Warszawa, dnia 25 czerwca 2015 r. Sprawozdanie z działalności programowej Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Wspólnota Polska za kadencję 2011-2015 Okres ten zaznaczył się definitywną zmianą pokoleniową w szeregach członkowskich Oddziału. Odeszli na wieczną wartę liczni bardzo zasłużeni Kresowianie, którzy stanowili motor naszych działań. Oni byli związani sercem i duszą z Kresami i już nikt nigdy nie zdoła im dorównać zaangażowaniem, ale też znajomoscią tematu. Zmiana ta dotknęła także składu zarządu.wraz przejściem w stan spoczynku Pana Zygmunta Mogiła Lisowskiego, Prezesa Towarzystwa Miłośników Wołynia i Polesia oraz śmiercią niezwykle zasłużonej wieloletniej wiceprezes Oddziału i Prezesa Stowarzyszenia Nowogródzian i Sympatyków Ziemi Nowogródzkiej Pani Danuty Kolesińskiej Damskiej, zakończyło swą aktywność pokolenie, dla którego Kresy były Ojczyzną, domem rodzinnym, miejscem z którego odeszli nie z własnej woli, ale wypędzeni kolejami wojennego i powojennego losu. Wracali do niego niezłomnie serdeczną pamięcią i troską, budując nowe więzi, odgadując potrzeby i podejmując nieustanne starania o ich zaspokojenie. To pokolenie wielką rolę odegrało w uratowaniu choćby części zbiorowej pamięci o polskiej obecności historycznej i kulturowej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, wiedzy o pozostałych tam naszych rodakach, o organizacjach reprezentujących polską mniejszość narodową na tych terenach, o polskich szkołach, parafiach i ogólnie środowiskach, pragnących zachować w tamtych stronach trwanie polskości. W zasięgu kontaktów środowiskowych pojawiło się wielu wolontariuszy, których po niedługim czasie powitaliśmy w naszym gronie jako członków stowarzyszenia, aktywnych, podejmujących coraz bardziej odważne programy. Jak wiemy, w roku 2012 zmienił się ogan państwa polskiego, odpowiadający za administrowanie kontaktami z organizacjami polonijnymi. Poprzednio był to Senat, obecnie zarówno politycznie, jak finansowo sprawy te przejęło MSZ. Zmiana procedur ubiegania się o finansowanie projektów polonijnych oraz zupelna zmiana merytoryczna oferowanych konkursów spowodowała znaczne ograniczenie naszych mozliwości organizacyjnych i finansowych. I tak kwoty jakimi dysponowal Oddział w poszczególnych latach i dynamika spadku są b. wymowne. 2011: dotacja - 594 305,00, administracyjne - 54 646,00, Łącznie- 648 951,00 2012: dotacja - 486 675,54,administracyjne - 83 000,00, Łącznie - 569 675,54 2013: dotacja - 189 966,34, administracyjne - 21 828,00, Łącznie - 211 794,34 2014: dotacja - 60 000,00, administracyjne - 6000,00, Łącznie - 66 000,00 W roku beatyfikacji Ojca Św. Jana Pawła II podjęliśmy organizację pięciu grup, złożonych z Polaków z Łotwy, Litwy, Białorusi i Ukrainy, którzy wielkim wysiłkiem oragnizacyjnym i finansowym /sami musieli pokryć związane z wyjazdem wydatki/ dzięki naszej pomocy mogli wziąć osobisty udział w uroczystościach beatyfikacyjnych w Watykanie. Przyjęliśmy także w tym czasie młodzież z Baranowicz i Grodna, które w tym samym czasie uczestniczyły w uroczystościach w Warszawie.
