPŁYW MODYFIKACJI NA STRUKTUR I MORFOLOGI PRZEŁOMÓW SILUMINU AK64

WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE STALIWA GS-20Mn5 PRZEZNACZONEGO DO PRACY W OBNIŻONEJ TEMPERATURZE

ODDZIAŁYWANIE ZASYPKI IZOLACYJNEJ NA STRUKTURĘ I WŁAŚCIWOŚCI PRÓBEK PRZYLANYCH DO WLEWNIC. B. DUDZIK 1 KRAKODLEW S.A., ul. Ujastek 1, Kraków

WYBRANE ASPEKTY ZABIEGU WERMIKULARYZOWANIA ŻELIWA W FORMIE ODLEWNICZEJ

STRUKTURA ORAZ UDARNOŚĆ ŻELIWA AUSTENITYCZNEGO PRZEZNACZONEGO DO PRACY W NISKICH TEMPERATURACH

WPŁYW ALUMINIUM NA NIEKTÓRE WŁAŚCIWOŚCI I STRUKTURĘ STALIWA

UDARNOŚĆ STALIWA L15G W TEMPERATURZE -40 C. RONATOSKI Jacek, ABB Zamech Elbląg, GŁOWNIA Jan, AGH Kraków

ZASTOSOWANIE OCHŁADZALNIKA W CELU ROZDROBNIENIA STRUKTURY W ODLEWIE BIMETALICZNYM

UDARNOŚĆ ŻELIWA SFEROIDALNEGO FERRYTYCZNO-PERLITYCZNEGO

SYSTEM INFORMATYCZNEGO WSPOMAGANIA ZARZĄDZANIA GOSPODARKĄ MATERIAŁAMI WSADOWYMI W ODLEWNI PRIMA-ŁÓDŹ

CHARAKTERYSTYKA I ZASTOSOWANIA ALGORYTMÓW OPTYMALIZACJI ROZMYTEJ. E. ZIÓŁKOWSKI 1 Wydział Odlewnictwa AGH, ul. Reymonta 23, Kraków

OCENA POWTARZALNOŚCI PRODUKCJI ŻELIWA SFERO- IDALNEGO W WARUNKACH WYBRANEJ ODLEWNI

ZMĘCZENIE CIEPLNE STALIWA CHROMOWEGO I CHROMOWO-NIKLOWEGO

Recykling złomu obiegowego odlewniczych stopów magnezu poprzez zastosowanie innowacyjnej metody endomodyfikacji

MODYFIKACJA SILUMINÓW AK7 i AK9. F. ROMANKIEWICZ 1 Uniwersytet Zielonogórski, ul. Podgórna 50, Zielona Góra

METODYKA PRZYGOTOWANIA OCENY JAKOŚCI ŻELIWA SFEROIDALNEGO Z ZASTOSOWANIEM METODY ATD

WPŁYW MODYFIKACJI NA STRUKTURĘ I MORFOLOGIĘ PRZEŁOMÓW SILUMINU AlSi7

WŁASNOŚCI MECHANICZNE I STRUKTURA ŻELIWA Z GRAFITEM MIESZANYM PO DWUSTOPNIOWYM HARTO- WANIU IZOTERMICZNYM

MATERIAŁY WSADOWE I TECHNOLOGIA WYTOPU A STRUKTURA ŻELIWA SZAREGO

ANALIZA KRZEPNIĘCIA I BADANIA MIKROSTRUKTURY PODEUTEKTYCZNYCH STOPÓW UKŁADU Al-Si

43/59 WPL YW ZA W ARTOŚCI BIZMUTU I CERU PO MODYFIKACJI KOMPLEKSOWEJ NA WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE ŻELIW A NADEUTEKTYCZNEGO

WPŁYW MAŁYCH DODATKÓW WANADU I NIOBU NA STRUKTUR I WŁACIWOCI MECHANICZNE ELIWA SFEROIDALNEGO

WPŁYW SKŁADU CHEMICZNEGO I STOPNIA SFEROIDYZACJI GRAFITU NA WŁASNOŚCI MECHANICZNE ŻELIWA

OBRÓBKA CIEPLNA SILUMINU AK9

WPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM

SZACOWANIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK9 NA PODSTAWIE METODY ATND

