Jak kupować wędkę? Wybór nowej wędki sprawia czasem problemy nawet doświadczonym wędkarzom. Laik w internetowym sklepie wędkarskim może poczuć się jak kilkuletnie dziecko zagubione w centrum obcego miasta. Godziny spędzone na świeżym powietrzu, kontakt z przyrodą i fotografie z taaaką rybą to niewątpliwe zalety wędkowania. Żeby jednak stanąć w szeregach braci po kiju trzeba najpierw wybrać sprzęt. A to nie jest wcale proste. Od czego jednak jest JakKupować.pl? Parametry Zanim przedstawimy rodzaje wędek, warto zapoznać się z ich parametrami. Jaki jest kij, każdy widzi, ale to właśnie różnice w parametrach decydują o przeznaczeniu wędziska. Zanim kupisz wędkę zwróć uwagę na jej: akcję ciężar wyrzutu długość długość transportową wagę Akcja różnych wędzisk Akcja decyduje o tym, w jaki sposób wędka będzie zachowywać się podczas wyrzutu i holu ryby, w jakim stopniu będzie się odkształcać w trakcie wykonywania tych czynności i w jaki sposób będzie to wpływać na skuteczność połowów. Obok grafika przedstawiająca akcję różnych wędek. A, B akcja szczytowa, pozwala na precyzyjne rzuty i bardzo szybkie zacięcia. Wymaga dużego doświadczenia przy holowaniu ryby. Nie polecamy nowicjuszom. C akcja półparaboliczna. Nie tak szybka przy zacięciach jak akcja szczytowa, ale za to wybaczająca błędy podczas holowania zdobyczy. Dobre rozwiązanie dla początkujących wędkarzy.
D akcja paraboliczna. Błyskawiczne zacięcie jest niemożliwe, wymaga dużego refleksu, za to, kiedy już ryba będzie na haczyku, zgubienie jej będzie dużo trudniejsze niż na wędkach o szybszej akcji. Żeby sprawdzić akcję wędki, warto przeprowadzić prosty test. Wystarczy wziąć do ręki kij i pomachać nim góra dół. Im bardziej wędka się odkształca, tym wolniejsza akcja. Jeśli wydaje Ci się, że ma sprężystość stalowego pręta, z lekko wyginającą się szczytówką, to zdecydowanie trafiła Ci się wędka z akcją szczytową. Ideał to wędka z akcją progresywną. W czasie wyrzutu zachowuje się jak wędka o akcji szczytowej, zaś w trakcie holu jak sprzęt o akcji parabolicznej. Producenci starają się znaleźć złoty środek. Przykładem takiej wędki jest bolonka Trabucco Astore Ext. Ciężar wyrzutu to najistotniejszy parametr, jeśli chodzi o dobór obciążników i przynęty. Przykładowo jeśli c.w. wynosi 5 25, oznacza to że zestaw (ciężarek i przynęta) nie powinny ważyć mniej niż 5 g i nie więcej aniżeli 25 g. Jeśli założysz lżejszy zestaw, wędka okaże się być zbyt sztywna, żeby skutecznie i celnie zarzucić. Założenie cięższego zestawu może zakończyć się katastrofą i złamaniem wędziska, co biorąc pod uwagę ceny sprzętu może być bolesne dla Twojego portfela. Warto zatem znać wartość c.w. i się jej trzymać. Długość ten parametr jest przede wszystkim odpowiedzialny za rodzaj uprawianego wędkarstwa. Dłuższe wędki pozwalają na zarzucanie na dalsze odległości. Najkrótsze podlodowe wędki mają mniej niż pół metra, najdłuższe tyczki nawet do 18 metrów. Długość transportowa decyduje o komforcie podróżowania z wędką. Im mniejszy sprzęt po złożeniu, tym łatwiej go schowasz do torby czy bagażnika. Waga jeśli zastawiasz się na karpia i wędkę zostawiasz na stojaku, różnica 100 gramów niewiele dla Ciebie znaczy. Jeśli jednak będziesz łowić na spinning, owe skromne 100 gramów może sprawić, że ręka Ci zdrętwieje po godzinie nad