Opublikowano na Miasto Gliwice (https://um.gliwice.pl) Źródłowy URL: https://um.gliwice.pl/miasto/zdrowie-i-pomoc-spoleczna/pomocspoleczna/pomoc-osobom-doznajacym-przemocy-w-rodzinie Pomoc osobom doznającym przemocy w rodzinie O PRZEMOCY W RODZINIE: Rodzina jest najważniejszym środowiskiem w życiu człowieka, kształtującym osobowość, system wartości, poglądy i styl życia. Ważną rolę w prawidłowo funkcjonującej rodzinie odgrywają wzajemne relacje pomiędzy rodzicami, oparte na miłości i zrozumieniu. W przypadku dezorganizacji rodzina nie jest w stanie realizować podstawowych zadań, role wewnątrzrodzinne ulegają zaburzeniu, łamane są reguły, a zachowania poszczególnych członków rodziny stają się coraz bardziej niezgodne z normami prawnymi i moralnymi oraz oczekiwaniami społecznymi. Przemoc domowa może być zarówno skutkiem, jak i przyczyną dysfunkcji w rodzinie. Należy ją zaklasyfikować do kategorii zachowań negatywnych o dużej szkodliwości społecznej. Przemocą w rodzinie określane jest każde zachowanie skierowane wobec osoby bliskiej, którego celem jest utrzymanie nad nią kontroli i władzy. Przemoc w rodzinie to zamierzone, wykorzystujące przewagę sił działanie przeciwko członkowi rodziny naruszające jego godność oraz podstawowe prawa i wolności, powodujące cierpienie i szkody [U. Nowakowska, Przemoc kobiet w rodzinie, Warszawa 2008, s. 21]. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.) definiuje przemoc w rodzinie jako jednorazowe lub powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.
Przemoc prowadzi do poważnych naruszeń norm moralnych i prawnych, tragicznych skutków psychologicznych, a w skrajnych przypadkach do poważnych okaleczeń czy zabójstw [H.D. Sasal, Przewodnik do procedury interwencji wobec przemocy w rodzinie, Warszawa 2005, s. 16 19]. Wokół przemocy narosło wiele mitów. Jednym z nich jest przekonanie, że jest to zjawisko marginalne, występujące wyłącznie w patologicznych środowiskach. Tymczasem według danych statystycznych przemoc w rodzinie jest zjawiskiem powszechnym i stanowi poważny problem społeczny. Znęcanie się nad rodziną jest najczęściej popełnianym przestępstwem w Polsce, zaraz po przestępstwach przeciwko mieniu i życiu [L. Tomaszewska, Przemoc wobec kobiet w rodzinie-niezbędnik prokuratora, Warszawa 2007, s. 36 37]. Przemoc doznawana ze strony najbliższej osoby jest doświadczeniem traumatycznym, okaleczającym psychikę. Przemoc w rodzinie przybiera różne formy: od przemocy fizycznej, przez przemoc seksualną i psychiczną, po przemoc ekonomiczną. Przemoc w rodzinie rzadko jest incydentem jednorazowym. Zazwyczaj ma ona charakter długotrwały i cykliczny. Rodzaje przemocy w rodzinie: 1. Przemoc fizyczna jej celem jest zadanie ofierze bólu fizycznego, uszkodzenie jej ciała, pogorszenie jej zdrowia lub pozbawienie ją życia. 2. Przemoc seksualna to zachowanie zmuszające ofiarę do podjęcia niechcianych zachowań seksualnych lub zdeprecjonowania jej seksualności. 3. Przemoc psychiczna to zachowanie, którego celem jest umniejszanie poczucia własnej wartości ofiary, wzbudzanie w niej strachu. 4. Przemoc ekonomiczna to każde zachowanie, którego celem jest ekonomiczne uzależnienie ofiary od sprawcy. 5. Zaniedbanie to nie zaspakajanie podstawowych potrzeb fizycznych i emocjonalnych. Przemoc jest przestępstwem ściganym z różnych artykułów Kodeksu karnego. Artykuł 207 Kodeksu karnego stanowi: 1. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny i fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. 2. Jeżeli czyn określony w 1 połączony jest ze stosowaniem szczególnego okrucieństwa, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat.
