Ćwiczenia z Postępowania Cywilnego 15 i 22 lipca 2014 r. r. pr. dr Grzegorz Matusik Apelacja jako zwyczajny środek zaskarżenia. Skarga kasacyjna jako nadzwyczajny środek zaskarżenia. Problemy praktyczne związane z wywodzeniem i redagowaniem apelacji. Opinia o braku podstaw do wniesienia apelacji. Konspekt 1) Dokończenie problematyki terminów i zawieszenia postępowania. 2) Uchybienie i przywrócenie terminu dokończenie problematyki. 3) Zawieszenie postępowania dokończenie problematyki. 4) Środki zaskarżenia podziały i klasyfikacje 5) Apelacja jako zwyczajny środek odwoławczy a) Warunki formalne b) Substrat zaskarżenia c) Zarzuty apelacyjne d) Granice apelacji e) Problem nowości w postępowaniu apelacyjnym f) Nieważność postępowania g) Postępowanie przed sądem II instancji h) Orzeczenia sądu II instancji Wybrane Orzecznictwo (SN) do punktów 3-4 konspektu: Post. 5.2.1999 r., III CKN 1211/98; wyr. 24.6.1999 r., III CKN 273/98; post. 9.12.1999 r., II UKN 687/99; uchw. (7) 23.3.1999 r., III CZP 59/98; wyr. 8.1.2002 r., I CKN 978/00; uchw. 17.6.2005 r., III CZP 26/05; wyr. 3.8.2006 r., IV CSK 101/06; wyr. 27.11.1998 r., III CKN 52/98; wyr. 9.12.1998 r., I PKN 505/98; wyr. 17.4.2002 r., IV CKN 980/00; post. 17.9.1999 r., I CKN 379/98; post. 17.6.1999 r., I PZ 24/99; post. 10.5.1966 r., III CR 78/66; wyr. 10.6.1974 r., II CR 331/74; wyr. 11.5.1979 r., II CR 131/79; wyr. 20.8.2001 r., I PKN 586/00 Kazus (proszę opracować projekt apelacji od wyroku)
KAZUS Treść kazusu zawiera opis stanu faktycznego wraz z wyciągiem z akt. 1) Powód Adrian Zagroda, złożył w dniu 30 maja 2013 r. w biurze podawczym Sądu Rejonowego Katowice-Wschód w Katowicach (właściwego miejscowo) pozew o następującej treści. Pozew został złożony w jednym egzemplarzu i podpisano go w sposób, który nie pozwala na ustalenie treści nazwiska. Katowice, dnia 30 maja 2013 r. POZEW Powód: Adrian Zagroda, ul. Maślaków 12/6, 40-064 Katowice Pozwany: Michalina Kwaśny, ul. Kozaków 33, 40-086 Katowice Wartość sprawy: 10.000 zł Do Sądu Rejonowego w Katowicach, ul. Francuska 70A, Wydział do sprawy cywilistycznych Proszę Wysokiego Sądu o zasądzenie od Pani Pozwanej kwoty pieniężnej w wysokości 10.000 zł. Proszę też o odsetki, przy czym należą mi się one od co najmniej jednego roku. Pani pozwana wzięła i pożyczyła ode mnie, na mocy umowy pożyczki, te pieniądze. Miała mi je oddać, ale tego nie zrobiła, więc jest w zwłoce. Życzę sobie zwrotu. Mam na wszystko świadków i dokumenty. Proszę o pozytywne rozpatrzenie mojej prośby! A.Zr 2) Przewodniczący Wydziału I Cywilnego wydał zarządzenie o wezwaniu do uzupełnienia braków formalnych pozwu. Poniżej treść tego zarządzenia: Sygn. Akt I C 666/13 (w odpowiedzi należy zawsze podać sygnaturę) Katowice, dnia 3 czerwca 2013 r. Wezwanie do uzupełnienia braków formalnych pozwu Sąd Rejonowy Katowice Wschód w Katowicach, Wydział I Cywilny, wzywa do uzupełnienia braków formalnych pozwu poprzez: - uiszczenie opłaty od pozwu w kwocie 500 zł - załączenie odpisu pozwu - przytoczenie okoliczności faktycznych (podstawy faktycznej żądania) w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego wezwania pod rygorem zwrotu pozwu. 