Informacja dotycząca działalności Gminnego Ośrodka Kultury w Oleś nie z/s w Zalipiu Za rok 2013 Do najważniejszych zadań Gminnego Ośrodka Kultury woleśnie Z/S w Zalipiu należy: *Ochrona i kultywowanie wartości kulturowych środowiska, głównie poprzez kontynuację tradycji malowanek zalipiańskich, organizowanie i wspieranie amatorskiego ruchu artystycznego, opiekę nad twórcami ludowymi *Wyzwalanie aktywności kulturalnej środowiska *Dokumentowanie zjawisk kulturowych ludzi kultury gminy Olesno *Promowanie ludzi kultury, amatorskiego ruchu artystycznego i twórczości ludowej "Wdrażanie dzieci i młodzieży do aktywnego uczestnictwa w kulturze *Promowanie Zalipia w kraju i zagranicą oraz w ośrodkach masowego przekazu *Tworzenie źródeł finansowania kultury stanowiących wsparcie działalności merytorycznej Zadania realizowane są między innymi poprzez organizowanie konkursów: *W dniach 31.05.-02.06.2013 r. odbył się na Powiślu Dąbrowskim 50 Jubileuszowy Konkurs "Malowana Chata", którego organizatorem był Dom Malarek w Zalipiu imuzeum Okręgowe w Tarnowie. Koszty organizacji Konkursu zostały pokryte ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Województwa Małopolskiego i Muzeum Okręgowego w Tarnowie. Farby dla malarek dostarczyła bezpłatnie firma IMEX i Gminny Ośrodek Kultury w Olesnie Z/S w Zalipiu. W Konkursie udział wzięło 88 osób (w tym 12 dzieci i młodzieży) z 11 miejscowości Powiśla Dąbrowskiego: Bolesław, Gorzyce, Dąbrówka Gorzycka, Kłyż, Kuzie, Niwki,Olesno, Otfinów, Pilcza Żelichowska, Świebodzin, Zalipie oraz 5 właścicieli obiektów w Zalipiu, które zostały ozdobione na ich zlecenie. Komisja Konkursowa po dokonaniu objazdu w dniach 31.05.-01.06.2013 r. i obejrzeniu zgłoszonych do Konkursu domów postanowiła zgodnie z regulaminem przyznać nagrody w cżterech kategoriach: 1. za malatury nowe, wykonane specjalnie na tegoroczny konkurs 2. za malatury zachowane z poprzednich lat, odnowione i prezentujące wysokie walory artystyczne 3. za popieranie sztuki ludowej 4. za malatury wykonane przez dzieci i młodzież,wszyscy uczestnicy otrzymali nagrody pieniężne. Ponadto Komisja przyznała nagrodę dla Domu Malarek im. Felicji Curyłowej za aktywizowanie 'środowiska miejscowego, popieranie twórczości ludowej oraz wykonanie przez zespół pracownic Domu Malarek malatur na kilku obiektach w Zalipiu na zlecenie ich właścicieli. Komisja 50 Konkursu "Malowana Chata" wyraziła duże uznanie dla organizatorów tego znakomitego przedsięwzięcia. Na podkreślenie zasługuje prowadzona przez Dom Malarek i Muzeum Okręgowe w Tarnowie wielomiesięczna akcja promocyjna Konkursu. Dzięki bezpośrednim kontaktom organizatorów z twórcami do konkursu przystąpiło 88 osób. _ Prowadzone przez doświadczone malarki zajęcia warsztatowe z dziećmi i młodzieżą (w Domu Malarek i w szkołach) zaowocowały udziałem dzieci uczestniczących w konkursie "Malowana Chata". 1
