Judaika religijne. Pomoc w wyrażaniu wiary. Hagada

Podobne dokumenty
Judaizm - religia monoteistyczna, ukształtowana w II tysiącleciu p.n.e.; stanowi religię narodowążydów. Jest też pierwszą religią abrahamową.

JUDAIZM PODSTAWY WIARY

Religia Judaizm religia Żydów, jest religią monoteistyczną, opierającą się na wierze w jednego Boga Jahwe. Jej założycielem był Mojżesz, wyprowadzając

Starsi bracia w wierze plan lekcji dla młodzieży

Gra miejska Śladami chełmskiego sztetla - zadania ZADANIE I

Żeby zdobyć jakiś zawód, trzeba się go uczyć, czasem całe lata.

Bóg Ojciec kocha każdego człowieka

Słowniczek podstawowych pojęć związanych z kulturą żydowską

ARKA PRZYMIERZA skrzynia, w której w czasach biblijnych przechowywane były tablice z dziesięciorgiem przykazań.

JOZUE NASTĘPCĄ MOJŻESZA

JUDAIZM. Gwiazda Dawida (zwana też Tarczą Dawida), Magen Dawid דוד,מגן narodowy symbol Izraela

SŁOWNIK TERMINÓW ŻYDOWSKICH

Jak czytać ze zrozumieniem Pismo Święte?

dom zgromadzeń, modlitwy, nauki

dom zgromadzeń, modlitwy, nauki

A sam Bóg pokoju niechaj was w zupełności poświęci, a cały duch wasz i dusza, i ciało niech będą zachowane bez nagany na przyjście Pana naszego,

M I N I S T R A N C I Ś W I A T Ł A

Nowenna do Najświętszego Serca Jezusowego. Wpisany przez Administrator piątek, 11 kwietnia :32 - DZIEŃ 1

MOJŻESZ WCHODZI NA GÓRĘ SYNAJ

Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI

Uroczystość przebiegła godnie, spokojnie, refleksyjnie właśnie. W tym roku szczęśliwie się zbiegła z wielkim świętem Zesłania Ducha Świętego.

Odpowiedzialne rodzicielstwo wiąże się z wychowywaniem dzieci, aby mogły w końcu stać się obywatelami nieba.

MOJŻESZ WCHODZI NA GÓRĘ SYNAJ

MODLITWY PE NIĄCYCH RÓŻNE POS UGI I FUNKCJE LITURGICZNE

GDY UROCZYSTOŚĆ PRZYRZECZEŃ ODBYWA SIĘ PODCZAS MSZY ŚWIĘTEJ

LITURGIA DOMOWA. Modlitwy w rodzinach na niedziele Adwentu Spis treści. Gliwice 2017 [Do użytku wewnętrznego]

Jak czytać i rozumieć Pismo Święte? Podstawowe zasady. (YC 14-19)

KOŚCIÓŁ IDŹ TY ZA MNIE

REGULAMIN KONKURSU NA PROJEKT MEZUZY DLA MUZEUM HISTORII ŻYDÓW POLSKICH

KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą.

Kszałtowanie postawy otwartości na poznawanie ludzi należących do różnych religii i reprezentujących podobne lub inne wartości i style życia.

III PRZYKAZANIE - źródła. YouCat KKK

DEKALOG gdzie szukać informacji? YouCat KKK

Nabożeństwo powołaniowo-misyjne

Słowniczek wybranych terminów z kultury żydowskiej

2 NIEDZIELA PO NARODZENIU PAŃSKIM

Szkoła Dialogu - porozumienie bez barier

Jezus Wspaniałym Nauczycielem

Jezus Wspaniałym Nauczycielem. Biblia dla Dzieci przedstawia

M O D L IT W Y I PIEŚNI M ARYJN E

Ewangelia Jana 3:16-19

edukacja oferta dla grup zorganizowanych

NOWENNA O KRZYŻU ŚW. Antyfona: Oto krzyż Pana! Uchodźcie, Jego przeciwnicy! Zwyciężył lew z pokolenia Judy, potomek Dawida. Alleluja.

