17 listopada 2005 r. 10/2005 Znak: B2 17/05 KURIA BISKUPIA 1 Przypomnienie dotyczące posługi przepowiadania słowa Bożego W związku z coraz częstszymi przypadkami nadużyć w dziedzinie przepowiadania słowa Bożego, przypominamy, iż zgodnie z obowiązującymi normami, zarówno powszechnymi (Kodeks Prawa Kanonicznego), jak i partykularnymi (II Polski Synod Plenarny) i przypomnianymi ostatnio w instrukcji Redemptionis Sacramentum, homilia obowiązuje we wszystkich Mszach świętych z udziałem wiernych w kościołach parafialnych i filialnych w niedziele i uroczystości nakazane oraz w Mszach obrzędowych połączonych z udzielaniem chrztu, bierzmowania, zawarciem małżeństwa i pogrzebem. Głoszenie homilii zaleca się również w dni powszednie Adwentu, Wielkiego Postu i Okresu Wielkanocnego oraz przy innych okazjach, gdy wierni liczniej uczestniczą w liturgii. Celebrans Eucharystii powinien dbać o zachowanie równowagi pomiędzy liturgią słowa a liturgią eucharystyczną, zachowując proporcje czasowe homilii niedzielnej i w dni powszednie. Przypomina się równocześnie, iż homilia mszalna zarezerwowana jest wyłącznie kapłanowi lub diakonowi i nigdy nie może być powierzana osobie niemającej święceń, nawet osobom konsekrowanym i klerykom seminarium duchownego. W określonych okolicznościach osoby takie mogą wygłosić stosowne świadectwo, ale zawsze w ramach homilii wygłoszonej przez wyświęconego szafarza. Niedopuszczalną jest praktyka zastępowania homilii adoracją Najświętszego Sakramentu krótsza niż zwykle homilia winna wprowadzić wiernych w zaplanowane nabożeństwo eucharystyczne, które odbywa się po Mszy św. Nie wolno też rezygnować z homilii podczas niektórych skróconych Mszy niedzielnych, zwłaszcza w godzinach popołudniowych. Podczas Mszy świętej z udziałem dzieci można zrezygnować z czytania przewidzianych na dany dzień listów pasterskich, a celebrans powinien ograniczyć się do omówienia głównych wątków listu w ogłoszeniach parafialnych. Jego pełną treść należy udostępnić wiernym w piśmie parafialnym lub gablocie. Komunikaty Konferencji Episkopatu, biskupa i kurii diecezjalnej nie mogą zastępować homilii. Miejscem przekazu najważniejszych z nich są ogłoszenia duszpasterskie. Czuwanie nad wiernym przestrzeganiem powyższych norm należy do proboszczów i rektorów kościołów. Bp Paweł Socha Wikariusz Generalny
92 2 Diecezjalny Program Duszpasterski na rok 2005/2006 Na Konferencji Episkopatu w marcu 2005 roku został przedstawiony ramowy program duszpasterski Kościoła w Polsce na lata 2006-2010. Ramowy temat programu brzmi: Kościół niosący Ewangelię nadziei. Na kolejne pięć lat rozpisano poszczególne tematy, które są zawarte w dostarczonym do każdej parafii opracowaniu. Powyższe opracowanie stanowi zestaw sugestii dla biskupów diecezjalnych do opracowania programów w Kościołach partykularnych. Na podstawie tego opracowania został przygotowany diecezjalny program duszpasterski na rok 2005/2006, który przesyłamy Czcigodnym Księżom jako załącznik do aktualnego Pisma Okólnego z najlepszymi życzeniami błogosławionej i owocnej służby w kolejnym roku duszpasterskim. Bp Edward Dajczak Moderator Kurii 3 Informacje Kancelarii Kurii 1. nominacje DZIEKANI Ks. Kulka Władysław - w dek. Żagań WICEDZIEKANI Ks. Jągowski Henryk - w dek. Gorzów Wlkp. Chrystus Król Ks. Mikołajewicz Janusz - w dek. Zielona Góra św. Jadwiga Ks. Polowczyk Grzegorz - w dek. Żagań Ks. Pojnar Stanisław - w dek. Żary DEK. DUSZP. RODZIN Ks. Pospiech Mieczysław - w dek. Babimost DEK. DUSZP. MŁODZIEŻY Ks. Sebastian Goździejewski CRL - w dek. Drezdenko O. Bogusław Barański OMI - w dek. Gorzów Chryst. Króla Ks. Piotr Matus - w dek. Gubin Ks. Tadeusz Kuźmicki - w dek. Kostrzyn Ks. Adam Firak - w dek. Łęknica Ks. Tomasz Dobrowolski - w dek. Nowa Sól Ks. Dariusz Mikiciuk - w dek. Rokitno Ks. Andrzej Wręczycki - w dek. Strzelce Ks. Czesław Grzelak - w dek. Szprotawa Ks. Grzegorz Mikołajczyk - w dek. Świebodzin Ks. Andrzej Hładki - w dek. Żagań 2. nominacje i zwolnienia DEK. OJCOWIE DUCHOWNI zwolniony - Ks. Drzewiecki Eugeniusz w dek. Gorzów Chr. Kr. mianowany - O. Galant Dariusz OMI w dek. Gorzów Chr. Kr. Ks. Konieczny Paweł w dek. Krosno Ks. Maciejewski Mirosław w dek. Strzelce Ks. Pastuszka Henryk w dek. Sława Ks. Zimnawoda Zygmunt w dek. Kostrzyn
