Piotr Maciej Dziembowski Dziembowscy herbu Pomian linia z Bobowicka. Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny nr 10,

Piotr Maciej Dziembowski Dziembowscy herbu Pomian linia z Bobowicka Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny nr 10, 303-317 2003

Piotr Maciej Dziembowski Poznań NADWARCIAŃSKI ROCZNIK HISTORYCZNO-ARCHIWALNY NR 10/2003 Dziembowscy herbu Pomian linia z Bobowicka 1 Bobowicko (Bobelwitz) znajdujące się 4,5 kilometra na wschód od Międzyrzecza wspomniane jest po raz pierwszy w latach 1407-1411 roku jako własność szlachecka Raba z Bobowicka 2. Później wieś często zmieniała właścicieli. Dziembowscy herbu Pomian wywodzą się z Dziembowa koło Chodzieży, od którego przyjęto nazwisko na początku XVI wieku 3. W drugiej połowie XVII wieku nastąpiło rozdzielenie głównego pnia na dwie gałęzie, z których jedna wygasła w XIX wieku, natomiast druga uległa dalszemu podziałowi i z niego m. innymi wywodzi się przedstawiona w niniejszym artykule gałąź z Bobowicka. Odnoga ta, wyznania ewangelickiego, zaczyna się od Adama Stefana, który poprzez małżeństwo z Karoliną Kalckreuth, córką Karola Zygmunta i Elżbiety Bronikowskiej, wszedł około 1755 roku w posiadanie Bobowicka. Miejscowość ta była do roku 1945 w posiadaniu jego potomków. Przedstawiciele tej gałęzi żyją do dnia dzisiejszego na terenie Niemiec. Artykuł został sporządzony w formie biogramów dla każdej z osób, niektóre z nich są rozbudowane, niektóre ograniczają się tylko do krótkiej wzmianki. 1. Adam Stefan (1709-1782) Syn Chrystiana III Konrada i jego pierwszej żony Ewy Elżbiety Bojanowskiej 4 ; urodzony 27 V 1709 roku 5, zmarł w Bobowicku 17 III 1782 1 Artykuł jest fragmentem przygotowywanej do druku książki autorstwa Piotra M. Dziembowskiego i Krzysztofa Dziembowskiego Dziembowscy herbu Pomian genealogia rodziny. 2 Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, część 1, zeszyt 1 A-B; Wrocław 1982, s.70. 3 Dokładne informacje o rodzinie zob. S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian (1911 r.), wyd. Piotr M. D z i e m b o w s k i, Genealogia 1997 nr 9, s. 23-82. 4 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 5 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... Zapis w Biblii będącej w posiadaniu rodziny; chrzest 4 VI 1709 r. w Hubie Tuchorskiej, chrzestni: Adam Poniński, podkoniuszy koronny, starosta babimojski (Archiwum Państwowe w Poznaniu; księgi chrztów (dalej: LB) Wolsztyn (ewangelickie)

304 Piotr Maciej Dziembowski roku 6 ; jego żoną (ślub ok. 24 II 1741) była Karolina Kalckreuth, córka Karola Zygmunta i Elżbiety Bronikowskiej; ochrzczona w Międzyrzeczu 5 XI 1723 roku 7, zmarła w Bobowicku 17 XII 1778 roku 8. Dzieci: Joanna Elżbieta Małgorzata (2), August Adam (3), Karol Bogusław (4), Helena Bogumiła (5), Jan Stefan (6), Aleksander Sebastian (7), Chrystian Sebastian (8), Władysław Zygmunt (9) i trójka dzieci nieznanych z imienia. W 1732 roku Adam Stefan jako pełnomocnik ojca występuje przeciwko Dorocie Broniszównie, żonie Jana Antoniego z Radomicka Radomickiego, wojewody inowrocławskiego, generalnego starosty wielkopolskiego oraz małoletnim jej córkom, Ludwice i Annie dziedzicom Wroniaw sprawa o nieprawne zatrzymanie ojcowskich poddanych 9 ; w 1738 roku spisuje Adam Stefan układ na dożywocie z żoną swą Karoliną Kalckreuth 10 Karolina otrzymała 12.000 złp. posagu 11 ; w 1746 roku Adam Stefan kupuje od Kacpra Zabłockiego (syna Rafała i Franciszki Goreckiej) jego części w Złotnikach w powiecie poznańskim za 28.000 zł 12, a w 1747 i 1749 roku od Kazimierza i Ludwika Zabłockich (braci Kacpra) ich części w Złotnikach po 28.000 zł 13 ; w 1752 roku zostaje skwitowany wraz z braćmi Janem i Bogusławem z pretensji przez drugą żonę swojego ojca Beatę Buntsche 14 ; w 1755 roku sprzedaje Złotniki Antoniemu Przanowskiemu (synowi Kazimierza i Florentyny Gzowskiej) za 61.800 zł 15 ; po ich sprzedaży nabył Bobowicko, którego posesorem był już w 1755 roku 16 ; w 1761 roku zapisał mu brat Bogusław dziedzic Jaskółek 20.000 zł 17 ; w 1778 roku Adam Stefan zapisuje róż- 6 Sächsisches Staatsarchiv Leipzig (dalej: SSL), księga zgonów (dalej: LM) Policko (ewangelickie). 7 Archiwum Państwowe w Szczecinie Oddział w Gorzowie Wlkp. (dalej: APG); LB Międzyrzecz (ewangelickie). 8 SSL, LM Policko (ewangelickie). Na zachowanym w Bobowicku nagrobku Karoliny Dziembowskiej informacja, że posiadała 11 dzieci. 9 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 10 Teki Dworzaczka. Materiały historyczno-genealogiczne do dziejów szlachty wielkopolskiej XV- XX w., Poznań: Biblioteka Kórnicka, 1995 płyta CD-ROM (dalej: TD), REGESTY.TD\ KSIĘGI\P IN1718.C; 12994; Archiwum Państwowe Poznań (dalej APP), księgi grodzkie (dalej: Gr.) Poznań 1252 f. 52. 11 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 12 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P IN1718.X; 15508; APP Gr. Poznań 1284 f. 120. 13 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P IN1718.X; 15576; APP Gr. Poznań 1288 f. 257, Gr. Poznań 1295 f. 13 v. 14 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\KOŚC I.X; 10153; APP Gr. Kościan 325 f. 150 v. 15 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P IN1718.X; 7236; APP Gr. Poznań 1316 f. 133 v. 16 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 17 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\KOŚC I.X; 10449; APP Gr. Kościan 329 f. 15 v.

