Omówienie praktycznych problemów pod kątem serwisów i producentów AGD IV Kongres Serwisów AGD

Omówienie praktycznych problemów pod kątem serwisów i producentów AGD IV Kongres Serwisów AGD Mszczonów, 15.09.2016 r.

Tematy wystąpienia Montaż i demontaż sprzętu (zasady i zakres odpowiedzialności, koszty) Usługi pogwarancyjne Używanie produktów domowych do celów pozadomowych Gwarancja i rękojmia na części zamienne (okres odpowiedzialności, sposób rozpatrywania roszczeń) Usługi serwisowe Regres sprzedawcy

MONTAŻ i DEMONTAŻ Regulacje prawne - RĘKOJMIA Odpowiedzialność za wadliwy montaż zakupionego sprzętu (art. 556 1 3 k.c. i art. 560 i 561 k.c.) w tzw. ramach umowy sprzedaży Przykład: Konsument zakupił u sprzedawcy kuchenkę gazową w sklepie wraz z jej wniesieniem i montażem, który został zrobiony nieprawidłowo. Odpowiedzialność za wadliwy montaż (art. 638 1 k.c. i odpowiednio art. 560 i 561 k.c.) w ramach umowy o dzieło Przykład: Konsument zakupił kuchenkę gazową, a następnie znalazł w Internecie fachowca, który ją podłączył za opłatą, lecz nieprawidłowo. Odpowiedzialność za montaż i demontaż wadliwego sprzętu (art. 561 1 k.c) Przykład: Konsument zakupił lodówkę, została ona podłączona i obudowana meblami kuchennymi przez fachowców wybranych przez konsumenta do remontu kuchni. Lodówka uległa awarii i trzeba ją wymontować (nie można usunąć awarii na miejscu, bez demontażu).

Odpowiedzialność za wadliwy montaż zakupionego sprzętu Najważniejsze informacje odpowiedzialność na zasadach rękojmi brak możliwości żądania wymiany rzeczy jest to traktowane jako wada fizyczna rzeczy odpowiedzialność za zamontowanie i uruchomienie błąd językowy identyczne regulacje B2C i B2B (z wyłączeniem uprawnień z art. 560 i 561 k.c.) dwie sytuacje wyróżnione przez ustawodawcę

Odpowiedzialność za wadliwy montaż zakupionego sprzętu 1 sytuacja: Montaż wykonany przez sprzedawcę lub osobę trzecią, za którą sprzedawca ponosi odpowiedzialność nie dotyczy to osób jedynie rekomendowanych przez sprzedawców (to sprzedawca musi być związany umową z montażystą) odpowiedzialność sprzedawcy za działania montażysty niezależne od jego winy

Odpowiedzialność za wadliwy montaż zakupionego sprzętu 2 sytuacja: Montaż wykonany przez kupującego według instrukcji otrzymanej od sprzedawcy jeżeli instrukcja jest niezbędna do prawidłowego korzystania z rzeczy, to musi zostać wydana przez sprzedawcę (art. 546 2 k.c.) obowiązek wydania instrukcji w języku polskim przez sprzedawcę (art. 546 1 5 k.c. + art. 7a ust. 1 ustawy o języku polskim) instrukcja z internetu niedoręczona przez sprzedawcę zagrożenia?

Odpowiedzialność za wadliwy montaż Najważniejsze informacje stosuje się ogólne regulacje umowy o dzieło (umowa rezultatu) art. 627 646 k.c. stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące rękojmi, w tym wybór roszczeń (wymiana, naprawa, obniżenie ceny lub odstąpienie od umowy) czy okres trwania odpowiedzialności (2 lata) wyłączenie odpowiedzialności przyjmującego zamówienie (np. montera), jeżeli wada wynikała z przyczyny tkwiącej w materiale dostarczonym przez zamawiającego (np. wadliwy wąż do gazu dostarczony przez zamawiającego)

Odpowiedzialność za wadliwy montaż Najważniejsze informacje na przyjmującym zamówienie spoczywa obowiązek oceny materiału użytego do wykonania dzieła (np. podłączenia kuchenki gazowej) wiedza i doświadczenie profesjonalisty przy zastrzeżeniach co do materiału przyjmujący zamówienie powinien poinformować o tym zamawiającego i powstrzymać się od wykonania dzieła identyczne regulacje B2C i B2B (z wyłączeniem uprawnień z art. 560 i 561 k.c.) brak roszczenia regresowego przyjmujący zamówienie jest producentem dzieła