93 WZAJEMNA POMOC KAPŁAŃSKA zwolniony - Ks. Marszalik Mieczysław mianowany - Ks. Jurek Wojciech DYREKTOR KCS w Słubicach zwolniony - Ks. Chojnacki Grzegorz mianowany - Ks. Maciejewski Andrzej WYCHOWAWCA w WSD w Paradyżu mianowany - Ks. Chojnacki Grzegorz DIEC. REFERENT ds. MISJI zwolniony - Ks. Nosal Zbigniew mianowany - Ks. Zintara Marek REZYDENCI Ks. Rynkiewicz Wiesław - w Rokitnie Ks. Roszak Arkadiusz - w par. NSPJ w Żarach 3. Odznaczenia kapłańskie ks. Matwiejów Zbigniew - kan. RM ks. Zadworny Józef - kan. hon. Zielonogórskiej Kapituły Kolegiackiej 4. Wizytacje kanoniczne parafii w 2006 roku Kuria Diecezjalna uprzejmie powiadamia Księży Proboszczów, że wizytacje kanoniczne parafii w przyszłym roku odbędą się w następujących dekanatach: a. Biskup Diecezjalny Adam Dyczkowski wizytuje wiosną dekanat PSZCZEW i jesienią dekanat ROKITNO; b. Biskup Pomocniczy Paweł Socha wizytuje wiosną dekanat ZIELONA GÓRA Nar. NMP i jesienią dekanat GORZÓW TRÓJCA ŚW.; c. Biskup Pomocniczy Edward Dajczak wizytuje wiosną dekanat KOSTRZYN i jesienią dekanat GORZÓW KATEDRA. Ks. Piotr Kubiak Kanclerz Kurii 5. Komunikat Archiwum Diecezjalnego Wielebnych Księży oraz wszystkich zainteresowanych informuję, iż od dnia 24 października br. funkcjonuje strona internetowa Archiwum Diecezjalnego, która będzie systematycznie aktualizowana. Adresy: http://archiwum.kuria.zg.pl www.kuria.zg.pl/archiwum Ks. Robert Kufel Archiwista Diecezji
94 4 Informacje Wydziału Duszpasterskiego 1. Dzień modlitwy i pomocy materialnej Kościołowi katolickiemu na Wschodzie II Niedziela Adwentu (4 grudnia 2005 r.) W II niedzielę Adwentu br. Konferencja Episkopatu Polski i Rada Programowa Zespołu Pomocy Kościelnej dla Katolików na Wschodzie przy Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski, organizuje w Kościele w Polsce, już po raz szósty: Dzień modlitwy i pomocy materialnej Kościołowi katolickiemu na Wschodzie. W najbliższym czasie zostaną dostarczone plakaty, foldery i przekazy wpłaty za pośrednictwem księży dziekanów do każdej parafii (1 plakat, 1 przekaz wpłaty i po 5 folderów dla katechetów). Ten Dzień jest ważnym wydarzeniem dla wielu Polaków. Jedni są emocjonalnie związani z tamtymi terenami, drudzy trudzą się wspomagając w różny sposób tych, którzy przyczyniają się do odrodzenia Kościoła katolickiego na Wschodzie. Specjalny dzień modlitwy w tych intencjach jest wszystkim Polakom bardzo potrzebny. Przewidziana jest także w tym dniu zbiórka dobrowolnych ofiar do puszek Kościołowi katolickiemu na Wschodzie. W prasie katolickiej ukażą się artykuły i wywiady przybliżające pracę kapłanów, sióstr zakonnych i osób świeckich pracujących w parafiach Kościoła katolickiego na Wschodzie. W katolickich programach informacyjnych radiowych i telewizyjnych podane zostaną ważne szczegóły odnoszące się do tego dnia. Zwracamy się z prośbą do Księży Proboszczów by zaangażowali się w dobre i duchowo owocne przeżycie tego dnia w swoich parafiach. Ks. Eugeniusz Jankiewicz Dyrektor W.D. 2. Rekolekcje dla narzeczonych W dniach 16-18 grudnia b.r. w domu rekolekcyjnym w Rokitnie planowane są rekolekcje dla narzeczonych. Zasadniczo nie zastępują one katechizacji przedmałżeńskiej i są traktowane jako dni skupienia przeznaczone dla tych par, które bezpośrednio