Czytelni w Michałkowicach. Siedziba. i. Siedzibą Czytelni jest gmina Michałkowiee. Cel. 2. Celem Czytelni jest krzewienie oświaty wśród polskiej ludności na Szląsku pielęgnowanie i rozbudzanie poczucia narodowego, tudzież obywatelska towarzyskośi. Środki. a. Do osiągnięcia powyższego celu dążyć będzie Czytelnia przez utrzymywanie stałego lokalu na zebrania, zaopatrzonego w odpowiednią liczbę polskich czasopism i w innych językach, utrzymywanie księgozbioru dla użytku członków, urządzanie zabaw, wycieczek, koncertów, odczytów i obchodów, pielęgnowanie muzyki i śpiewu. Fundusze. 4- Fundusze Czytelni są następujące: a) fundusz żelazny b) dochody bieżące i c) fundusze z pewnem szczególnem przeznaczeniem.
2 5. Fundusz żelazny tworzyć się będzie przez jednorazowe wkładki członków dożywotnich i wieczystych, dary, zapisy, narosłe a na potrzeby Czytelni nie z użyte odsetki i inne przygodne dochody. Fundusz ten służić ma na zapewnienie Czytelni niezależnego bytu i rozwoju w przyszłości. 6. Dochody bieżące składają się z wkładek rocznych członków zwyczajnych i założycieli, odsetek z funduszu żelaznego, jeżeli i o ile walne zebranie na ich użycie pozwoli, dochodów ze zabaw, koncertów i t. d. 7. Dla poparcia celów Czytelni może Wydział tworzyć osobne fundusze z pewnem szczególnem przeznaczeniem, wyznaczając im zarazem osobne źródła dochodu. Członkowie. 8. Członkiem Czytelni może być każdy, którego moralne i obywatelskie przymioty jej celom się nie sprzeciwiają. 9. Członkowie dzielą się na zwyczajnych, założycieli, dożywotnich, wieczystych i honorowych. 10. Członkowie zwyczajni płacą roczną wkładkę w sumie 1 złr. 80 ct. miesięcznemi ratam i z góry. 11. Członkiem założicielem może być każdy, kto się zobowiązuje płacić roczną wkładkę w sumie 3 złr.
12. Członkiem dożywotnim może być każdy, kto jednorazowo 20 złr. na żelazny fundusz Czytelni wpłaci. 13. Członkiem wieczystem może być każdy, kto jednorazowo 50 złr. na żelazny fundusz Czytelni wpłaci. 14. W alne zebranie może zmienić wysokość wkładek przez członków wpłacanych. 15. Członków honorowych mianuje walne zebranie za zasługi dla dobra Czytelni położone. 16. Członków zwyczajnych, założycieli, dożywotnich i wieczystych przyjmuje wydział i wydaje im karty przyjęcia S 17. Członkowie Czytelni mają prawo używania lokalu Czytelni, korzystania z czasopism, księgozbioru oraz ze wszystkich rozrywek i zabaw, któremi Czytelnia rozporządza. brania udziału w czynnościach walnego zebrania i w tem wszystkiem, co Czytelnia dla swych członków urządza, pod warunkami przez wydział wskazanemi, wprowadzania obcej osoby jako gościa do Czytelni za przedstawieniem go jednemu z członków wydziału, wreszcie wyrażania Wydziałowi swych życzeń i zażaleń w osobnej na to przeznaczonej księdze lub innym odpowiednim sposobem. 18. Obowiązkiem każdego członka zaś jest płacić regularnie wkładkę, przestrzegać przepisów statutu i cele Czytelni popierać. 3
r 4 19. Wystąpić z Czytelni można każdego czasu, należy jednak uiścić wkładkę do końca tego miesiąca, w którym wystąpienie zgłoszono. Członków niepełniącycb statutem przepisanych obowiązków lub dopuszczających się czynności, celowi Czytelni przeciwnych, może wydział z Czytelni wykluczyć. Zarząd. 20* Wydział zarządza sprawami Czytelni i składa się z 6 członków wybranych na dwa roki bezwzględną większością głosów. Prezes wydziału lub jego zastępca zastępuje Czytelnie wobec władz i osób trzecich. 21. Co rok występuje z wydziału połowa członków a na ich miejsce ma być dokonany nowy wybór. Ponowny wybór ustępującego członka jest dozwolony. Po upływie pierwszego roku los oznacza tych, którzy ustępują, później starszeństwo w urzędowaniu. 22. Wydział wybierże ze swego grona prezesa, jego zastępcę, sekretarza, skarbnika i bibliotekarza. Do pomocy w załatwianiu czynności powyższych tunkcyonaryuszów może wydział przybierać innych członków z pośrod siebie, a wrazie potrzeby nawet z poza grona wydziału. 23. Wydział zgromadza się przynajmniej raz w miesiącu, wszakże może być przez prezesa lub jego zastępcę w razie potrzeby i częściej zwołany. Prezes lub jego zastępca przewodniczy w obradach wydziału. Do prawomocności uchwał w pisanych w osobną księgę, potrzeba
