RADAR POLITYCZNY Partie polityczne i ich sympatycy na Facebook u Kwiecień 2016 Raport 4/2016
Spis treści Wprowadzenie...4 Podsumowanie wyników...5 Liczba postów opublikowanych przez partie polityczne...6 Społeczny odbiór treści politycznych...7 Udostępnienia postów partii politycznych...8 Komentarze pod postami partii politycznych...10 Analiza polubień użytkowników Facebooka...13 Kukiz 15...13 Nowoczesna...15 PiS...16 PO...17 PSL...18 Analiza przepływów...19 Top 6 najbardziej lubianych postów...21 Top 6 najczęściej udostępnianych postów...22 Top 6 najpopularniejszych komentarzy...23 O projekcie...24 Autorzy raportu...26 Strona 2 / 26
Strona 3 / 26
Wprowadzenie Partie polityczne i ich sympatycy jest raportem cyklicznym przygotowanym przez zespół badawczy pod kierunkiem dr. Pawła Matuszewskiego i dr Katarzyny Grzybowskiej-Waleckiej we współpracy z BrandON Media Sp. z o.o. Raport obejmuje publicznie dostępne dane pobrane automatycznie z fanpage y ośmiu ogólnopolskich komitetów wyborczych, które uczestniczyły w wyborach parlamentarnych w 2015 r. oraz ich liderów. Wśród nich znalazło się Prawo i Sprawiedliwość z Beatą Szydło, Platforma Obywatelska (brak fanpage a lidera), Nowoczesna z Ryszardem Petru, Kukiz 15 z Pawłem Kukizem, Polskie Stronnictwo Ludowe (brak fanpage a lidera), Partia Korwin z Januszem Korwin-Mikke, SLD wraz Włodzimierzem Czarzastym oraz Partii Razem (brak fanpage a lidera). Szczegółowe analizy obejmują jednak tylko ugrupowania, które znajdują się w Sejmie. W opracowaniu zostały przedstawione najważniejsze trendy z kwietnia 2016 roku. Zaprezentowane dane przedstawiają między innymi liczbę publikowanych postów oraz zakres, w jaki są one lubiane, udostępniane i komentowane. Zespół Radaru Politycznego Sugerowany format cytowania raportu: Matuszewski, P., Grzybowska-Walecka, K., Partie polityczne i ich sympatycy na Facebooku, Raport Radaru Politycznego nr 4/2016, www.radarpolityczny.pl/raporty/4_2016.pdf Strona 4 / 26
Podsumowanie wyników W kwietniu nadal utrzymywała się przewaga partii KORWIN i Kukiz 15 pod względem liczby zamieszczanych postów (powyżej 200). Wyniki pozostałych partii były znacznie niższe: od 98 postów na fanpage u SLD do 24 postów na profilu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Nowoczesna nadal pozostaje liderem pod względem liczby otrzymywanych polubień dla swoich postów. W kwietniu wszystkie pozostałe ugrupowania, parlamentarne jak i te znajdujące się poza parlamentem, odnotowały spadki w liczbie polubień. W przypadku Nowoczesnej, Prawa i Sprawiedliwości oraz Platformy Obywatelskiej spadek ten był najbardziej zauważalny (od 27% do 20%). W stosunku do poprzedniego miesiąca można było zaobserwować znaczący wzrost udostępnień postów Prawa i Sprawiedliwości (o 55%) oraz partii KORWIN (o 26%). Pozostałe partie zanotowały mniej lub bardziej istotne spadki. W kwietniu największą liczbę komentarzy generowały posty Nowoczesnej (mediana komentarzy 191,5) a następnie Prawa i Sprawiedliwości (mediana komentarzy 129). W porównaniu do poprzedniego miesiąca jedynie Kukiz 15 oraz Prawo i Sprawiedliwość nie zanotowały spadku liczby komentarzy pod swoimi postami. Dane dotyczące powiązań między poszczególnymi ugrupowaniami wskazują na utrwalający się podział na dwa obozy. Pierwszy z nich stanowi Nowoczesna, PO i Razem, przy czym to partia Ryszarda Petru łączy pozostałe dwa ugrupowania ze sobą. Drugi obóz tworzy PiS, Kukiz 15 i partia KORWiN. W porównaniu do poprzednich miesięcy zauważyć można zarówno w oparciu o odsetki jak i liczby bezwzględne słabnące relacje między partią rządzącą a Kukiz 15. Strona 5 / 26
