SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZO- PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM NR 29 WE WROCŁAWIU NA ROK SZKOLNY 2014/2015 WSTĘP Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny realizowany w poprzednim roku poddano niewielkiej modyfikacji. Potrzeby z zakresu wychowania i profilaktyki zdiagnozowane zostały na podstawie: Rozmów indywidualnych i wywiadów prowadzonych z uczniami, ich rodzicami i nauczycielami. Bieżących obserwacji zachowań uczniów na lekcjach, podczas przerw, zajęć świetlicowych i pozalekcyjnych, a także na wycieczkach oraz imprezach pozaszkolnych. Analizy dokumentacji dotyczącej diagnozowania, monitorowania oraz podejmowania interwencji wychowawczej, którą stanowią dzienniki lekcyjne, klasowe zeszyty uwag, protokoły posiedzeń zespołu wychowawczego, dokumentacja pedagoga, notatki służbowe, indywidualnie zawierane kontrakty. ZAŁOŻENIA OGÓLNE I CELE PROGRAMU Celem oddziaływań naszej szkoły jest dążenie do wszechstronnego rozwoju osobowego ucznia poprzez rozbudzanie zainteresowania światem, kształcenie umiejętności samodzielnego rozwiązywania problemów, wspieranie w przygotowaniu do uczestnictwa w życiu rodzinnym, zawodowym, kulturalnym. Zgodnie z przyjętymi przez nas zasadami: 1
1. Uważamy, że człowiek jest najwyższą wartością. 2. Każdy członek szkolnej społeczności ma takie same prawa i obowiązki. 3. Szanujemy odmienność poglądów, opinii i religii. 4. Dbamy o rozwój intelektualny, psychiczny, społeczny, zdrowotny i etyczny. 5. Popieramy wszelkie działania oparte na zasadach partnerskich. 6. Stopniowo przygotowujemy do samokształcenia i samowychowania, kultywujemy tradycje regionu i kraju. 7. Podejmujemy działania w celu zapewnienia bezpieczeństwa uczniów i pracowników szkoły. FILARAMI SZKOLNYCH ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZO- PROFILAKTYCZNYCH SĄ: INFORMACJA dostarczenie informacji na temat celów i treści kształcenia oraz efektów pracy, jasne kryteria oceniania, wskazywanie mocnych i słabych stron ucznia. KOMUNIKOWANIE SIĘ wyrażanie emocji, inicjowanie dyskusji umożliwiającej wyrażanie własnych poglądów, szczerość i otwartość w dyskusji, podejmowanie tematów trudnych dotyczących jednostki i grupy. WSPÓŁDZIAŁANIE podejmowanie współpracy z uczniem i jego rodzicami, wspólne rozwiązywanie problemów i konfliktów, inspirowanie współpracy między uczniami. MODELOWANIE bycie wzorem, autorytetem dla ucznia, wskazywanie reguł i norm postępowania na lekcji, w szkole, w otoczeniu innych ludzi. DOŚWIADCZENIE stwarzanie różnorodnych sytuacji wychowawczych, aktywne i refleksyjne pełnienie ról w klasie i szkole, dzielenie się efektami własnej pracy z innymi. MOŻLIWOŚĆ WYBORU stwarzanie warunków do wyboru różnej aktywności przez ucznia oraz różnych strategii umożliwiających mu uzyskiwanie wyników adekwatnych do możliwości rozwojowych. WSPIERANIE I PROMOWANIE UZDOLNIEŃ UCZNIÓW przedstawianie bogatej oferty zajęć pozalekcyjnych w celu rozwoju zainteresowań oraz 2
systematyczne monitorowanie efektów działań podejmowanych nauczycieli i uczniów. przez ZAKRES ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNYCH Działania adresowane do wszystkich uczniów Zadania Zapoznanie uczniów z obowiązującymi regulaminami, w tym prawami i obowiązkami ucznia. Systematyczna praca zespołu wychowawców nad udoskonaleniem i ujednoliceniem kryteriów wystawiania oceny zachowania. Tworzenie bezpiecznego, wolnego od agresji, przemocy i uzależnień środowiska wychowawczego szkoły. Formy realizacji Omówienie na lekcjach wychowawczych organizacji roku szkolnego, podstawowych zapisów Statutu, WSO i Szkolnego Programu Wychowawczo- Profilaktycznego. Zapoznanie uczniów z działalnością Samorządu Szkolnego i Rzecznika Praw Ucznia. Zapoznanie uczniów z punktami Statutu dotyczącymi zakazu używania środków uzależniających, opuszczania szkoły podczas zajęć lekcyjnych oraz procedurami interwencji szkoły w sytuacjach ryzykownych zachowań uczniów. Systematyczna kontrola boiska, toalet i pomieszczeń szkoły w ramach dyżurów pełnionych przez nauczycieli. Przestrzeganie zakazu stosowania agresji oraz zażywania środków uzależniających podczas 3