przygotowują się do sakramentu małżeństwa i chciałyby przez modlitwę i refleksję jeszcze gruntowniej przygotować się do jego przyjęcia oraz dla tych, które nie podjęły jeszcze ostatecznej decyzji, lecz myślą poważnie o wspólnej przyszłości. Program prowadzony jest przez grupę małżeństw i księdza metodą warsztatów aktywizujących uczestników. Księża Proboszczowie mogą kierować pary narzeczeńskie podając im następujący kontakt: tel.: (68) 451 23 51; e.mail: D.Orlowski@kuria.zg.pl 3. Pielgrzymka Duchowej Adopcji do Otynia W Uroczystość Niepokalanego Poczęcia NMP - 8 grudnia b. r. zapraszamy wszystkich, którzy podjęli Dzieło Duchowej Adopcji Dziecka Poczętego na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej w Otyniu. Uroczysta Msza św. pod przewodnictwem Ks. Bpa Diecezjalnego dra A. Dyczkowskiego rozpocznie się o godz. 11.00. Czcigodnych Księży prosimy o poinformowanie wiernych w ogłoszeniach duszpasterskich i zachętę ich do udziału w pielgrzymce. Ks, Dariusz Orłowski Referent Duszpasterstwa Rodzin
95 5 Informacje Caritas Diecezjalnej 1. Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom 2005 W pierwszą niedzielę Adwentu Caritas Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej rozpoczyna kolejną edycję akcji Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom. Świece (duże i małe) dostarczone zostaną przez producenta świec po 15 listopada do parafii Księży Dziekanów, skąd przekazane zostaną Księżom Proboszczom zgodnie z dołączonymi wykazami. Podobnie jak w roku ubiegłym do dużych świec dołączona zostanie bezpłatna broszura o tematyce świątecznej. Ofiary, o które prosimy za świece małe ulegają zmianie, za duże pozostają niezmienione: mała świeca - 5,00 PLN rozliczenie parafii z Caritas diecezjalną 3,50 PLN, duża świeca 10,00 PLN rozliczenie parafii z Caritas diecezjalną 8,00 PLN. Caritas Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej zwraca się z prośbą do Parafialnych Zespołów Caritas i innych grup parafialnych o włączenie się w akcję i pomoc w dystrybucji świec. 2. Pomoc rzeczowa dla PZC Caritas Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej pozyskała znaczne ilości obuwia domowego i letniego oraz spodni dżinsowych, które będą przekazywane aktywnie działającym PZC. PZC zainteresowane otrzymanie tego typu pomocy prosimy o kontakt z p. Adamem Kwaśniewskim kierownikiem Magazynu Pomocy Żywnościowej i Rzeczowej - tel. (68) 324 20 84. 3. Rodzina Rodzinie na Boże Narodzenie 2005 W dniach 9-10 grudnia br. przeprowadzona zostanie ogólnodiecezjalna akcja Rodzina Rodzinie na Boże Narodzenie. Celem akcji jest przede wszystkim uwrażliwienie społeczeństwa na potrzeby rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej oraz zebranie i przekazanie paczek świątecznych dla tych rodzin. Główną ideą akcji jest zachęcenie rodzin zamożniejszej do przygotowania paczki dla rodziny uboższej. W roku ubiegłym akcja była prowadzona przez Caritas Diecezji Zielonogórsko- Gorzowskiej na terenie Zielonej Góry i na terenie Gorzowa Wielkopolskiego przez Stowarzyszenie Pomocy Bliźniemu im. Brata Krystyna. W tym roku chcemy, aby akcja miała charakter ogólnodiecezjalny. Koordynacją akcji zajmuje się Centrum Wolontariatu, tel. 068 3244088 lub 509 395 934; e-mail: wolontariat.zg@caritas.pl. W miejscowościach, w których jest kilka parafii wskazane jest zorganizowanie spotkania i wspólna koordynacja akcji oraz zaproszenie PZC z okolicznych wiosek, w których nie ma dużych sklepów. 4. Rekolekcje dla PZC Rekolekcje formacyjne dla wolontariuszy Parafialnych Zespołów Caritas odbędą się jednocześnie w Głogowie i Rokitnie, w terminie: 9-11 XII 2005. Zgłoszenia: p. Marek Kwaśniak (68) 3244330 w. 28. 5. Pogram Skrzydła Caritas Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej realizuje program długoterminowej pomocy dzieciom Skrzydła. Program ten proponuje objęcie opieką finansową konkretnego