Sprawdziła się, jak w poprzednich latach aktywność grup młodzieżowych ze współpracujących z nami szkół. W ramach wymiany z Grodnem na wyprawę na Kresy wybrała się młodzież z IV LO im. Batalionu Parasol z Warszawy, a młodzież z Zielonki pojechała do przyjaciół z Wołynia. Z członkami Stowarzyszenia Dom Polski w Smoleńsku wymienili się pobytami nauczyciele i uczniowie Szkoły im. Ks. A. Czartoryskiego w Puławach. Na kilkudniowych pobytach edukacyjnych w Warszawie i na Mazowszu gościlismy młodzież ze Szkoły Polskiej w Rydze, z Litwy: z Landwarowa i Wersoki, a także z trzech miejscowości z Ukrainy. Niezwykłym przeżyciem w 2011 roku była wizyta grupy dzieci i młodzieży polskiego pochodzenia z Kazachstanu. W czerwcu witalismy na Dworcu Centralnym w Warszawie gromadkę dzieci, które na co dzień żyją w stepie, chociaż niczym nie różnią się od małych Polaków, biegających po naszych ulicach. Nawet nazwiska ich nie różnią się od naszych. Były w grupie rodzeństwa Sikorskich i Adamskich, Popławski, Bagińska, Ignatowicz, Koncewicz, Zapolska i inni. Zrealizowaliśmy dla nich bardzo bogaty program edukacyjny, a jeden z chłopców, cierpiący na głeboką wadę wzroku został zoperowany w Krakowie. Ten pobyt chcieliśmy także wykorzystać do promocji problematyki repatriacji Polaków z Kazachstanu. Staraliśmy się tę młodzież zaprezentować i pokazać, gdzie się da, dziennikarzom, politykom, chociaż nie zawsze temat ten wywoływał zainteresowanie. Inną unikalną grupą, jaką gościliśmy w Warszawie w listopadzie 2011była młodzież z Tbilisi w Gruzji. Młodzież ta na spotkaniu w IV LO na Ursynowie zaimponowała młodzieży warszawskiej swą wiedzą o Polsce i Polakach w Gruzji oraz umiejętnoscią prezentacji, w tym biegłą znajomością języka angielskiego Wszyscy byliśmy świadkami zaostrzenia się sytuacji środowisk polskich w Republice Litewskiej. Dlatego też kontynuowaliśmy program organizacji zajęć szkół wakacyjnych o charakterze półkolonii, w 13 wiejskich szkołach z polskim językiem nauczania w rejonie solecznickim. Dziewczęta potrafiły skupić wokół tego przedsięwzięcia sporą grupę wolontariuszy, którzy zostali zaangażowani do pracy z dziećmi. na zajęciach, które trwały po kilka godzin dziennie i polegały na wspólnej zabawie, rozmowie lub wycieczce po okolicy. Jest to projekt trudny i bardzo pracochłonny, jednak niezwykle cenny i za to pragnę wyrazić specjalne podziękowanie naszym Koleżankom. Podobnym, ale adresowanym do nieco starszej młodzieży były zorganizowane trzy turnusy wakacyjnych warsztatów edukacyjnych w miejscowości Wilkiszki, w postaci obozów pod namiotami, z organizacją spływów kajakowych, wycieczek rowerowych i zajęć stacjonarnych, a wszystko powiązane z programem poznawania regionu i śladów dawnej polskiej obecności historycznej i kulturowej na tym obszarze. Niezwykle interesująco rozwija się zapoczątkowany przed dwoma laty z inicjatywy śp. Macieja Płażyńskiego program Lato z Polską, polegający na organizowaniu 10- dniowych pobytów edukacyjnych w Polsce dla grup dzieci polskich z republik na Wschodzie we współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego W 2011 roku udało się nam zrealizować dwie takie placówki, jedną we współpracy ze starostwem płockim