3) W odpowiedzi na powyższe wezwanie (odebrane 10 czerwca 2013) powód 12 czerwca 2013 r. uiścił kwotę 500 zł tytułem opłaty od pozwu, załączył kserokopie pozwu (wraz z kserokopią swojego podpisu) i napisał, że nie ma nic więcej do dodania w kwestii podstawy faktycznej poza tym, że załącza umowę pożyczki, z której rzeczywiście wynikało, że pożyczył
10.000 zł solidarnie pozwanej, ale też jej bratu Adelejadowi Kwaśny. W umowie znajdowało się pokwitowanie odbioru pożyczki przez rodzeństwo Kwaśny. 4) Przewodniczący zdecydował o nadaniu sprawie biegu. Sędzia referent wydał zarządzenie w dniu 18 czerwca 2013 o wyznaczeniu rozprawy na dzień 1 lipca 2013 r. Zarządził o: a) wezwaniu powoda do osobistego stawiennictwa celem przesłuchania pod rygorem pominięcia pouczając w trybie art. 136 kpc; b) wezwaniu pozwanej do osobistego stawiennictwa celem przesłuchania pod rygorem pominięcia pouczając w trybie art. 136 kpc i nakazał doręczyć jej odpis pozwu zobowiązując ją do złożenia odpowiedzi na pozew w terminie 7 dni pod rygorem pominięcia. 5) W dniu 28 czerwca 2013 do Sądu wpłynęło zwrotne potwierdzenie odbioru wezwania skierowanego do powoda, z którego wynikało, że powód odebrał korespondencję osobiście 24 czerwca 2013 r. 6) W dniu 1 lipca 2013 r. odbyła się rozprawa (przewodniczył SSR Manfred Albinowski), na którą stawił się tylko powód. W dniu rozprawy do sądu wpłynęło zwrotne potwierdzenie odbioru, z którego wynikało, że korespondencja kierowana do pozwanej została odebrana 27 czerwca 2013 r. przez jej brata Adelajda Kwaśnego. 7) Sąd nie wysłuchując powoda, postanowił oddalić wszystkie wnioski dowodowe, odczytać akta i wydać wyrok w sprawie. Sygn. akt I C 666/13 W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 1 lipca 2013 r. Sąd Rejonowy Katowice-Wschód w Katowicach I Wydział Cywilny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia SR Manfred Albinowski po rozpoznaniu w dniu 1 lipca 2013 r. w Katowicach na rozprawie sprawy z powództwa Adriana Zagroda przeciwko Michalinie Kwaśny o zapłatę 1) Zasądza od pozwanej na rzecz powoda 10.000 (dziesięć tysięcy) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty; 2) Odstępuje od obciążania pozwanej kosztami procesu. /-/ M. Albinowski 8) Przewodniczący wydał zarządzenie o doręczeniu z urzędu obu stronom wyroku, wskazując w zarządzeniu, że wyrok został wydany w warunkach zaoczności. Pozwana odebrała wyrok osobiście (doręczenie do rąk własnych) 8 lipca 2013 r. Powód odebrał wyrok 9 lipca 2013 r.