Odpowiedzialność za montaż wadliwego sprzętu Najważniejsze informacje konieczny demontaż z uwagi na wadę sprzętu ważne - wadą fizyczną sprzętu jest również wadliwy montaż przy zakupie rzeczy dotyczy sprzętu, którego montaż był niezbędny do korzystania z rzeczy zgodnie z jej przeznaczeniem co do zasady, bez znaczenia jest pierwotny sposób montażu sprzętu (a więc czy nastąpiło to np. zgodnie z instrukcją dostarczoną przez sprzedawcę) oraz podmiot, który tego dokonał, jeżeli stwierdzona wada nie wynikała z wadliwego montażu ograniczenie tylko do wymiany i naprawy a obniżenie ceny? (por. art. 566 1 k.c.) identyczne regulacje dla B2C i B2B, chyba że koszt demontażu i ponownego montażu przewyższa cenę sprzętu

Odpowiedzialność za montaż wadliwego sprzętu Obowiązki i uprawnienia sprzedawcy obowiązek demontażu sprzętu pod warunkiem braku możliwości usunięcia wady na miejscu jeżeli demontaż jest niezbędny do stwierdzenia, czy wada występuje i czy odpowiedzialność za nią ponosi sprzedawca obowiązek ponownego zamontowania sprzętu w przypadku uzasadnionych roszczeń kupującego (obiektywne istnienie wady) w przypadku nieuzasadnionych roszczeń kupującego możliwość odmowy przez sprzedawcę (demontażu i montażu) jeżeli koszt tych czynności przewyższa cenę sprzętu (dotyczy B2B) sposób obliczania ceny sprzętu konsument (przy B2C) ponosi koszty tych czynności w zakresie przewyższającym cenę sprzętu lub może żądać zapłaty (przy wykonaniu zastępczym) kosztów czynności do wysokości ceny sprzętu

Odpowiedzialność za montaż wadliwego sprzętu Obowiązki i uprawnienia kupującego obowiązek udostępnienia sprzętu sprzedawcy w celu demontażu i ponownego zamontowania w przypadku niewykonania obowiązku demontażu i ponownego zamontowania, z uwagi na uchylanie się sprzedawcy od wykonania tego obowiązku możliwość dokonania tych czynności na koszt i niebezpieczeństwo sprzedawcy (wykonanie zastępcze) nie dotyczy to sytuacji, gdy odmowa sprzedawcy wynika z kosztów tych czynności przewyższających ceną sprzętu (relacje B2B) w relacji B2C przy wykonaniu zastępczym - możliwość żądania od sprzedawcy zwrotu tylko kosztów (demontażu i montażu) do wysokości ceny sprzętu [zasada proporcjonalności TSUE C-87-09 i C-65/09 (Weber i Putz)]

MONTAŻ i DEMONTAŻ Regulacje prawne - GWARANCJA zasady odpowiedzialności reguluje oświadczenie gwarancyjne gwaranta duża dowolność gwaranta w ustalaniu sposobu odpowiedzialności za dokonywane demontaże i montaże wynikające ze zgłoszonej wady możliwość ustalenia dodatkowych wymogów, np. uzależnienie ważności gwarancji od prawidłowego montażu przez określone podmioty (z uprawnieniami lub ściśle wskazane przedsiębiorstwo)

Kazus 1 Konsument zgłasza usterkę kuchenki gazowej i żąda jej naprawy. Sprzedawca zgłasza się z tym problemem do producenta, który wysyła swój serwis do klienta. Z dokumentów przedstawionych przez konsumenta wynika, że nie ma on dowodu potwierdzającego podłączenie urządzenia gazowego przez uprawnionego instalatora. - na jakiej podstawie złożono reklamację? - jak odbywał się pierwotny montaż? - z czego wynika wada (czy można ją stwierdzić na miejscu )? - jak powinien zachować się serwis?

