1 Etiopia trekking, zwiedzanie, 19 dni Termin: 20 listopada 8 grudnia 2010 Etiopia to jedyny kraj w Afryce, poza Egiptem, z tak bogatą historią. Zapierające dech w piersiach krajobrazy i majestatyczne góry, egzotyczna flora i fauna, często moŝliwa do podziwiania tylko w Etiopii. Do tego niezwykła, nieprawdopodobnie róŝnorodna kultura, niemal niezmieniona od wieków. Etiopia nazywana bywa wyspą czarnego chrześcijaństwa, otoczoną morzem islamu. To tu, w etiopskim Aksum, przechowywana jest legendarna Arka Przymierza, czyli tablice, które MojŜesz otrzymał od Boga. Trzeba w to wierzyć, bo poza wyznaczanym na całe Ŝycie straŝnikiem nikt jej nie moŝe zobaczyć. RównieŜ w Etiopii w Hadar archeolodzy odnaleźli kości Lucy, czyli naszej pra... pra... prababci. MoŜna je oglądać w Muzeum Narodowym w stolicy Etiopii Addis Abebie. Wyprawy i wycieczki organizowane przez nas do Etiopii wiodą przez wszystkie te miejsca. Dzień 1: 20.11.2010 Addis Abeba Przylot do Addis Abeby na lotnisko międzynarodowe Bole, transfer do hotelu. Wycieczka City Tour. Muzeum Narodowe, gdzie znajduje się liczący 3,6 miliona lat szkielet Lucy naszego pra pra pra przodka, Muzeum Archeologiczne, katedra św. Trójcy. Uniwersytet w dawnym pałacu cesarza Haile Selassie. Addis Abeba (Addis Ababa) stolica Afryki Addis Abeba, co w języku amharskim oznacza Nowy Kwiat, jest czysto afrykańskim miastem. W odróŝnieniu od większości innych stolic na tym kontynencie jej załoŝenie, wzrost i rozwój nie mają korzeni w czasach kolonialnych. Ufundowana została w roku 1896 przez Imperatora Menelika II. Addis Abeba to ostatnia sukcesorka Abisyńskiego Imperium mającego swoje początki w przedchrześcijańskim Axum. Z powodu czysto afrykańskiego charakteru i wspaniałej tradycji Etiopia i jej miasto stołeczne stały się powodem dumy dla ruchu pan-afrykańskiego. Patrząc na rzecz bardziej prozaicznie Addis Abeba nazywana jest największą wsią Afryki i co tu ukrywać jest to prawda. Addis Abeba to miasto wielkie, chaotyczne i głośne. Jest w nim kilka muzeów, w tym Narodowe ze szkieletem naszej pra.. pra.. babki Lucy, kilka dobrych restauracji serwujących lokalne dania i proponujących występy folklorystyczne. MoŜna odwiedzić słynne Merkato, czyli największy w Afryce Wschodniej targ pod gołym niebem, kupić charakterystyczne etiopskie krzyŝyki i doskonałą, świeŝo paloną kawę. Bo to właśnie Etiopia jest ojczyzną tego napoju. Tradycyjna ceremonia palenia i parzenia kawy to jedna z lokalnych atrakcji którą trzeba koniecznie zaliczyć. Dzień 2: 21.11.2010 Po wczesnym śniadaniu transfer na lotnisko i przelot do Bahir Dar (lot trwa godzinę). Tego samego dnia wycieczka do wodospadów na Nilu Błękitnym (30 km od Bahir Dar). Po południu rejs łodzią po największym etiopskim jeziorze Tana do leŝących na wyspach monastyrów. Nocleg hotelu. Dzień 3: 22.11.2010 Po śniadaniu przejazd do Gonder (180 km) XVII wiecznej stolicy Etiopii. Gonder (lista UNESCO) załoŝył król Fasiledes w 1636 roku, jego pałac zachował się do dziś. To budowla, jakiej nie spotka się w Ŝadnym innym afrykańskim kraju. Po południu zwiedzanie zamku i monastyru Debre Berhan Selassie