Dziembowscy herbu Pomian linia z Bobowicka 305 ne sumy synom swoim Augustowi Adamowi (3) i Karolowi Bogusławowi (4) 18 ; w 1781 roku zostaje zawarty układ (w sprawie finansowej) pomiędzy Ignacym Osten chorążycem chełmińskim (działającym w imieniu swoim i żony Justyny Kąsinowskiej córki Chryzostoma Kąsinowskiego i Joanny Dziembowskiej 19 ) z jednej strony a Stefanem, Władysławem Dziembowskim (działającym w imieniu swoim i ojca Zygmunta 20 ), Maksymilianem Złotnickim (działającym w imieniu swoim i Joanny Dziembowskiej żony swej 21 i Jana Złotnickiego bratanka swego) z drugiej strony 22. 2. Joanna Elżbieta Małgorzata (1741-?) Córka Adama Stefana (1), urodzona w Bobowicku, ochrzczona w Międzyrzeczu 17 X 1741 roku 23, prawdopodobnie zmarła jako dziecko. 3. August Adam (1745-1808) Syn Adama Stefana (1), urodzony w Bobowicku, ochrzczony w Międzyrzeczu 5 VIII 1745 roku 24 ; zmarł w Wieńcu w powiecie bydgoskim 24 XI 1808 roku (pochowany 30 XI 1808 w Policku 25 ); ślub przed 1788 rokiem z Krystyną Małgorzatą Kalckreuth, córką Chryzostoma i Krystyny Barbary Unrug, urodzoną X 1757 roku, zmarłą w Bobowicku 25 VII 1801 roku 26. W 1778 roku zapisuje Augustowi Adamowi pewną sumę jego ojciec Adam Stefan (1) 27 ; 6 maja 1782 roku przeprowadzone zostały działy między Augustem Adamem a jego braćmi Karolem Bogusławem (4), Janem Stefanem (6), Władysławem Zygmuntem (9) i Janem Seydlitz, wdowcem po ich siostrze Helenie Bogumile (5) (Jan Seydlitz działał w imieniu swoim oraz 18 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P IN1718.X; 16778; APP Gr. Poznań 1355 f. 129. 19 Joanna Bogumiła, siostra Adama Stefana (1). 20 Chrystian Zygmunt August, brat Adama Stefana (1). 21 Joanna Eleonora, córka Jana Olbrachta brata Adama Stefana (1). 22 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P IN1718.X; 17194; APP Gr. Poznań 1358 f.291. 23 APG, LB Międzyrzecz (ewangelickie), chrzestni: Wichman v. Klingenberg, Jerzy v. Seydlitz. 24 APG, LB Międzyrzecz (ewangelickie), chrzestni: generał major v. Bardeleben, pułkownik v. Obsten, v. Unrug z Bauchwitz, pani v. Kalckreuth, panna v. Unrug z Nowego Gorzycka, panna v. Stench i jedna osoba z Międzyrzecza zapis nieczytelny. 25 SSL, LM Policko (ewangelickie), w księdze tej podano datę zgonu 25 listopad, natomiast August Adam zmarł 24 listopada jak wynika z zaświadczenia z parafii niestrońskiej, do której należała miejscowość Wieniec, jak też z oświadczenia jego brata Jana Stefana (6) zobacz P. D z i e m b o w s k i, Testament Adama Augusta Dziembowskiego z dnia 9 czerwca 1806 roku, Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny 2000 nr 7, s. 45-55. 26 SSL, LM Policko (ewangelickie). 27 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P IN1718.X; 16778; APP Gr. Poznań 1355 f. 129.

