Lista tematów do części ustnej egzaminu maturalnego z języka polskiego 2014 r. w POSM II st. im. F. Chopina w Krakowie Literatura 1. Obrzędy i obyczaje ludowe w literaturze - omów sposoby ich przedstawiania i funkcje w wybranych utworach. 2. Idealiści i marzyciele w literaturze polskiej. Scharakteryzuj sposoby kreowania takich bohaterów w utworach 3. Różne obrazy przyrody w literaturze. Przedstaw sposoby ich kreowania i funkcje w wybranych utworach. 4. Groteska jako sposób wyrażania w literaturze tragiczności świata. Omów na przykładach wybranych utworów. 5. Twarze pod maską. Odwołując się do wybranych przykładów, przedstaw i omów, jaką rolę pełni w literaturze kostium mitologiczny i historyczny. 6. Poeta jako twórca własnego - oryginalnego świata i języka. Omów zagadnienie na wybranym przykładzie literackim. 7. Dom rodzinny jako miejsce istotne dla kształtowania osobowości i systemu wartości człowieka. Przeanalizuj pozytywne i negatywne, Twoim zdaniem, przykłady, jakie przekazała nam literatura. 8. Polska i Polacy w krzywym zwierciadle rodzimej literatury satyrycznej. Omów problem na wybranych przykładach z 9. Na podstawie wybranych przykładów literatury polskiej i obcej przedstaw funkcjonowanie motywu samotności bohatera. 10. Człowiek postawiony w obliczu trudnych i niejednoznacznych wyborów moralnych. Omów temat na podstawie literatury polskiej i obcej 11. Władza - sposoby jej osiągania i sprawowania. Przedstaw i omów zagadnienie na wybranych przykładach literackich. 12. Wizerunek Boga chrześcijańskiego w literaturze Omów funkcjonowanie motywu, odwołując się do wybranych przykładów 13. Wędrowiec, tułacz i pielgrzym. Omów funkcjonowanie tego motywu w literaturze na przykładzie utworów z 14. Bunt i walka bohatera jako sposób wyrażania niezgody na zasady rządzące światem. Przedstaw i omów funkcjonowanie motywu w różnych utworach literackich. 15. Kraków w literaturze Przedstaw zagadnienie, wskazując na podobieństwa i różnice w literackiej kreacji miasta. 16. Wpływ miłości na życie człowieka. Omów problem, analizując wybrane utwory literackie 1
17. Starość - młodość: dwa światy, opozycja, wzajemne dopełnianie się. Omów problem relacji pokoleń przedstawiony przez pisarzy 18. Taniec jako znaczący element fabuły. Przedstaw i omów funkcjonowanie tego motywu w różnych dziełach literackich. 19. Od dramatu antycznego po dramat współczesny. Ukaż na trzech wybranych przykładach rozwój i przemiany zachodzące w tym rodzaju literackim. 20. Omów konwencję fantastyki i jej rolę w literaturze 21. Motyw cierpienia w literaturze. Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady z literatury. 22. Artysta jako bohater literacki. Przedstaw i omów funkcjonowanie tego motywu w literaturze 23. Kot jako bohater literacki. Przedstaw i omów funkcjonowanie tego motywu w literaturze 24. Inni to także my. Omów różne sposoby funkcjonowania motywu obcości w literaturze. 25. Podróż bohatera jako droga do odkrycia siebie i świata. Omów różne sposoby funkcjonowania motywu podróży w literaturze. 26. Utwory i twórcy na pograniczu epok. Omów rolę tekstów przełomowych w literaturze. 27. Przemiana głównego bohatera i jej wpływ na osobowość postaci. Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady z literatury. 28. Miasto jako przestrzeń znacząca. Omów funkcję motywu miasta w literaturze 29. Zinterpretuj słowa A. Asnyka Każda epoka ma swe własne cele na podstawie wybranej literatury dwóch epok. 30. Omów rolę motywów balu, biesiady, wesela w utworach literackich 31. Wyklęci w literaturze. Przedstaw, omów ich rolę i sposób funkcjonowania. 32. Portret człowieka w poezji wojennej - omów temat na podstawie wybranych utworów. 33. Salony, kawiarnie, sklepy, dworce jako literackie miejsca akcji omów ich rolę na konkretnych 34. Paradoksy patriotyzmu - przedstaw i omów zagadnienie na podstawie wybranych przykładów literackich. 35. Omów funkcjonowanie motywu wojownika w literaturze na 36. Mitologia nordycka i germańska w literaturze omów jej rolę i funkcjonowanie na wybranych 37. Rola symbolu i kontekstu w literaturze. Omów problem na 38. Obraz świata szlacheckiego w literaturze. Omów sposoby przedstawienia i rolę w wybranych utworach. 2