dla dzieci z Grodna, a druga z samorządem m. Bochnia dla grupy młodzieży z Ozierska z obwodu kaliningradzkiego /Rosja/. Wielką rolę w naszym środowisku odgrywały kadry starszoharcerskie, wywodzące się ze Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej, tradycyjnie już bardzo zaangażowanego we współpracę z Polakami na Wschodzie. Zapewnili udział przedstawicieli organizacji harecstwa polskiego z Kresów w Rajdzie Meksyk w Warszawie w 68 rocznicę akcji pod Arsenałem i zorganizowali majowe obchody 100-lecia powołania pierwszej drużyny harcerskiej na ziemiach polskich we Lwowie z udziałem całego harcerstwa polskiego /Lwów 20 22.05.2011 r./. Ich inicjatywą i staraniem była możliwa wspólna z grupami ze Wschodu pielgrzymka harcerska na majową beatyfikację Jana Pawła II do Rzymu, a także wyprawa 2
grup harcerskich z Łotwy, Białorusi i Ukrainy szlakiem polskiej martyrologii do dawnego niemieckiego hitlerowskiego obozu koncentracyjnego na terenie Austrii - Mauthausen nieopodal Wiednia. Wspólnie uświadamiano sobie, że jest to miejsce męczeńskiej śmierci m. in. ok. 28 tysięcy ofiar spośród polskiej inteligencji. Wyprawa tym ważniejsza, że pamięć o tych ofiarach stopniowo zanika w zbiorowej świadomości. Wspólnie zorganizowano także letnie obozy harcerskie i kolonię zuchową na Wileńszczyźnie z ZHPnL oraz w Bieszczadach i na Podolu z Harcerskim Hufcem Barć z Wołynia. Jesienią wyruszył także harcerski integracyjny wyjazd do Katynia i Smoleńska Śladami polskiej historii, w którym obok harcerzy z kraju udział wzięli także młodzi ludzie z Ukrainy i Białorusi /Wołkowysk/. Pod opieką wiceprezesa zarządu P. dra Roberta Wyszyńskiego, pracownika naukowego UW i UKSW młodzież przybyła ze środowisk polskich na Wschodzie, studiująca w Polsce zrzeszona w SMOK, brała udział w wydarzeniach artystycznych i kulturalnych Warszawy wspólne wyjścia do teatrów, do kina na ważniejsze filmy i przedstawienia teatralne. SMOK podjął także wysiłek opracowania i publikacji materiałów pokonferencyjnych z zorganizowanej w listopadzie 2010 roku konferencji naukowej w Instytucie Socjologii UW nt. Polska inteligencja na Wschodzie teraźniejszość i perspektywy. Jak co roku odbyły się XI Spotkania Rodzin Polonijnych, które tym razem zgromadziły polskie rodziny z Europy Zachodniej i ze Wschodu na wspólnej wyprawie na Wileńszczyznę szlakiem Miłosierdzia Bożego /Sw. Faustyny Kowalskiej/ i na Podlasie, zakończone wspólną modlitwą w Niepokalanowie i Auschwitz w 70. Rocznicę śmierci św. Maksymiliana Kolbe. Spotkania, jak od 10 lat, zorganizowała nasza koleżanka, repatriantka ze Szwecji, Pani Małgorzata Garstka, doskonale rozumiejąca problemy naszych rodaków, pragnących po polsku wychować swoje dzieci w warunkach obcego językowo i kulturowo środowiska. Program Spotkania zainspirowany został m. in. współpracą z Centrum Katechetycznym przy Archidiecezji Wileńskiej, które zorganizowało drugi już konkurs wiedzy o postaciach świętych, wywodzących się lub związanych z Wileńszczyzną. Także w roku 2011 stworzyliśmy możliwość występu przed publicznością Warszawy i Mazowsza zespołom muzycznym z Kresów: Grodzieńskie słowiki dały koncert w Sanktuarum MB Tęskniącej w Powsinie, a w Międzylesiu wystapił