306 Piotr Maciej Dziembowski swoich dzieci: Stefana Zygmunta, Karoliny i Heleny); pozostałą po zmarłych rodzicach Dziembowskich fortunę oszacowano w ten sposób: wieś Bobowicko z folwarkiem do niej należącym na 130.000 złotych, do tego dochodzą zobowiązania osób trzecich w wysokości 75.000 zł, po potrąceniu długów na dobrach Bobowicko pozostaje majątku ojcowskiego i macierzystego 208.583 zł, sumę tę postanowiono podzielić na pięć głów, czyli dla czterech braci i jednej siostry. Przy dziedzictwie dóbr Bobowicko utrzymują się za zgodą stron bracia Karol Bogusław (4) i Władysław Zygmunt (9), zobowiązani każdemu z pozostałych braci, tj. Augustowi Adamowi i Janowi Stefanowi (6), oraz dzieciom Jana Seydlitz wyrównać ich działy do wysokości 41.716 zł tj. 1/5 całości majątku po potrąceniu już podjętych za życia rodziców sum 28 ; w 1784 roku August zostaje wraz z braćmi Karolem (4), Stefanem (6) i Władysławem (9), skwitowany z 12.457 zł przez Jana Baltazara z Bukowca Schlichtynga, (syna Cypriana i Anny Elżbiety Luki) i Karolinę Fryderykę Schlichtyng (córkę jw., żonę Bogusława Przystanowskiego), spadkobierców rodziców oraz siostry rodzonej panny Florentyny Schlichtyng z 12.457 zł zapisanych w 1736 roku przez Karola Kalckreuth (dziadka braci Dziembowskich) matce ww. Schlichtyngów 29 ; w tym samym roku August Adam, Karol Bogusław (4), Stefan (6), Władysław Zygmunt (9) bracia rodzeni zmarłej Heleny z Dziembowskich (5) (żony Jana Seydlitz), jako spadkobiercy Heleny z Dziembowskich Mańkowskiej 30, w imieniu swoim i spadkobierców siostry swojej Heleny (5) kwitują Zofię z Morawskich, żonę Macieja Wierusz Kowalskiego z sumy 3.800 zł (jest to część sumy 19.000 zł, która była zapisana na Rudkach przez Jana Mańkowskiego żonie swojej Helenie Dziembowskiej 31 ); w 1785 roku Jan Seydlitz [mąż zmarłej Heleny Dziembowskiej (5)] w imieniu swoim oraz dzieci: Stefana, Karoliny i Heleny kwituje Augusta Adama i jego braci Karola Bogusława (4), Stefana (6) i Władysława Zygmunta (9) z 760 zł z sumy 3.800 zł, która była zapisana przez Jana Mańkowskiego Helenie Dziembowskiej 32 ; w 1786 roku August Adam kwituje Krystynę z Unrugów z synami Aleksandrem i Adamem Chryzostomem, wdowę po Chryzostomie Kalckreuth dziedzicu Szaromyśla 33, z pewnej sumy; w 1787 roku Adam Aleksander Kalckreuth, Aleksandra Kalckreuth, dziedzica Po- 28 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P RL 18.X; 241; APP Gr. Poznań 1096 f. 64, 112. 29 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\WSCH 1.X; 2638; APP Gr. Wschowa 102 f. 141 v. 30 Helena Ewa, żona I v. Dobrogosta Lucka, II v. Jana Mańkowskiego (zmarłego w 1782 roku), siostra Adama Stefana (1) zmarła w 1765 roku. 31 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P 1718.X; 7932; APP Gr. Poznań 1361 f. 471. 32 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P 1718.X; 8206; APP Księgi grodzkie Poznań Gr. 1362 f. 282. 33 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P 1718.X; 11356; APP Gr. Poznań 1363 f. 428 v.

Dziembowscy herbu Pomian linia z Bobowicka 307 licka i Janowa bezpotomnie zmarłego brat stryjeczny i współspadkobierca, część swoją tego spadku ceduje Augustowi 34 ; w tymże roku spisuje August układ na dożywocie z żoną swoją Krystyną Kalckreuth 35 ; również w tym roku w grodzie poznańskim 23 października Adam Aleksander Kalckreuth a także Władysław (9) i August Dziembowscy w imieniu swoim oraz Jana Stefana Kalckreuth, Jana Stefana Dziembowskiego (6), Adama Chryzostoma Kalckreuth, rotmistrza wojska pruskiego, i Aleksandra Kalckreuth, jako ich sądownie zobowiązani pełnomocnicy, odstępują dobra Policko i Janowo za 120.000 zł Karolowi Dziembowskiemu (4) 36 ; w 1788 roku występuje August Adam wraz z żoną Krystyną Małgorzatą Kalckreuth jako plenipotent Adama Chryzostoma Kalckreuth, rotmistrza wojsk pruskich 37 ; w 1790 roku Karol Stanisław Unrug (syn Aleksandra Jana i Heleny Dziembowskiej) 38 w imieniu swoim oraz Bogusława i Jana Unrug, braci swych rodzonych, poruczników wojsk pruskich, kwituje Augusta Dziembowskiego, dziedzica Policka z opieki nad sobą pełnionej 39 ; w 1791 roku Bogusław Radlic Haza, syn Jerzego Aleksandra, kapitana wojsk saskich, jako plenipotent ojca, robi cesję na rzecz Augusta, dziedzica Policka i Janowa 40 ; w 1792 roku nastąpiła ugoda pomiędzy Augustynem Unrug, dziedzicem Popowa i jego żoną Fryderyką z Dziembowskich 41 oraz panną Heleną Dziembowską 42 z jednej strony a Bogusławem Dziembowskim szambelanem Jego Królewskiej Mości 43, Augustem Dziembowskim, dziedzicem Policka (jako Karola i Stefana braci Dziembowskich dziedziców Powodowa i Niałka 44 sądownie ustalalonymi opiekunami), Konstantym Florianem Seydlitz z żoną jego Ludwiką Dziembowską 45 (działającymi w imieniu swoim i Joanny Seydlitz Lukówny siostry 34 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P 1718.X; 12554; APP Gr. Poznań 1364 f. 293. 35 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\ P 1718.X; 12591; APP Gr. Poznań 1364 f. 481 v. 36 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P RL18.X; 140; APP Gr. Poznań 637 f. 175. 37 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P 1718.X; 17573; APP Gr. Poznań 1365 f. 285. 38 Anna Helena, córka Karola Bogusława, brata Adama Stefana (1). 39 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\WSCH 1.X; 6265; APP Gr. Wschowa 106 f. 35. 40 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P IN1718.X; 18020; APP Gr. Poznań 1368 f. 427. 41 Fryderyka Maria Charlotta, córka Karola Dziembowskiego i jego drugiej żony Ludwiki Joanny Seydlitz. 42 Helena Anna Bogumiła, córka Karola Dziembowskiego i jego pierwszej żony Ludwiki Kurnatowskiej. 43 Bogusław Ludwik, syn Bogusława Jana i Anny Ludwiki Bukowieckiej; S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 44 Karol Florian Henryk i Stefan August, synowie Karola Dziembowskiego brata stryjecznego Adama Stefana (1) i jego drugiej żony Ludwiki Joanny Seydlitz. 45 Ludwika Karolina, córka Karola Dziembowskiego brata stryjecznego Adama Stefana (1) i jego pierwszej żony Ludwiki Kurnatowskiej.