wodą. Im wędka lżejsza, tym lepiej. Rodzaje Zdawałoby się, że na rynku jest tyle rodzajów wędek, ile w wodach gatunków ryb. Teoria ta wcale nie jest daleka od prawdy. Wszystkie rodzaje wędek można podzielić w prosty sposób na: teleskopowe segmentowe jednoczęściowe Pierwsze rozkłada się wysuwając kolejne elementy, które schowane są jeden w drugim. Wędki segmentowe po prostu składa się z kilku oddzielnych części dwóch, trzech, lub nawet czterech. Podstawową zaletą teleskopów są ich niewielkie rozmiary po złożeniu nawet, jeśli masz do czynienia z 8-metrowym batem. Wędki składane mają za to lepszą akcję. Podstawową zaletą konstrukcji jednoczęściowych jest ich wytrzymałość. Na przykład wędkarstwo jerkingowe wymaga rzutów ciężką przynętą, a łączenia wędziska są elementami, które niszczą się najszybciej. W jednoczęściówkach tego problemu nie ma. Są doskonałe do połowów z łódki. Doskonale sprawdzają się na wodach słonych. Wadą jednoczęściowych wędek jest długość transportowa. Jeśli podróżujesz samochodem, nie powinno być problemów ze zmieszczeniem 2-metrowego wędziska w aucie, natomiast podróżowanie publicznymi środkami transportu może przysporzyć nieco kłopotów.
Ciekawostką w niektórych wędkach jednoczęściowych jest zastosowanie rolek w przelotkach. Zwijana żyłka lub plecionka "jedzie" po prowadnicy z obracających się rolek. Dzięki temu zmniejsza się prawdopodobieństwo zerwania żyłki podczas holowania dużych sztuk. Teleskopowa Segmentowa Jednoczęściowa Cormoran Topfish Beast Master Spinning Silver Creek Poniżej przedstawiamy zestawione w grupy typy kijów do uprawiania najpopularniejszych w Polsce rodzajów wędkowania: baty, tyczki bolonki, wędki matchowe spinningowe castingowe, jerkingowe gruntowe, feedery karpiowe morskie, surfowe muchowe podlodowe Bat Mikado Combat Pole Baty, tyczki są to wędki najprostsze. Bardzo długie od 3 do 13 metrów. Bez kołowrotka i przelotek, w których żyłka przymocowana jest bezpośrednio do szczytówki lub gumowego amortyzatora w przypadku tyczek. Baty służą do łowienia metodą pełnego zestawu, najczęściej niewielkich ryb z brzegu. Doskonałe dla osób rozpoczynających swoją przygodę z wędkarstwem. Tyczki to wędki służące do łowienia metodą tzw. zestawu skróconego, głównie w rzekach i kanałach. Są to wędki sportowe dla profesjonalistów z wypchanymi kieszeniami. Niektóre modele mogą, bowiem kosztować nawet kilka tysięcy złotych i mierzyć do 18 metrów.
Bolonki, wędki matchowe podobnie jak baty są bardzo długie, nawet 8 10 metrów (matchowe nieco krótsze 4 do 6 metrów), są jednak wyposażone w przelotki i używa się ich z kołowrotkiem. Służą do tzw. połowów odległościowych, najczęściej na dużych rzekach, gdzie przynętę należy zarzucić daleko od brzegu. Różnica między metodą bolońską a matchową (angielską) jest taka, że w przypadku tej drugiej łowi się ze szczytówką zanurzoną w wodzie, gdzie żyłka jest zatopiona i nie leży na powierzchni. Jaxon Bolognese XT-Pro Dragon Thytan Sensitive Spinning Spinningowe popularne spinningi służą do łowienia ryb drapieżnych okoni, szczupaków na tzw. błystkę, woblera lub gumę. Są to kije stosunkowo krótkie od 1.8 m do 3 m, o różnej akcji i ciężarze wyrzutowym. Wybór akcji i c.w. zależy głównie od przynęt, na które chcemy łowić. W przypadku błystek i woblerów stosujemy raczej kije