Program Samodzielny Uczeń skierowany do uczniów klas I- III SP Zespołu Szkół Samorządowych w Łagiewnikach Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II i Gimnazjum im. Piastów Śląskich w Łagiewnikach
WSTĘP Samodzielność jest potrzebą rozwojową każdego dziecka. Poprzez podejmowanie prób i gromadzenie doświadczeń, stopniowo opanowuje ono niezbędne w życiu umiejętności, rozwija swoje możliwości, poznaje własną odrębność i kształtuje tożsamość. Jedne dzieci w młodszym wieku szkolnym są bardziej samodzielne, a inne mniej. Stopień samodzielności zależy głównie od tego, jak postępują z nim dorośli, którzy je wychowują. Wychowywać dziecko mądrze to stawiać mu wymagania, oczywiście odpowiednie do wieku i możliwości. Wychowywać to zrezygnować z wyręczania, pozwolić na zmaganie się z własnymi problemami, na uczenie się na błędach. Troska o bezpieczeństwo jest konieczna, ale w granicach zdrowego rozsądku. Prawdziwa pomoc dawana dziecku w procesie jego dorastania powinna polegać nie na uzależnianiu go od siebie, ale na wzmacnianiu poczucia własnej wartości, wynikającego z sukcesów w samodzielnym działaniu. Im wcześniej dziecko wdrażane jest do samodzielności, tym lepiej radzi sobie w szkole i tym większą wykazuje dojrzałość do wypełniania szkolnych obowiązków. Samodzielność nie przychodzi sama z siebie, trzeba cierpliwości aby przyzwyczaić pociechę do samodzielnego działania. Ważną rzeczą jest nauczenie obowiązkowości a więc systematycznego przynoszenia przyborów szkolnych, dokładnego wykonywania poleceń nauczyciela. Uczeń musi zapamiętać co jest zadane do domu. Stopniowo, ale cierpliwie i konsekwentnie przyzwyczajajmy do tego, że to dziecko musi pamiętać o swoich szkolnych obowiązkach, uważać na zajęciach i zapamiętywać informacje. Powinno również samodzielnie się ubrać, zawiązać buty, zadbać o swój wygląd, o ład i porządek na ławce. Wyręczanie dziecka, zbytnie oszczędzanie i rozpieszczanie go, nie daje mu możliwości zaspokojenia chęci do aktywnej działalności, która jest naturalną potrzebą każdego dziecka. Brak samodzielności utrudnia naukę szkolną, nie zachęca do koncentracji na zadaniach i nie pozwala uwierzyć we własne siły. Mając na uwadze dobro dziecka i jego rozwój, uczniowie klas I-III SP zostaną objęci programem Samodzielny Uczeń. W jego realizacji będą wspierani przez rodziców, wychowawczynie i wolontariuszy z gimnazjum.
Cel główny: wdrażanie do samodzielności uczniów klas I-III Cele szczegółowe: kształtowanie nawyku samodzielnego rozbierania, ubierania, przebierania się oraz wiązania sznurowadeł; wdrażanie do samodzielnego zapisywania, zaznaczania, zapamiętywania zadań domowych i systematycznego przynoszenia przyborów szkolnych, podręczników i zeszytów; wyrabianie dbałości o czystość i wygląd zewnętrzny; wyrabianie dbałości o ład i porządek na stanowisku pracy podczas lekcji oraz wspólnego spożywania drugiego śniadania; wdrażanie do samodzielnego i właściwego korzystania z toalety. TREŚCI PROGRAMU I SPOSOBY ODDZIAŁYWANIA Treści programu skierowane do uczniów: punktualnie przychodź na zajęcia; codziennie miej w tornistrze odpowiednie przybory szkolne, podręczniki i zeszyty; bądź systematyczny; właściwie zachowuj się w szkole i poza szkołą w stosunku do kolegów oraz osób dorosłych; szanuj przybory własne i kolegów; sumiennie wykonuj wszystkie obowiązki; spokojnie rozstawaj się z rodzicem przed zajęciami. Treści skierowane do rodziców: zostawiaj dziecko na holu pod opieką wolontariusza; respektuj rozwój samodzielności dziecka na pierwszym etapie edukacji; nie wyręczaj swojego dziecka; wdrażaj dziecko do samodzielnego działania;
współpracuj z wychowawcą i nauczycielami. Treści skierowane do wolontariuszy: punktualnie przychodź na dyżur rano o godzinie 7:45 (hol w Gimnazjum) oraz po skończonych lekcjach uczniów klas I-III; czuwaj nad bezpieczeństwem swoich podopiecznych; pamiętaj, pomagać to nie znaczy wyręczać; pokaż, wyjaśnij jak młodszy kolega, koleżanka mają wykonać daną czynność; ograniczaj swoją pomoc do tych działań, przez które młodszy kolega, koleżanka nie będą mogli przebrnąć samodzielnie; współpracuj z wychowawcą i nauczycielami. Treści skierowane do nauczycieli: Treści skierowane do nauczycieli pokrywają się z treściami skierowanymi do uczniów i ich rodziców. EWALUACJA PROGRAMU Ewaluacja będzie polegała na: obserwacji uczniów przed, w trakcie oraz po zajęciach, przeprowadzeniu ankiety dla rodziców; refleksji, uwagach i wnioskach wychowawców i nauczycieli WSKAZÓWKI DLA RODZICÓW 1. Dopilnuj i sprawdź, czy dziecko przygotowało przybory szkolne, spakowało tornister zgodnie z planem lekcji. 2. Pomóż dziecku zorganizować dzień tak, aby starczyło czasu na naukę, pracę i zabawę.
3. Zwracaj uwagę dziecku, aby zaznaczało i zapisywało, co ma zadane. 4. Przyzwyczajaj dziecko do tego, że ma obowiązek zapamiętać polecenia nauczycieli dotyczące pracy domowej. 5. Pomagaj dziecku w odrabianiu lekcji tylko wtedy, gdy będzie miało trudności. 6. Naprowadzaj, ale nie wyręczaj - zbyt duża pomoc w nauce opóźnia samodzielność. 7. Przeglądaj systematycznie zeszyty, książki, ćwiczenia oraz dziennik elektroniczny Librus. 8. Wdrażaj dziecko do obowiązkowości i punktualności. 9. Podkreślaj, że porządek ułatwia życie, odciąża pamięć, oszczędza czas. 10. Ustal z dzieckiem, że odrabia lekcje tego dnia, kiedy są zadane. 11. Pozwól na zaczynanie odrabiania lekcji od tych przedmiotów, które lubi. 12. Chwal dziecko za postępy - nie za oceny. 13. Zapewnij dziecku przy pracy umysłowej spokój. 14. Zwróć uwagę na uporządkowanie miejsca pracy dziecka, aby było jak najmniej bodźców rozpraszających. 15. Pomóż mu w organizacji czasu wolnego. 16. Zostaw dziecku czas wolny na swobodny wypoczynek i nieprzewidziane planem zajęcia. 17. Bądź wzorem dla swojego dziecka. Autorzy programu: Jolanta Paluszkiewicz Anna Kędra Anna Fuszara Ewa Łuczyńska Marzanna Juraszek Halina Szczerba Joanna Tkacz