96 dziecka przez firmy i osoby prywatne, które poprzez deklaracje zobowiążą się do wparcia finansowego ucznia przez okres przynajmniej jednego semestru szkolnego. Program Skrzydła daje możliwość wyboru formy pomocy i dopasowania jej do indywidualnych potrzeb ucznia, a także do możliwości finansowych sponsora. Programem objęte będą konkretne dzieci, zgłoszone na listę Caritas. Zgłoszenia bezpośrednio do Caritas Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej mogą przekazywać wyłącznie Parafialne Zespoły Caritas (PZC). Zainteresowane PZC będą również odpowiedzialne za wyznaczenie osoby-opiekuna dzieci, które otrzymają wsparcie w ramach programu oraz za udzielanie bezpośredniej pomocy dzieciom i rozliczenie finansowe. Nie ma limitu zgłaszanych dzieci. Szczegółowe informacje przekazane zostały do Parafii i PZC, zamieszczone zostały w Biuletynie Informacyjnym Caritas (nr 8) oraz na stronie internetowej Caritas Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej. 6. Program PAED Caritas Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej realizuje programu związanego z podziałem nadwyżek żywności z Unii Europejskiej. Caritas informuje, iż w roku 2006 żywność będzie przekazywana wyłącznie tym PZC, które zdeklarowały chęć udziału w programie i rozliczyły się z otrzymanych dotychczas środków. Deklaracje należy składać do 30 listopada (formularze dostępne na www.zielonagora.caritas.pl w dziale palcówki - magazyn). Rozliczenia z bieżącej edycji programu do 15 grudnia. Kontakt: p. Adam Kwaśniewski, kierownik Magazynu Pomocy Żywnościowej i Rzeczowej: tel. (68) 324 20 84; e-mail: magazyn.zg@caritas.pl. 7. Spotkanie dla Szkolnych Kół Caritas 25 XI o godz.17.00 w Zielonej Górze, przy ul. Bema 32-3424 odbędzie się spotkanie z ks. Andrzejem Kołodziejczykiem i przedstawicielem Centrum Wolontariatu osobami odpowiedzialnymi za to dzieło w diecezji dla osób zainteresowanych prowadzeniem Szkolnego Koła Caritas. Szkolne Koło Caritas to ciekawa forma wdrażania dzieci i młodzieży w wolontariat i odpowiedzialność za drugiego człowieka. Prosimy o przekazanie tej informacji katechetom oraz już istniejącym SKC. Kontakt: Ks. Andrzej Kołodziejczyk, tel. (068) 324 43 30. Ks. Marek Kidoń Dyrektor Caritas Diec. 6 Informacje Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży serdecznie zaprasza kandydatów, sympatyków i członków naszego Stowarzyszenia, szczególnie nowo powstałych oddziałów, na szkolenie formacyjno informacyjne. Szkolenie takie przybliża uczestnikom cele, zadania, środki, strukturę organizacyjną i program formacyjny Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży, które ma na celu kształtowanie dojrzałego chrześcijanina uczestniczącego we wspólnocie i misji Kościoła. Odbędzie się ono w terminie 18-20.11.2005 r. Szkolenie połączone będzie z obchodami święta Błogosławionej Karoliny Kózkówny patronki KSM. Na uroczystą Mszę Św. odpustową zapraszamy w dniu 18.11.2005 r. o godz. 19.00 do kaplicy p.w. Błogosławionej Kózkówny w Domu Rekolekcyjnym Emaus. Szkolenie KSM rozpoczyna się w piątek o godzinie 18.00, a kończy w niedzielę obiadem o godzinie 13.00. Bliższe informacje: Biuro KSM ul. Aliny7, Zielona Góra, tel. (068) 320 72 96
97 Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Oddział w Kożuchowie serdecznie zaprasza w dniu 19.11.2005 r. na uroczystość Jubileuszu 10-lecia Powołania Oddziału KSM w Kożuchowie. Obchody rozpoczną się uroczystą Mszą Św. w kościele p.w. Matki Boskiej Gromnicznej w Kożuchowie o godz. 14.00. Po Mszy Św. ok. godz. 15.30 odbędzie się spotkanie jubileuszowe w Zamku Kożuchowskim. Marcin Szczęsny Prezes Zarządu KSM Ks. Piotr Kubiak Kanclerz Kurii [ L. S. ] Bp Paweł Socha Wikariusz Generalny