znanego ze wspaniałych obrazów i fresków, a takŝe łaźni króla Fasiledesa. Wycieczka do wioski czarnych Ŝydów" felaszy. Nocleg w hotelu. Gonder (Gondar) średniowieczna stolica Etiopii Gonder był etiopskim centrum kulturalnym i handlowym przez dwa stulecia. ZałoŜony został przez Cesarza Fasilidasa w 1636. Dziś jest znany ze średniowiecznych zamków wpisanych ma listę światowego dziedzictwa UNESCO. To widok jakiego nikt w Afryce się nie spodziewa. W Europie takie warownie z pewnością by nie wzbudziły większego zainteresowania, tu wydają się jakby z innego świata, wręcz nierzeczywiste.
2 Skąd taki nieafrykański pomysł? Za namową portugalskich misjonarzy Cesarz Fasildas postanowił zbudować godną swego majestatu rezydencję. Jego śladem poszli następcy projektując pełne przepychu budowle. Tylko bardzo poboŝny cesarz Joannis I wolał budować kościoły. Większość środków przeznaczył na budowę świątyń. Szczególnie zachwyca, ozdobiona przepięknymi freskami, świątynia Debra Berhan Selassie. Punktem programu pobytu w Gonder jest zawsze wizyta w wiosce czarnych śydów falachy. Dzień 4: 23.11.2010 Sankaber W porannym chłodzie, oznacza to od 2 do 3 godzin jazdy z Gonder do Debark. Jest to małe miasteczko z rynkiem połoŝone na wysokości 2700 m n.p.m. w pobliŝu granicy Semien Mountains National Park. Budynki o metalowych dachach otaczają jego barwny i tętniący Ŝyciem rynek. Przed wejściem do parku, musimy zarejestrować się w siedzibie parku na obrzeŝach miasta. Tutaj uzbrojony straŝnik według przepisów parku dołączy do nas. Następnie przejazd do Sankaber, gdzie spędzimy noc w obozie. Na niesamowitej trasie przejazdu zobaczymy podnóŝa Góry Semien, niekończące się pola, otwarte pastwiska, na których pasą się konie, liczne samotne drzewa i odległe skalne wzgórza. Wspaniałe widoki na niesamowicie zerodowane podnóŝa góry. MoŜe będziemy mieć takŝe szczęście zobaczyć ptaki drapieŝne i pawiany Gelada. Dzień 5: 24.11.2010 Geech Pierwszy dzień trekkingu. Spotkamy poganiaczy mułów, którzy załadują cały sprzęt trekkingowy na muły. Rozpoczynamy schodzić w dół w Dolinę Michwahtis i zaczniemy wspinaczkę po drugiej stronie, co skróci trasę, aby zobaczyć jeden z najbardziej imponujących zabytków w Górach Semien, gdzie rzeka Jinbar spada w przepaść Geech. Po lewej stronie ziemia wznosi się stromo aŝ do płaskowyŝu, gdzie zobaczymy strome klify, dom pawianów Gelada, kozioroŝce i sępy egipskie. Jest tutaj szlak, na którym na prawdopodobnie spotkamy lokalnych mieszkańców podróŝujących pomiędzy wioskami. Po kilku kilometrów trzeba będzie przekroczyć w bród chłodną Rzekę Jinbar, a następnie wspiąć się po polach jęczmienia aŝ do Wioski Geech (3600 m). Nasze miejsce biwakowe znajduje się powyŝej wsi, w pobliŝu kamiennej chaty straŝników parku. Jako opcja, moŝliwe popołudniowe spacery do punktu widokowego na Kadadit (otwór w skale) ok. 20 minut drogi na północ. Dzień 6: 25.11.2010 Cheneck Dzisiejsza trasa wiedzie wzdłuŝ krawędzi na skarpie, w jednym punkcie schodząc na otwarte trawiaste doliny pokrytych całkowicie 3- i 4-metrej wysokości olbrzymi lobeliami. Przez cały czas krawędź klifu znajduje