Popularna w kraju i za granicą "malowana wieś" - Zalipie jest faktem, lecz zdaniem Komisji Zalipie nie może być widziane jako skansen z przełomu XIX i XX wieku. Należy dostrzec przemiany gospodarcze i kulturowe na wsiach Powiśla Dąbrowskiego. Są one nieuniknione i konieczne w okresie przemian cywilizacyjnych, dużej roii mediów i zwiększonych kontaktów mieszkańców z innymi krajami Europy i Świata. <., Przemiany kulturowe wsi, wyrażające się min. nowoczesnym wyglądem zabudowań (coraz mniejszą ilością zagród drewnianych) nie powodują odejścia od tradycji malowania. Zauważa sięjednak zmianę funkcji zdobniczych, gdyż malowanie coraz częściej traktowane jest jako źródło przeżyć estetycznych, radości tworzenia, uzewnętrznienia swych umiejętności i przywiązania do tradycji. Stanowi też dla twórców formę identyfikacji kulturowej, wzmocnienia poczucia. więzi lokalnej i dumy ze swej umiejętności. Dla twórców naj starszego pokolenia, zwłaszcza dla osób samotnych malowanie jest terapią. W tym roku po raz pierwszy w historii konkursu "Malowana Chata" uczestniczką była mieszkanka JaponiiJunko Murakami, która wcześniej brała udział w tygodniowym kursie dotyczącym zalipiańskiej sztuki ludowej. POdnadzorem pracownic Domu Malarek poznała technikę i zasady zdobnictwa, nabyła umiejętności malowania zalipiańskich motywów kwiatowych. Otrzymała specjalne wyróżnienie Komisji Konkursowej. Komisja zachęca do kontynuacji tego konkursu, spełniającego tak wiele celów kulturowych, promocyjnych, edukacyjnych, społecznych, mimo przemian cywilizacyjnych (a może właśnie ze względu na te przemiany).dla wielu twórców ludowych Powiśla Dąbrowskiego, w tym także dla młodego pokolenia malowanie kwiatów jest ważną formą czynnego uczestnictwa w kulturze. 1.06.2013 r. - z okazji 50 -lecia Konkursu "Malowana Chata" GOK przygotował dla wszystkich malarek uroczystą kolację,na którą zostały zaproszone malarki biorące udział w konkursie jak i malarki- emerytki. Podczas spotkania przewodniczący Jury promował broszurę pt. "Konkurs - Malowana Chata" wydaną specjalnie na okolicmość jubileuszu. Spotkanie uświetnił zespół lokalny "Czarne Koty". Na zakończenia 50 Jubileuszowego Konkursu odbył się uroczysty "Zalipiański festyn", w programie wystąpili: '. zespół "Promyki Krakowa",który uświetnił uroczystą Msze Świętą w intencji malarek zespół "Alfiki" z autorskim programem dla dzieci tarnowski Chór Gos.PL zespół cygański "Kałe Jakha" zespół "Art Event Band" *GWIAZDA WIECZORU: Kabaret KaLaMasz z aktorami serialu "Ranczo" *Zabawa taneczna - grał zespół muzyczny "Gabi Band" oraz imprezy towarzyszące: *"Festiwal Smaków" - kiermasz kulinarny "'wystawa rękodzieła ludowego i artystycznego *wyroby z wikliny Józefa Zięciny *atrakcje dla dzieci *stoiska gastronomiczne Sponsorami Finału Konkursu byli: *Okręgowa Stacja Kontroli Pojazdów - Marian Szajor *Zakład Wyrobów Betoniarskich "Bruk-Bet" w Niecieczy *Firma "Sękpol"z Gręboszowa - Jan Kowal *Bank Spółdzielczy Dąbrowa Tarnowska, - Partnerem przedsięwzięcia było Starostwo Powiatowe w Dąbrowie Tarnowskiej."Zalipianski festyn" został współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach działania 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju dla małych projektów.
