Wytyczne Techniczne ZDW w Katwicach jak spsób wdrżenia nrm eurpejskich i mżliwści ich wykrzystania na drgach samrządwych WT BT ZDW Katwice Ewa Wilk 1
Nrmy wyrbu zharmnizwane dtyczące mieszanek mineraln-asfaltwych 1. PN-EN 13108-1 Mieszanki mineraln-asfaltwe Wymagania - Część 1: Betn asfaltwy 2. PN-EN 13108-2 Mieszanki mineraln-asfaltwe Wymagania - Część 2: Betn asfaltwy d bardz cienkich warstw 3. PN-EN 13108-3 Mieszanki mineraln-asfaltwe Wymagania - Część 3: Bardz miękki betn asfaltwy 4. PN-EN 13108-4 Mieszanki mineraln-asfaltwe Wymagania - Część 4: Mieszanka HRA 5. PN-EN 13108-5 Mieszanki mineraln-asfaltwe Wymagania - Część 5: Mieszanka SMA 6. PN-EN 13108-6 Mieszanki mineraln-asfaltwe Wymagania - Część 6: Asfalt lany 7. PN-EN 13108-7 Mieszanki mineraln-asfaltwe Wymagania - Część 7: Asfalt prwaty 2
Nrmy niezharmnizwane i nrmy wspmagające dtyczące mm-a: 1. PN-EN 13108-8 Mieszanki mineraln-asfaltwe Wymagania - Część 8: Destrukt asfaltwy 2. PN-EN 13108-20 Mieszanki mineraln-asfaltwe Wymagania - Część 20: Badanie typu 3. PN-EN 13108-21 Mieszanki mineraln-asfaltwe Wymagania - Część 21: Zakładwa kntrla prdukcji 4. Nrmy badawcze z serii PN-EN 12697-x 3
Nrmy zharmnizwane dtyczące składników mieszanek mineraln-asfaltwych 1. PN-EN 13043:2004 Kruszywa d mieszanek bitumicznych i pwierzchniwych utrwaleń stswanych na drgach, ltniskach i innych pwierzchniach przeznacznych d ruchu 2. PN-EN 12591:2010 Asfalty i prdukty asfaltwe. Wymagania dla asfaltów drgwych 3. PN-EN 13808:2010 Asfalty i lepiszcza asfaltwe. Zasady klasyfikacji katinwych emulsji asfaltwych 4. PN-EN 14023:2011 Asfalty i lepiszcza asfaltwe. Zasady klasyfikacji asfaltów mdyfikwanych plimerami 4
Mieszanki mineraln-asfaltwe. Pwiązanie nrm. 5
6
WT BT jest jedynym w Plsce dkumentem precyzującym wymagania wbec przygtwania składu mieszanki mineraln asfaltwej w labratrium i spsbu prezentwania badania typu. Obwiązuje bie strny Kntraktu d mmentu przetargu aż d dbiru budwy. 7
8
WT BT cel pwstania: Ułatwienie Inspektrm Nadzru ZDW rzwiązanie prblemów z akceptwaniem badań typu Obiektywizacja spsbu ceny i akceptacji badania typu Ułatwienie ptencjalnym Wyknawcm przygtwanie d startu w przetargu (jednznaczne zapisy dtyczące wymaganych dkumentów) Stwrzenie czytelnych i przejrzystych zapisów dtyczących relacji Zamawiający Wyknawca w zakresie technlgii Uściślenie nieczytelnych zapisów nrmwych 9
pprzez Specyfikacja równych szans Uregulwanie terminu wdrażania nwelizacji nrm eurpejskich ( Na wdrżenie najnwszeg datwania nrmy przyjmuje się kres 6 miesięcy ). Wprwadzenie wymgu dknywania ceny zgdnści wyrbu wg systemu 2+ Ujednlicenie metd prjektwania badań typu, jakie mgą być przedstawine (wg nrm PN-EN 13108-x) metda empiryczna Dprecyzwanie wymagań, jakie ma spełniać badanie typu (zgdnść z nrmami badań, spsób bliczeń parametrów, kmpletnść danych). Wartści liczbwe zbadanych właściwści muszą być zapisane w frmacie, dkładnści i jednstkach zgdnych z dpwiednią metdą badawczą wg Plskiej Nrmy
Wprwadzenie elektrniczneg frmularza kntrlneg badania typu, wypełnianeg przez Wyknawcę (lub prducenta mma),będąceg wyciągiem z badania typu Wprwadzenie instrukcji kndycjnwania krótkterminweg mma przy walidacji labratryjnej Wprwadzenie wzrów pzwalających na teretyczne znaczenie zawartści asfaltu nierzpuszczalneg (na bazie przepisów niemieckich TP-Asphalt StB) Wprwadzenie wzrów na bliczanie VMA i VFB uwzględniających prwatść kruszywa Wprwadzenie wzrów na bliczanie gęstści kruszyw q a i q rd. Dpuszczn jak miardajne d dbirów wyniki wyknywane na ptrzeby ZKP 11