się po naszej lewej stronie, a piękne widoki na dolinę wciąŝ się zmieniają. Kulminacyjnym punktem naszego trekkingu jest Inatye (4070 m), a następnie kontynuujemy trekking wrzosowiskami na miejsce biwakowe Chenek. Kemping Cheneck oferuje wspaniałe widoki na przeciwną skarpę i szczyt Imetgogo. Dzień 7: 26.11.2010 Ambiquo Aby dotrzeć do miejscowości Ambiquo u podnóŝa Ras Dejen, musimy najpierw wspiąć się powyŝej obozu na Amba Bhawit (4477 m), drugiego pod względem wysokości szczytu w okolicy. Trasa ciągnie się przez malowniczą dolinę z czystym strumieniem i licznymi lobeliami, oferuje wspaniałe widoki na drodze do obozu, gdzie przenocujemy. Po 1,5 godz. spaceru w górę, dotrzemy na grzbiet skalny i punkt widokowy, skąd rozpościera się niesamowity widok na rozległe doliny rzeki Meshawa. Tutaj takŝe po raz pierwszy zobaczymy Ras Dejen (4620 m), najwyŝszy punkt ściany klifów. Następnie zejdziemy dobrze wydeptaną ścieŝką w dół do doliny, gdzie rolnicy korzystają z wołów jako pługów w ten sam sposób, jak ich przodkowie tysiące lat temu. Przekraczamy rzekę Meshawa po zejściu ponad 1000 metrów, następnie podejdziemy stromo do wsi Ambiquo, gdzie będzie nocleg. Dzień 8: 27.11.2010 Wycieczka do Ras Dashen Dziś opcjonalnie o świcie moŝna się wspiąć na najwyŝszy punkt w Etiopii szczyt Ras Daszan. Wspinamy się powoli i równomiernie przez gigantyczne lasy lobelii, mijając mała wioskę Mizma i otwarte pastwiska, gdzie napotkamy pasące się stada bydła i kóz wraz z towarzyszącymi im pasterzami. Wreszcie, po 5-godzinnym podejściu, dojdziemy na stromy i skalisty szczyt. Tutaj odpoczniemy ok. 1 godziny, aby móc podziwiać widoki, które podczas ładnej pogody rozciągają się na północną Etiopię. Następnie będziemy schodzić ok. 3 godzin z powrotem do obozu w Ambiquo.
3 Ras Daszan (Ras Daszen Terara) wygasły wulkan w Etiopii, w górach Semien, na północny wschód od jeziora Tana. NajwyŜszy szczyt WyŜyny Abisyńskiej (4620 m). Jest to jednocześnie czwarty co do wysokości szczyt Afryki. Stoki góry porastają suche lasy iglaste. W górnej części powyŝej 3000 m n.p.m. występuje roślinność wysokogórska, łąki górskie i nagie skały. Główny wierzchołek Ras Daszan (widok z wierzchołka zachodniego) www.wikipedia.pl Dzień 9: 28.11.2010 Cheneck Dziś będzie trekking w dół do Cheneck pośród niesamowitej scenerii. Nocleg w obozie. Dzień 10: 29.11.2010 Gonder Z rana odpoczynek i podziwianie niesamowitych widoków na tereny połoŝone poniŝej obozu. Przejazd do Gonder na nocleg w Hotelu Goha. Dzień 11: 30.11.2010 Gonder Przelot z Gonder do Lalibeli. Zwiedzanie pochodzących z XI wieku, zapierających dech w piersiach, wykutych w skałach kościołów, które zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa kulturalnego UNESCO. To najwaŝniejszy punkt na całej trasie historycznej. Nikt do końca nie wie, jak zostały zbudowane. Legenda mówi, Ŝe król Lalibela zaczął je wznosić z boskiego nakazu, a w pracach pomagali aniołowie. Zakwaterowanie w Hotelu Roha lub podobnym. Lalibela nieznany cud świata Po upadku królestwa Axum w XII wieku królowie dynastii Zagwe przenieśli się do Lalibeli, na południowy wschód