Liczba postów opublikowanych przez partie polityczne W kwietniu ponownie najbardziej aktywne były strony związane z partią KORWiN, na których opublikowano łącznie 273 posty oraz fanpage Kukiz 15 i Pawła Kukiza z 238 postami. Pozostałe obserwowane profile charakteryzowały się wyraźnie rzadszą komunikacją z użytkownikami Facebooka. W tym samym czasie SLD opublikowało łącznie 98 postów, Nowoczesna i Ryszard Petru 72 posty a PiS i Beaty Szydło 59 postów. Najmniej postów znalazło się na fanpage ach Platformy Obywatelskiej (43), Partii Razem (37) i Polskiego Stronnictwa Ludowego (24). Wykres 1. Liczba postów opublikowana przez monitorowane partie Strona 6 / 26
Społeczny odbiór treści politycznych Podobnie jak w marcu, najwięcej polubień przypadających na jeden post generowały treści zamieszczane na fanpage ach Nowoczesnej (mediana polubień 2058,5). Na drugim miejscu znalazła się partia rządząca (mediana polubień 1443), a na trzecim Partia Razem (mediana 866). Kukiz 15 (mediana 716) zanotował podobny wynik do poprzedniego miesiąca. Na kolejnych miejscach znalazły się: Platforma Obywatelska (mediana polubień 583), profil KORWiN (mediana 486) oraz z najmniejszą uśrednioną liczbą polubień Sojusz Lewicy Demokratycznej (mediana polubień 52) i Polskie Stronnictwo Ludowe (mediana polubieni 36). Wykres 2. Mediana polubień postów partii politycznych W kwietniu wszystkie partie odnotowały spadek polubień. W porównaniu do poprzedniego miesiąca największe straty odnotowała Nowoczesna oraz Prawo i Sprawiedliwość, a najmniejsze partia KORWIN. Strona 7 / 26
Tabela 1. Dynamika polubień pod postami Ugrupowanie KORWiN Kukiz 15 Nowoczesna PiS PO PSL Razem SLD Zjednoczona Lewica XI 2015 XII 2015 I 2016 II 2016 649 989 4653 1395 849 31.5 890.5 54,5 1668 1493 3811 1316 954 28 973-839 978 10981 2088 1425 23 934 95 834 1240 4669 2393 1006 33 888 75 232 374 217,5 III 2016 IV 2016 510 809 3264 1061 732 44 993 64 486 716 2058,5 1443 583 36 866 52 Zmiana w stosunku do poprzednieg o miesiąca -5% -11% -37% -36% -20% -18% -13% -19% Udostępnienia postów partii politycznych Największą liczbę udostępnień generowały posty Nowoczesnej (mediana udostępnień 188) oraz tuż z nią partia Razem (mediana udostępnień 173). Na kolejnych miejscach uplasowały się partia Kukiz 15 (mediana 131) i z niewiele niższym wynikiem Prawo i Sprawiedliwość (mediana 123. Rzadziej były udostępniane posty Platformy Obywatelskiej (mediana 81) i partii KORWIN (mediana 49). Mediana udostępnień postów PSL i SLD była bardzo niska, odpowiednio 5,5 i 5. Strona 8 / 26
Wykres 3. Mediana udostępnień postów partii politycznych Największy wzrost udostępnień można zaobserwować na fanpage ach Prawa i Sprawiedliwości oraz partii KORWIN. Natomiast w przypadku PSL zauważalny jest najniższy poziom udostępnień od czasu rozpoczęcia obserwacji w listopadzie. Strona 9 / 26