ze znakomitym koncertem zespół dziecięcy z Polskiej Szkoły w Grodnie Kolorowe Nutki. Coroczny Zjazd Weteranów 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK w Rembertowie uświetnił występ Zespołu Artystycznego przyjaźń z Równego. Zapewniliśmy udział zespołu śpiewaczego Elegia z parafii na Dziewiatówce z Grodna w XXIX Przeglądzie Chórów w Archikatedrze Warszawskiej. IV Międzynarodowy Zlot Niepodległości w Zielonce w dniach 9-14 listopada 2011 r. zgromadził drużyny harcerstwa polskiego z Łotwy (Dyneburg), Litwy (Wilno i Landwarów), Białorusi (Baranowicze) i Ukrainy (Równe i Kostopol). Łącznie w roku 2011 odwiedziło nas ok. 950 osób z Litwy, Białorusi, Ukrainy, Rosji, Gruzji i Kzachstanu. Średnia liczebność grupy wyniosła ok. 35 osób, okres ich pobytu wahał się od 3 do 10 dni. Jedną z ważnych form tej działalności jest organizowanie spotkań z Polakami na Wschodzie poprzez wyjazd grup młodzieżowych do środowisk polskich na Kresach. Wyjazd na Kresy, spotkanie z Polakami, zawiezienie im pomocy w postaci książek, pomocy szkolnych, słodyczy, zabawek i innych atrakcyjnych przedmiotów, wspólna zabawa i spotkanie czynią ogromne i niezapomniane wrażenie na uczestnikach tych spotkań. W 2011 roku więcej było wypraw harcerskich na Ukrainę i na Litwę,ale także kilka wypraw szkolnych, które tylko wspieraliśmy organizacyjnie, z niewielkim naszym wsparciem lub zupełnie bez naszego udziału finansowego. Tak współpracowaliśmy z IV LO im. Batalionu 3
Parasol z Ursynowa, którego uczniowie odwiedzili szkoły polskie w Grodnie i Wołkowysku, uczniowie i nauczyciele z Puław jechali do Katynia i Smoleńska, a młodzież z LO im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego z Zielonki jeździła do kolegów ze Lwowa, Równego i Zdołbunowa. Uruchomioną w 2011 roku formą dotarcia do warszawskiego odbiorcy są pokazy filmów twórców polonijnych i o tematyce polonijnej. W 2011 roku zorganizowaliśmy trzy takie pokazy. Pierwszy nazwany Duma Polski został zaprezentowany w kinie Kultura i zawierał trzy dokumenty. Drugi połączony z promocją książki autorstwa wybitnego działacza emigracji niepodległosciowej, Stefana Korbońskiego, pt. Polacy, Żydzi, Holocaust, został zorganizowany przy współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej, który był wydawcą książki. Jako trzeci, we współpracy z zarządem Hoteli Warszawskich Syrena w reprezentacyjnych salach Hotelu Polonia Palace odbył się pokaz filmów wybitnego dokumentalisty amerykańskiego, Polaka, Eugeniusza Stark ego. W programie obejrzeliśmy dokument o nieznanej historii pierwszych polskich osadników w Ameryce, którzy odegrali przełomową rolę w kolonizacji kontynentu amerykańskiego, film dokumentalny, prezentujacy unikalne materiały filmowe, zealizowane przez Juliena Bryan a - korespondenta wojennego prasy amerykańskiej Warszawie, w okresie oblężenia miasta we wrześniu 1939 roku, jako trzeci reportaż filmowy z Parady Pułaskiego w Nowym Jorku w 2005 roku. W 2012 r. za kwotę łączną 582.000 zorganizowaliśmy pobyty edukacyjne dla 636 dzieci i młodzieży oraz różnego rodzaju imprezy integracyjne i spotkania polonijnej młodzieży harcerskiej i akademickiej dla 705 uczestników, łącznie dla 1341 osób. 1. 