od Axum. Zbudowali tu kwitnącą, gęsto zaludnioną stolicę średniowiecznej dynastii. Lalibela, wcześniej znana jako Roha, została tak nazwana od imienia króla Lalibeli pod koniec XII stulecia. Miasto powstało jako Nowa Jerozolima. W tamtych czasach pielgrzymowanie do właściwej Jerozolimy było niemoŝliwe, tereny między nią i Etiopią opanowali muzułmanie. Kościoły Lalibeli nikogo nie pozostawią obojętnym. Te intrygujące budowle zostały w całości wykute w jednolitej bryle czerwonego wulkanicznego tufu. Wydają się być absolutnie nierzeczywiste, stworzone nadludzką mocą. Skalne świątynie moŝna podziwiać w innych miejscach na świecie, ale tylko tu wykuto nie tylko wewnętrzną przestrzeń, ale takŝe fasady i mury zewnętrzne. Kościoły w Lalibel określane są najmniej znanym, ósmym cudem świata i na to określenie w pełni zasługują. Budowle są całkowicie wykute w skale i jednocześnie całkowicie od niej oddzielone. W następnych stuleciach Lalibela stopniowo traciła na znaczeniu i dziś jest niewielką wsią. Dla niewtajemniczonych to miejsce, połoŝone u stóp góry Abuna Yosef jest praktycznie niewidoczne. Dopiero podejście do skalnych świątyń zupełnie blisko pozwala ocenić ich niezwykłość. Największy zachwyt wzbudza wykuty w jednolitej skale kościół św. Jerzego o charakterystycznym kształcie krzyŝa. Król Lalibela przy budowie zatrudnił 40 tysięcy robotników. Architekt który je projektował Sidi Meskel przybył aŝ z dalekich Indii. Legenda głosi, Ŝe robotnicy pracowali w dzień, nocami ich dzieło z podwójną mocą kontynuowały anioły. Dzień 12: 01.12.2010 Addis Abeba Przelot do Addis Abeby zaleŝny od godziny wylotu. Czas na zakupy i poznawanie wieczornych rozrywek, jakie oferuje miasto.
4 Dzień 13: 02.12.2010 Arbaminch Przejazd do Arbaminch przez Hossanaa. Na trasie wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO Stelle Tiya. Spotkania z ludźmi plemion Dorze i Chencha. Dalszy przejazd do Arbaminch. Nocleg w hotelu Bekele Molla lub Swaynes. Dzień 14: 03.12.2010 Jinka Przejazd z Arba Minch przez Konso i Woyito do Jinka. Przejazd przez ziemie ludu Konso, podziwianie barwnych strojów, malowniczych tarasów na polach i drewnianych rzeźb ustawianych na grobach. W dalszej części drogi spotkanie z ludem Woito, Ŝyjącym nad rzeką Woito. Obiad w Woyito i dalsza droga do Jinka. Nocleg na kempingu w Jinka. Dzień 15: 04.12.2010 Plemię Mursi oraz Turmi Przejazd do wsi plemienia Mursi. Kobiety z tego plamienia wkładają w wargi talerzyki. Powrót do Jinka. Po południu przejazd do Turmi. Nocleg na kempingu w Turmi. Dzień 16: 05.12.2010 Targ plemienia Hammer w Dimeka lub Turmi Wizyta na targu plemienia Hammer w Dimeka lub Turmi. Dzień 17: 06.12.2010 Arbaminch Przejazd do Arbaminch. Po drodze wizyty we wsiach plemion Erbore i Konso. Nocleg w hotelu Nocleg w hotelu. Dzień 18: 07.12.2010 Addis Abeba Przejazd do Addis Abeby przez Awassa (500 km po drodze asfaltowej), na trasie wspaniała sceneria jezior Wielkiego Rowu Afrykańskiego Ziway, Abiata i Shala. W Shashemene spotkanie z Rastafarianami przybyłymi z Jamajki. Wieczorem kolacja w lokalnej restauracji. Ostatnia okazja, by skosztować