98 z a ł ą c z n i k DIECEZJALNY PROGRAM DUSZPASTERSKI NA ROK 2005/2006 Hasło: Przywracajmy nadzieję ubogim I. Kontynuacja podjętych inicjatyw, wynikających z zeszłorocznego programu duszpasterskiego 1. Kluczowym zadaniem minionego roku była duszpasterska troska, by pogłębić refleksję na temat Eucharystii, dołożyć starań o wierność przepisom Kościoła w tej materii oraz pielęgnować modlitwę przed Najświętszym Sakramentem i troszczyć się o związek między Eucharystią a życiem codziennym. 2. Pośród wielu zadań oraz dzieł podjętych i ożywionych w tym okresie w naszych parafiach na szczególną uwagę zasługuje dzieło Eucharystycznego Ruchu Młodych. Dzieło to stanowi wyjątkową okazję do zatroszczenia się o życie duchowe dzieci w okresie od pierwszej Komunii św. do rozpoczęcia ich przygotowywania do sakramentu bierzmowania. Podjęte dzieło należy zatem kontynuować i poszerzać jego zasięg oddziaływania w parafii. 3. Nadzwyczajni szafarze Komunii św. stanowią w parafii szczególną pomoc w posłudze chorym i niepełnosprawnym. Zatem niezwykle ważnym owocem Roku Eucharystii powinna być troska, by powiększyć ich liczbę w naszej diecezji stosownie do potrzeb każdej parafii. W nowym roku duszpasterskim planuje się podjęcie przygotowania kolejnych kandydatów do tej posługi, dlatego należy rozmawiać na terenie parafii z osobami, które mogłyby podjąć się tej misji. 4. Należy dbać o piękno sprawowanej liturgii, o dostępność otwartych kościołów dla osób pragnących przyjść na osobistą modlitwę przed Najświętszym Sakramentem, o możliwość adoracji Najświętszego Sakramentu w każdy czwartek przed lub po Mszy św. wieczornej (tam gdzie to jest możliwe), o systematyczność celebracji nabożeństw eucharystycznych w pierwsze czwartki miesiąca, o praktykę Czterdziestogodzinnego Nabożeństwa itp. 5. W kontekście na nowo odkrywanej w Roku Eucharystii prawdy, że Eucharystia jest źródłem i szczytem życia i posłannictwa Kościoła, należy troszczyć się o jej rozwój i owocowanie w życiu wiernych poprzez kontynuację wszystkich inicjatyw podjętych w tym zakresie w minionym roku duszpasterskim. 6. Podjęta przed dwoma laty w naszej diecezji inicjatywa powołania Parafialnych Rad Duszpasterskich ciągle jest aktualna i wymaga doskonalenia. Do Kurii Biskupiej wpłynęły informacje o jej powołaniu jedynie w 73 parafiach. Przystępując do opracowywania duszpasterskiego programu dla parafii, w oparciu o diecezjalny program duszpasterski, należy aktywnie włączyć w to dzieło Parafialną Radę Duszpasterską, precyzyjnie nakreślając obszary zadań do wspólnej realizacji w ciągu roku duszpasterskiego. Tam gdzie jej jeszcze nie ma, należy niezwłocznie przystąpić do jej powołania. II. Przywracajmy nadzieję ubogim wizja ideowa oraz zakres zadań wynikających z hasła przyjętego do realizacji w roku duszpasterskim 2005/2006 1. Przygotowaniem do podjęcia nowych zdań duszpasterskich w kolejnym roku była oferta programowa tegorocznych Paradyskich Dni Duszpasterskich. Na pierwszym miejscu tego programu pojawił się temat Przyjazny kapłan, przyjazny K/kościół. Postawa przyjaznego kapłana stanowi istotny klucz do budowania klimatu zaufania w społeczności parafialnej, a co za tym idzie, do budowania kapitału ludzkiego dla tworzenia ładu społecznego. Parafia jako wspólnota wspólnot domaga się ze strony