3 turnusy letnie dla 80 dzieci z Białorusi:, z PMSz z Grodna i z Łyntup k/grodna w ramach akcji Lato z Polską oraz z Korystyszewa k/ Winnicy na Ukrainie we współpracy z samorządami Płocka, Wyszkowa oraz z Najwyższą Izbą Kontroli. 2. 8 wycieczek edukacyjnych do Polski dla 336 dzieci w tym ze Szkoły Polskiej w Wołkowysku, 2 grupy z Lidy, 3 grupy z Litwy /Troki, Rzesza i Egliszki/, 2 grupy z Ukrainy wschodniej Charków i Makiejewka, 3. Wymianę młodzieży dla 360 dzieci i młodzieży z Litwy, Białorusi, Ukrainy i Rosji pomiędzy: - Szkołą im. Norwida Kielce Szkoła Polską w Mościskach na Ukrainie, - 3 grupy z Lidy Par. Św. Rodziny IV LO w Warszawie - PMSz z Grodna Szkoła OO Pijarów na Siekierkach, - Szkołą z Trok i Szkoła im. Prymasa Wyszyńskiego z Zielonki, - Dom Polski Smoleńsk i SLO im. Ks. A. Czartoryskiego w Puławach. Szkoły z Kielc, z Warszawy i z Zielonki zorganizowały następnie wyprawy do swoich gości. 4. Spotkanie Rodzin Polonijnych w Karczówce k/kielc 5. Spotkanie polonijnej młodzieży akademickiej z UE w Pułtusku, 6. szereg imprez harcerskich, sztafeta Niepodległości w Wilnie, kursy instruktorskie i spotkania okolicznościowe o charakterze patriotycznym i upamietniające ważne wydarzenia historyczne na Wileńszczyźnie, ponadto integracyjne obozy harcerskie i Zlot Niepodległości w Zielonce. 7. Oddział sprawował opiekę nad grupą młodzieży zrzeszoną w SMOK, finansując ich spotkania z polską kulturą i sztuką: wizyty w teatrach, w kinie i muzeach. 4
W 2012 r. przygotowaliśmy i zrealizowaliśmy kilka b. ciekawych i udanych spotkań z przedstawicielami Polonii. Dużą publiczność zgromadziła promocji książki P. Aleksandry Ziólkowskiej Boehm ze Stanów Zjednoczonych pt. Lepszy dzien nie przyszedł już o losach emigrantów wojennych w Ameryce.. W sierpniu 2012 r. zrealizowaliśmy spotkanie z przedstawicielami ekipy historyczno archeologicznej pod przewodnictwem Pana dr hab. Krzysztofa Szwagrzyka, Naczelnika Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu prowadzącymi prace ekshumacyjne na tzw. Łączce na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach 3 września 2012 r. w Domu Polonii w Warszawie we współpracy z Archiwum Akt Nowych odbyła się szczególna uroczystość przekazania zasobu archiwalnego Komitetu Pomocy Polakom na Wschodzie Kongresu Polonii Amerykańskiej w Południowej Kalifornii w Los Angeles do zasobu Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Uroczystość stanowiła jednocześnie pożegnanie i podziękowanie Komitetowi za 23 lata ofiarnej współpracy z Komitetem. W uroczystości wzięli udział Prezes Komitetu Franciszek Kosowicz wraz z małżonką Janiną, Prezes IPN, Dr Łukasz Kamiński, Szef Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych prof. W. Stępniak oraz Min. Janusz Cisek z MSZ. Odebrano od Komitetu najważniejsze akta, świadczące o wielkiej wykonanej pracy, zebrane w wielu opasłych skrzyniach. W 2012 r. zrealizowaliśmy. we współpracy z UDSKiOR i ROPWiM unikalną akcję przeniesienia szczątków wybitnych działaczy Polskiego Państwa Podziemnego i emigracji niepodległościowej w Ameryce- Zofii i Stefana Korbońskich z Polskiego Cmentarza Wojennego w Amerykańskiej Częstochowie do warszawskiej Światyni Opatrzności i zorganizować bardzo piękną