lokalnego menu: kwaśnego placka injera wyrabianego z mąki zboŝa tefu i kitfo tatara z mięsa wołowego z korzennymi przyprawami podawanego na ciepło. W restauracji tańce i pieśni ze wszystkich regionów Etiopii. Transfer na lotnisko i wylot do Europy. Dzień 19: 08.12.2010 Lądowanie w Warszawie. Poszczególne punkty programu mogą ulec zamianie w zaleŝności od warunków pogodowych i dostępności atrakcji. CENA WYNOSI: 9895 PLN + przelot CENA ZAWIERA: transfery z / na lotnisko, transfery podczas programu samochodami 4x4 Toyota Land Cruiser, zakwaterowanie w hotelach i na campingach, wyŝywienie: 3 posiłki dziennie, gotowanie na campingach, sprzęt campingowy, bilety wstępów, opłaty parkowe, lokalnych przewodników, wycieczki statkiem, ubezpieczenie turystyczne SIGNAL IDUNA TRAVEL na całą podróŝ. CENA NIE ZAWIERA: międzynarodowego przelotu do Etiopii, wizy płatnej na lotnisku 20 USD, dopłaty do pokoju 1-osobowego 250 USD, opłaty za kamerowanie zdjęcia obiektów i wnętrz są zazwyczaj bezpłatne, za kamerę kaŝą płacić. Na południu ludzie Ŝądają zapłaty za zdjęcia taksa 2 biry (ok. 80 gr) za zdjęcie,
5 dodatkowych napojów i alkoholi, napiwków, opłaty za telefon, pralnię, wydatków własnych. INFORMACJE DODATKOWE: ETIOPIA (Federalna Demokratyczna Republika Etiopii) Stolica: Addis Abeba Waluta: etiopski birr (ETB), 1 ETB = 100 centów Język urzędowy: amharski Inne języki: angielski oraz miejscowe języki etniczne (oromo, tigrinia) WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE. Obywatele polscy udający się do Etiopii muszą mieć wizę na przyjazd i pobyt. Wiza turystyczna dla polskich obywateli wydawana jest na lotnisku w Addis Abebie. Wiza turystyczna uzyskana na lotnisku jest jednokrotna i waŝna przez 30 dni. W razie potrzeby moŝna ją przedłuŝyć w Immigration Authority przy Churchill Road w Addis Abebie. Procedura jest prosta, a wizę odbiera się następnego dnia. Przy wjeździe wymagany jest co najmniej 6-miesięczny okres waŝności paszportu. Nie ma moŝliwości uzyskania wizy na Ŝadnym przejściu granicznym z krajami sąsiadującymi. Kary za pobyt w kraju bez waŝnej wizy są wysokie, a procedura uzyskania wizy wyjazdowej w tego typu przypadkach jest długa i uciąŝliwa. PRZEPISY CELNE. Wwóz profesjonalnego sprzętu (kamery wideo, aparaty fotograficzne, urządzenia nagrywające oraz broń strzelecka) wymaga zgody ministerstwa kultury i informacji lub urzędu ds. ochrony środowiska. Amatorski sprzęt turystyczny moŝna wwozić bez ograniczeń. Kontrola na lotnisku skrupulatnie prześwietla bagaŝ wyjeŝdŝających. Sprawdzane są zwłaszcza krzyŝe metalowe oraz wyroby ze skóry i kości zwierząt chronionych. Przy wywozie pamiątek o większej wartości oraz dzieł sztuki naleŝy się liczyć z tym, Ŝe celnik kontrolujący bagaŝe moŝe zaŝądać pozostawienia tych przedmiotów na lotnisku przed odprawą w celu sprawdzenia ich wartości. Przedmioty te nie są zwracane. Dlatego najlepiej wcześniej uzyskać zgodę Muzeum Narodowego w Addis Abebie na ich wywóz, zaś na wywóz wyrobów ze skór i kości dzikich zwierząt zgodę urzędu ds. ochrony środowiska. Lokalny sprzedawca z reguły powinien znać powyŝsze procedury. MELDUNEK. Przy