*Wokresie Świąt Wielkanocy GOK zorganizował XVII Konkurs na Pisankę Ludową i Plastykę Obrzędową związaną z okresem Wielkanocy. W konkursie udział wzięło 193 osoby z 4 Szkół Podstawowych (Zalipie, Olesno, Pi1cza Żelichowska, Dąbrówki Breńskie oraz Gimnazjum Publicznego woleśnie.) *Gminny Ośrodek Kultury w Oleśnie był organizatorem XIX Gminnego Konkursu Ozdób Choinkowych i Plastyki związanej z okresem Bożego Narodzenia. W konkursie wzięło udział 131 osób z 5 Szkół Podstawowych i Gimnazjum Publicznego w Oleśnie, dwie klasy "O": z Pi1czy Żelichowskiej i Dąbrówek Breńskich oraz Świetlica przy Szkole Podstawowej w Oleśnie. Nagrody dla uczestników konkursów \Tv postaci słodyczy ufundował GOK *W okresie Świąt Wielkanocy GOK organizuje zajęcia warsztatowe p.n "Pisanki i palmy wielkanocne" dla dzieci i młodzieży. Podczas tych zajęć uczestnicy pod nadzorem malarek wykonują palmy wielkanocne (z materiałów wcześniej przygotowanych przez pracownice), malują pisanki. Łącznie takich grup było 25 (920 dzieci z przedszkoli i szkół m.in. z miejscowości Kraków, Tarnów, Bochnia, Dębica, Połaniec, Busko-Zdrój, Dąbrowa Tarnowska, Opatowiec, Łazany, Szczurowa, Zabierzow, Skrzynka, Wierzchosławice, Radgoszcz. *17.03.2013 r.- w Galerii Dębickiej pracownice i Domu Malarek (Wanda Chlastawa, Helena Lelek i Krystyna Chlastawa) prowadziły warsztaty plastyczne związane z tematyką wielkanocną. Uczestnicy samodzielnie ozdabiali pisanki wielkanocne w zalipiańskie motywy kwiatowe oraz własnoręcznie wykonali palmę wielkanocną. Dodatkowo warsztatom towarzyszyła wystawa rękodzieła artystycznego. Systematycznie pracownice Domu Malarek prowadzą też zajęcia warsztatowe wśród dzieci i młodzieży w celu rozwijania umiejętności malowania kwiatów: * "Ozdoby Bożonarodzeniowe w kwiatach Zalipia "-w ramach tych warsztatów uczestnicy poznają tradycyjne techniki wykonywania ozdób choinkowych: -ozdabiają bombki choinkowe i papierowe aniołki barwnymi girlandami kwiatowymi -zapoznają się z dawną techniką stosowania prasowanej słomy. Podczas wyklejania zalipiańskich motywów uczestnicy posługują się tym materiałem w oparciu o własny pomysł lub gotowy wzór (np. gwiazdkę) * "Tradycja a nowoczesność" -uczestnicy zapoznają się z historią zdobnictwa zagród w barwne motywy kwiatowe, malują na papierze i ceramice. Cel zajęć: -ochrona i kultywowanie wartości kulturowych Zalipia, zwiększenie jego atrakcyjności jako zjawiska etnograficznego i turystycznego -wzmacnianie poczucia tożsamości regionalnej -rozwijanie zdolności manualnych Na takie zajęcia przyjeżdżali uczniowie z różnych szkół i przedszkoli, między innymi z: Zakliczyna,Limanowej, Krakowa, Tamowa, Zakopanego, Rzeszowa, Woli Mędrzechowskiej, Kielc, Brzeska, Niepołomic Takich grup było 36 (760 osób). Bardzo ważnym zadaniem Domu Malarek jest obsługa ruchu turystycznego: udzielanie informacji turystom przybywającym do Zalipia, jak również oprowadzanie grup szlakiem "malowanych zagród". W Domu Malarek turyści mogą oglądać stałą ekspozycję dotyczącą historii malowania motywów kwiatowych, wystawę fotograficzną 50 Konkursu "Malowana Chata"," a także zakupić pamiątki, które malowane są przez pracownice GOK. W okresie turystycznym tj, od maja do połowy września Dom Malarek w Zalipiu czynny jest od godz. 8:00 do godz. 18:00, a także w soboty i niedziele od godz. 11:00 do godz. 18:00. 3