308 Piotr Maciej Dziembowski swej) oraz Ernestem Aleksandrem Oppen i Karoliną z Dziembowskich małżonkami z drugiej strony 46 ugoda w sprawie spadku po Karolu ojcu i Zygmuncie Konstantym synu Dziembowskich 47, o który to spadek były niezgody 48 ; w 1806 roku Policko oszacowano na 50.000 talarów, Janowo na 30.000 talarów 49 ; w 1809 roku dnia 23 listopada po śmierci bezpotomnej Augusta Adama i Karola Bogusława (4) podzielili się ich majątkiem: Jan Stefan (6), mieszkający wówczas w Poznaniu, Władysław Zygmunt (9) i dzieci zmarłej Heleny Bogumiły (5) z Dziembowskich Seydlitz; Bobowicko z folwarkiem Karolewo wziął Władysław Zygmunt (9) w cenie 75.200 talarów 50. 4. Karol Bogusław (1747-1808) Syn Adama Stefana (1), urodzony w Bobowicku, ochrzczony w Międzyrzeczu 29 IX 1747 roku 51, zmarł w Bobowicku 16 IV 1808 roku 52. W 1778 roku ceduje Karolowi Bogusławowi pewną sumę jego ojciec Adam Stefan 53 ; w 1780 roku Karol Bogusław, Stefan (6) i Władysław (9) Dziembowscy, z nich Władysław w imieniu Stefana (1) ojca swego, jako jego plenipotent, i Maksymilian Złotnicki w imieniu swoim i żony Joanny z Dziembowskich 54 oraz Jana Złotnickiego małoletniego bratanka swego kwitują Aleksandra Bojanowskiego (syna Bogusława) z 4.376 zł 55 ; w 1784 roku kupuje Karol Bogusław od brata swego Władysława Zygmunta (9) 1/2 Bobowicka z folwarkiem za 104.291 zł i staje się właścicielem całego Bobowicka 56 ; również w tym roku August Adam (3), Karol Bogusław, Stefan (6), Władysław Zygmunt (9) bracia rodzeni zmarłej Heleny z Dziembowskich (5) (żony Jana Seydlitz), Heleny z Dziembowskich Mańkowskiej 57 spadko- 46 Karolina Bogusława, córka Karola Dziembowskiego i jego pierwszej żony Ludwiki Kurnatowskiej. 47 Konstanty Zygmunt, syn Karola Dziembowskiego i jego pierwszej żony Ludwiki Kurnatowskiej. 48 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\WSCH 3.X; 573; APP Gr. Wschowa 199 f. 101. 49 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 50 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian...; zob. także SSL, LM Policko (ewangelickie); P. D z i e m b o w s k i, Testament... 51 APG, LB Międzyrzecz (ewangelickie), chrzestni: Krzysztof Ludwik v. Unrug, Aleksander v. Unrug, Karol v. Kalckreuth, Anna Małgorzata v. Kalckreuth (z domu Haack), panna Ewa Beata v. Unrug. 52 SSL, LM Policko (ewangelickie). 53 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P IN1718.X; 16778; APP Gr. Poznań 1355 f. 129. 54 Joanna Eleonora, córka Jana Olbrachta brata Adama Stefana (1). 55 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P IN1718.X; 17104; APP Gr. Poznań 1357 f. 427. 56 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P IN1718.X; 7863; APP Gr. Poznań 1361 f. 277, 277 v.

Dziembowscy herbu Pomian linia z Bobowicka 309 biercy, w imieniu swoim i spadkobierców Heleny z Dziembowskich Seydlitz (5) kwitują Zofię z Morawskich (żonę Macieja Wierusz Kowalskiego przedtem żonę Jana Mańkowskiego dziedzica Rudek) z sumy 3.800 zł na Rudkach zapisanej przez Jana Mańkowskiego żonie Helenie Dziembowskiej bezpotomnie zmarłej 58 ; w 1785 roku Jan Seydlitz w imieniu swoim oraz Stefana, Karoliny i Heleny dzieci swych małoletnich i zmarłej Heleny Dziembowskiej (5) kwituje Karola Bogusława i jego braci Augusta Adama (3), Stefana (6) kapitana wojsk koronnych i Władysława Zygmunta (9) z 760 zł z sumy 3.800 zł zapisanej przez Jana Mańkowskiego Helenie Dziembowskiej 59 ; 23 października 1787 roku w grodzie poznańskim Adam Aleksander Kalckreuth, Władysław (9) i August (3) Dziembowscy w imieniu swoim oraz Jana Stefana Kalckreuth, Jana Stefana Dziembowskiego (6), Adama Chryzostoma Kalckreuth rotmistrza wojska pruskiego i Aleksandra Kalckreuth (jako ich sądownie zobowiązani pełnomocnicy) dobra Policko i Janowo odstępują za 120.000 zł Karolowi Dziembowskiemu 60 ; w 1792 roku zostaje Karol Bogusław skwitowany przez brata swego Władysława (9), dziedzica Bobowicka z 8.000 zł z sumy 41.716 zł zapisanej mu działami braterskimi 2 V 1782 roku 61 ; 13 IV 1808 roku Karol sporządził testament, w którym przekazał gospodyni swojej Mariannie Elżbiecie Grundtównie, która służyła u niego 11 lat, 4.000 talarów, a z 1.200 talarów uczynił legat, od którego część procentów pastor w Policku miał pobierać rocznie na organistę, aby uczył biedne dzieci w Policku, Janowie, Bobowicku i Karolowie, inna część procentów miała być obracana na lekarstwa dla biednych, a w razie ich śmierci na sprawienie trumny i prześcieradeł, reszta zaś miała być rozdawana ubogim 62 ; w 1809 roku dnia 23 listopada po bezpotomnej śmierci Karola Bogusława i Augusta Adama (3) podzielili się ich majątkiem: Jan Stefan (6) mieszkający wówczas w Poznaniu, Władysław Zygmunt (9) i dzieci zmarłej Heleny Bogumiły (5) z Dziembowskich Seydlitz; Bobowicko z folwarkiem Karolewo wziął Władysław Zygmunt (9) w cenie 75.200 talarów 63. 57 Więcej na jej temat w przypisie 31. 58 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P IN1718.X; 7932; APP Gr. Poznań 1361 f.471 v. 59 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P IN1718 X; 8206; APP Gr. Poznań 1362 f. 282. 60 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P RL18.X; 140; APP Gr. Poznań 637 f. 175. 61 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P IN1718.X; 11498; APP Gr. Poznań 1369 f. 498 v. 62 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 63 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian...