o akcji szczytowej i o większym ciężarze wyrzutowym (do 50 g). Łowienie na przynęty miękkie (gumy) wymaga zwykle stosowania wędek o akcji parabolicznej i delikatniejszych (c.w. od 5 g). Jest to sprzęt dla wędkarzy z doświadczeniem. Castingowe, jerkingowe kuzynki spinningów, stosowane w Polsce od ok. 10 lat. Wędki te służą do połowu drapieżników. Różnica między spinningiem jest taka: przelotki oraz kołowrotek (tzw. multiplikator) trzymamy do góry a nie do dołu. Są to kije dość krótkie od 1,8 do 2,5 m, choć zdarzają się również modele 5-metrowe. Wędki castingowe mają nieco wolniejszą akcję od jerkingowych. Wędki jerkingowe są bardzo sztywne i wytrzymałe. Ich ciężar wyrzutu często sięga 100 g, a nawet 400 g. Do połowów używa się dużej, kilkunastocentymetrowej przynęty, najczęściej woblera. Efektem takiego łowienia może być np. metrowy szczupak. Cormoran Black Bull Hyper Cast Gruntowe, feedery jest to dość popularna metoda łowienia zarówno w rzekach, jak i jeziorach, w przypadku feedera Laviolle Feeder wymagająca specyficznej wędki z drgającą, mocną szczytówką. Nie ma tutaj spławika, lecz jedynie hak, obciążenie oraz koszyczek z zanętą, które spoczywają na dnie. O braniu informuje drgająca szczytówka (często wymienna). Długość najczęściej od 2,5 do 3,5 metra, na rynku są jednak wędki o długości do 6 metrów. Ciężar wyrzutu do 400 g.
Karpiowe wędki o długości w okolicach 4 metrów, o dość dużym ciężarze wyrzutu. I tu możesz natknąć się na niewielki problem różne miary. W niektórych przypadkach znajdziesz wartości podawane w funtach (LBS). Nie jest to dokładnie siła wyrzutu, lecz waga potrzebna do wygięcia szczytówki pod kątem 90 stopni. Oczywiście w przybliżeniu można to przełożyć na polski, czyli ciężar wyrzutu podawany w gramach. Szczegóły poniżej w tabeli. Nie polecamy stosowania obciążeń maksymalnych. Daiwa Twilight specialist Carp Krzywa ugięcia w LBS Ciężar wyrzutu w gramach 2 20 80 2,25 30 90 2,5 40 110 2,75 50 130 3 60 140 3,5 70 150 4 80 180 Wędki karpiowe są mocne, dość sztywne i ciężkie. Sam kij może ważyć nawet ponad 0,5 kg. Do tego jeszcze należy doliczyć kołowrotek i zestaw. Wybierając się na karpie, weź ze sobą solidną podpórkę na wędkę. Morskie, surfowe w przypadku wędek morskich nieco odmienny sprzęt jest proponowany na połowy z brzegów i z kutra. Oba rodzaje kijów są sztywne i bardzo wytrzymałe z wybitnie szczytową akcją. Różnica tkwi przede wszystkim w długości. Na kutrze nie będziesz potrzebować 5-metrowego wędziska, ponieważ będziesz nim przeszkadzał sobie i innym uczestnikom wędkarskiej wyprawy. Dlatego wędki morskie najczęściej mają niewiele ponad 2 m, w porywach do 3 m. Kiedy jednak zamierzasz łowić z plaży najbardziej pożądaną cechą wędziska jest możliwość dalekiego wyrzutu. Dlatego kije tzw. surfowe muszą być dłuższe mają od 3,9 m do 4,5 m. W jednym i drugim przypadku ciężar wyrzutu jest bardzo duży od 100 do 400 g. Cormoran Seacor Power Surf Muchowe sprzęt do łowienia na sztuczną muchę. Są to niezwykle elastyczne, wytrzymałe kije o parabolicznej akcji, bardziej miękkie w środkowej części, aniżeli wędki innego typu. Posiadaja mocowanie kołowrotka na samym końcu, już za rękojeścią oraz mniejsze w stosunku do innych typów przelotki. Wędkarstwo muchowe skierowane jest do najbardziej doświadczonych wędkarzy.