3. Jeżeli następstwem czynu określonego w 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 2 do 12 lat. Przemoc w rodzinie ma tragiczne konsekwencje. Prowadzi nie tylko do uszkodzeń ciała ofiary, ale także do zaburzeń emocjonalnych oraz zaburzeń psychicznych w sposobie, w jaki postrzega ona sama siebie, sprawcę oraz innych ludzi. Osobom doznającym przemocy w rodzinie pomocy udzielają n./wym. podmioty: Zespół Interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie przy Ośrodku Interwencji Kryzysowej w Gliwicach, ul. Sikorskiego 134, Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Gliwicach, ul. Sikorskiego 134, tel. 32 335-53-40, 32 335-53-59, 510-230-115, e -mail: oik_gliwice@tlen.pl [1], Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Gliwicach, ul. Warszawska 35a, tel. 32 231-05-69, e -mail: pppum-gliwice@oświata.org.pl [2], Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gliwicach, ul. Zwycięstwa 21, tel. 32 239-12-95, 32 239-12-59, e -mail: glowacka_a@um.gliwice.pl [3], Punkt Konsultacyjny dla osób uzależnionych i członków rodzin prowadzony przez Miejski Zarząd Usług Komunalnych w Gliwicach, ul. Okopowa 6, tel. 32 335-04-93, 32 335-04-94, e -mail: diw@mzuk.pl [4], Komenda Miejska Policji w Gliwicach, ul. Powstańców Warszawy 10-12, tel. 32 336-92-00, 32 336-92-44, e -mail: komendant@gliwice.ka.policja.gov.pl [5], Komisariat I Policji w Gliwicach, 44-100 Gliwice, ul. Kościelna 2, tel. 32 336-94-01, e -mail: kp1@gliwice.ka.policja.gov.pl [6], Komisariat II Policji w Gliwicach w Gliwicach, ul. Warszawska 35 c, tel. 32 239-02-00, e -mail: kp2@gliwice.ka.policja.gov.pl [7], Komisariat III Policji w Gliwicach, 44-100 Gliwice, ul. Akademicka 14, tel. 32 239-03-00, e -mail: kp3@gliwice.ka.policja.gov.pl [8], Komisariat IV Policji w Gliwicach, 44-109 Gliwice, ul. Strzelców Bytomskich 22, tel. 32 300-82-50, e -mail: kp4@gliwice.ka.policja.gov.pl [9], Komisariat V Policji w Gliwicach, 44-103 Gliwice, ul. Wawelska 2, tel. 32 239-03-50, e -mail: kp5@gliwice.ka.policja.gov.pl [10], Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych Urzędu Miejskiego w Gliwicach, ul. Zwycięstwa 21, tel. 32 239-12-59, e -mail: zd@um.gliwice.pl [11], ostrega_b@um.gliwice.pl [12], Ośrodek Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem w Gliwicach, ul. Jagiellońska 19a, tel. 518-135-318, e -mail: pokrzywdzeni@cme.org.pl [13], podmioty lecznicze - wykaz przygotowany przez Śląski Oddział Wojewódzkiego Narodowego Fundusz Zdrowia zawierający informacje na temat placówek medycznych w Gliwicach posiadających podpisane kontrakty
na świadczenie usług medycznych [14] ZESPÓŁ INTERDYSCYPLINARNY DS. PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE: Zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005r. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.) w dniu 28.04.2011 r. Zarządzeniem nr PM 555/11 Prezydenta Miasta Gliwice został powołany Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Zespół Interdyscyplinarny to grupa profesjonalistów, których celem jest rozwiązywanie problemu przemocy w konkretnych rodzinach. W skład Zespołu Interdyscyplinarnego wchodzą przedstawiciele: policji, prokuratury, sądu, Ośrodka Pomocy Społecznej, Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Centrum Zdrowia Psychicznego i Leczenia Uzależnień, służby zdrowia, oświaty, placówki opiekuńczo-wychowawczej, organizacji pozarządowej. Przewodniczącą Zespołu Interdyscyplinarnego jest p. Jadwiga Konopka Chełmińska psycholog pracujący w Ośrodku Interwencji Kryzysowej, Zastępcą Przewodniczącej jest p. Elżbieta Jakucewicz Kowaluk - Kierownik Ośrodka Interwencji Kryzysowej. Zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie do zadań Zespołu Interdyscyplinarnego należy między innymi: diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie, podejmowanie działań w środowisku zagrożonym przemocą w rodzinie mających na celu przeciwdziałanie temu zjawisku, inicjowanie interwencji w środowisku dotkniętym przemocą w rodzinie, inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc w rodzinie, rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym. Praca Zespołu Interdyscyplinarnego opiera się na metodzie dynamicznego współdziałania instytucji i organizacji, które z mocy prawa lub inicjatywy własnej podejmują prace na rzecz profilaktyki przemocy w rodzinie, pomocy na rzecz osób doznających przemocy oraz reedukacji społecznej osób stosujących przemoc. Metoda ta to współtworzenie komplementarnego planu pomocy przez pracowników służb społecznych, instytucji i organizacji oraz jego realizacja w formule zespołowej.