I I - W 2013 r. Dom Malarek odwiedziło około 12.000 osób w tym około 3000 turystów z zagranicy [liczono na podstawie wpisów do Księgi Pamiątkowej] Najwięcej turystów zagranicznych było z: Włoch, Francji, Brazylii, Japonii, Izraela. Były także grupy zorganizowane przez biura podróży takie jak: E-Travel, Vengo, M-tour, Promenada, Wild Poland Tours, Stay Poland, Arnber Voyages, Furnel Travel International, Ponadto w ciągu całego roku Dom Malarek współpracuje z biurem podróży.poland Tour" z Warszawy dzięki któremu regularnie organizowane są warsztaty kulinarne dla turystów zagranicznych. W tym roku takich grup było 17, (125 osób) goście przyjeżdżali m.in. z Brazylii, Argentyny, Hiszpanii, Chile, Meksyku *12.01.2013 r. i 19.01.2013 r. -w Domu Malarek odbyła się zabawa noworoczna dla pracowników instytucji i zakładów działających na terenie Gminy Olesno. Pracownice Domu Malarek przygotowały poczęstunek dla uczestników, a do tańca przygrywał zespół muzyczny "Retro" i.brothers" z Mielca. *26.01.2013 r. -w Domu Malarek odbyło się spotkanie opłatkowe dla zasłużonych strażaków, z terenu gminy Olesno, GOK był współorganizatorem tej uroczystości. *8.03.2013 r. - Dom Malarek w Zalipiu był współorganizatorem uroczystego spotkania z okazji Dnia Kobiet, które odbyło się w świetlicy Urzędu Gminy w Oleśnie. Uwieńczeniem wieczoru, był koncert pt. "Naprawdę jaka jesteś nie wie nikt..." w wykonaniu Piotra Kity, finalisty programu "Must be the musie". Koncert dedykowany był wszystkim paniom z okazji ich święta. 12.03.2013 r. -"Zolipskie pirogi" znalazły się wśród kolejnych sześciu tradycyjnych, małopolskich produktów. Tym samym dołączyły do Listy Produktów Tradycyjnych prowadzonej przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Rada ds. Produktów pod przewodnictwem wicemarszałka Wojciecha Kozaka pozytywnie oceniając wniosek złożony przez Panią Dyrektor. Tym samym sprawiła iż Zalipie można identyfikować nie tylko z barwnymi kwiatami ale i pierogami, które stały się lokalnym skarbem kulinarnym. Przepis na "Zolipsl(ie1fto-gi~alazł ---------się również wśród 50 przepisów kulinarnych naszego regionu, w książce pt. "Pamiętnik kulinarny Ponic:IZiai~Bfa-została-wydan-a w ramach projektu współpracy "Festiwal Smaków". Na okładce książki znalazł się motyw inspirowany twórczością z Zalipia. 05-08.04 2013r.- w Kielcach odbyły się V Międzynarodowe Targi Turystyki Wiejskiej i Agroturystyki AGROTRAVEL2013. Wzorem lat poprzednich do udziału w targach zaproszone zostały Lokalne Grupy Działania z terenu województwa świętokrzyskiego. Podczas targów główne stoisko LGD "Perły Ponidzia" było reprezentowana przez Dom Malarek w Zali piu. Wanda Chlastawa, Helena Lelek, Krystyna Chlastawa, Anna Owca, Ewelina Sokołowska prezentowały barwne, tradycyjne "zalipiańskie" motywy kwiatowe, mające jedyny w swoim rodzaju smak plastyczny sprawiły; że stoisko miało wyjątkowy i niepowtarzalny klimat. Dzbanki, misy, młynki do pieprzu, drewniane łyżki, dzwonki, wszystkie zdobione ręcznym malowaniem robiły wrażenie na każdym odwiedzającym miejsce targów, pokazując zarazem jego atrakcyjność i niepowtarzalność. 18.05.2013 r. - przedstawicielka Domu Malarek Helena Lelek na IV Dni Bejsc, wśród wielu twórców ludowych prezentowała zalipiańską sztukę ludową, która przyciągała swoimi barwami wzrok wielu zwiedzających. 8.06.2013 r.- malarki z Domu Malarek;Wadnda Chlastawa i Krystyna Chlastawa prezentowały zalipiańskie stoisko w Kielcach na Placu Artystów podczas imprezy plenerowej pn. "Baw się z nami LGD - ami", gdzie reprezentowały Lokalną Grupę Działania "Perły Ponidzia".. - 7-9.06.3013 r.- delegacja z powiśla dąbrowskiego gościła na Festiwalu Tańca XVIII Dzielnicy Miasta Budapeszt. Powiat dąbrowski reprezentowały między innymi Zalipianki; Anna Kaczówka, Sylwia Chlastawa, Joanna Wnęk, które w regionalnych strojach prezentowały stoisko z wyrobami ręcznie zdobionymi w ornamenty kwiatowe. Stoisko cieszyło się dużym zainteresowaniem zarówno uczestników festiwalu jak i innych wystawców. 4