D.A.M Forrester Speed Fly Podlodowe są to bardzo krótkie wędki o długości maksymalnie do ok. 1 m. Z reguły to 50 70 cm. Są dość sztywne, z akcją szczytową. Przeznaczone są do połowów spod lodu. Winter Champion Materiał Bezpowrotnie minęły czasy, kiedy trzeba było dźwigać nad wodę ciężkie i nieporęczne bambusowe kije. Obowiązującym obecnie materiałem wykorzystywanym do produkcji wędek są włókna węglowe, które zapewniają olbrzymią wytrzymałość przy niskiej wadze. Tańsze wędki są robione z włókna szklanego. Materiał ten gwarantuje w wielu wypadkach wystarczającą wytrzymałość, a przy tym jest znacznie tańszy niż włókno węglowe. Dla wzmocnienia stosowane są dodatkowo oploty węglowe, a nawet kewlarowe. Wybierając wędkę węglową z kewlarowymi oplotami możesz mieć pewność, że wytrzyma wiele. Wędka w oplocie kevlarowym Mikado NSC Pole Uchwyty w wędkach pokryte są pianką poliuretanową lub korkiem. Przelotki są metalowe wypełnione tworzywem sztucznym lub ceramicznym. Akcesoria Rynek akcesoriów wędkarskich jest jak otchłań najgłębszych rowów tektonicznych. Półki sklepów uginają się od dziesiątek tysięcy różnego rodzaju przynęt, zanęt, spławików, sygnalizatorów, koszyczków, żyłek, plecionek, obciążników, podbieraków, cążków, przyponów, haczyków, kotwiczek, stojaków, siedzisk, namiotów, siatek i wędkarskich ubrań. Najważniejsze na początek, aby dobrać żyłkę, haczyk (lub twister, błystkę, wobler, muchę) i obciążniki do rozmiarów ryby i parametrów wędki. Jeśli zamierzasz uprawiać wędkarstwo spławikowe, przyda się spławik. Osobnym tematem jest kołowrotek, który jest drugim najbardziej istotnym zakupem po kiju, pod warunkiem, że nie łowisz na tyczkę. Dlatego na temat kołowrotków powstanie oddzielny artykuł.
Skupmy się na haczykach i na żyłce. Oto tabela rozmiarów haków: Numer haczyka Szerokość kolanka w mm Larwa ochotki 26 24 22 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 1 1/0 2/0 1.8 2.1 2.4 2.7 3.0 3.5 4.0 4.5 5.5 6.5 7.5 9.0 10.5 11 12 13 Rodzaj najbardziej popularnych przynęt i możliwość ich zastosowania na haczykach x x x x x Pinka x x x x Biały robak x x Kilka białych robaków Ziarno kukurydzy Czerwony robak Kilka czerwonych robaków x x x x x x x x x x x Grubość i wytrzymałość żyłki musi być dostosowana do wielkości ryb, na jakie zamierzasz polować. Najcieńsze i najlepsze mają nawet 0,06 mm i wytrzymałość do 0.5 kg. Najgrubsze stosowane w Polskich warunkach żyłki mają 0,5 mm. Wielkość haczyka dobieramy do rozmiarów przynęty. Wybierając żyłkę zwróć uwagę na jej miękkość. Twarda żyłka będzie się zawijać i plątać, kiedy miękka prosto rozłoży się na wodzie. Do wyboru masz również żyłki, które utrzymują się na wodzie i takie które toną. Wybór zależy od metodypołowów. Jeśli wybierasz wędkarstwo spławikowe, potrzebować będziesz żyłki utrzymującej się na wodzie. Łowienie metodą angielską (match) wymaga żyłki tonącej. Najbardziej wytrzymałe są plecionki. Jeżeli zdecydujesz się na drogą markę, przy grubości 0,06 mm można na plecionkę złowić nawet 10 kg rybę! Grubość 0,24 to już wytrzymałość bliska 40 kg. Plecionki mają swoich zwolenników, ale także przeciwników. Ich największą wadą (i zarazem zaletą np. przy łowieniu dorszy lub sandaczy) jest nierozciągliwość. Aby zarzucić wędkę potrzebny jest jeszcze ciężarek. Na rynku jest cała masa obciążników w przeróżnych kształtach oraz o ogromniej rozpiętości wagowej od 0,1 grama (śrut wędkarski) po półkilogramowe ciężarki do połowów morskich. Pamiętaj, waga całego zestawu, obciążenia i haczyka z przynętą nie może przekroczyć górnej granicy ciężaru wyrzutu. W przeciwnym razie możesz uszkodzić wędkę. x x x x x Rosówka x x x x