Tabela 2. Dynamika udostępnień postów Ugrupowanie KORWiN Kukiz 15 Nowoczesna PiS PO PSL Razem SLD Zjednoczona Lewica XI 2015 XII 2015 I 2016 II 2016 54 174 606 98,5 209 10,5 123 7,5 187 142 273 116 101,5 9 140 80 121 1467,5 205 366,5 10 162,5 18 100 174 444,5 228,5 209 12 164 11 3 20,5 9 III 2016 IV 2016 39 166 233,5 79,5 95 24,5 193 12 49 131 188 123 81 5,5 173 5 Zmiana w stosunku do poprzedniego miesiąca 26% -21% -19% 55% -15% -78% -10% -58% Komentarze pod postami partii politycznych Informacja zwrotna stanowi jedną z kluczowych informacji, dzięki której politycy mogą się przekonać czy treści przez nich poruszane są istotne dla obywateli. W mediach społecznościowych taką funkcje pełnią komentarze zostawiane przez użytkowników odwiedzających strony polityków i partii politycznych. W kwietniu największym zainteresowaniem cieszyły się wpisy dwóch partii parlamentarnych - Nowoczesnej (mediana komentarzy 191,5) i Prawa i Sprawiedliwości (mediana komentarzy 129). Kolejne miejsce przypadło ruchowi Kukiz 15 (mediana komentarzy 72), następne Partii Razem (mediana komentarzy 42) oraz partii KORWIN (mediana komentarzy 37), których wynik był prawie czterokrotnie niższy niż wynik Nowoczesnej. Na ostatnich miejscach znalazła się Platforma Obywatelska (mediana komentarzy 22) i cieszące się znikomym zainteresowaniem profile SLD i PSL (mediana komentarzy odpowiednio 3 i 1). Strona 10 / 26
Wykres 4. Mediana komentarzy pod postami partii politycznych Nieznaczny wzrost liczby komentarzy można było zaobserwować na fanpage ach ruchu Kukiz 15. Wyraźne spadki odnotowano z kolei na fanpage ach Platformy Obywatelskiej i Nowoczesnej. Strona 11 / 26
Tabela 3. Dynamika komentarzy pod postami Ugrupowanie XI 2015 XII 2015 I 2016 II 2016 III 2016 IV 2016 KORWiN Kukiz 15 Nowoczesna PiS PO PSL Razem SLD Zjednoczona Lewica 88 134 141,5 100 65 1,5 31-53 76 34,5 152 112 2 34 10 49 83 385 226 81 1 30 7 24 30 1 37 58 375 117 78 3 33,5 6 38 62 247,5 126,5 41 6 57 6 37 72 191,5 129 22 1 42 3 Zmiana w stosunku do poprzedniego miesiąca -3% 16% -23% 2% -46% -83% -26% -50% Strona 12 / 26
Analiza polubień użytkowników Facebooka Nowe technologie pozwalają nie tylko obserwować, ile razy dany post był polubiony, skomentowany, czy udostępniony. Jesteśmy zdania, że analiza powinna obejmować zachowania użytkowników na różnych fanpage ach o tematyce politycznej. W naszym raporcie zwracamy uwagę na to, czyje treści lubią poszczególni użytkownicy Facebooka. Historia ich polubień obejmuje okres 30 dni do daty polubienia posta na analizowanym fanpage u. Na przykład: jeśli ktoś polubił post Nowoczesnej, to badamy, czy w przeciągu ostatnich 30 dni polubił też posty zamieszczane na fanpage ach innych ugrupowań politycznych. Kukiz 15 W kwietniu aż 46,3% wszystkich polubień stanowiły kliknięcia,,lubię to od zwolenników partii KORWiN. Na drugim miejscu były polubienia od sympatyków Prawa i Sprawiedliwości (6,4%). Pozostałe przepływy lajków nie przekraczały wartości 1% - dla Partii Razem wynosiły one 0,7% polubień, dla Platformy Obywatelskiej 0,2% polubień i dla Sojuszu Lewicy Demokratycznej 0,1% polubień. Strona 13 / 26
Wykres 5. Źródła polubień na profilu Kukiz 15 Strona 14 / 26
Nowoczesna Nowoczesnej udało się przyciągnąć największą liczbę sympatyków Platformy Obywatelskiej (15,4%). Mniejszy, ale dość zauważalny był również udział osób sympatyzujących z partiami znajdującymi się poza parlamentem: Partią Razem (6,2%), KORWiN (2,8%) oraz Sojuszem Lewicy Demokratycznej (2,5%). W pozostałych przypadkach odsetek polubień nie przekraczał wartości 2%: Kukiz 15 1,6%, PiS 0,4% i PSL 0,2%. Wykres 6. Źródła polubień na profilu Nowoczesnej Strona 15 / 26
PiS Na profilu Prawa i Sprawiedliwości widoczny był wysoki odsetek osób, które również sympatyzują z ugrupowaniami Kukiz 15 (16,8%) i KORWiN (12,3%). Zwolennicy pozostałych partii stanowili znikomą grupę i odsetek ich polubień nie przekraczał 0,6%. Wykres 7. Źródła polubień na profilu PiS Strona 16 / 26