kapłana szczególnej troski o budowanie klimatu zaufania. Stanowi to istotny warunek realizacji zadań, szczególnie związanych z zagadnieniem rozwiązywania problemów biedy ludzkiej, zarówno materialnej jak i duchowej. A to właśnie zadanie staje przed nami jako podstawowe w przyszłorocznym programie duszpasterskim. 2. Bieda materialna jak i duchowa pozbawia ludzi nadziei. Duszpasterstwo nasze winno więc odkrywać prawdę o Chrystusowym spojrzeniu na otaczającą nas rzeczywistość, spojrzeniu pełnym wiary i nadziei, że losy świata i losy każdego z nas są w dobrych rękach Boga, który w Chrystusie stał się naszym bratem. Ukazywać ludziom Chrystusa, to jak mówi sobór dzielić ich radości i nadzieje, ale także smutki i trwogi (Gaudium et spes 2). Trzeba nam być zatem znakiem nadziei. Wspólnota parafialna winna jawić się jako wspólnota przywracająca nadzieję. Winna pobudzać do działań służących budowaniu nadziei i umacnianiu się solidarności między ludźmi. 3. Kościół, choć nazywany jest ekspertem w sprawach ludzkich, nie jest i nie może być jednak ekspertem w sprawach ekonomicznych czy gospodarczych. Jako duszpasterze pytamy o to, co zrobić, aby praca była i aby rozwijała człowieka, który się jej oddaje. Zwracamy uwagę, że jeśli w imię praw człowieka i obywatela domagamy się pracy dla każdego, kto jej szuka, to chodzi nam o godną pracę, a więc nie tę, która wzbogaca jedynie pozornie, dając czasem minimalne środki do życia, ale jednocześnie zubaża, zabierając czas niedzielnego wypoczynku, czas, który powinien być poświęcony na dbanie o zdrowie i o rodzinę. W pracy najważniejszy jest człowiek i on ma pierwszeństwo przed wszystkimi elementami pracy! Przywracając godność pracy, trzeba jednocześnie przywracać godność pracowitości i cnotom z nią związanym: rzetelności, wiarygodności, słowności, punktualności itp. Potrzeba też niejednokrotnie najprostszych gestów solidarności, koleżeństwa i przyjaźni, które powodują, że przestrzeń pracy staje się bardziej ludzka. 4. Bardzo ważna jest pomoc wychowawcza, zwłaszcza wobec zagrożonych dzieci i trudnej młodzieży. Jej formy i sposoby mogą być różne, od indywidualnej opieki po organizowanie różnych grup. Bezcenne są tu organizacje młodzieżowe, otwarte na potrzeby swoich kolegów. 5. Rośnie liczba ludzi chorych i niepełnosprawnych. Potrzebna jest im opieka domowa, a także odwiedzanie w szpitalach, nieraz bowiem nie mają rodzin i przyjaciół. 6. Solidarność wymaga wzajemności. Ci, którzy otrzymują pomoc, powinni ją, zgodnie ze swoimi możliwościami, świadczyć innym. Inaczej przyzwyczają się do bierności i nieodpowiedzialności albo i pasożytnictwa. 99 III. Propozycja praktycznej realizacji programu duszpasterskiego w parafii 1. Zapobieganie biedzie duchowej a. dbałość o wysoki poziom liturgii Słowa - głoszenie Ewangelii nadziei przy wykorzystaniu do tego w szczególny sposób niedzielnej homilii oraz rekolekcji adwentowych i wielkopostnych; homilii niedzielnej nigdy nie wolno opuszczać ani zastępować czym innym, np. lekturą komunikatu (wyjątek stanowi list pasterski bądź komunikat, gdy jest to wyraźnie nakazane) czy adoracją eucharystyczną; jeśli praktykowane są tzw. niedziele adoracyjne, należy wygłosić odpowiednio krótszą homilię; b. ożywienie duszpasterstwa dzieci - zakładanie tam, gdzie jeszcze nie ma i dynamizowanie działalności już istniejących wspólnot Eucharystycznego Ruchu Młodych, Oazy Dzieci Bożych, grup ministranckich, scholi, Podwórkowych Kółek Różańcowych itp., uwzględniając w realizacji rocznego programu diecezjalny kalendarz formacji ERM, który przewiduje: wiosenny i jesienny dzień skupienia dla
100 animatorów ERM, jesienny dzień skupienia dla wspólnot ERM oraz diecezjalną Pielgrzymkę ERM i dzieci do Rokitna czerwiec 2006 r.; c. prowadzenie katechizacji parafialnej dla młodzieży - mając na uwadze już nie tylko dotychczasowe przygotowanie do sakramentu bierzmowania, ale uwzględniając także przygotowanie młodzieży do sakramentu małżeństwa; w każdej parafii niezbędni są to tego celu animatorzy świeccy; d. dbałość o kondycję duchową rodziny - ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystania do tego zadania istniejących ruchów i stowarzyszeń rodzinnych; są to m.in. Domowy Kościół, Ruch Rodzin Nazaretańskich, Stowarzyszenie Rodzin Katolickich; e. dbałość o formację istniejących grup i wspólnot parafialnych - rozszerzając dla nich propozycję rekolekcji i kursów ewangelizacyjnych; f. wykorzystanie wydarzeń rocznicowych - w roku 2006 przeżywać będziemy 350- lecie Ślubów Króla Jana Kazimierza, 50-lecie Jasnogórskich Ślubów Narodu i 25- lecie śmierci Prymasa Tysiąclecia Stefana kardynała Wyszyńskiego. 