9) Pozwana zdecydowała się na pomoc fachowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego Ferdynanda Argentyńskiego. Radca prawny uzyskał pełnomocnictwo o następującej treści: Pełnomocnictwo Niniejszym upoważniam pana Ferdynanda Argentyńskiego z Kancelarii Ferdynand&Feniks do reprezentowania mnie w sprawie o zapłatę o sygnaturze I C 666/13 toczącej się przed Sądem Rejonowym Katowice-Wschód w Katowicach z powództwa Adriana Zagrody. Pan Ferdynand Argentyński nie jest jednak upoważniony do odbierania pism w moim imieniu. M. Kwaśny 10) Po przejrzeniu akt sprawy pełnomocnik pozwanej sporządził i wniósł sprzeciw od wyroku zaocznego, który został należycie opłacony. Katowice, dnia 16 lipca 2013 r. Sąd Rejonowy Katowice-Wschód w Katowicach Ul. Francuska 70a Wydział I Cywilny Katowice Sprzeciw od wyroku zaocznego Wydanego przez Sąd Rejonowy Katowice-Wschód w Katowicach Z dnia 1 lipca 2013 r. sygn. I C 666/13 Powód: Adrian Zagroda, ul. Maślaków 12/6, 40-064 Katowice Pozwany: Michalina Kwaśny, ul. Kozaków 33, 40-086 Katowice w.p.z.: 10.000 zł W imieniu pozwanej, której pełnomocnictwo załączam, zaskarżam wyrok zaoczny w całości i wnoszę o jego uchylenie. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucam: - nieważność postępowania, a to związaną z brakiem udziału w sprawie brata pozwanej Pana Adelajda Kwaśnego, który jest współuczestnikiem koniecznym postępowania; - naruszenie art. 6 k.c. poprzez uwzględnienie roszczenia nieudowodnionego; - naruszenie prawa materialnego, poprzez pominięcie, że pozwana spłaciła pożyczkę, na dowód czego przedkłada pokwitowanie zapłaty wystawione przez powoda Adriana Zagrodę Za pozwaną, r. pr. F. Argentyński. Załączniki: - pokwitowanie zwrotu pożyczki, - pełnomocnictwo, - potwierdzenie opłaty,
- odpis. 11) Przewodniczący zarządził doręczenie sprzeciwu powodowi i zobowiązał go do ustosunkowania się do jego treści w terminie 7 dni pod rygorem pominięcia twierdzeń i zarzutów. Powód odebrał sprzeciw 8 sierpnia 2013 r. 12) Powód sporządził pismo procesowe. Tym razem podpisał się pełnym nazwiskiem. Pismo Powód: Adrian Zagroda, ul. Maślaków 12/6, 40-064 Katowice Pozwany: Michalina Kwaśny, ul. Kozaków 33, 40-086 Katowice Wartość sprawy: 10.000 zł Katowice, dnia 16 sierpnia 2013 r. Do Sądu Rejonowego w Katowicach, ul. Francuska 70A, Wydział do sprawy cywilistycznych Nie zgadzam się z tym co pisze pozwana w osobie pełnomocnika. Nie polega to wszystko na prawdzie. Mimo to, chciałbym zmienić pozew, w ten sposób, że teraz domagam się zasądzenia 9.000 zł. Pozwana zwróciła mi tylko 1.000 zł, a na pokwitowaniu mylnie wpisano jedno zero więcej. Faktycznie więc jest mi nadal winna 9.000 zł. Roszczenie, co oczywiste, jest już wymagalne, bo przecież pozwem wypowiedziałem całą umowę pożyczki, a niezależnie i tak mi się wszystko należy. A.Zagroda Załącznik: - odpis 13) Przewodniczący wyznaczył termin rozprawy na 2 września 2013 r. i zarządził doręczenie pisma procesowego powoda pełnomocnikowi pozwanej. W piśmie przewodnim zaznaczył, że doręczenie następuje do rąk pełnomocnika, gdyż pełnomocnictwo procesowe nie może zostać ograniczone tak jak wskazano w jego treści. 14) Na termin rozprawy (której przewodniczył SSR Manfred Albinowski) stawiły się strony oraz pełnomocnik pozwanej. Oprócz tego stawił się brat pozwanej Adelajd Kwaśny. Powód podtrzymał swoje stanowisko, pozwana podtrzymała stanowisko prezentowane przez pełnomocnika, a pełnomocnik oświadczył, że wnosi o oddalenie powództwa w całości. Obecny na Sali Adelajd Kwaśny wstał i oświadczył do protokołu rozprawy, że zgłasza się jako interwenient uboczny po stronie pozwanej. Sędzia odmówił udziału w sprawie w charakterze interwenienta Adelajdowi Kwaśnemu, gdyż nie złożył interwencji na piśmie i jej nie opłacił. Sąd postanowił jednak (postanowienie do protokołu bez sporządzania odrębnej sentencji), dopuścić z urzędu dowód z zeznań Adelajda Kwaśnego na okoliczności ustaleń między stronami oraz przebiegu wykonania zobowiązania z umowy pożyczki. 15) Adelajd Kwaśny został pouczony wyłącznie o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. Po podaniu swoich danych osobowych złożył zeznania:
Oświadczam, że nie pamiętam czy moja siostra i ja pożyczyliśmy pieniądze od powoda. Wszystkimi sprawami w rodzinie zajmuje się siostra. Ja podpisuje różne dokumenty, jeśli ona mi każe. Nie mam wiedzy na temat przebiegu kontaktów z powodem. Powoda znam z baru Pianka, gdzie czasami spożywamy razem różne posiłki i napoje. Wtedy nie rozmawiamy jednak o sprawach finansowych, gdyż to nie czas ani miejsce. To pokwitowanie, które jest w aktach, oczywiście dotyczy sumy 10.000 zł a nie 1.000 i nie ma żadnej pomyłki. 16) Przewodniczący (SSR Manfred Albinowski) zamknął rozprawę i oświadczył, że wyrok zostanie ogłoszony na koniec dnia, tzn. po rozpoznaniu wszystkich zaplanowanych na ten dzień spraw. 17) Po trzech godzinach nastąpiło ogłoszenie wyroku, na które stawił się tylko pełnomocnik pozwanej Ferdynand Argentyński. Stwierdził on, że wyrok ogłasza inna osoba w zastępstwie SSR Manfreda Albinowskiego. Jednocześnie okazało się, że ogłaszająca wyrok sędzia była wiele lat temu opiekunem prawnym małoletniego wówczas Adriana Zagrody. Sygn. akt I C 666/13 W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 2 września 2013 r. Sąd Rejonowy Katowice-Wschód w Katowicach I Wydział Cywilny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia SR Klotylda Albinosińska po rozpoznaniu w dniu 2 września 2013 r. w Katowicach na rozprawie sprawy z powództwa Adriana Zagroda przeciwko Michalinie Kwaśny o zapłatę 1) Utrzymuje wyrok zaoczny w punkcie pierwszym w części, tj. do kwoty 5.000 (pięć tysięcy); 2) w pozostałym zakresie, tj. ponad kwotę 5.000 (pięć tysięcy) wyrok ten uchyla i powództwo oddala; 3) nadaje wyrokowi w punkcie 1. rygor natychmiastowej wykonalności; 4) Znosi koszty postępowania wzajemnie między stronami. /-/ Klotylda Albinosińska 18) Przewodnicząca podała ustnie zasadnicze motywy rozstrzygnięcia: - powód nie wykazał w pełni swojego żądania, ale sąd zdecydował się miarkować zgodnie z zasadami sprawiedliwości społecznej zasądzone świadczenie po myśli art. 322 k.p.c.; - między stronami doszło do zawarcia umowy, co potwierdza jej treść, której nikt nie kwestionował. Sporne było to czy pożyczka została w całości zwrócona. Sąd dał wiarę powodowi, że pokwitowanie dotyczy jednak tylko kwoty 1.000 zł. Zeznania brata pozwanej
okazały się bowiem sprzeczne wewnętrznie. Z jednej strony powiedział, że nie ma wiedzy o sprawach związanych z pożyczką, a z drugiej, że pokwitowanie dotyczy kwoty 10.000 zł. Sąd z urzędu uznał, że ktoś dopisał jedno zero na pokwitowaniu i słownie wpisał dziesięć tysięcy. Biorąc pod uwagę wszechstronną ocenę całego materiału dowodowego tak jednak nie było, a więc zwrócono tylko kwotę 1.000 zł; - pozwana posiada samodzielną legitymację materialną do wzięcia udziału w sprawie i żadne współuczestnictwo konieczne po stronie pozwanej nie zachodziło. - rygor natychmiastowej wykonalności należało nadać zgodnie z art. 333 1 pkt 3 kpc 19) Radca prawny Ferdynand Argentyński zapomniał złożyć wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia do wyroku z dnia 1 września 2013 r. POLECENIE Zastępuje Pan/i pozwaną. Pana/i zadaniem jest sporządzenie apelacji lub opinii o niecelowości jej wnoszenia. W treści kazusu zostało przy tym opisane kilkanaście uchybień Sądu. Jest Pan/i zobowiązany/a do wskazania w treści apelacji (opinii) co najmniej 10 takich uchybień wraz ze sformułowaniem na ich podstawie zarzutu ze wskazaniem jego podstawy prawnej (względnie wskazaniem samej jego podstawy prawnej w sytuacji, gdy Pan/i uznał/a wniesienie apelacji za nieuzasadnione). Uchybienia te należy wskazać w w/w ilości bez względu na ich wagę procesową (np. nawet w sytuacji, gdyby jedno z nich skutkowało nieważnością postępowania, okoliczność ta nie zwalnia Zdającego od konieczności wskazania pozostałych; podobnie, jeśli ich wystąpienie ostatecznie nie wpłynęło na treść wyroku).