Sprawdzenie badania typu: Stwrzenie jednliteg systemu zapisu infrmacji parametrach składników i finalnej mieszance mineraln asfaltwej Umżliwienie łatwej kntrli zgdnści danych i pwiązań między parametrami pprzez prwadzenie check listy ułatwiającej sprawdzenie kmpletnści badania typu Wyeliminwanie prblemu niezgdnych z nrmami eurpejskimi badań typu wydrukwanych z prgramów kmputerwych d prjektwania mma Wprwadzenie wymgu załączania wydruków z aparatury badawczej c daje pewnść, że badanie typu jest przygtwane zgdnie z wymaganiami WT ZDW Katwice Uprządkwanie terminlgii i metd badań (Jednznaczne kreślenie symbli B, S Bmin ) 12
Sprawzdanie z badania typu pwinn zawierać następujące infrmacje: a) Ogólne: numer identyfikacyjny BT/recepty (identyfikacja wszystkich strn) numer nrmy wyrbu (datwany) raz numer dkumentu dniesienia WT ZDW nazwa i adres prducenta mieszanki mineraln-asfaltwej. (bwiązkw przy walidacji prdukcji) data wydania BT infrmacja kt pracwał i autryzwał BT kreślenie typu mieszanki zestawienie załączników d BT. rdzaj walidacji (labratryjna lub prdukcji) dla mieszanek z użyciem asfaltu mdyfikwaneg minimalna i maksymalna temperatura prdukcji infrmacja przeznaczeniu mma - kntrakt, budwa. (Infrmacja ta mże znajdwać się w ddzielnym piśmie) 13
b) Infrmacje składnikach: WT BT ZDW Katwice każdy wymiar kruszywa - pchdzenie i rdzaj. Należy pdać uziarnienie i gęstść a i rd (f dla wypełniaczy) kruszyw użytych d badań. jeżeli stswany jest granulat asfaltwy należy pdać pchdzenie (warstwa, drga itp.), uziarnienie mieszanki mineralnej w granulacie (D, U), zawartść asfaltu rzpuszczalneg. Gęstść mieszanki mineralnej z granulatu należy znaczyć p wyekstrahwaniu asfaltu. Kruszyw należy pdzielić na części 0,063/4 mm i 4/D. Oznaczenie należy wyknać zgdnie z PN-EN 1097-6 i bliczyć średnią ważną dla q a i q rd. lepiszcze typ i rdzaj. D asfaltów mdyfikwanych ddatkw należy pdać źródł (pchdzenie). Należy pdać penetrację lub temperaturę mięknienia lepiszcza użyteg d badań Ddatki - źródł i rdzaj, deklaracja pzytywnym zastswaniu lub badania ptwierdzające ich przydatnść 14
c) Mieszanka mineraln-asfaltwa raz mieszanka mineralna: skład % mieszanki mineraln-asfaltwej pdany jak wejściwy skład (walidacja labratryjna) i/lub wyjściwy skład (w wypadku walidacji prdukcji) skład % mieszanki mineralnej przy walidacji labratryjnej. Wyniki wszystkich właściwści mma i mm wskazanych w dpwiednim WT ZDW przy zaprjektwanej zawartści asfaltu z pdaniem symbli i dpwiednich jednstek zgdnych z statnim datwaniem nrmy. krzywa uziarnienia mieszanki mineralnej prezentwana jak przesiew przez klejne sita (dkładnść pdawania wyniku) % zawartść asfaltu zadzwaneg 15
zawartść asfaltu całkwiteg B w stsunku d mma zawartść asfaltu nierzpuszczalneg B nier zawartść asfaltu rzpuszczalneg S zawartść wlnej przestrzeni w mma (jak dane źródłwe należy pdać gęstść q mv i gęstść bjętściwą q b ) prcentwa ilść ddatków z pdaniem spsbu dzwania (w stsunku d asfaltu lub mma) metda, energia i temperatura zagęszczania próbek 16
d) Załączniki WT BT ZDW Katwice Oznakwanie CE lub badania Typu lub rzeczenie jakści kruszyw i lepiszcza sprawzdania z badań wszystkich właściwści składników mma wymaganych w WT ZDW Katwice: gęstści kruszyw w wdzie, gęstść wypełniacza gęstść mieszanki mineraln-asfaltwej w wdzie, gęstść bjętściwa mieszanki mineraln-asfaltwej, zawartść wlnej przestrzeni w mma 17
zawartść wlnej przestrzeni w mm wypełnienie wlnej przestrzeni asfaltem uziarnienie pdane jak przesiew każdeg kruszywa użyteg d badań. penetrację lub temp. mięknienia lepiszcza użyteg d badań badanie dprnści na wdę i mróz (ITSR) kpie wydruków siły przeliczne na ITS z aparatu d rzciągania pśrednieg. badania dprnści na defrmacje trwałe (WTS AIR i PRD AIR ) kpie wydruków z aparatu d kleinwania (jeżeli badanie wymagane) badanie pwinwactwa pmiędzy asfaltem a kruszywem (w każdym przypadku) badanie spływnści (gdy wymagane) 18
Dziękuję za uwagę! ewa.wilk@tpaqi.cm 19