310 Piotr Maciej Dziembowski 5. Helena Bogumiła (1751-1781) Córka Adama Stefana (1), urodzona 24 VIII 1751 roku 64, zmarła w Przyborówku 7 IX 1781 roku 65 ; ślub około 1769 roku z Janem Jerzym Korzbog Seydlitz, synem Zygmunta i Heleny Lukówny urodzonym w lipcu 1739 roku, zmarłym w Przyborówku 12 I 1802 roku 66. W 1775 roku spisuje Helena układ na dożywocie z mężem Janem Seydlitz 67 ; w tymże roku zapisuje Helenie jej mąż Jan Seydlitz dziedzic Przyborówka 20.000 zł posagu 68 ; w 1782 roku następuje umowa pomiędzy Janem Seydlitz (działającym w imieniu swoim i dzieci: Stefana Zygmunta, Karoliny i Heleny) a Augustem Adamem (3), Karolem Bogusławem (4), Janem Stefanem (6) i Władysławem Zygmuntem (9) Dziembowskimi dział, spisany w Bobowicku 2 V 1782 roku (sprzedaż Bobowicka) 69 ; w 1784 roku August Adam (3), Karol Bogusław (4), Stefan (6), Władysław Zygmunt (9) bracia rodzeni zmarłej Heleny z Dziembowskich (5), Heleny z Dziembowskich Mańkowskiej 70 spadkobiercy w imieniu swoim i spadkobierców Heleny z Dziembowskich Seydlitz (5) kwitują Zofię z Morawskich, obecnie żonę Macieja Wierusz Kowalskiego z sumy 3.800 zł 71. 6. Jan Stefan (1752-1812) Syn Adama Stefana (1), urodzony w Bobowicku, ochrzczony w Międzyrzeczu 27 VI 1752 roku 72, zmarł ok. 1812 roku. W 1766 był uczniem Toruńskiego Gimnazjum Akademickiego 73 ; potem oficer pułku pieszego Sułkowskich 74 ; w 1780 roku Stefan, Bogusław (4) i 64 APP, LM Obrzycko (ewangelickie) zmarła w wieku lat 30 i 14 dni. 65 APP, LM Obrzycko (ewangelickie). 66 APP, LM Obrzycko (ewangelickie), zmarł w wieku 62 lat i 6 miesięcy. 67 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P IN1718.X; 11819; APP Gr. Poznań 1352 f. 327. 68 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P IN1718.X; 11744; APP Gr. Poznań 1352 f. 125. 69 TD, REGESTY.TD\KSIĘGI\P IN1718.X; 17275; APP Gr. Poznań 1359 f. 181 v. 70 Więcej na jej temat w przypisie 31. 71 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 72 APG, LB Międzyrzecz (ewangelickie), chrzestni: Krzysztof Ludwik v. Unrug, Jan Karol v. Plantin, Zygmunt Chrytian v. Reitzenstein, panna Zofia Dorota Wilhelmina v. Marwitz, pani Beata Dorota v. Mankude (?) z d. Plantin, pani Florianna v. Unrug. 73 Metryka uczniów Toruńskiego Gimnazjum Akademickiego; wydał Zenon Hubert Nowak i Janusz Tandecki; Toruń 1998 część 2, s. 319. 74 W regimencie pieszym nr 7 P. Potockiego od 2 września 1772 jako kadet, podoficer maj 1773, chorąży 14 listopad 1773, porucznik 28 maja 1776, kapitan sztabowy 19 grudnia 1781, kapitan z kompanią 6 maja 1788, major 2 września 1791, w 1794 awansował na pułkownika i na krótko przejął dowodzenie regimentu po pułkowniku Michale Zawiszy;