Usługi pogwarancyjne obowiązek poinformowania konsumenta przez sprzedawcę najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową o istnieniu i zakresie usług pogwarancyjnych (posprzedażnych) art. 8 pkt 6 oraz art. 12 pkt 14 ustawy o prawach konsumenta czy istnieje obowiązek posiadania i oferowania części zamiennych na sprzedawany sprzęt? brak regulacji prawnych ryzyko związane z brakiem możliwości wykonania obowiązków wynikających z rękojmi (ograniczenie konsumentom możliwości skorzystania z naprawy)

Używanie produktów domowych do celów pozadomowych obowiązki informacyjne sprzedawcy przed zawarciem umowy: udzielenie jasnych, zrozumiałych i niewprowadzających w błąd informacji w języku polskim, wystarczających do prawidłowego i pełnego korzystania z rzeczy (546 1 1 k.c.) case Decathlona wada fizyczna również wtedy, gdy nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia (556 1 1 pkt 3 k.c.) ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.) a moment wystąpienia wady licząc od wydania towaru

Używanie produktów domowych do celów pozadomowych definicja konsumenta: osoba fizyczna dokonująca z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową (art. 22 1 k.c.) w przypadku umów o podwójnym charakterze gdy umowa zawierana jest w celach, które częściowo są związane z działalnością handlową danej osoby, a częściowo nie są z nią związane, a cel handlowy jest do tego stopnia ograniczony, że nie jest dominujący w ogólnym kontekście umowy (motyw 17 Dyrektywy 2011/83/UE) oraz TSUE C-464/01 Gruber

Rękojmia i gwarancja na części zamienne Kazus 2 Konsument zakupił pralkę i po 8 miesiącach przestała działać. W ramach rękojmi sprzedawca naprawił pralkę poprzez wymianę wadliwego modułu pralki. - okres odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi biegnie dalej od dnia wydania rzeczy (czyli pozostało 16 mc ochrony) - brak regulacji wskazujących wprost na rozpoczęcie na nowo ochrony dla wymienionego (w ramach naprawy) elementu składowego sprzętu (gdy ponowna awaria tego elementu = nieskuteczność naprawy?) - a co przy wymianie całej rzeczy na wolny od wad?

Rękojmia i gwarancja na części zamienne Kazus 3 Konsument zakupił pralkę i po 8 miesiącach przestała działać. W ramach gwarancji gwarant naprawił pralkę poprzez wymianę wadliwego modułu pralki. - jeżeli to istotna naprawa = odnowienie terminu gwarancji na całą pralkę (biegnie od nowa) ocena istotności zależy od nakładu pracy niezbędnego do usunięcia wady, a ponadto od rodzaju wady, zwłaszcza od wypływu tej wady na użyteczność rzeczy (SN I CR 63/73) - jeżeli to nieistotna naprawa = termin gwarancji biegnie od nowa tylko w stosunku do wymienionej części (o ile została wymieniona) - w przypadku wymiany rzeczy = jak przy istotnej naprawie - terminy liczy się od zwrotu rzeczy kupującemu (uzyskanie możliwości faktycznego korzystania z rzeczy) - powyższych zasad nie można wyłączyć w postanowieniach gwarancji

Rękojmia i gwarancja na części zamienne Kazus 4 Konsument zakupił w serwisie moduł pralki do swojej pralki. Moduł uległ awarii (prawidłowo zamontowany, wada rzeczywiście wynika z awarii modułu). Konsument rozważa złożenie reklamacji na podstawie rękojmi lub gwarancji. - przez jaki okres serwis odpowiada za sprzedany moduł w ramach rękojmi i gwarancji? - czego może żądać konsument? - kto powinien zdemontować sprzęt i go ponownie zamontować oraz ponieść z tego tytułu koszty?

Rękojmia i gwarancja na części zamienne Kazus 5 Konsument zakupił moduł pralki w serwisie producenta (poprzedni się spalił) i następnie zlecił naprawę pralki swojemu fachowcowi. Okazało się, że to nie moduł był przyczyną usterki pralki (pralka w dalszym ciągu nie działała), a nowy moduł uległ zepsuciu (z uwagi na nadal występującą wadę w pralce). Konsument zwrócił się o naprawę tego modułu do serwisu w oparciu o rękojmię. czy nowy moduł pralki ma wadę fizyczną i jeżeli tak czy serwis za nią odpowiada? czy serwis mógł wiedzieć o przyczynie wady pralki? ustny/pisemny opis konsumenta a fachowa diagnoza