MODYFIKACJA SILUMINU AK20 DODATKAMI ZŁOŻONYMI

WŁAŚCIWOŚCI AUSTENITYCZNEGO ŻELIWA SFEROIDALNEGO. E. GUZIK 1, D. KOPYCIŃSKI 2 Wydział Odlewnictwa AGH, ul. Reymonta 23, Kraków

KONTROLA STALIWA NIESTOPOWEGO METODĄ ATD

Wpływ temperatury odpuszczania na własności niskostopowego staliwa

RENTGENOSTRUKTURALNE BADANIA PRZEMIANY EUTEKTOIDALNEJ W ŻELIWIE EN-GJS

WPŁYW CHROPOWATOŚCI POWIERZCHNI MATERIAŁU NA GRUBOŚĆ POWŁOKI PO ALFINOWANIU

ROZKŁAD TWARDOŚCI I MIKROTWARDOŚCI OSNOWY ŻELIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA ŚCIERANIE NA PRZEKROJU MODELOWEGO ODLEWU

WPŁYW TEMPERATURY WYGRZEWANIA NA UDZIAŁ FAZ PIERWOTNYCH W STRUKTURZE ŻAROWYTRZYMAŁEGO ODLEWNICZEGO STOPU KOBALTU

WYTWARZANIE ŻELIWA Z GRAFITEM WERMIKULARNYM POPRZEZ OBRÓBKĘ STOPU ALUMINIUM I MISZMETALEM CEROWYM

WALORY UŻYTKOWE NOWEGO KRAJOWEGO MODYFIKATORA KOMO PRZEZNACZONEGO DLA ŻELIWA

KONTROLA PRODUKCJI WYSOKOJAKOŚCIOWYCH STOPÓW ODLEWNICZYCH METODĄ ATD

43/40 UL TRADŹWIĘKOWA KONTROLA STRUKTURY ODLEWÓW Z ŻELIW A SFEROIDALNEGO

OCENA JAKOŚCI ŻELIWA SFEROIDALNEGO FERRYTYCZNEGO

WPŁYW MAGNEZU I BIZMUTU NA MODYFIKACJĘ STOPU AlSi7 DODATKIEM AlSr10

TEMPERATURY KRYSTALIZACJI ŻELIWA CHROMOWEGO W FUNKCJI SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA ODLEWU

PARAMETRY STEREOLOGICZNE WĘGLIKÓW W ŻELIWIE CHROMOWYM W STANIE SUROWYM I AUSTENITYZOWANYM

KONTROLA STALIWA GXCrNi72-32 METODĄ ATD

OPTYMALIZACJA SKŁADU CHEMICZNEGO I TECHNOLOGII WYTWARZANIA AUSTENITYCZNEGO ŻELIWA SFEROIDALNEGO

BADANIA STRUKTURY I WŁASNOŚCI ŻELIWA SYNTETYCZNEGO HARTOWANEGO IZOTERMICZNIE W ZŁOŻU FLUIDALNYM

OCENA SKUTECZNOŚCI RÓŻNYCH MODYFIKATORÓW DLA ŻELIWA

PRZYGOTOWANIE POWIERZCHNI ODLEWÓW Z ŻELIWA SFEROIDALNEGO DO ZABIEGU CYNKOWANIA

OBRÓBKA CIEPLNO-PLASTYCZNA ŻELIWA SFEROIDALNEGO

MODYFIKACJA SILUMINU AK20. F. ROMANKIEWICZ 1 Politechnika Zielonogórska,

WPŁYW CECH STEREOLOGICZNYCH GRAFITU NA ANIZOTERMICZNĄ PRZEMIANĘ EUTEKTOIDALNĄ W ŻELIWIE SFEROIDALNYM

STATYSTYCZNA ANALIZA WPŁYWU SKŁADU CHEMICZNEGO I STRUKTURY NA WŁAŚCIWOŚCI ŻELIWA SFEROIDALNEGO

OBRÓBKA CIEPLNA STALIWA Cr Mo V PO DŁUGOTRWAŁEJ EKSPLOATACJI

WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE KOMPOZYTÓW AlSi13Cu2- WŁÓKNA WĘGLOWE WYTWARZANYCH METODĄ ODLEWANIA CIŚNIENIOWEGO