Dziembowscy herbu Pomian linia z Bobowicka 311 Władysław (9) Dziembowscy, (z nich Władysław w imieniu Stefana (1) ojca swego, jako jego plenipotent) i Maksymilian Złotnicki w imieniu swoim i żony Joanny z Dziembowskich oraz Jana Złotnickiego małoletniego bratanka swego kwitują Aleksandra Bojanowskiego (syna Bogusława) z 4.376 zł; w 1781 roku porucznik pułku pieszego Joachima Potockiego 75 ; w 1785 roku Jan Seydlitz [mąż zmarłej Heleny Dziembowskiej (5)] w imieniu swoim oraz dzieci Stefana, Karoliny i Heleny, kwituje Jana Stefana kapitana wojsk koronnych oraz jego braci Augusta Adama (3), Karola Bogusława (4) i Władysława Zygmunta (9) z 760 zł z sumy 3.800 zł przez Jana Mańkowskiego zapisanej Helenie Dziembowskiej; w 1787 roku w grodzie poznańskim 23 października Adam Aleksander Kalckreuth oraz Władysław (9) i August Dziembowscy (3) w imieniu swoim i brata Jana Stefana (6), Jana Stefana Kalckreuth, Adama Chryzostoma Kalckreuth wojska pruskiego rotmistrza i Aleksandra Kalckreuth jako ich sądownie zobowiązani pełnomocnicy dobra Policko i Janowo odstępują za 120.000 zł Karolowi Dziembowskiemu (4); w 1809 roku dnia 23 listopada po śmierci bezpotomnej Augusta Adama (3) i Karola Bogusława (4) podzielili się ich majątkiem: Jan Stefan, mieszkający wówczas w Poznaniu, Władysław Zygmunt (9) i dzieci zmarłej Heleny Bogumiły (5) z Dziembowskich Seydlitz; Bobowicko z folwarkiem Karolewo wziął Władysław Zygmunt (9) w cenie 75.200 talarów 76. 7. Aleksander Sebastian (1755-?) Syn Adama Stefana (1), urodzony w Bobowicku, ochrzczony w Międzyrzeczu 10 IX 1755 roku 77, prawdopodobnie zmarł jako dziecko. 8. Chrystian Sebastian (1758-?) Syn Adama Stefana (1), urodzony w Bobowicku 12 XI 1758 roku 78, ochrzczony w Policku 17 XI 1758 roku, prawdopodobnie zmarł jako dziecko. Był członkiem loży masońskiej Français et Polonais réunis (M. M a c h y n i a, Cz. S r z e d - n i c k i, Oficerowie Rzeczypospolitej obojga narodów 1777-1794. Spisy. T. I Oficerowie wojska koronnego, cz. 3 Piechota, Kraków 1998, s. 212; K. B a u e r, Wojsko koronne powstania kościuszkowskiego, Warszawa 1981, s. 137; P. B a ń k o w s k i, Tadeusza Kościuszki dwie relacje o kampanii polsko-rosyjskiej 1792 roku, Warszawa 1964, s. 38). 75 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 76 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 77 APG, LB Międzyrzecz (ewangelickie), chrzestni: Adam Aleksander v. Kalckreuth, Joanna Bogumiła v. Kąsinowska z domu Dziembowska, Zygmunt Deutsch. 78 SSL, LB Policko (ewangelickie), chrzestni: Zygmunt Dziembowski i Bogusław Dziembowski z Jaskółek bracia Adama Stefana (1).

312 Piotr Maciej Dziembowski 9. Władysław Zygmunt (1763-1830) Syn Adama Stefana (1), urodzony w Bobowicku, ochrzczony w Międzyrzeczu 9 II 1763 roku 79 zmarł w Bobowicku 6 VI 1830 roku 80 ; ślub w Zwethau 11 II 1802 roku z Joanną Dorotą Elżbietą Jüngel, córką mistrza Jana Chrystiana Jüngel, młynarza w Zwethau 81 urodzoną 5 IV 1781 roku, zmarłą w Bobowicku 26 VII 1871 82. Dzieci: Dorota Joanna Karolina Wilhelmina (11), Karol August (12) i Amelia Karolina (13). W 1780 roku Władysław (działający w imieniu swego ojca Stefana) z braćmi: Bogusławem (4) i Stefanem (6) oraz Maksymilian Złotnicki działający w imieniu swoim i żony Joanny z Dziembowskich oraz Jana Złotnickiego małoletniego bratanka swego kwituje Aleksandra Bojanowskiego (syna Bogusława) z 4.376 zł; 6 maja 1782 roku przeprowadzono działy między Władysławem Zygmuntem, Augustem Adamem (3), Karolem Bogusławem (4), Janem Stefanem (6) z jednej strony a Janem Seydlitz, wdowcem po Helenie Bogumile Dziembowskiej (5) z drugiej (Jan Seydlitz działa w imieniu swoim oraz dzieci: Stefana Zygmunta, Karoliny i Heleny). Pozostałą po zmarłych rodzicach Dziembowskich fortunę oszacowano w ten sposób: wieś Bobowicko z folwarkiem do niej należącym oszacowano na 130.000 złotych, do tego dochodziły różne zobowiązania osób trzecich w wysokości 75.000 zł, a po potrąceniu długów na dobrach Bobowicko pozostało z majątku ojcowskiego i macierzystego 208.583 zł. Sumę tę postanowiono podzielić na pięć osób, czyli czterech braci i jedną siostrę (Seydlitz). Przy dziedzictwie dóbr Bobowicko utrzymali się za zgodą stron bracia Karol Bogusław (4) i Władysław Zygmunt (9) i zobowiązali się każdemu z pozostałych braci tj. Augustowi Adamowi (3) i Janowi Stefanowi (6), oraz dzieciom Jana Seydlitz wyrównać ich działy do wysokości 41.716 zł, tj. 1/5 całości majątku po potrąceniu już podjętych za życia rodziców sum. W 1784 roku Władysław Zygmunt sprzedał za 104.291 zł swojemu bratu Karolowi Bogusławowi (4) 1/2 Bobowicka z folwarkiem. W tym samym roku August Adam (3), Karol Bogusław (4), Stefan (6), 79 APG, LB Międzyrzecz (ewangelickie), chrzestni: pani Ludwika Julianna v. Seydlitz, pani Anna Maria Klimck. 80 SSL, LM Policko (ewangelickie). W księdze metrykalnej odnotowano, że zmarł w wieku 67 lat 4 miesięcy 3 dni, a tym samym datą urodzin byłby 6 luty 1763, natomiast na zachowanym nagrobku (znajdującym się przy dworze w Bobowicku) podano datę 3 luty 1763. 81 Archiwum Parafialne Beilrode (Niemcy), dalej [APB]; LC Zwethau. 82 SSL, LM Policko (ewangelickie) zmarła w wieku 90 lat 3 miesięcy i 21 dni, zachowany nagrobek w Bobowicku.