W celu rozwiązywania problemów związanych z wystąpieniem przemocy w rodzinie Zespół Interdyscyplinarny tworzy grupy robocze, do zadań których w szczególności należy: opracowanie i realizacja planu pomocy w indywidualnych przypadkach wystąpienia przemocy w rodzinie, monitorowanie sytuacji rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz rodzin zagrożonych występowaniem przemocy, dokumentowanie działań podejmowanych wobec rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz efektów tych działań. ADRESACI PRAC ZESPOŁU: Adresatami prac podejmowanych przez członków Zespołu Interdyscyplinarnego są mieszkańcy Miasta Gliwice, w szczególności: rodziny, w których stosowana jest przemoc wobec dziecka/dzieci, współmałżonka bądź rodzica/rodziców, rodziny, w których używane są narkotyki, nadużywany jest alkohol, rodziny, w których dzieci są zaniedbywane, rodziny, w których występują konflikty pomiędzy rodzicami a dzieckiem/dziećmi, rodziny z grupy ryzyka stosowania przemocy, szczególnie wobec małoletnich. OŚRODEK INTERWENCJI KRYZYSOWEJ W GLIWICACH: Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Gliwicach jest placówką czynną całą dobę. Zapewnia pomoc osobom dotkniętym przemocą w postaci: wsparcia, porady, terapii i schronienia. Przy OIK znajduje się Hostel, który całodobowo udziela tymczasowego schronienia. Hostel przeznaczony jest przede wszystkim dla kobiet z dziećmi, których dotyka problem przemocy w rodzinie bądź znajdują się w innej sytuacji kryzysowej, czasowo uniemożliwiającej pobyt w środowisku rodzinnym. PODMIOTY LECZNICZE Bardzo często lekarz jest osobą, która jako pierwsza dowiaduje się o przemocy w rodzinie. Pacjenci zgłaszają się do lekarzy z różnymi dolegliwościami, które mogą świadczyć o doznawaniu przemocy w rodzinie. Zgodnie z prawem osoby doznające przemocy ze strony najbliższych mogą oczekiwać pomocy między innymi w gabinecie lekarskim. Nowelizacja ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005r. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.) włączyła do systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, poza policją i pomocą społeczną, także ochronę zdrowia. W sytuacji podejrzenia przemocy w rodzinie lekarz ma obowiązek wszcząć procedurę Niebieskie Karty, której celem jest ustalenie, czy w danym przypadku faktycznie dochodzi do stosowania
przemocy w rodzinie oraz opracowanie i realizację planu pomocy. Lekarze mają także obowiązek wykonać bezpłatne badanie w celu ustalenia przyczyn i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie oraz bezpłatnie wydać zaświadczenie lekarskie. Zaświadczenie lekarskie może wydać lekarz każdej specjalizacji, nie tylko biegły z zakresu medycyny sądowej, jak to jest w przypadku obdukcji. Linki: [1] mailto:oik_gliwice@tlen.pl [2] mailto:pppum-gliwice@oświata.org.pl [3] mailto:glowacka_a@um.gliwice.pl [4] mailto:diw@mzuk.pl [5] mailto:komendant@gliwice.ka.policja.gov.pl [6] mailto:kp1@gliwice.ka.policja.gov.pl [7] mailto:kp2@gliwice.ka.policja.gov.pl [8] mailto:kp3@gliwice.ka.policja.gov.pl [9] mailto:kp4@gliwice.ka.policja.gov.pl [10] mailto:kp5@gliwice.ka.policja.gov.pl [11] mailto:zd@um.gliwice.pl [12] mailto:ostrega_b@um.gliwice.pl [13] mailto:pokrzywdzeni@cme.org.pl [14] http://www.nfzkatowice.pl/?a=gdzie_sie_leczyc&k0=01b_gdzie_sie_leczyc