BADANIE STABILNOŚCI SYSTEMU PRZYGOTOWANIA OBIEGOWEJ MASY FORMIERSKIEJ

WPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA PARAMETRY KRYSTALIZACJI ŻELIWA CHROMOWEGO

WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA MIKROSTRUKTURĘ SILUMINÓW

ODLEWNICTWO STOPÓW ŻELAZA Casting of ferrous alloys PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

STRUKTURA I WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE ŻELIWA Z GRAFITEM MIESZANYM HARTOWANEGO IZOTERMICZNIE

IZOTERMICZNA OBRÓBKA CIEPLNA ŻELIWA SFEROIDALNEGO W ZAKRESIE TEMPERATUROWYM Ar 1

PRACE INSTYTUTU ODLEWNICTWA

WPŁYW PROCESU ODTLENIANIA I MODYFIKACJI NA UDZIAŁ I MORFOLOGIĘ WTRĄCEŃ NIEMETALICZNYCH STALIWA WĘGLOWEGO

ANALIZA KRYSTALIZACJI STOPU AlMg (AG 51) METODĄ ATND

CHARAKTERYSTYKA MATERIAŁOWA PRODUKCYJNEGO ŻELIWA SFEROIDALNEGO. Al. Jana Pawła II 37, Kraków, 2 Odlewnia Żeliwa Ciągliwego S.A.

LEJNOŚĆ KOMPOZYTÓW NA OSNOWIE STOPU AlMg10 Z CZĄSTKAMI SiC

ZAPIS PROCESU KRYSTALIZACJI PIERWOTNEJ I WTÓRNEJ ŻELIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA ŚCIERANIE

BADANIA ŻELIWA Z GRAFITEM KULKOWYM PO DWUSTOPNIOWYM HARTOWANIU IZOTERMICZNYM Część I

Armatura VAG z żeliwa sferoidalnego rozwiązania dla przemysłu. Paweł Paszta Kierownik Projektów - Przemysł

Sp. z o.o. Prezentacja firmy

WPŁYW WARUNKÓW PRZESYCANIA I STARZENIA STOPU C355 NA ZMIANY JEGO TWARDOŚCI

MODYFIKACJA SILUMINU AK12. Ferdynand ROMANKIEWICZ Folitechnika Zielonogórska, ul. Podgórna 50, Zielona Góra

OCENA MOŻLIWOŚCI STEROWANIA MIKROSTRUKTURĄ STALIWA FERRYTYCZNO-AUSTENITYCZNEGO GX2CrNiMoCu Częstochowa, al.

PARAMETRY STEREOLOGICZNE GRAFITU I SKŁAD CHEMICZNY OKREŚLAJĄCY WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE ŻELIWA SFEROIDALNEGO

WPROWADZANIE FeSi DO CIEKŁEGO ŻELIWA METODĄ PNEUMATYCZNĄ

ANALIZA KRZEPNIĘCIA I BADANIA MIKROSTRUKTURY STOPÓW Al-Si

EFEKTY WYŻARZANIA SFEROIDYZUJĄCEGO ŻELIWA PO HARTOWANIU Z PRZEMIANĄ IZOTERMICZNĄ. M. TREPCZYŃSKA-ŁENT 1 Akademia Techniczno-Rolnicza, Bydgoszcz

ANALIZA WPŁYWU PARAMETRÓW TECHNOLOGICZNYCH ODLEWANIA NA TRWAŁOŚĆ PŁYT PODWLEWNICOWYCH

Krzepnięcie Metali i Stopów, Nr 26, 1996 P Ai'l - Oddział Katowice PL ISSN POCICA-FILIPOWICZ Anna, NOWAK Andrzej