pobytach dłuŝszych niŝ 30 dni wymagana jest rejestracja. Meldunku dokonuje się w urzędzie imigracyjnym (wniosek, 2 zdjęcia, opłata skarbowa). UBEZPIECZENIE. Polisy ubezpieczeniowe nie są obowiązkowe. Zaleca się jednak wykupienie polisy w międzynarodowej firmie ubezpieczeniowej, poniewaŝ polskie firmy nie są w Etiopii znane. Polisa powinna obejmować równieŝ koszty ewakuacji drogą powietrzną w szczególnie niebezpiecznych przypadkach zagroŝenia zdrowia i Ŝycia. CHOROBY, SZCZEPIENIA, SŁUśBA ZDROWIA. Zaleca się posiadanie międzynarodowej ksiąŝeczki szczepień z waŝnym szczepieniem przeciw Ŝółtej febrze. Choroba ta występuje na terenach niŝej połoŝonych, a ponadto jest to szczepienie obowiązkowe przy podróŝach z Etiopii do krajów sąsiednich. Zaleca się takŝe dokonanie szczepień przeciw Ŝółtaczce typu A i B, tęŝcowi, tyfusowi, zapaleniu opon mózgowych i wściekliźnie. Na terenach połoŝonych poniŝej 2000 m n.p.m. występuje zagroŝenie malarią. Z uwagi na stosunkowo częste występowanie szczególnie niebezpiecznej odmiany malarii mózgowej naleŝy zachować szczególną ostroŝność na terenach malarycznych i stosować profilaktykę. Ze względu na duŝe zagroŝenie pasoŝytami i bakteriami pokarmowymi, zaleca się spoŝywanie wody butelkowanej, unikanie napojów z lodem oraz częste mycie rąk (koniecznie przed kaŝdym posiłkiem). NaleŜy o tym pamiętać zwłaszcza na prowincji, gdzie warunki higieniczne w hotelach i restauracjach pozostawiają wiele do Ŝyczenia. Posiłki w restauracjach, szczególnie tych często uczęszczanych, zwykle są bezpieczne. NaleŜy unikać spoŝywania surowych jarzyn, zwłaszcza sałaty, w przygodnych restauracjach, a takŝe pamiętać, Ŝe małe restauracje mogą nie mieć urządzeń chłodniczych. Państwowa opieka zdrowotna jest na bardzo niskim poziomie. NaleŜy korzystać z prywatnych klinik. Stosunkowo tani i godny polecenia jest szpital Balcha w Addis Abebie, w którym pracuje personel rosyjski, choć oferowane usługi obejmują jedynie podstawowy zakres. W przypadkach powaŝnych oraz gdy trzeba wykonać specjalistyczne badania, zaleca się klinikę przy Ambasadzie Szwedzkiej. Na prowincji dość często moŝna
6 spotkać ośrodki zdrowia prowadzone przez misjonarzy. Koszt wizyty u lekarza wynosi około 10,00 USD (szpital Balcha) oraz 150,00 USD (Klinika Szwedzka), a doby w klinice prywatnej minimum 50 USD. Warto być zaopatrzonym w podstawowe leki przeciwgorączkowe i regulujące przemianę materii. Ograniczone zagroŝenie trądem, szczególnie w rejonach pozbawionych właściwych warunków sanitarnych. INFORMACJE DLA KIEROWCÓW. W Etiopii obowiązuje ruch prawostronny. Sieć drogowa jest słabo rozwinięta. Poza nielicznymi wyjątkami, w odległości powyŝej 200 km od Addis Abeby szosy są bardzo złe, dlatego zalecane jest poruszanie się samochodem z napędem na cztery koła. Kierowcy etiopscy często jeŝdŝą niebezpiecznie, a ubezpieczenie pojazdu nie jest od nich wymagane. Ruch utrudniają liczni piesi wchodzący na jezdnię w dowolnym miejscu i bez ostrzeŝenia, a takŝe zwierzęta domowe. WypoŜyczalnie samochodów są stosunkowo liczne. Na jazdę po mieście moŝna wypoŝyczyć zwykły samochód osobowy bez