2. Zapobieganie biedzie materialnej a. powołać Parafialną Radę ds. Ekonomicznych, gdzie jeszcze jej nie ma i za jej pośrednictwem profesjonalne pozyskiwać przy współpracy z lokalnym samorządem terytorialnym środki finansowe z możliwych i dostępnych źródeł dających możliwość rozwiązywania problemów związanych z biedą materialną i duchową; b. założyć Parafialny Zespół Caritas, gdzie jeszcze go nie ma (obecnie funkcjonuje 178 PZC) oraz wspierać istniejące na terenie diecezji i parafii organizacje, stowarzyszenia i wspólnoty, których celem jest działalność charytatywna; troszcząc się o PZC zgodnie ze Statutem; organizując comiesięczne spotkania formacyjne, dbając o udział członków Zespołu w szkoleniach organizowanych przez diecezjalną Caritas itp.; podejmując próbę założenia w parafii grupy Grona Wspierających Ubogich (obecnie istnieje 131 grup GWU, w których jest 5680 członków); szukając współpracy pomiędzy organizacjami działającymi na terenie parafii, m.in.: Stowarzyszenie im. św. Brata Krystyna, Stowarzyszenie św. Brata Alberta itp.; wspierając czynnych wolontariuszy poprzez formację duchową, wspieranie ich udziału w szkoleniach organizowanych przez różne podmioty, np. Centrum Wolontariatu; ubezpieczając wolontariuszy i troszcząc się o ich bezpieczeństwo umowa, ubezpieczenie OC. c. przeciwdziałać głodowi poprzez: udział w programie PAED - żywność z nadwyżek UE dla najuboższych mieszkańców rozprowadzana za pośrednictwem Caritas (magazyny w Głogowie, Zielonej Górze, Żukowicach, Sulęcinie, Żarach i Gorzowie Wlkp.); organizowanie zbiórek żywności: akcja Rodzina Rodzinie, zbiórki w okolicach świąt, zakładanie lub wspieranie istniejących jadłodajni. d. pomagać dzieciom i młodzieży w ramach rozwiązań systemowych, do których zaliczamy stałe placówki i dzieła, szczególnie działające w porozumieniu z samorządem lokalnym np. Ośrodkami Pomocy Społecznej OPS, Komisjami ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych; są to: punkty przedszkolne obecnie działają 3 przy PZC, świetlice w ramach Caritas działają 63 placówki, Stowarzyszenie im. Brata Krystyna prowadzi 13 placówek, Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka 1, Stowarzyszenie im. Brata Alberta 1,
kluby młodzieżowe w ramach Caritas prowadzone są 3 placówki, fundusze stypendialne: Diecezjalny Fundusz Stypendialny im. Bpa A. Dyczkowskiego, Dzieło Nowego Tysiąclecia, Skrzydła - program autorski Caritas polegający na łączeniu konkretnych ofiarodawców i dzieci na okres minimum jednego semestru (informacje zamieszczone na stronach internetowych - www.zielonagora.caritas.pl), Diecezjalny Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy w Gorzowie Wlkp., który zabiega o to, by dzieci pozbawione opieki rodzicielskiej znalazły się w rodzinach adopcyjnych lub zastępczych. e. pomagać dzieciom i młodzieży w ramach rozwiązań okazjonalnych: organizacja kolonii, półkolonii i ferii zimowych, doposażenie dzieci w artykuły szkolne, dożywianie dzieci w szkołach, paczki przedświąteczne, zakup potrzebnej odzieży i leków oraz innych towarów, inne działania. f. wspierać bezdomnych poprzez informowanie o istniejących noclegowniach np. Brata Krystyna, św. Brata Alberta, Maraton oraz prowadzonych przez samorządy lokalne; g. pomagać osobom bezrobotnym poprzez informowanie o istniejących