613 PRZYKAZAŃ JUDAIZMU

ODKRYWCZE STUDIUM BIBLIJNE

W s k a z ó w k i p r a k t y c z n e L E K T O R

Rysunek: Dominika Ciborowska kl. III b L I G I A. KLASY III D i III B. KATECHETKA: mgr teologii Beata Polkowska

Źródło: ks. Andrzej Kiciński,,Historia Światowych Dni Młodzieży * * *

ZNACZENIE ZNAKU KRZYŻA W LITURGII

WYMAGANIA EDUKACYJNE W ZAKRESIE IV KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ. Zaproszeni przez Boga z serii Drogi przymierza

Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH

JUDAIZM, A OBSŁUGA GOŚCIA W HOTELU

250 ROCZNICA USTANOWIENIA ŚWIĘTA NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA

LITURGIA DOMOWA. Spis treści. Modlitwy w rodzinach na niedziele Okresu Wielkiego Postu Gliwice 2016

Historia i kultura żydowska - warsztaty

MODLITWA MODLITWA. Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli:

Chrzest. 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego

Numeracja Psalmów. W BT w nawiasach podano numerację LXX i Wulgaty*

III PRZYKAZANIE - źródła. YouCat KKK

Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY. Komentarze do niedzielnej liturgii słowa

Renata Urban Judaica w Muzeum w Pińczowie. Studia Muzealno-Historyczne 8,

Każdy posługujący w liturgii:

Księga Rut KRĄG BIBLIJNY

PRZYBYTEK STÓŁ Z CHLEBAMI MENORA UMYWALNIA OŁTARZ

BOŻE OBJAWIENIE tematy i wiedza Powtórzenie materiału o Objawieniu Bożym

Żydzi Dlaczego warto o nich mówić?

JAK ŻYĆ W ŚWIECIE, KTÓRY CIĄGLE SIĘ ZMIENIA? Poznaj 10 PRZYKAZAŃ, które przyniosą Ci (NIE)OGRANICZONĄ WOLNOŚĆ!

GL fo J-to U(t'J ~ Yh~ f {i O~ ~ ffny't'..jl

Chrześcijanin a Przykazania Dekalogu

ALLELUJA. Ref. Alleluja, alleluja, alleluja, alleluja. Alleluja, alleluja, alleluja, alleluja.

Wpisany przez Redaktor niedziela, 20 listopada :10 - Poprawiony niedziela, 20 listopada :24

NA GÓRZE PRZEMIENIENIA

BOśE NAKAZY - DZIESIĘĆ PRZYKAZAŃ

Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH

ŚCIEŻKA ZWIEDZANIA: Życie religijne

DRUGA MOWA MOJŻESZA DO IZRAELA

1 Zagadnienia wstępne

Manuskrypt. Łacińskie manu scriptus czyli dosłownie napisany ręcznie Dokument napisany odręcznie, w przeciwieństwie do drukowanego

Każdy posługujący w liturgii:

Gimnazjum Klasa III, temat 41

zachęca do codziennego spotkania ze Słowem Bożym w Styczniu!

APOKRYFY BIBLII KRÓLA JAKUBA 1611 MODLITWĘ AZARIASZA & piosenki trzech Żydów. Modlitwę Azariasza i piosenki trzech Żydów

Wstęp i lista uproszczonych przykazań

styczeń :2831 Niedziela Poniedziałek Wtorek Środa Czwartek Piątek Szabat d grudzień 2017 luty gru lut 2 lut 3 lut

Jak czytać ze zrozumieniem Pismo Święte (YC 14-19)?

Akt ofiarowania się miłosierdziu Bożemu

Jezus do Ludzkości. Modlitwy Litanii (1-6) przekazane przez Jezusa Marii od Miłosierdzia Bożego

PROJEKT MEZUZY DLA MUZEUM HISTORII ŻYDÓW POLSKICH

O tym jak ludu rzesza szła pod wodzą Mojżesza

Numer 1 oje nformacje wietlicowe

II Miejski Konkurs Wiedzy Biblijnej A Słowo stało się Ciałem Ewangelia św. Mateusza ETAP MIĘDZYSZKOLNY 15 kwietnia 2015 r.

PLAN NA RZECZ LEPSZEGO ŚWIATA

NAUCZMY SIĘ TOLERANCJI

L. Jeter Walker. o Biblii. Książka powstała we współpracy z zespołem pracownfków Międzynarodowego Biura lei. Instytut rei

WSTĘP DO HISTORII ZBAWIENIA. Chronologia Geografia Treść Przesłanie

CEL aby tekst był Ŝywy dla mnie

SPIS TREŚCI. Od Autora...5 ALFABETYCZNY SPIS PIEŚNI

CZYTANIE CICHE ZE ZROZUMIENIEM

NASZA GMINA. Nowa Sefer Tora w synagodze Remu. 5775/1 (2014) Nr 101 GMINA WYZNANIOWA ŻYDOWSKA W KRAKOWIE. Sofer Shlomo Orbach

Prorok Mohammed często siedział samotnie w jaskini Hira, niedaleko Mekki. Modlił się tam i głęboko rozmyślał. Prosił Stwórcę niebios i ziemi, aby

Transkrypt:

Judaika religijne Pomoc w wyrażaniu wiary. Hagada

Elementy judaizmu. 1. Doktryna dotycząca Boga, wszechświata i człowieka. 2. Moralność w wymiarze indywidualnym i społecznym. 3. Porządek rytuałów, zwyczajów, ceremonii. 4. Zbiór praw. 5. Święte teksty (Tora Pisana i Tora Ustna). 6. Instytucje, poprzez które wyrażają się poprzednie składniki. 7. Naród żydowski.