kierowcy. Natomiast na wyjazdy poza miasto samochód wypoŝycza się zawsze z kierowcą. Jest to wymóg agencji, a poza tym obecność Etiopczyka ułatwia rozeznanie na nie oznakowanych drogach i porozumiewanie się na prowincji, gdzie języki obce są zwykle nieznane. Orientację w miastach utrudnia brak nazw ulic oraz numeracji domów. Za punkty orientacyjne słuŝą znane lokalnej ludności miejsca, które nic nie mówią nowo przyjezdnym. PODRÓśOWANIE PO KRAJU. Etiopia jest stosunkowo bezpiecznym i przyjaznym dla turystów krajem. Nie ma ograniczeń dla podróŝowania po kraju, poza oznaczonymi terenami wojskowymi i do stanu Ogaden, który jest zamknięty dla turystów ze względu na trwającą tam operację wojsk rządowych przeciwko separatystycznej partyzantce. Ograniczenia nadal obowiązują w 50-kilometrowej strefie granicznej z Erytreą (granica z tym krajem jest zamknięta, a tereny przygraniczne miejscami zaminowane). Z uwagi na niedawny konflikt etniczny, nie zaleca się wyjazdów do stanu Gambella oraz na pustynię Danakilską. Nie zaleca się równieŝ podróŝy do regionów Afar i Oromia. Ze względu na konflikt w Somalii, zdecydowanie odradza się podróŝe na wschodnie i południowo-wschodnie krańce kraju, w pobliŝe granicy z Somalią, a takŝe z Kenią. Przy granicy z Kenią operują przeciwne etiopskiemu rządowi grupy zbrojne, zdarząją się równieŝ napaści rabunkowe. Z tego samego względu naleŝy równieŝ unikać podróŝowania w 50-kilometrowej strefie przygranicznej z Sudanem. PodróŜować poza Addis Abebę naleŝy z przewodnikiem znającym uwarunkowania lokalne. Zaleca się podróŝowanie wyłącznie w ciągu dnia (obecność na drogach ludzi, zwierząt i nieoświetlonych pojazdów, a czasami takŝe nielegalnych barier wznoszonych w celach rabunkowych) i tylko głównymi drogami. Komunikacja międzymiastowa i miejska jest dobrze rozwinięta i stosunkowo tania, choć często niezbyt komfortowa. Dobrą alternatywą dla komunikacji autobusowej jest komunikacja lotnicza. Linie narodowe Ethiopian Airlines, o renomie międzynarodowej, latają regularnie do większych miejscowości w kraju. Nocleg moŝna znaleźć właściwie w kaŝdej miejscowości, choć warunki często mogą być bardzo prymitywne. NaleŜy liczyć się z brakiem bieŝącej wody w toaletach. Warto mieć własny śpiwór i pościel oraz środek owadobójczy. BEZPIECZEŃSTWO. Etiopia jest uwaŝana za kraj stosunkowo bezpieczny. CięŜkie przestępstwa przeciw turystom zdarzają się rzadko. NaleŜy zachować środki ostroŝności w miejscach publicznych (m.in. na największym targu Addis Abeby Merkato czy w dzielnicy Piazza) ze względu na kradzieŝe kieszonkowe. Zdarzają się przypadki oszustw, np. ze strony osób podających się za przewodników, czy kradzieŝe z samochodów w trakcie postoju na światłach drogowych. NaleŜy unikać nocnych spacerów w miastach, zwłaszcza w Addis Abebie. W razie konieczności wskazane jest korzystanie z usług miejscowego, zaufanego przewodnika. Na terenach niezabudowanych lepiej zrezygnować z podróŝy po zmroku na drogach zdarzają się liczne przeszkody (nieoświetlone pojazdy i zwierzęta hodowlane), a samochód moŝe zostać obrabowany. Na sytuację wewnętrzną wpływ mogą mieć