Dziembowscy herbu Pomian linia z Bobowicka 313 Władysław Zygmunt bracia nieżyjącej już Heleny z Dziembowskich (5), spadkobiercy Heleny z Dziembowskich Mańkowskiej w imieniu swoim i spadkobierców Heleny z Dziembowskich Seydlitz (5) kwitują Zofię z Morawskich, obecnie żonę Macieja Wierusz Kowalskiego, z sumy 3.800 zł; w 1785 roku Jan Seydlitz [mąż zmarłej Heleny Dziembowskiej (5)] w imieniu swoim oraz dzieci: Stefana, Karoliny i Heleny kwituje Władysława Zygmunta i jego braci Augusta Adama (3), Karola Bogusława (4) i Stefana (6) z 760 zł z sumy 3.800 zł zapisanej przez Jana Mańkowskiego Helenie Dziembowskiej. 23 X 1787 roku w grodzie poznańskim Adam Aleksander Kalckreuth, Władysław (9) i August Dziembowscy (3) w imieniu swoim oraz Jana Stefana Kalckreuth, Jana Stefana Dziembowskiego (6), Adama Chryzostoma Kalckreuth rotmistrza wojska pruskiego i Aleksandra Kalckreuth, jako ich sądownie zobowiązani pełnomocnicy dobra Policko i Janowo odstępują za 120.000 zł Karolowi Dziembowskiemu (4). 23 XI 1809 roku po śmierci bezpotomnej Augusta Adama (3) i Karola Bogusława (4) podzielili się ich majątkiem: Jan Stefan (6), mieszkający wówczas w Poznaniu, Władysław Zygmunt Dziembowski i dzieci zmarłej Heleny Bogumiły (5) z Dziembowskich Seydlitz; Bobowicko z folwarkiem Karolewo wziął Władysław Zygmunt (9) za 75.200 talarów. W tymże 1809 roku Władysław Zygmunt był dziedzicem dóbr Meckern pod Torgawą w Saksonii 83 ; w 1815 roku złożył przysięgę homagialną 84. 10. Karol August (1807-1883) Syn Władysława Zygmunta (9), urodzony w Mockritz 31 V 1807 roku 85, zmarł w Bobowicku 27 II 1883 roku 86 ; ślub w Bobowicku 28 IX 1845 roku z Fryderyką Molly Laurą Valeską Kalckreuth, córką Fryderyka Zygmunta i Emilii Ernestyny Karoliny 87, urodzoną w Szczańcu 28 VI 1822 88 roku, zmarłą w Bobowicku 19 XII 1903 roku 89. Dzieci: Elżbieta Dorota Emilia (13), Zygmunt Fryderyk Leonard (14), Ida Amalia (15) i Władysław Fryderyk August Karol (16). W 1807 roku chodził do szkoły w Sulechowie (Cylichowie), następnie służył w armii pruskiej 5 lat i został kapitanem landwery; 83 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 84 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 85 APB, LB Zwethau; chrzest 1 VI 1807 r. 86 APG, Urząd Stanu Cywilnego Międzyrzecz - wieś - 18/1883. 87 SSL, LC Policko (ewangelickie). 88 Gothaisches Genealogisches Taschenbuch der Adeligen häuser, 1900, s. 459. 89 Urząd Stanu Cywilnego, dalej (USC) Międzyrzecz-wieś, zgony 81/1903.

314 Piotr Maciej Dziembowski jako dziedzic Bobowicka i Karolewa złożył przysięgę homagialną w Międzyrzeczu 21 sierpnia 1834 roku 90. 11. Dorota Joanna Karolina Wilhelmina (1808-1893) Córka Władysława Zygmunta (9), urodzona w Mockritz 4 V 1808 roku 91, zmarła w Bobowicku 24 VI 1893 roku 92 ; panna. 12. Amelia Karolina (1809-1887) Córka Władysława Zygmunta (9), urodzona w Mockritz 25 VIII 1809 roku 93, zmarła w Szamotułach 7 XII 1887 roku 94 ; ślub w Bobowicku 12 III 1846 roku z Augustem Napoleonem Gromadzińskim, synem Piotra Pawła i Anny Heleny Arndt 95, urodzonym w Szamotułach 27 V 1802 roku 96 ; zmarłym w Przyborówku koło Szamotuł 29 III 1869 roku 97. 13. Elżbieta Dorota Emilia (1846-1869) Córka Karola Augusta (10), urodzona w Bobowicku 15 VIII 1846 roku 98, zmarła w Wilhelmsthal 23 X 1869 roku 99 ; ślub w Bobowicku 31 V 1869 roku z Ernestem Sebastianem Karolem Maksymilianem Kalckreuth, synem Konstantego Wilhelma i Emilii Panwitz 100, urodzonym w Neudorf (Nowawieś koło Bledzewa?) 9 I 1835 roku 101, zmarłym 16 II 1901 roku 102. 90 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 91 Staatsarchivs Berlin; Akta Herolds. 92 APG, USC Międzyrzecz-wieś, zgony 39/1893, zmarła w wieku lat 96. 93 APB, LB Zwethau; chrzest 30 VIII 1809. 94 APP, USC Szamotuły, zgony 123/1887. 95 SSL, LC Policko (ewangelickie). 96 APP, LB Szamotuły (ewangelickie); chrzest 7 VI 1802; chrzestni: Maciej v. Cielecki z Lipnicy, panna Karolina v. Seydlitz z Przyborówka, Jan v. Twardowski ze Szczucina i pani Dorota Elżbieta Mittelstadt. 97 Archiwum Archidiecezjalne Poznań; LM Szamotuły (ewangelickie). 98 SSL, LB Policko (ewangelickie); chrzest 3 IX 1846; chrzestni: Karol August Gutgahr, doktor med., August Napoleon Gromadziński, Artur Kalckreuth, pani Joanna Dorota Jüngel. 99 Gothaisches Genealogisches Taschenbuch der Udeligen Häuser, 1900, s. 459. 100 SSL, LC Policko (ewangelickie). 101 Gothaisches Genealogisches Taschenbuch der Udeligen Häuser, 1900, s. 459. 102 Informacje uzyskane od rodziny.