WPŁYW MODYFIKACJI NA PRZEBIEG KRYSTALIZACJI, STRUKTURĘ I WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE BRĄZU CYNOWO-FOSFOROWEGO CuSn10P

Transkrypt:

106/18 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 18 (2/2) ARCHIVES OF FOUNDRY Year 2006, Volume 6, N o 18 (2/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 URUCHOMIENIE PRODUKCJI ARMATURY Z ŻELIWA O GWARANTOWANEJ UDARNOŚCI W NISKICH TEMPERATU- RACH A. GWIŻDZ 1, J. TURZYŃSKI 2, J. WODNICKI 3, A. ZIMOWSKI 4 Instytut Odlewnictwa, 30-084 Kraków, ul. Zakopiańska 73.- F.A JAFAR S.A,38-207 Przysieki 87. STRESZCZENIE Przedstawiono prace nad uruchomienie produkcji żeliwa sferoidalnego do pracy w temperaturze - 20 C do 40 C. Opracowano technologię produkcji żeliwa EN-GJS-350-22-LT i 400-18-LT. Uruchomiono piec do obróbki cieplnej współpracując z firmą C.C&T. Wykonano próbne odlewy i obróbkę cieplną. Wykonano serię armatury, która przeszłą pozytywnie badania i próby szczelności. Key words: ductile iron, heat treatment 1. ZAŁOŻENIA TECHNOLOGICZNE OTRZYMYWANIA ŻELIWA O GWA- RANTOWANEJ UDARNOŚCI DO PRACY W NISKICH TEMPERATU- RACH W JAFAR S.A Z WYKORZYSTANIEM PIECA OBROTOWEGO Zapotrzebowanie na armaturę odlaną z żeliwa o podwyższonej, gwarantowanej udarności w zakresie niskich temperatur ( do -25 C ) jest potwierdzone zapytaniami od klientów przede wszystkim z Rosji.Żeliwo sferoidalne ferrytyczne jest odmianą wysokojakościowego żeliwa sferoidalnego najczęściej stosowaną w nowoczesnych konstrukcjach. Przedmiotem naszego rozwiązania są specjalne gatunki żeliwa sferoidalnego, o strukturze ferrytycznej i podwyższonej, gwarantowanej udarności w zakresie temperatur (poniżej -20 C).Aktualna norma dotycząca żeliwa sferoidalnego PN-EN 1563 przewi- 1 mgr inż., topienie@iod.krakow.pl 2 dr inż., tur@iod.krakow.pl 3 mgr inż., topienie@iod.krakow.pl 4 mgr inż., jafar@jafar.com.pl 141

duje dwa gatunki z gwarantowaną udarnością w niskich temperaturach GJS-350-22-LT oraz EN-GJS-400-18-LT). Tabela 1. Udarność gatunków żeliwa sferoidalnego w niskiej temperaturze Table 1. Impact resistance of ductile iron grades w temperaturze (-20 ± 2) C w temperaturze (-40 ± 2) C Symbol wartość indywidualna wartość średnia wartość indy- wartość średnia z 3 prób widualna z 3 prób EN-GJS-350-22-LT - - 12 9 EN-GJS-400-18-LT 9 12 - - W krajach zachodnich odmiany tego żeliwa z gwarantowaną udarnością w niskich temperaturach otrzymuje się w procesach metalurgicznych stosując materiały wsadowe wysokiej jakości, oraz zabiegi obróbki pozapiecowej ciekłego metalu.[1,3,4] Zaproponowano rozwiązanie z zastosowanie specjalnej obróbki cieplnej dla odlewów wytworzonych z żeliwa wytapianego w tym procesie. Poniżej przedstawiono szacunkowe zestawienie porównania kosztów materiałów wsadowych i O.C na wyprodukowanie 1 tonę odlewów żeliwa klasy EN-GJS-350-22 LT lub 400-18-LT w piecu obrotowym przy wsadzie składającym się z 60 % surówki, 20 % złomu stalowego i 20% złomu obiegowego żeliwa sferoidalnego. Tabela 2. Koszt materiałów wsadowych Table 2. Costs of charges Koszt w zł / Mg bez O.C z O.C Surówka SOREL 0,6 x 2300 =1380 - Surówka LS,LH - 0,6 x1950= 1170 Złom stalowy 0,20 x1000 = 200 0,2 x 1000 = 200 Złom żeliwa Zs 0,20 x 400 = 80 0,2 x 400 = 80 Koszt O.C - 50 RAZEM 1660 1450 Przyjmując że koszty inne technologiczne (formowanie, zalewanie wybijanie śrutowanie szlifowanie ) są jednakowe, wyprodukowanie żeliwa o gwarantowanej udarności w proponowanym procesie technologicznym produkcji odlewów (piec obrotowy do wytopu żeliwa obróbka cieplna odlewów jest tańsze o około 12 %. Obecnie produkowane odlewy z żeliwa GGG40 (EN-GJS-400-15) posiadają skład chemiczny:c-3,45-3,60%, Si 2,30-2,40%, Mn-0,08-010%, P-0,03-0,06%, Mg-0,04-142