5-7.07.2013 r. - cztery malarki; Zofia Janeczek, Beata Gryz, Helena Lelek i Wanda Chlastawa podczas XVII Międzynarodowego Festiwalu Folklorystycznego u podnóża zamku w Miszkolcu na Węgrzech zaprezentowały bogate stoisko z malowaną ceramiką i drewnem. Pod okiem doświadczonych malarek przechodnie mogli własnoręcznie namalować zalipiasńskie motywy kwiatowe zarówno na papierze jak i na glinianych naczyniach. 1.08.2013 r. - malarki z Domu Malarek; Helena Lelek i Wanda Chlastawa prezentowały zalipiańskie stoisko w Sielcu Kolonii podczas tamtejszego "Święta marchewki " 1.10.3013 r. - przy współpracy Domu Malarek została zorganizowana XXIII Międzynarodowa Galicyjska Jesień Literacka. Wieczór uświetnili znamienici poeci i pisarze oraz Zespół Ostatnia Wieczerza w Karczmie Przeznaczonej do Rozbiórki. Tegoroczne spotkanie zachowane zostało w kimacie polskiej wsi, wraz ze wszystkimi jej skarbami i pięknymi zwyczajami. Odpowiedni wystrój i tradycyjne wiejskie potrawy uświetniły spotkanie, na które licznie przybyli zaproszeni goście. 5.10.2013 r. -do Domu Malarek zawitali uczestnicy projektu "Szlak kulinarny Ponidzia i Powiśla", którzy w Ciągu trzech dni odwiedzili 2 województwa, 3 powiaty i 14 gmin byli to min. dziennikarze, przedstawiciele biur turystycznych i przewodnicy. Przedsięwzięcie, którego koordynatorem była Buska LGD "Słoneczny Lider" było doskonałą okazją do szerokiej promocji m.in. kulinarnych walorów naszego powiatu w tym.zalipskich Pirogów".Podczas wycieczki po Szlaku Kulinarnym dziennikarze zorganizowali konkurs, w którym Zalipie w kategorii: Magiczne Miejsce zdobyło pierwsze miejsce. Spotkanie swoim koncertem uświetnił Piotr Kita. Goście licznie uczestniczyli w warsztatach plastycznych.zalipiańskie malowanki" 19.10.2013 r. -Biuro Wystaw Artystycznych w Tarnowie zorganizowało wystawę dotyczącą fenomenu Zalipia pn. "Róża jest różą", która odnosiła malarstwo z Zalipia do sztuki współczesnej. W ramach wystawy odbyły się tez rodzinne warsztaty plastyczne, którym przewodniczyły pracownice Domu Malarek; Wanda Chlastawa i Helena Lelek. Uczestnicy mogli spróbować własnych sił w ozdabianiu przedmiotów drewnianych w kolorowe wzory zalipiańskie. 24.11.2013 r.- do Zalipia ponownie zawitała ekipa TVN -u z programem "Ugotowani". Jedna z uczestniczek programu, mieszkanka Tarnowa, na terenie ogrodu Domu Malarek nagrała fragment programu. 30.11.2013 r. - ekipa telewizyjna programu "Dzień Dobry TVN" gościła w Zalipiu. Z Domu Malarek na. żywo Bartosz Jędrzejak zapowiadał pogodę. W trakcie prognozy malarki z Domu Malarek; Ewelina Sokołowska, Bemadetalśupiec, Maria Pikul i Katarzyna Górczak, w regionalnych strojach zaprezentowały technikę zdobienia bombek choinkowych w zalipiańskie motywy kwiatowe. 