Dziembowscy herbu Pomian linia z Bobowicka 315 14. Zygmunt Fryderyk Leonard (1849-1915) Syn Karola Augusta (10), urodzony w Bobowicku 5 V 1849 roku 103, zmarł w Bobowicku 22 X 1915 roku 104 ; ślub w Vehlingsdorf 2 VIII 1882 roku z Anną Wedel, córką Alberta i Idy Ploetz, urodzoną w Vehlingsdorf 17 X 1864 roku, zmarłą w Berlinie 5 III 1941 roku 105. Dzieci: Erhard Bogusław Karol Albert (17) i Leonard Zygmunt Władysław Ernst Christian (18). Służył w 2 pułku huzarów przybocznych w Poznaniu, dymisja w 1885 roku w stopniu porucznika rezerwy; od 1878 do 1887 był landratem szamotulskim, potem starostą krajowym w Poznaniu, następnie tajnym wyższym radcą rejencyjnym, Komendant Poznańskiego Oddziału Zakonu Joannitów. Za jego czasów majątek w Bobowicku liczył 1310 ha 106. 15. Ida Amalia (1850-1892) Córka Karola Augusta (10), urodzona w Bobowicku 15 IV 1850 roku 107, zmarła panną 1892 roku 108. 16. Władysław Fryderyk August Karol (1858-1904) Syn Karola Augusta (10), urodzony w Bobowicku 19 V 1858 roku 109, zmarł w 1904 roku 110. Oficer 2 pułku kirasjerów w Pasewalku, później 12 pułku dragonów w Gnieźnie, następnie major w sztabie 13 pułku dragonów w Metzu 111. 17. Erhard Bogusław Karol Albert (1883-1939) Syn Zygmunta Fryderyka Leonarda (14), urodzony w Szamotułach 17 VI 1883 roku 112, zmarł w Bobowicku 26 XII 1939 roku 113 ; ślub w Kurzig (Kursko?) 16 VIII 1923 roku z Ottonie Kalckreuth, córką Wilhelma i Klary 103 SSL, LB Policko (ewangelickie); chrzest 2 VI 1849; chrzestni: Leonard v. Kalckreuth, pani Dorota v. Dziembowska z domu Jüngel, panna Henrieta v. Kalckreuth. 104 USC Międzyrzecz-wieś zgony 196/1915. 105 Genealogisches Handbuch der Adels (dalej: GHA),1980, s. 66. 106 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 107 SSL, LB Policko (ewangelickie), chrzest 24 V 1850; chrzestni: Antoni Rudolf v. Panwitz, panna Maria v. Kalckreuth. 108 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 109 SSL, LB Policko (ewangelickie), chrzest 31 V 1858; chrzestni: August v. Gromadziński, Artur v. Kalckreuth, Berta v. Wedel, Matylda v. Oppen. 110 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 111 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 112 APP, USC Szamotuły, urodzenia 83/1883. 113 USC Międzyrzecz-wieś, zgony 23/1939.

316 Piotr Maciej Dziembowski Aleksandry Kalckreuth; urodzoną w Muchocinie 24 V 1901 roku, zmarłą w Kirchheim koło Teck 19 VI 1974 roku 114 (powtórnie zamężną z Heinrichem Bruchhausen w Bobowicku 1 VII 1942, urodzonym w Niesen 27 III 1906, zmarłym w niewoli w ZSRR 14 VII 1945 115 ). Dzieci: Zygmunt Karol Friedrich Gernot, Christian Conrad Aleksander Wilhelm, Adelheid Ottonie Dorota Valeska i Bogusław Albert Leonhard Herwig. Asesor rejencyjny w Binteln, porucznik rezerwy 10 pułku ułanów 116. 18. Leonhard Zygmunt Władysław Ernst Christian (1885-1946) Syn Zygmunta Fryderyka Leonarda (14), urodzony w Szamotułach 6 III 1885 roku 117, zmarł w Geesthacht koło Hamburga 20 III 1946 roku; ślub w Lottin (Lotyń?) 12 V 1923 roku z Ruth v. Hertzberg, córką Ernsta i Ewy Busse, urodzoną w Lottin12 I 1888 roku; zmarłą w Lübeck 2 VI 1960 roku 118. Porucznik grenadierów konnych w Bydgoszczy 119 ; bezdzietni. 114 GHA, s. 66. 115 USC Międzyrzecz-wieś, małżeństwa 11/1942; GHA, s. 66. 116 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian... 117 APP, USC Szamotuły, urodzenia 26/1885. 118 GHA, s. 67. 119 S. K a r w o w s k i, Dziembowscy herbu Pomian...