0,06% oraz własności mechaniczne: Rm - 520-580 MPa, A 5 16-18 %, HB 160-180. Prace badawcze przeprowadzone w Instytucie Odlewnictwa w Krakowie oraz obróbka cieplna żeliwa sferoidalnego wyprodukowanego w odlewni ZD, potwierdziły możliwość stabilnego otrzymywania żeliwa gatunku EN-GJS-400-18-LT oraz EN- GJS-350-22-LT wg PN-EN 1563: 2000 [3,4]. Na podstawie tych prac i doświadczeń własnych Instytutu Odlewnictwa opracowano cykle obróbki cieplnej. Dla realizacji procesu specjalnej obróbki cieplnej w celu otrzymania wymaganych i stabilnych właściwości żeliwa, ustalono że powinien to być piec o działaniu okresowym, komorowy - nieprzelotowy z wysuwanym trzonem, o temperaturze znamionowej 950 do 1000 ºC oraz mieszczący masę wsadu netto ok. 2000 kg. 2. WYKONANIE PRÓBNEJ PARTII ODLEWÓW I PRÓBEK Z ŻELIWA FERRYTYCZNEGO Zaprojektowano wybudowano i uruchomiono piec elektryczny typu CT2000EK1T1F współpracując z firmą Centrum Ceramiki & Technologii z siedzibą w Budzyniu. Wytopy próbnej partii odlewów i wlewków do badań do badań wykonano w piecu obrotowym z palnikiem gazowo-tlenowym o pojemności 3 t. Tabela 3. Wsad wytopów partii próbnej Table 3. Charge of the production batch Materiał Ilość [%] Surówka 40 do 60 % Złom obiegowy żeliwa sferoidalnego 20 do 40 % Złom stalowy 0 do 20 % Proces sferoidyzacji prowadzono na stanowisku wyposażonym w urządzenie do podawania drutów rdzeniowych sferoidyzujących i modyfikujących PD-52e. Tabela 4. Skład chemiczny otrzymanego żeliwa sferoidalnego Table 4. Chemical analysis of obtained ductile irons Oznaczenie Skład chemiczny, % wytopu C Si Mn P S Mg ZS /1 3,65 2,20 0,08 0,045 0,020 0,040 ZS /2 3,65 2,22 0,08 0,045 0,015 0,040 Z wytopionego żeliwa sferoidalnego zalano próbną partię odlewów korpusów pokryw i klin do zasuw gazowych DN40 DN300 oraz wlewki próbne oddzielnie lane (klin - opcja 2) g. normy PN-EN 1563.Odlewnictwo. Żeliwo sferoidalne. 143