39. Indywidualista w zetknięciu ze światem. Omów funkcjonowanie motywu w wybranych utworach literackich. 40. Poszukiwanie tożsamości przez bohaterów literackich omów zagadnienie na wybranych przykładach z 41. Rola baśni i legend w literaturze fantasy. Omów zagadnienie, odwołując się do różnych przykładów literackich. Związki literatury z innymi dziedzinami sztuki 1. Funkcje brzydoty w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Przeanalizuj wybrane dzieła. 2. Różne oblicza rewolucji w literaturze i innych sztukach (malarstwie, filmie). Analiza porównawcza dzieł. 3. Zrywy narodowe i ich odbicie w polskiej sztuce (literaturze, malarstwie, muzyce). Przeanalizuj problem na 4. Wizerunek cierpiącego rodzica. Zanalizuj i porównaj obrazy w literaturze i sztuce 5. Sposób kreowania postaci historycznych w literaturze i sztuce polskiej. Dokonaj analizy wybranych przykładów. 6. Pejzaż impresjonistyczny w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie na 7. Zaprezentuj funkcjonowanie motywu końca świata w wybranych dziełach z literatury i sztuki 8. Kreowanie polskich mitów narodowych w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie na podstawie 9. Filmy jako interpretacje dzieł literackich. Omów zagadnienie na 10. Związki poezji z muzyką. Przeanalizuj temat na wybranych przykładach z 11. Pejzaż jako temat literatury i malarstwa. Omów na wybranych przykładach, w jaki sposób obrazowali przyrodę pisarze i malarze 12. Kreacja kobiety w literaturze i sztuce. Przedstaw i omów zmiany wizerunku na wybranych trzech przykładach z 13. Motyw ikaryjski w sztuce (literaturze, malarstwie, filmie). Omów temat, wykorzystując wybrane przykłady. 14. Wpływ muzyki na literaturę. Przedstaw i omów na wybranych przykładach z 15. Odwołując się do przykładów z literatury, malarstwa i filmu, przedstaw i omów funkcjonowanie motywu tańca. 16. Anioł w literaturze i sztuce. Przedstaw i omów funkcjonowanie motywu na wybranych przykładach z 3
17. Rola instrumentów muzycznych jako motywu w literaturze i sztuce różnych epok - omów na 18. Symboliczne znaczenie kolorów. Omów rolę barw na wybranych przykładach z literatury, malarstwa i filmu. 19. Mit agrarny w literaturze i sztuce. Przedstaw i omów funkcjonowanie motywu na wybranych przykładach z 20. Literacki i filmowy obraz Holokaustu. Omów na podstawie wybranych dzieł, porównaj i oceń, który z nich lepiej trafia do odbiorcy. 21. Szkoła, nauczyciele, uczniowie w literaturze i filmie. Dokonaj analizy porównawczej 22. Podróżopisarstwo romantyków a współczesne kino drogi. Dokonaj analizy porównawczej. 23. Porównaj różne ujęcia motywu śmierci w literaturze i malarstwie - na podstawie wybranych przykładów. 24. Noc jako motyw literacki, plastyczny i muzyczny. Porównaj funkcjonowanie motywu nokturnu na 25. Motyw szatana w literaturze i sztuce Omów temat, odwołując się do wybranych dzieł. 26. Przedstaw sprawę Katynia w literaturze i sztuce na konkretnych 27. Motyw dziecka w literaturze i sztuce. Omów temat, odwołując się do 28. Zaprezentuj i omów adaptacje tekstów literackich w muzyce na konkretnych 29. Przedstaw funkcjonowanie motywu teatru i lalki w literaturze i sztuce, odwołując się do 30. Koncepcja Teatru Ogromnego w twórczości Wagnera i Wyspiańskiego omów zjawisko na 31. Omów na przykładach rolę grozy w literaturze i sztuce. 32. Outsider w literaturze i filmie omów i porównaj te portrety na konkretnych 33. Anioły, demony, potwory i inne istoty fantastyczne w literaturze i sztuce omów ich rolę i sposób funkcjonowania. 34. Zaprezentuj na konkretnych przykładach związki literatury i sztuki z innymi dziedzinami, naukami ścisłymi (np. medycyną, farmacją, biologią, matematyką, geografią, architekturą, archeologią) 35. Książka jako motyw w literaturze i sztuce omów rolę i znaczenie tego motywu na konkretnych 36. Omów wpływ konkretnych teorii psychologicznych na wybranych twórców literatury, malarstwa, filmu na 4
37. Literacka, teatralna i filmowa wizja raju omów i porównaj te wyobrażenia, powołując się na wybrane przykłady. 38. Omów symbolikę wody i ognia w literaturze i sztuce na wybranych 39. Sport w literaturze i sztuce - omów funkcję i sposoby przedstawiania tego motywu na 40. Rola magii i języka magicznego w literaturze i filmie - omów na podstawie wybranych przykładów. 41. Człowiek i jego odmienne stany świadomości - omów temat na podstawie wybranych przykładów z literatury i sztuki. Język 1. Język Twoich rówieśników - scharakteryzuj na podstawie analizy zgromadzonego materiału językowego. 2. Scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich. Uwzględnij cechy ujawniające ich przynależność środowiskową i charakter. 3. Wpływ haseł reklamowych na język Twojego pokolenia. Omów zjawisko na podstawie analizy zgromadzonego materiału językowego. 4. Zapożyczenia w języku współczesnej prasy. Omów przykłady, zwracając uwagę na ich przydatność i poprawność. 5. Stylizacja archaiczna w literaturze. Omów jej funkcje na 6. Reklamowe gry z prawdą". Omów zjawisko manipulacji językowej na podstawie analizy zgromadzonego materiału. 7. Jak współczesny język poetycki wyraża uczucia? Omów zagadnienie, analizując teksty wybranych poetów. 8. Neologizmy w języku wybitnych twórców. Przedstaw i omów ich funkcje na przykładzie analizy języka jednego, wybranego poety lub pisarza. 9. Język w służbie ideologii. Przedstaw i omów zjawisko wykorzystania środków językowych w tekstach propagandowych. 10. Język zawodowy muzyków. Omów zagadnienie analizując zebrany materiał językowy. 11. Zanalizuj język i formę felietonu na konkretnych przykładach z 5