Propagowanie szacunku dla kultury i tradycji oraz zdrowego trybu życia. Kształtowanie postaw życiowych opartych na szacunku do siebie, poczuciu własnej wartości i poczuciu bezpieczeństwa, dbałości o zdrowie, budowaniu prawidłowych relacji interpersonalnych. Uczenie krytycznej oceny destrukcyjnych wzorców medialnych wywołujących niezadowolenie z własnego wyglądu, poczucie winy i wstydu; demaskowanie rzeczywistych intencji reklam i zawartych w nich manipulacji. wszystkich imprez szkolnych i pozaszkolnych (w tym wycieczek). Stosowanie procedur przewidzianych odpowiednio do ryzykownych zachowań uczniów. Kultywowanie tradycji i obrzędowości narodowej, lokalnej i szkolnej. Zachęcanie młodzieży do udziału w akcjach profilaktycznych (Dzień bez Papierosa, Światowy Dzień Walki z AIDS itp.). Organizowanie spotkań ze specjalistami z zakresu profilaktyki uzależnień. Organizowanie szkolnych kampanii, festynów, debat i konkursów. Opracowywanie gazetek tematycznych, plakatów, ulotek itp. Podjęcie tej tematyki na godzinach wychowawczych. Zorganizowanie spotkania ze specjalistą od spraw zdrowia psychicznego współczesnej młodzieży (psycholog, psychiatra zajmujący się młodymi ludźmi). Omówienie tego zagadnienia na godzinach wychowawczych. Analiza wybranych tekstów reklamowych na lekcjach j. polskiego, j. obcych i WOS-u. 4
Stwarzanie przyjaznej atmosfery zachęcającej uczniów do otwartości; minimalizowanie szkolnego stresu, pozytywne motywowanie do pracy. Budowanie relacji z uczniami opartych na zasadach wzajemnego poszanowania i życzliwości (konieczna dyscyplina i równie konieczna życzliwość). Obserwacja uczniów, indywidualne rozmowy z uczniami, którzy zdaniem nauczyciela wymagają pomocy. Analizowanie przez wychowawców, nauczycieli i pedagoga problemów uczniów z trudnościami nauce i w relacjach z innymi (np. uczniów izolujących się lub izolowanych w klasie). Indywidualizacja w ocenianiu zachowania i osiągnięć uczniów. Współpraca wychowawców z rodzicami. Współpraca między nauczycielami dotycząca obciążenia uczniów nauką (ustalanie terminów sprawdzianów. prac, diagnoz, unikanie nadmiaru obowiązkowych prac domowych). W przypadku zaistnienia takiej konieczności, podejmowanie działań interwencyjnych. Postępowanie zgodne z obowiązującymi procedurami. 5
Działania alternatywne adresowane do wszystkich uczniów Zajęcia pozalekcyjne przeznaczone są dla uczniów pragnących wspólnie z nauczycielem poszerzać swoje wiadomości i umiejętności w zakresie jednego przedmiotu lub innej dziedziny aktywności. Cele zajęć: Rozbudzanie i kształtowanie zainteresowań i pasji uczniów, zmniejszających prawdopodobieństwo poszukiwania wrażeń w używkach, wzmacniających poczucie własnej wartości, sprzyjających budowaniu relacji z innymi uczniami o podobnych zainteresowaniach. Poszerzanie wiedzy uczniów poza zakres przewidziany w programie nauczania. Rozwijanie uzdolnień uczniów i budowanie w ten sposób poczucia własnej wartości. Uczenie krytycyzmu wobec destrukcyjnych wzorców medialnych. Udzielanie pomocy edukacyjnej uczniom napotykającym trudności w uczeniu się. Zagospodarowanie wolnego czasu ucznia. W zajęciach pozalekcyjnych typu: koła zainteresowań, grupy wyrównawcze, zajęcia grupy socjoterapeutycznej biorą udział, za zgodą rodziców, uczniowie zainteresowani przedmiotem lub zakwalifikowani przez nauczyciela/wychowawcę/pedagoga do odpowiedniej formy pomocy psychologicznopedagogicznej. W pozalekcyjnych zajęciach sportowych uczestniczą uczniowie z predyspozycjami do uprawiania konkretnej dyscypliny sportowej, wyznaczeni przez nauczycieli wychowania fizycznego. W zajęciach rekreacyjno-sportowych biorą udział wszyscy chętni uczniowie, w tym niemający predyspozycji do udziału w sekcjach specjalistycznych. Zadania Praca w organizacjach działających w szkole. Formy realizacji Samorząd Uczniowski. Wolontariat. 6