Hagada agada, haggada - (hebr. הגדה haggadà) - słowo oznaczające opowiadanie, opowieść, sagę i odnosi się do legend, przypowieści i opowiadań z rabinicznej egzegezy Biblii i Talmudu Spisana została między II a IV wiekiem n. e.

Podział przedmiotów używanych w judaizmie "przedmioty ("narzędzia") świętości" Tora tefilin mezuza "narzędzia do wykonywania przykazań" szofar jad talit menora

Zwój Tory Co to jest Sefer Tora? Jest to zwój Tory, której tekst jest ręcznie pisany na pergaminie. Jest najświętszą ze wszystkich ksiąg.

Zwój Tory O literach: Żadne litery nie mogą się dotykać. Istnieją 22 litery podstawowe i 5 liter końcowych. Najpopularniejszą literą w Torze jest - h - jud - występuje 31 530 razy. Najrzadziej występuje - y -tet -1 802 razy Najczęściej występującą literą końcową jest - o - końcowe mem - 10 623 razy. Najrzadszą - ; - końcowe fe - 834 razy.

Zwój Tory Materiały używane do wyprodukowania Sefer Tora: na pergaminie (skórze) z koszernego zwierzęcia tusz czarny i wyprodukowany z koszernych, bądź syntetycznych produktów nić używana do zszywania ze sobą kawałków pergaminu, wykonana jest z odpowiednio przygotowanych żył koszernego zwierzęcia pióro służące do pisania pochodzi od koszernego ptaka - zazwyczaj indyka.

Zwój Tory Sofer musi: być Bar Micwa (mieć co najmniej trzynaście lat), a niektórzy mówią, że powinien być również żonaty być wyuczony i przetestowany z prawach safrut - dotyczących pisania Tory pisać prawą ręką lub lewą, gdy jest leworęczny pisać Torę z odpowiednią intencją, skupieniem, szczególnie przy zapisywaniu Imienia Boga.

Tefilin dwa czarne skórzane pudełeczka wykonane z jednego kawałka skóry koszernego zwierzęcia, w których znajdują się cztery ustępy Tory, ręcznie przepisane w języku hebrajskim przez sofera.

Teksty Tory Są to: Księga Wyjścia 13, 1-10 i 11 16 Księga Powtórzonego Prawa 6, 4 9 i 11, 13 21

Zakładanie tefilin Tefilin na ramieniu umieszczany jest w pobliżu serca, aby jego pragnienia podporządkować służbie Bogu. Tefilin na głowie służy skierowaniu myśli na Torę.

Mezuza Mezuza jest to mały, podłużny pojemnik, wykonany najczęściej z metalu lub drewna, zawierający zwinięty w rulonik pergamin (klaf), na którym zapisane są ręcznie dwa fragmenty z Tory - obydwa z Księgi Powtórzonego Prawa (6:4-9 i 11: 13-21).

Tekst Szema "Słuchaj Izraelu! Haszem Bóg nasz, Haszem jest Jedyny. Będziesz miłował Haszem - Boga twego, z całego serca swego i z całej duszy swojej i z całej siły swojej. Niechaj słowa te, które Ja ci dziś nakazuję, będą w twoim sercu. Będziesz je wpajał twoim dzieciom i będziesz o nich mówił, przebywając w swoim domu, idąc drogą, kładąc się i wstając. I przywiążesz je jako znak do swojej ręki i będą między twoimi oczyma, i napiszesz je na bramach i na odrzwiach domu twego" (Pwt 6: 4-9)

Jad Jad (hebr. יד ręka) - przyrząd liturgiczny w judaizmie, będący wskaźnikiem do czytania Tory.

Jad

Menora (מנורה (hebr. Menora jest siedmioramiennym kandelabrem.

Menora Księga Wyjścia 25,31-40; 26,35; 37,17-24 Księga Liczb 8,2-4

Menora na Łuku Tytusa w Rzymie

Chanukija Dziewięcioramienny świecznik żydowski zapalany podczas święta Chanuka. Jedna ze świec Szamasz jest świecą dodatkową, dziewiątą, którą zapala się pozostałe. Szamasz powinien być trochę oddalony od pozostałych świeczek lub znajdować się nieco powyżej nich.