organizacjach i instytucjach działających w strukturze diecezjalnej i samorządowej na rzecz osób bezrobotnych np. o możliwości uczestniczenia w szkoleniach przekwalifikowujących (w Dobiegniewie, kursy przekwalifikowujące dla opiekunek społecznych), w programach autorskich, (np. Biuro Aktywizacji Bezrobotnych - BAB, Regionalny Ośrodek Społeczno-Zawodowy i Obywatelski działający przy parafii Pięciu Braci Męczenników w Gorzowie Wlkp.); h. informować samotne matki potrzebujące pomocy o istniejących możliwościach np. w Schronisku w Zielonej Górze prowadzonym przez terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka, który dysponuje 32 miejscami, o ośrodku prowadzonym przez Stowarzyszenie im. Brata Krystyna w Gorzowie Wlkp., który dysponuje 20 miejscami, o ośrodku prowadzonym przez Zespół Wincentyński przy parafii pw. Wniebowzięcia NMP w Żaganiu z 40 miejscami oraz Domu Samotnej Matki w Żarach z 30 miejscami; i. podejmować praktyczną pomoc rodzinom ubogim poprzez inicjatywy Caritas i innych organizacji, wedle istniejących możliwości, oraz informować o istniejących dziełach wspierających te środowiska: rozdawanie odzieży, obuwia, zakup leków, opłacanie rachunków za media dzięki zbiórkom GWU (Grono Wspierających Ubogich) oraz pozyskanym na te cele funduszom z samorządów, ruch Gaudium vitae w Zielonej Górze wspiera samotne matki poprzez zaopatrywanie ich w wyprawki i wózki dla dzieci, Fundusz Matki i Dziecka im. Bpa Wilhelma Pluty wspiera samotne matki i ubogie rodziny wielodzietne; j. troszczyć się o starszych, chorych i niepełnosprawnych, czego przykładem mogą być: prowadzenie Klubów Seniora, np. przy PZC przy parafii pw. św. Józefa w Zielonej Górze, bezpłatne wypożyczanie sprzętu rehabilitacyjnego w magazynie Caritas Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej, dystrybucja leków wtórnego obiegu przy PZC przy parafii pw. św. Klemensa w Głogowie, działalność hospicjów domowych i stacjonarnych; k. pomagać uzależnionym i ich rodzinom poprzez przekazywanie informacji o istniejących ośrodkach zorganizowanej pomocy; Ośrodek dla młodocianych 101
102 narkomanów w Strychach, powstający hostel tegoż ośrodka w Bledzewie, w ramach działania przyparafialnego i duszpasterstwa specjalistycznego, np. przy świetlicach, prowadzone jest wsparcie dla współuzależnionych (Al-Anon) oraz dzieci żyjących w rodzinach z problemem (Al-Ateen) oraz DDA wsparcie dla dorosłych dzieci alkoholików, Ośrodek Duszpasterstwa Trzeźwości tel. zaufania 095-7225440. IV. Wnioski końcowe: 1. Wobec słabości życia społecznego i wobec rozpowszechnionego indywidualizmu konieczne jest wzajemne wspieranie się różnych środowisk i wymiana doświadczeń oraz koordynacja działań. 2. Powiększająca się grupa świeckich zaangażowanych w naszych parafiach w dzieło pomocy potrzebującym napawa nadzieją. To oni mają szczególnie wiele do powiedzenia w strukturach samorządowych, w ruchach i stowarzyszeniach, które mają realny wpływ na kształt podejmowanych decyzji dotyczących zarówno samego bezrobocia jak i szeroko rozumianej biedy ludzkiej. Należy doceniać i promować podejmowane inicjatywy społeczne w tym zakresie, wspierając także tę postawę autentycznej troski poprzez modlitwę (dzień 1 maja został ogłoszony przez Episkopat Polski Dniem Modlitwy w intencji Bezrobotnych). 3. Bezrobocie i szeroko rozumiana bieda ludzka, zarówno materialna jak i duchowa, nie jest wyłącznie problemem ludzi nią dotkniętych. Jest wyzwaniem dla wszystkich ludzi dobrej woli. Każdy z nas winien odnaleźć swoje miejsce i swoje zadanie do spełnienia w szeroko podjętej działalności duszpasterskiej Kościoła wyrażonej w haśle tegorocznego programu: Przywracajmy nadzieję ubogim. + Adam Dyczkowski Biskup Zielonogórsko-Gorzowski {L.S.} ks. Piotr Kubiak Kanclerz Kurii