Zajęcia pozalekcyjne Organizacja i udział w imprezach szkolnych i pozaszkolnych. Organizacja i propagowanie olimpiad, konkursów i zawodów. Koła przedmiotowe. SKS. Grupa Socjoterapeutyczna. Zajęcia wyrównujące szanse edukacyjne uczniów. Realizacja projektów w ramach programu Akademia Uczniowska (często są to projekty o tematyce proekologicznej, czy też podejmujące problemy społeczne. Wyjścia na spektakle filmowe, teatralne, wystawy. Wycieczki edukacyjno - krajoznawcze klasowe i międzyklasowe. Organizacja świąt, uroczystości, szkolnych, państwowych, środowiskowych, kiermaszy i festynów i festiwali. Udział w zawodach sportowych. Udział w konkursach wiedzy i umiejętności. Udział w konkursach, olimpiadach przedmiotowych. Działania skierowane do uczniów klas pierwszych Główne zadania do realizacji w klasie pierwszej to: Diagnoza sytuacji wychowawczo opiekuńczej ucznia. Poznawanie uczniów, ich potrzeb i możliwości rozwojowych diagnoza Komisji ds. wspierania uzdolnień. 7
Udzielanie wsparcia i pomocy w rozwiązywaniu pojawiających się trudności w nauce, komunikacji interpersonalnej, problemach emocjonalnych. Profilaktyka uzależnień i promocja zdrowia. Integracja zespołu klasowego oraz zespołu rodziców. Wykorzystywanie różnorodnych przedsięwzięć do integracji pierwszoklasistów ze starszymi uczniami (np. popołudniowe, międzyklasowe wyjścia do teatru; udział w projektach typu Cały Wrocław czyta ). Wypracowanie form współpracy z rodzicami i zachęcenie ich do poszerzania wiedzy dotyczącej problemów dzieci i młodzieży (poprzez kontakty z pedagogiem, udział w spotkaniach ze specjalistami, samokształcenie). Tematyka godzin wychowawczych zaplanowana do realizacji przez Zespół Wychowawców w roku szkolnym 2014/2015 Klasy I 1. Zapoznanie z dokumentacją pracy szkoły oraz zasadami bezpieczeństwa. 2. Poznajmy się - zajęcia integrujące. Jak wejść do nowej grupy koleżeńskiej, aby czuć się w niej dobrze i jednocześnie być niezależnym, jak nie ulegać presji rówieśniczej (wychowawca i pedagog). 3. Ustalenie zasad współpracy w klasie - z kulturą osobistą za pan brat (relacje interpersonalne, wybór Samorządu Klasowego). 4. Ankieta dla ucznia badanie Komisji ds. Wspierania Uzdolnień. 5. Test wielorakiej inteligencji - badanie Komisji ds. Wspierania Uzdolnień. 6. Diagnoza stylu uczenia ucznia - badanie Komisji ds. Wspierania Uzdolnień. 7. Poznaj siebie zainteresowania(szkolny doradca zawodowy). 8. Czy znasz swoje zdolności? (doradca zawodowy). 9. Klasyfikacja zawodów poznaję różne zawody (doradca zawodowy). 10. Czy masz właściwą postawę wobec pracy w domu i w szkole? ( doradca zawodowy). 11. Co wiemy o patronie szkoły? 8
12. Stop cyberprzemocy (p. Woźniak informatyka). Promocja Zdrowia i profilaktyka uzależnień: Czy odżywiasz się prawidłowo? Palenie decyzja należy do Ciebie (pedagog, zaproszeni specjaliści). Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej w przypadku złamań, zwichnięć, krwawień, omdleń (zaproszeni specjaliści). Dla klasy 1d odkrywania uzdolnień (2014/2015 do 2016/2017) został opracowany aneks do programu profilaktycznego. Klasy II 1. Złość, agresja i przemoc rozpoznawanie emocji, umiejętność radzenia sobie w sytuacjach trudnych emocjonalnie (pedagog). 2. Poznajmy siebie agresja, uległość, asertywność w zachowaniu. 3. Co wpływa na kształtowanie się naszego poczucia własnej wartości? 4. Nasze postawy wobec innych tolerancja i stereotypy. 5. Refleksja nad wolnością czy można być absolutnie wolnym? 6. Kultura dnia codziennego. 7. Stop cyberprzemocy (p.woźniak - informatyka). 8. Moje dobre strony (doradca zawodowy). 9. Mój temperament i cechy charakteru (doradca zawodowy). 10. Mój stan zdrowia (doradca zawodowy). 11. Określam swoje skłonności zawodowe i próbuję wybrać zawód ( doradca zawodowy). 12. Wrocław moje miasto możliwości rozwoju dla nastolatka (kultura fizyczna, rozwój intelektualny i duchowy). 9