3. PRÓBY TECHNOLOGICZNE OBRÓBKI CIEPLNEJ ŻELIWA SFERO- IDALNEGO Po wysuszeniu pieca i sprawdzeniu działania zespołów mechanicznych i sterowania pieca zaprogramowano trzy cykle obróbki ferrytyzującej. Wykresy przebiegu tych cykli przedstawiono na załączonych wykresach. Opracowano instrukcję obsługi oraz DTR. Próbę technologiczną obróbki cieplnej przeprowadzono na wsadzie składającym się z elementów armatury do gazu ( korpusy, pokrywy i kliny) oraz wlewki próbne z wytopu ZS/2 oznaczone W1 i W2. Obróbkę prowadzono wg cyklu zamieszczonego na poniższym wykresie. Rys. 1. Cykl wyżarzanie ferrytyzujące odlewów Fig. 1. Ferritize annealing cycle of castings 4. BADANIA WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNYCH I STRUKTURY ODLE- WÓW OTRZYMANYCH WG ZAŁOŻONEJ TECHNOLOGII Obróbkę cieplna przeprowadzono na odlewach do zaworów gazowych DN40- DN300 oraz wlewkach próbnych z wytopu ZS2 oznaczonych W1 i W2. Przeprowadzono badania: wytrzymałościowe- na próbkach z wlewka W1 i W2, udarności KV na próbkach z wlewka W1 i W2, struktury na próbkach wyciętych z korpusu zaworu DN150 po obróbce cieplnej. Uzyskane własności : R m -382-412 MPa, A 5 24 27 %, HB 170 180, KV: -20 C- 11 J -40 C -13 J, mikrostruktura : osnowa - ferryt 100%,grafit kulkowy VI A rozmieszczony regularnie wielkości 0,03-0,06mm - 50 %,grafit kulkowy nieregularny V 144

A rozmieszczony regularnie o wielkości 0,03-0,06 mmm- 50%, pozwalają stwierdzić, że zaplanowana obróbka cieplna zapewnia otrzymanie żeliwa: gatunku EN-GJS-350-22U-LT (wg DIN GGG 35.3)oraz gatunku EN-GJS-400-18U-LT (wg DIN GGG 400.3) Rys. 2. Struktura korpusu DN-150 Fig. 2. Microstructure of the DN-150 Wszystkie zawory wykonane z próbnej partii odlewów zgodnie z procedurą zostały przetestowane na stanowisku prób wodnej. W trakcie realizacji projektu i wdrożeni wykonano zasuwy do gazu do pracy w niskich temperaturach w ilości 105 sztuk w wielkościach DN-40 do DN-300 LITERATURA [1] Miller and Company: The ductile iron process -compendium IV/1972, Chicago 1972r. [2] Bondarenko S.J. Petriczenko A.M. -Wpływ składu chemicznego i warunków OC na kinematykę tworzenia austenitu w sferoidalnym żeliwie ferrytycznym. -Czer. Metallurgija 1982r. Nr 7 str 101 [3] Odlewnictwo XXI w. STAN AKTUALNY I KIERUNKI ROZWOJU METALURGII I ODLEWNICTWA STOPÓW ŻELAZA. Instytut Odlewnictwa, Kraków 2003 r. [4] J. Piaskowski, J. Stec Optymalny cykl wyżarzania ferrytyzujacego wysokojakościowego żeliwa sferoidalnego. Przegląd Odlewnictwa. Nr 12/78. Badania i prace rozwojowe wykonano w ramach projektu FSNT NOT nr ROW-438-2004. 145

PUTTING INTO INDUSTRIAL PRACTICE THE CAST IRON FIXTURES WITH GOOD IMPACT RESISTANCE WARRANTED IN LOW TEMPERA- TURES SUMMARY The works on the putting into industrial practice the ductile iron for application in low temperatures (-20 C to -40 C) has been presented. The technology of manufacturing the EN-GJS-350-22-LT iron and the EN-GJS-400-18-LT iron has been worked out. Co-operating with C.C.& T firm, the annealing furnace has been worked out and put in motion. The experimental castings and the heat treatment of the castings have been made. The batch of fittings, which passed all tests (leak proof test too) has been made. Recenzował: Prof. Zbigniew Górny 146