PO Zdecydowaną większość lajkujących posty PO stanowią sympatycy Nowoczesnej (52,7%), natomiast w przypadku lajkowania postów Nowoczesnej sympatycy Platformy Obywatelskiej stanowili 15,4%. Na profilu PO jest również zauważalna obecność zwolenników Partii Razem (5%) i Sojuszu Lewicy Demokratycznej (3,7%). Sympatycy partii KORWiN i Kukiz 15 pozostawili na fanpage u Platformy Obywatelskiej odpowiednio 2,3% i 1,6% polubień. Wykres 8. Źródła polubień na profilu PO Strona 17 / 26
PSL Fanpage Polskiego Stronnictwa Ludowego nie przyciągał zbyt silnie zwolenników innych ugrupowań. Podobna liczba lajków pochodziła od osób lubiących również treści zamieszczane na profilach Nowoczesnej i PO (odpowiednio 6,3% i 6,2%). Kolejną widoczną grupę stanowili sympatycy partii KORWIN (3,2%) i SLD (3%) oraz zwolennicy PiS, partii Razem (obydwa po 1,6 %) oraz Kukiz 15 (1,5%). Warto w tym miejscu przypomnieć, że liczba polubień pozostawianych na fanpage u PSL jest znacznie niższa od liczby lajków pozastawianych na innych obserwowanych profilach ( w kwietniu było to 820 polubień, a np. dla PO było to 32965 czy dla Kukiz 15 273246 lajków) Wykres 9. Przepływy polubień na profilu PSL Strona 18 / 26
Analiza przepływów W oparciu o zbierane przez Radar Polityczny dane sprawdziliśmy także przepływy polubień między poszczególnymi grupami fanpage y na Facebooku. Poniżej przedstawiamy podsumowanie zaobserwowanych zachowań sympatyków poszczególnych ugrupowań, które po październikowych wyborach znalazły się w Parlamencie RP. Kukiz 15: Sympatycy ruchu wchodzą najczęściej w interakcje na fanpage ach partii KORWiN i PiS. W porównaniu do poprzedniego miesiąca można zauważyć słabnące powiązania z partią rządzącą. Relacja ta była nieco korzystniejsza dla Kukiz 15. Z kolei relacja z partią KORWiN była niekorzystna. Oznacza to, że więcej polubień otrzymały fanpage e KORWiN od sympatyków Kukiz 15 niż odwrotnie. Warto zaznaczyć, że Kukiz 15 nie był powiązany żadnymi wyraźnymi relacjami (powyżej 5000 polubień) z innymi monitorowanymi ugrupowaniami politycznymi. Nowoczesna: Użytkownicy lubiący posty zamieszczane przez Nowoczesną i Ryszarda Petru najczęściej lajkują też treści publikowane przez PO i Razem. W kwietniu w obu przypadkach bilans relacji był korzystny dla Nowoczesnej (tj. sytuacja, gdy w relacji więcej lajków przychodzi do partii niż jest pozyskiwane przez drugą stronę). Około 27 tys. polubień na fanpage ach Nowoczesnej pochodziło od sympatyków PO, podczas gdy 17 tys. polubień na fanpage u PO pochodziło od sympatyków Nowoczesnej. W przypadku Razem stosunek ten wynosił 11 tys. do 6 tys. PiS: Użytkownicy lubiący posty na fanpage ach PiS najczęściej lajkowali także treści zamieszczane na fanpage ach partii KORWiN i Kukiz 15. W obu przypadkach relacje te były niekorzystne dla PiS. Ok. 12 tys. polubień na fanpage ach PiS pochodziło od osób lajkujących też posty KORWiN, podczas gdy 15,5 tys. polubień na fanpage ach KORWiN pochodziło od osób lajkujących również posty PiS. W przypadku Kukiz 15 relacja była bardziej symetryczna i obejmowała 16-17 tys. polubień. PO: Sympatycy Platformy Obywatelskiej w kwietniu wchodzili w pozytywne interakcje jedynie z fanpage em Nowoczesnej i Ryszarda Petru. Podobnie jak w marcu relacja ta miała charakter drenujący więcej polubień przechodziło z PO na rzecz Nowoczesnej niż w drugą stronę (27 tys. do Nowoczesnej vs 17 tys. z Nowoczesnej). PSL: Przepływy nie były analizowane ponieważ w analizowanym okresie żadna z relacji nie osiągnęła poziomu 5000 polubień. Strona 19 / 26