Usługi serwisowe co do zasady umowa mieszana o charakterze umowy o dzieło (umowa rezultatu) kryterium odróżniającym umowę o dzieło od umowy o świadczenie usług jest możliwość poddania umówionego rezultatu (dzieła) sprawdzianowi na istnienie wad fizycznych (SN: IV CKN 152/00; SA w Łodzi: I ACa 745/12) umowa o dzieło stosuje się odpowiednio odpowiedzialność z rękojmi lub gwarancji (o ile została udzielona) wadliwa rzecz to nie materiał potrzebny do wykonania dzieła, lecz rzecz, bez której dzieło nie może być wykonane (SN: V CK 235/04) zastosowanie konstrukcji umowy zlecenia (umowa starannego działania)? okres odpowiedzialności za świadczoną usługę niebędącą umową o dzieło (w sprawach nieuregulowanych stosuje się przepisy dot. umowy zlecenia) przedawnienie na zasadach ogólnych lub art. 751 k.c. (2 lata)

Regres sprzedawcy Kazus 6 Konsument zakupił czajnik elektryczny u sprzedawcy w sklepie internetowym. Czajnik zepsuł się po 18 miesiącach. Sprzedawca zgodnie z żądaniem konsumenta naprawił go (wymienił przepalone elementy) w ramach rękojmi oraz zwrócił koszty dostarczenia rzeczy do sprzedawcy. - do kogo może zwrócić się sprzedawca w celu naprawienia szkody w związku z uznaniem roszczeń konsumenta i zwrotu kosztów dostarczenia rzeczy? - przez jaki okres może wystąpić z żądaniem? - czego sprzedawca może żądać? Ważne! Serwis też może być sprzedawcą (względem konsumenta) gdy oferuje sprzedaż części zamiennych lub innego sprzętu.

Regres sprzedawcy (art. 576 1 576 4 k.c.) szczególna możliwość dochodzenia odpowiedzialności zarezerwowana wyłącznie dla sprzedawców finalnych ma zastosowanie do roszczeń konsumenta uznanych w ramach rękojmi pozostali sprzedawcy => na zasadach ogólnych możliwe roszczenie w stosunku do każdego poprzedniego sprzedawcy w łańcuchu umów (pośrednik, importer, dystrybutor, producent, hurtownik) brak konieczności istnienia dwustronnej umowy z poprzednim sprzedawcą konieczność obiektywnego istnienia wady możliwość dochodzenia roszczeń na innych podstawach (deliktowa, kontraktowa) brak możliwości wyłączenia lub ograniczenia odpowiedzialności wynikającej z regresu

Regres sprzedawcy (art. 576 1 576 4 k.c.) 3 przesłanki odpowiedzialności przy zwykłym regresie: rzecz sprzedana nie miała właściwości, które powinna mieć poprzez działanie lub zaniechanie poprzedniego sprzedawcy (czy obowiązuje zasada na podstawie winy?) szkoda związek przyczynowy sytuacje szczególne: za sporządzenie instrukcji montażu i uruchomienia, która dołączana jest do przedmiotu, a wada powstała na skutek zamontowania lub uruchomienia zgodnie z instrukcją wiedząc o wadzie rzeczy, nie poinformował o tym kupującego (działanie zawinione wiedza o istnieniu wady)

Regres sprzedawcy (art. 576 1 576 4 k.c.) termin przedawnienia 6 miesięcy bieg terminu rozpoczyna się z dniem poniesienia kosztów przez sprzedawcę w wyniku wykonania uprawnień z tytułu rękojmi przez konsumenta, nie później jednak niż w dniu, w którym sprzedawca powinien wykonać swoje obowiązki wobec konsumenta naprawa i wymiana: rozsądny czas/niezwłocznie obniżenie ceny i odstąpienie od umowy: niezwłocznie po otrzymaniu oświadczenia lub w terminie wskazanym w oświadczeniu od dnia poniesienia ostatniego kosztu (np. zwrot pozostałej części szkody w późniejszym terminie) negatywne konsekwencje sporu sądowego z konsumentem oddalenie powództwa sprzedawcy o naprawienie szkody przez poprzedniego sprzedawcę złożenie przez sprzedawcę pozwu do sądu => wstrzymanie biegu przedawnienia czy powoduje to odżycie odpowiedzialności i terminu przedawnienia dla pozostałych sprzedawców? nie może zakończyć się przed upływem sześciu miesięcy od dnia, w którym orzeczenie oddalające powództwo stało się prawomocne co ustawodawca miał na myśli?

Dziękuję za uwagę! Krzysztof Lehmann krzysztof.lehmann@konsumentwsieci.pl