Chanukija Zgodnie z tradycją chanukija powinna stać przy drzwiach frontowych domu lub ustawiana jest na parapecie okna wychodzącego na ulicę, tak, aby przechodnie mogli ją zobaczyć

Szofar W historii Izraela szofar oraz trąby srebrne były używane, aby podnieść alarm lub obwieścić ważne wydarzenia. Według Majmonidesa głos szofaru w Rosz HaSzana jest również rodzajem duchowego alarmu.

Szofar Obudź się! Obudź się ty, który śpisz! Pamiętaj na Boga, twojego Stworzyciela! Zamiast zajmować się rzeczami, które nie są ważne ani coś warte, przeznacz nieco czasu aby pomyśleć co możesz zrobić, aby stać się lepszą osobą. Zaniechaj złych, marnych rzeczy! 1 Tiszri jest rocznicą narodzin świata, szofar upamiętnia dzieło stworzenia upamiętnia ofiarę złożoną przez Abrahama Bogu szofar obwieścił Izraelowi nadanie przykazań przy górze Synaj, i dźwięk szofaru w Rosz HaSzana upamiętnia to wydarzenie szofar jest głosem odkupienia

Talit i cicit "Oto okrywam się talitem z cicit, aby spełnić przykazanie mojego Stwórcy, jak jest napisane w Torze: Niech uczynią sobie cicit na rogach swoich ubrań, na pokolenia. Tak jak ja okrywam się talitem na tym świecie, tak oby moja dusza zasłużyłą, by została ubrana w piękny talit w Przyszłym Świecie, w Gan Eden, Amen." "Błogosławiony jesteś Ty, Haszem, nasz Bóg, Król świata, który uświęcił nas swoimi przykazaniami i nakazał nam okrywać się (okryciem) z cicit"

Talit i cicit W Księdze Liczb czytamy słowa Boga skierowane do Mojżesza: "Przemów do synów Jisraela i powiedz im pouczając ich: niech zrobią dla siebie cicit na rogach swoich ubrań [i niech czynią tak] przez [wszystkie] ich pokolenia. I umieszczą nić niebieskiej wełny na cicit w każdym rogu. To będzie dla was cicit. Gdy go zobaczycie, będziecie pamiętali o wszystkich przykazaniach Boga, żebyście je wypełniali i żebyście nie podążali za waszymi sercami i waszymi oczami, które was zwodzą i żebyście pamiętali i wypełniali wszystkie Moje przykazania i byli święci dla waszego Boga." (15:37:40)

Kipa (Jarmułka) Kipa (hebrajskie słowo oznaczające kopułę) w jidysz nazywana jest jarmułka (pochodzenie słowa prawdopodobnie z aramejskiego, w którym jarei melekoha oznacza bogobojnego )

Kielich kiduszowy,קידוש (hebr. Kidusz poświęcenie) - modlitwa odmawiana przez wyznawców judaizmu nad kielichem wina na rozpoczęcie Szabatu.

Kielich kiduszowy

Podstawowe Książki Podstawowe książki Chumasz, czyli Pięć Ksiąg Mojżeszowych. Tehilim, czyli Psalmy Dawidowe. Sidur, czyli Żydowski modlitewnik. Tanach, czyli Tora, Prorocy i Pisma. Talmud. Wielotomowy zapis dyskusji, sporów i opowieści, które określają żydowskie postępowanie u początków Diaspory. Kicur Szulchan Aruch. Bardzo popularny przewodnik żydowskiego postępowania dla każdego,

Tora Przekład pierwszej księgi Tory, dokonany w duchu żydowskiej tradycji, tzn. uwzględniający naukę Tory Ustnej.

Sidur Tom zawiera wszystkie modlitwy na dzień powszedni, te, które odmawia się w synagodze oraz te, które odmawia się indywidualnie, modlitwy na Szabat, święta i różne uroczystości oraz przekłady wielu psalmów.

Bramy Halachy Pierwszy w języku polskim przewodnik po religijnym prawie żydowskim. Obejmuje prawa na dni powszednie i święta, prawa koszerności, majątkowe i inne. Opisuje życie religijnego Żyda od rana do wieczora i od narodzin do śmierci.

Hagada HAGADA NA PESACH: opowieść o Wyjściu z Egiptu, odczytuje się rokrocznie podczas wieczerzy sederowej, rozpoczynającej obchodzenie święta Pesach.

Pirke Awot Traktat Pirke Awot (Sentencje Ojców). Jego studiowanie odbywa się, zgodnie z tradycją, w szabatowe popołudnia pomiędzy Pesach a Szawuot.

Opracowanie: Prezbiter Adam Prozorowski