wydarzenia w Somalii oraz Ogadenie. Występuje zagroŝenie atakami terrorystycznymi, zwłaszcza w Addis Abebie, moŝliwe są równieŝ protesty lub zamieszki, dlatego naleŝy unikać wszelkich zgromadzeń. Nie naleŝy podejmować publicznych dyskusji na tematy polityczne. RELIGIA, OBYCZAJE. Ludność Etiopii jest bardzo religijna i skrupulatnie przestrzega licznych postów określonych przez Etiopski Kościół Ortodoksyjny. Wchodząc do kościołów etiopskich, naleŝy zdjąć buty. Turyści zwykle obowiązani są do wykupienia biletów wstępu do świątyń, a takŝe do wniesienia opłat za prawo do wykonywania zdjęć. W okresach postu dania mięsne mogą być w restauracjach niedostępne. Dość liczną grupę wyznaniową stanowią teŝ muzułmanie. Umawiając się na spotkania naleŝy wziąć pod uwage fakt, iŝ większość Etiopczyków liczy czas od wschodu do zachodu słońca, co w konsekwencji powoduje 6-godzinną róŝnicę pomiędzy czasem etiopskim a czasem zachodnim (przykładowo godzina 6. zgodnie ze sposobem liczenia czasu w Etiopii moŝe oznaczać 12. godzinę czasu zachodniego).
7 ŚWIĘTA. W Etiopii obowiązują następujące dni wolne od pracy: wszystkie niedziele (soboty są dniami roboczymi), 7 stycznia BoŜe Narodzenie, 19 stycznia Timkat, Tabaski (święto ruchome), 2 marca Rocznica Zwycięstwa pod Adwą, Rocznica Urodzin Proroka Mahometa (święto ruchome), Wielki Piątek (przed Niedzielą Wielkanocną, święto ruchome), 1 maja Międzynarodowe Święto Pracy, 5 maja Dzień Zwycięstwa Patriotów Etiopskich, 28 maja Rocznica Obalenia Dergu, 11 września Nowy Rok, 27 września Meskel (Rocznica Odnalezienia Prawdziwego KrzyŜa), zakończenie ramadanu (święto ruchome). PRZYDATNE INFORMACJE: Urzędy są czynne od poniedziałku do piątku od 8.30 do 12.30 i od 13.30 do 17.00. Sklepy są na ogół czynne bez południowej przerwy, często do późnych godzin wieczornych. Tylko banki uprawnione są do wymiany pieniędzy. Nie ma bankomatów, urządzeń do przyjmowania opłat kartą (poza kilkoma hotelami w Addis Abebie karty Visa). NaleŜy przywieźć dewizy w gotówce (najlepiej USD, ale koniecznie banknoty nie starsze niŝ z 2001 r.) lub czeki podróŝne (travellers-cheques do realizacji w bankach w Addis Abebie). System bankowy jest bardzo słabo rozwinięty. W razie konieczności przekazania pieniędzy z zagranicy moŝna korzystać z biur Western Union (Western Union wypłaca przekazane zza granicy pieniądze tylko w lokalnej walucie). PodróŜując poza Addis Abebą, naleŝy zaopatrzyć się w lokalną walutę, poniewaŝ moŝliwości wymiany dewiz są często ograniczone lub w ogóle ich nie ma. Opłata za noclegi w najlepszych hotelach w Addis Abebie wnoszona jest w birrach, na podstawie zaświadczenia o dokonaniu wymiany waluty. W innych hotelach takie zaświadczenie nie jest potrzebne. Tylko w kilku najlepszych hotelach w Addis Abebie moŝna takŝe płacić kartą kredytową. NaleŜy bezwzględnie przestrzegać zakazu fotografowania niektórych obiektów, a zwłaszcza budynków, w których znajdują się instytucje państwowe, i mostów. Praktykowana jest konfiskata kamer fotograficznych a nawet areszt. Źródło: Poradnik MSZ Polak za granicą http://www.msz.gov.pl/polak,za,granica,2009,25696.html