Promocja Zdrowia i profilaktyka uzależnień: Stare nawyki i nowe trendy w żywieniu. Alkohol i narkotyki - profilaktyka uzależnień (pedagog i zaproszeni specjaliści). Internet, telefon, gry komputerowe profilaktyka uzależnień. Klasy III 1. Oferta edukacyjna wrocławskich szkół ponadgimnazjalnych zapoznanie. 2. Kryteria i zasady przyjęć do szkół ponadgimnazjalnych. 3. Poznajemy lokalny rynek pracy (doradca zawodowy). 4. Podejmuję decyzję o własnej przyszłości - samoocena a wymagania (doradca zawodowy). 5. Kryteria zdrowotne w poradnictwie zawodowym. Cechy psychofizyczne predysponujące do wykonywania określonych zawodów (doradca zawodowy). 6. Procedury egzaminu gimnazjalnego. 7. Nasze relacje szacunek w kontaktach z innymi. 8. Rola autorytetów w życiu człowieka. 9. Wkraczamy w progi dorosłości. Co nam grozi, co nas czeka? Zagrożenia czyhające na nastolatka. 10.Wzorce patriotyczne w mojej rodzinie i otoczeniu. 11. Wrocław moje miasto możliwości rozwoju dla nastolatka (kultura fizyczna, rozwój intelektualny i duchowy). Promocja Zdrowia i profilaktyka uzależnień: Stres? Jak sobie z nim radzić? Stres egzaminacyjny pod kontrolą techniki rozładowywania napięć i relaksacji. Program edukacji w zakresie HIV i AIDS (pedagog). 1
Tematy podkreślone uzgodnieniu terminu z wychowawcą. zrealizuje doradca zawodowy p. Ł. Grzegorczyk po Działania skierowane do rodziców Zadania Monitorowanie potrzeb i oczekiwań rodziców wobec systemu wychowawczoprofilaktycznego szkoły. Zapoznanie rodziców ze Statutem Szkoły, podstawowymi regulaminami oraz szkolnym programem wychowawczo-profilaktycznym. Formy realizacji Rozmowy i konsultacje indywidualne, dyskusje podczas wywiadówek klasowych, konsultacji z nauczycielami, wychowawcami, dyrektorem szkoły, pedagogiem. Bieżąca współpraca z Radą Rodziców. Udostępnienie tekstów oraz omówienie najważniejszych ich zapisów podczas wywiadówek klasowych, oraz spotkaniu dyrektora z rodzicami klas pierwszych. Udostępnianie Statutu, WSO, Programu Wychowawczo Profilaktycznego innych regulaminów przez szkolną bibliotekę oraz stronę www. Edukacja i psychoedukacja. Wykłady i prelekcje o tematyce wychowawczej z udziałem pedagoga, zaproszonych specjalistów. Udostępnianie literatury z zakresu problematyki okresu dorastania. Zajęcia dla rodziców poświęcone 1
oddziaływaniu mediów - jak uczyć dzieci krytycyzmu wobec reklam. Zachęcanie do sprawowania mądrej kontroli nad dzieckiem. Wspieranie w rozwiązywaniu problemów wychowawczych. Upowszechnianie informacji o możliwościach otrzymania wsparcia i pomocy w sytuacjach trudnych. Umożliwienie rodzicom aktywnej działalności i współdecydowania o życiu szkoły. Zapraszanie rodziców do współorganizowania: lekcji wychowawczych, imprez i uroczystości klasowych oraz ogólnoszkolnych, oraz zajęć pozalekcyjnych. Organizowanie spotkań o charakterze mediacyjnym uczeńnauczyciel- rodzic. Działania skierowane do nauczycieli Zadania Bieżąca aktualizacja wiedzy z zakresu prawa oświatowego. Monitorowanie potrzeb nauczycieli w zakresie doskonalenia umiejętności wychowawczych. Formy realizacji Udostępnienie tekstów oraz omówienie najważniejszych zapisów. Rozmowy i konsultacje indywidualne, dyskusje podczas posiedzeń Rady Pedagogicznej. Bieżąca współpraca zespołu 1
wychowawczego. Psychoedukcja. Umożliwienie udziału w różnych Udzielanie wsparcia w sytuacjach kryzysowych i konfliktowych. zewnętrznych formach szkoleniowych, Organizowanie warsztatów umiejętności wychowawczych w ramach WDN, Udostępnianie literatury z zakresu problematyki wychowania, psychologii rozwojowej okresu dorastania. Konsultacje, porady, organizowanie spotkań mediacyjnych i negocjacyjnych z rodzicami i uczniami. Pomoc w konstruowaniu kontraktów wychowawczych z klasą lub z uczniem i jego rodzicami. Wrocław, dnia 9 września 2014 r. 1