7.12.2013 r. - stoisko z malowanymi wyrobami z ceramiki i drewna malarki z Domu Malarek; Wanda Chlastawa i Krystyna Chlastawa, zaprezentowały w Teatrze im. Ludwika Solskiego w Tarnowie podczas Festiwalu i Targów Ekonomii Społecznej pn. "Ekonomia Społeczna z tradycją" zorganizowanym przez Stowarzyszenie Dobrej Nadziei w Krakowie. Przedstawicielki Domu Malarek przeprowadziły też warsztaty dzięki, którym powstało wspólne dzieło - obraz składający się z,,kwiatów fantazji"nama1owanych przez uczestników warsztatów utrzymanych w tradycji zalipiańskiej. 30.12.2013 r. - przy współpracy z Biurem podroży "Promenada" tradycyjnie GOK zorganizował dla grupy Francuzów warsztaty kulinarne i poczęstunek połączony z przedstawieniem przygotowanym przez Dom Malarek, w wykonaniu grupy kolędniczej z Zalipia. Uczestnicy wzorem lat poprzednich wyjechali oczarowani Zalipiem i atmosferą panującą w Domu Malarek. 5
Gminny Ośrodek Kultury woleśnie zjs w Zalipiu regularnie korzysta z funduszy unijnych realizi., różnego rodzaju projekty, w 2013 r były to: Organizacja zatrudnienia subsydiowanego i staży zawodowych dla osób bezrobotnych w ramach projektu "Konserwator - program aktywizacji zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia" dzięki któremu zostało zatrudnionych osiem osób. W ramach tego programu zostały wykonane m. in. następujące prace: *Bieżące utrzymanie czystości w budynku Domu Malarek *Utrzymanie porządku i czystości wokół budynku Domu Malarek *Pomoc przy konserwacji malatur ściennych m.in. na remizie strażackiej i innych budynkach użyteczności publicznej "Pomoc przy organizowaniu imprez m. in. "Malowana Chata" *Obsługa ruchu turystycznego (sprzedawanie pamiątek, udzielanie informacji, pomoc w prowadzeniu zajęć warsztatowych pomoc przy malowaniu przedmiotów dekoracyjnych i pamiątek, robienie kwiatów z bibuły) Zagospodarowanie terenu wokół budynku Domu Malarek w Zalipiu w ramach działania 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju dla małych projektów. W ramach realizacji projektu zostały wykonane następujące prace: *ułożenie 105 m2 kostki brukowej tj: chodnika, trzech zatoczek pod ławki i zatoczki pod rowery *ułożenie 33 mb palisady wokół rabatek kwiatowych, na których będą rosły rośliny najczęściej sadzone w tradycyjnych, przydomowych ogródkach *wykonanie i zamontowanie ławek dla mieszkańców i przybywających do Zalipia turystów. Trzy ławki w kształcie łuku o długości. 3.5 m oraz jedna ławka prosta o długości 4,5 m wykonane z bloczków ogrodowych.'. *ułożenie 27 m2 deski tarasowej w i wokół istniejącej altanki ogrodowej, która jest zdobiona kolorowymi, zalipiańskimi motywami kwiatowymi gdzie odpoczywają zarówno turyści jak i mieszkańcy, zwłaszcza młodzież *ułożenie krawężnika na łączeniu pasa zieleni z istniejącym, asfaltowym placem przed budynkiem *wymiana instalacji elektrycznej oświetlenia zewnętrznego i wymiana na nowe trzech lamp oświetlenia terenu *wykonanie i zamontowanie 3 sztuki pergoli ogrodowych przy których zostaną posadzone rośliny pnące. PROMOCJA ZALIPIA 2013: * "Gazeta Krakowska" *"Żyjmy Ewangelią * "Powiśle dabrowskie" * "Temi" *Radio RDN Małopolska * Program śniadaniowy "Dzień dobry TVN" * Program "Ugotowani" W 2013 r. Dom Malarek wypracował dochód w kwocie 146.462 zł brutto na którą składały się: *ceramika, drewno, wynajem: 71.534,12 + 23% Vat *warsztat y kulinarne, degustacja potraw regionalnych, bilety wstępu: 30.922,23 + 8% Vat *album, kolorowanki: 6.157,19 + 5% Vat *zajęcia plastyczne, sprzedaż zwolniona: 18.614,00 i DYR KTOR Gminnego Gmi'~a;n~d~a~ w s n ie k:k~i,",r;:~~ffh;;~~~;.;;,:~;,~4~~ ':ro.d~a Kultury o ł'y.. "::'~ c ~" wc.. " '..-,, ~.....,:; _.".. ~~)-8~~~i.~:j~j i:sd';'2~~259 Wanda~ hlastawa / 6