obecności przynajmniej 4 członków wydziału. Uchwały zapadają bezwzględna większoscią głosów, przyczem prezes glosuje jak każdy inny członek wydziału. 24. Sekretarz prowadci protokoły obrad i załatwia wszelkie korespondencye Czytelni. Te ostatnie muszą być przez niego i prezesa podpisane. Sekretarz stara się także o ład i porządek w Czytelni. 25. Skarbnik prowadzi rachunki Czytelni, odbiera wkładki i stara się o regularne wpłacanie takowych. 26. Bibliotekarz ma prowadzić i porządkować całą bibliotekę, w czem mu i inni członkowie wydziału mają być pomocni. Dalszy szczegółowy rozkład z czynności może sobie wydział osobnem regulaminem ustanowić. Walne zebranie. 27. Corocznie odbywać się ma walne zebranie członków Czytelni i to ile możności, w miesiącu styczniu, celem wysłuchania sprawozdania z czynności wydziału za rok ubiegły, zatwierdzania rachunków, przeprowadzania wyborów i roztrząsania oraz uchwalania przedstawionych mu wniosków. Sprawozdanie roczne z czynności Czytelni może być po walnem zebraniu ogłoszone drukiem i członkom rozdane. 28. W alne zebranie zwołuje wydział, który jest obowiązany zawiadomić o tem władzę polityczną w przepisanem czasie 5
29. Do ważności walnego zebrania wystarcza zawiadomienie członków o czasie, miejscu i porządku obrad przez osobne zaproszenia a to bezwzględu na ilość przybyłych na zebranie członków.. 30. Obradami walnych zebrań kieruje prezes lub jego zastępca. Sekretarz Czytelni prowadzi protokóły obrad. W razie przeszkody powołuje przewodniczący zgromadzenia jednego z obecnych do pisania protokołu. Uchwały walnego zebrania wpisuje się w tę samą księgę, w której uchwały wydziału są umieszczane. Podpisuje je przewodniczący zgromadzenia, sekretarz a względnie zastępujący go, oraz jeden z obecnych do wydziału nie należący. Uchwały te zapadają bezwzględną większością głosów, również taką samą większością dokonują sic wybory. Wybory odbywają się kartkami. 31. Corocznie wybierze walne zebranie komisyę z 3 członków do sprawdzenia protokołu z ostatniego walnego zebrania i badania w ciągu i z końcem roku rachunków Czytelni. Ta komisya przedstawia walnemu zebraniu sprawozdanie z swoich czynności z wnioskiem o udzielenie lub odmówienie absolutoryum wydziałowi. 32. Nadwyczajne walne zebranie zwołane być może i powinno, jeżeli to wydział uzna za potrzebne lub przynajmniej 20 członków do wydziału nie należących tego na piśmie zarząda i poda przedmiot obrad.
Zmiana statutu. 33. Prawo zmiany statutów służy walnemu zebraniu. O zamierzonej zmianie zawiadomić należy członków Czytelni naprzód przez umieszczenie tej sprawy na porządku dziennym obrad walnego zebrania. Do prawomocności zmiany statutu potrzebna jest obecność przynajmniej połowy członków na Szląsku zamieszkałych. Jeżeliby z powodu braku dostatecznej liczby członków obecnych na walnem zebraniu zamierzana zmiana statutu pod obrady przyjść nie mogła, zwołać należy w tem celu powtórne walne zebranie, które już bezwzględu na ilość obecnych członków do zmiany statutu jest uprawnione. W obu razach potrzeba do ważności uchwały 2/3 części głosów, przy czem ułamków się nie uwzględnia. Załatwienie sporów. 34. Spory pomiędzy członkami, ze stosunku do Czytelni wynikłe, rozstrzega sąd polubowny, do którego każda strona wybiera dwóch sędziów z pośród członków Czytelni; ci zaś za wspólnem porozumieniem się powołują piątego członka Czytelni za rozjemcę. Do ważności uchwał sądu polubownego potrzebna jest obecność wszystkich członków sądu. Uchwały zapadają większocsią głosów. W razie równości głosów rozstrzyga rozejmca. Rozwiązanie Czytelni. 35. Czytelnia może sie dobrowolnie za zgodą członków rozwiązać. Do rozwiązania Czytelni służy prawo walnemu zebraniu, a obowiązują w tej mierze odnośne przepisy, stosujące się do zmiany statutu, z tem dodat- 7
8 kiem, że do ważności powtórnego walnego zebrania potrzebną jest przynajmniej ł/8 część członków na Szląsku zamieszkałych, a do uchwały rozwiązującej potrzeba s,'4 głosow. Zaproszenia na oba te zgromadzenia muszą być rozesłane wszystkim członkom za pokwitowaniem a względnie listami rekornandowanemi na 14 dni naprzód. 36. Gdyby Czytelnia czy to dobrowolnie czy przymusowo rozwiązana została, przechodzi cały jej majątek na Czytelnię we Frysztacie, a gdyby takowa podówczas nie istniała, na Towarzystwo Domu Narodowego w Cieszynie, a względnie już podówczas istniejący sam Dom Narodowy z obowiąskiem, użycia go na cel powyższym statutem wskazany. W żadnem razie nie może być ten majątek rozwiązanej Czytelni na cel jej statutom przeciwny użyti. W Michałkowicach dnia 8go listopada 1892. L. 17810. Istnienie Czytelni w Micliałkowicach według treści powyższego statutu zatwierdza się w myśl 9. ustawy z dnia 15go listopada 1807, L. 134 Dz. u. p. C. k. Szłązski rząd krajowy. W Opawie dnia 22go grudnia 1892. N akładem Czytelni w M ichałkowicach. Czcionkami G. A xtm anna we Frysztacie.