Producenci i ceny Poniżej przedstawiamy najpopularniejszych producentów, których wędki można spotkać w rodzimych sklepach: Abu Garcia Berkley Browning Cormoran Daiwa Dragon Jazon Konger Mitchell Quantum Rhino Robinson Sakkura Shimano Spro Tica Trabucco Tubertini Zebro Ceny zależą przede wszystkim od materiału, z jakiego wykonano wędkę. Oczywiście kije wykonane z włókna szklanego będą o wiele tańsze od tych zrobionych z wysokiej jakości włókien węglowych. Najtańsze baty to koszt ok. 10 zł. Za przysłowiową dychę możesz już mieć wędkę, która mimo że niewiele kosztuje doskonale spełni swoje zadanie podczas wędkowania spławikowego. Za spinning z włókna szklanego zapłacisz niewiele więcej od 25 do 100 zł maksymalnie, w zależności od długości i jakości wykonania. Poniżej 100 zł bez problemu znajdziesz wędzisko, które po części zrobiono z włókna węglowego. Ceny węglowych spinningów o uniwersalnym charakterze rozpoczynają się od 100 zł. Jeżeli chcesz kupić wytrzymałą wędkę karpiową, wyższej jakości sprzęt jerkingowy lub kij na wyprawy w głąb morza licz się z wydatkiem od 150 do 500 zł. Oczywiście dla wymagających są również modele za 1000 zł i droższe. A do tego trzeba dokupić jeszcze wszystkie akcesoria. Jeśli chcesz zakupić wyczynową 13-metrową tyczkę (lub dłuższą) przygotuj się na wydatek minimum 1100 zł. Niektóre z takich wędek potrafią kosztować nawet w okolicach 3000 zł. Żeby rozpocząć przygodę z wędkarstwem wcale nie potrzeba wielkich pieniędzy. W niektórych sklepach można kupić gotowe zestawy dla początkujących wędkarzy, za które trzeba zapłacić nie więcej niż 100 zł. Lepiej jednak sprzęt skompletować samemu dopasować do swoich potrzeb wędzisko i znaleźć odpowiadający własnym wymaganiom kołowrotek. Profesjonalizm w tej dziedzinie, jak w każdej innej jest dość kosztowny. Najlepszy sprzęt to grube tysiące złotych, a przecież wytrawni wędkarze rzadko wychodzą na połowy z jednym kijem. Podsumowanie Wędkowanie łączy w sobie skrajne emocje z jednej strony niesie spokój, pozwala się zrelaksować w oczekiwaniu aż ryba skusi się na przynętę, z drugiej strony pompuje w krwiobieg adrenalinę, kiedy na haczyku znajdzie się już taaaka sztuka i trzeba będzie z nią powalczyć, aby dała się wyholować na brzeg lub do łodzi. Warto spróbować. Jeśli chcesz się wyspecjalizować w jednej technice wędkowania, szukaj sprzętu dedykowanego właśnie dla danego stylu. Łapanie na błystkę przy pomocy bata raczej nie
będzie skuteczne, a mucha założona na typowy spinning zakończy się szybciej poplątaniem żyłki, aniżeli złowieniem dorodnego klenia. Jeśli chcesz kupić jedną w miarę uniwersalną wędkę, jest jedno rozwiązanie, które może pozwolić Ci na wiele opcji. Zakup średniej klasy spinningu o długości 2,5 3 m ze średnią akcją to właściwy wybór. Bez problemu z takim sprzętem zaczaisz się na niewielkie ryby karpiowate, na rybę białą oraz na drapieżniki. Możesz uprawiać wędkarstwo spławikowe lub typowo spinningowe. Bat jest także wędką godną uwagi. Kosztuje niewiele i można na niego łapać metodą spławikową ryby karpiowate, ryby białe, a nawet okonie. Poradnik JAK KUPOWAC WEDKE odnaleziony na stronie www.jakkupowac.pl