Wykres 10. Analiza przepływów polubień * Na wykresie pokazano tylko przepływy powyżej 5000 polubień Strona 20 / 26
Top 6 najbardziej lubianych postów Strona 21 / 26
Top 6 najczęściej udostępnianych postów Strona 22 / 26
Top 6 najpopularniejszych komentarzy Strona 23 / 26
O projekcie Współpraca między BrandON Media a Zakładem Socjologii Polityki w Instytucie Politologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie rozpoczęła się w kwietniu 2015 r. BrandON Media jako firma specjalizująca się w monitorowaniu mediów elektronicznych dostarcza niezbędnych rozwiązań technologicznych umożliwiających pobieranie danych i ich opracowanie. Zapewnia również wsparcie w zakresie ich analizy i interpretacji. Zakład Socjologii Polityki dokonuje analizy danych i ich interpretacji. Paweł Matuszewski doktor socjologii (Collegium Civitas w Warszawie), statystyk, analityk danych i trener. Od 2011 r. adiunkt w Instytucie Politologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie a od 2014 r. kierownik Zakładu Socjologii Polityki w tymże instytucie. Specjalizuje się w socjologii polityki i metodologii badań społecznych. Brał udział w kilkudziesięciu projektach badawczych o charakterze naukowym i komercyjnym, m.in. dla firm doradczych, instytucji badawczych, instytucji naukowych, przedsiębiorstw, związków zawodowych i partii politycznych. Członek kolegium redakcyjnego czasopisma Politologia, EnergetykaSpołeczeństwo-Polityka oraz Uniwersyteckiego Czasopisma Socjologicznego. Sekretarz Zarządu Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Socjologicznego. Katarzyna Grzybowska-Walecka - politolog, doktor nauk społecznych i politycznych (Europejski Instytut Uniwersytecki we Florencji). Studiowała w Warszawie, Florencji i Oxfordzie. Stypendystka Chevening Scholarship w St Antony s College Uniwersytetu w Oxfordzie. Pracowała dla Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku oraz dla Parlamentu Europejskiego w Brukseli. Od 2012 r. adiunkt w Instytucie Politologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Współpracuje z organizacjami pozarządowymi oraz międzynarodowymi w zakresie kampanii politycznych i wyborczych. Brała udział w projektach dotyczących demokratyzacji, promocji demokracji i współpracy partii politycznych. Była członkiem polskiego zespołu w międzynarodowych projektach nawigatorów wyborczych przed wyborami do Parlamentu Europejskiego: EUprofiler i euandi. Zastępca redaktora naczelnego czasopisma Politologia. Brandon Media - jest firmą skoncentrowaną na dostarczaniu usług monitorowania mediów elektronicznych (w tym społecznościowych), rozwiązań do eksploracji danych i analiz dla średnich i dużych firm. Ich usługi opierają się o autorską platformę oprogramowania do zbierania i analizy danych społecznościowych. Tworzą szeroki wachlarz produktów do zastosowań ogólnych, jak również szereg bardzo konkretnych np. dla klientów z branży motoryzacyjnej. BrandON Media Strona 24 / 26
pracuje nad swoimi Rozwiązaniami Monitorowania Mediów od 2010 roku, kiedy to założony został pierwszy oddział firmy w Gdańsku. Od 2012 roku Brandon Media jest również obecna na rynku niemieckim z siedzibą we Frankfurcie nad Menem. Strona 25 / 26
Autorzy raportu Paweł Matuszewski Kontakt: p.matuszewski@radar-polityczny.pl Katarzyna Grzybowska-Walecka Kontakt: k.grzybowska-walecka@radar-polityczny.pl Monitoring i przygotowanie danych, wsparcie techniczne: BrandON Media Kontakt: info@radar-polityczny.pl Strona 26 / 26