ceremonię pochówku tych zasłużonych osób. Całe przedsięwzięcie, które kosztowało łącznie 165 tys. zł. zostało sfinansowane ze środków ROPWiM oraz UdsKiOR a także w dużej części pozabudżetowych, pochodzących od Polonii Amerykańskiej, zebranych przez P. Annę Komorowską Sławiec. W roku 2013 nasza działaność skupiła się na organizowaniu pobytów edukacyjnych ze szkół i środowisk polskich na d. Kresach w Warszawie oraz wymianie młodzieży ze szkołami warszawskimi. Zorganizowaliśmy w ciągu roku szkolnego 6 takich kilkudniowych wycieczek do Polski dla 219 uczestników, z Grodna, Lidy i Baranowicz (Białoruś). W każdym wypadku modziez wzięla udział w bardzo bogatym i dosyć napiętym programie zwiedzania zabytkow i ciekawych miejsc Warszawy; Stare Miasto, Zamek Królewski, Łazienki Królewskie, Muzeum Powstania Warszawskiego, Centrum Nauki Kopernik, Pałac i Park w Wilanowie oraz wzięła udział w spotkaniach z młodzieżą szkół warszawskich. W okresie wakacji 2013 gościliśmy 1/ 40 os. grupę dzieci i młodzieży wraz z opiekunami z Jałówki /Litwa/. Organizowanie tego rodzaju oferty dla młodzieży polonijnej ze Wschodu jest w naszym przeświadczeniu niezbędnym, a nawet koniecznym wsparciem programu nauczania w szkołach z polskim językiem nauczania na Litwie. bez takich możliwości szkoły te zaprzestaną walki o swoją tożsamość, co w konsekwencji doprowadzi do eliminacji żywiołu polskiego w tym rejonie dawnej Rzeczypospolitej. 2/ Dwudziestoosobowa grupa (+ pilot i kierowca) nauczycieli ze Szkoły Polskiej nr 24 we Lwowie oraz ze Średniej Szkoły Ogólnokształcącej nr 10 we Lwowie przebywała w Polsce w dniach 29 lipca 4 sierpnia 2013 r. 3/ W dniach 5 6 luty 2013 r. w Warszawie gościliśmy 25 os. /+ 2 os. obsługa/ grupę dzieci i młodzieży wraz z opiekunami z Doliny /Ukraina/. Uczestnikami byli uczniowie Szkoły Sobotnio Niedzielnej w Dolinie 5
Po roku przerwy w 2013 r. udało się ponownie zaprosić do Polski grupę 27 dzieci i młodzieży z Kazachstanu w wieku 10 16 lat wraz z 3 opiekunami. Młodzież przebywała w Warszawie, Krakowie i Pułtusku w dniach 3 16 sierpnia Młodzież pochodziła z Obwodu Północno Kazachstańskiego /Czkałowo, Tajynsza, Kellerowka, Oziornoje, Zielony Gaj, Jasna Polana/, Akmolińskiego /Kokszetau, Łozowoje, Pierwomajka, Szortandy/ - rekrutowana przez Związek Polaków w Kazachstanie, Społeczne Stowarzyszenie Polaków Obwodu Akmolińskiego, Średnia Szkoła w Pierwomajce, Niepełna Szkoła Średnia w Łozowoje, Parafia pw Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Jasnej Polanie. W trakcie pobytu grupa, zgodnie z przygotowanym programem, zwiedziła Pułtusk, Warszawę, Częstochowę, Kraków, Wieliczkę, Wadowice, Kalwarię Zebrzydowską. W Warszawie młodzież zaproszono do Telewizji Polskiej, a także dzieci wzięły udział w obchodach Święta Wojska Polskiego. W Małopolsce grupa zwiedziła Stare Miasto i Wawel w Krakowie, Bazylikę Miłosierdzia Bożego w Łagiewnikach, Kopalnię Soli w Wieliczce, Kalwarię Zebrzydowską i Wadowice, oraz Sanktuarium Maryjne na Jasnej Górze. Zajęcia z języka polskiego były prowadzone codziennie. Zainteresowanie tymi zajęciami było bardzo duże. Od kilku lat realizowaliśmy program współpracy organizacyjnej i finansowej z samorządami Mazowsza przy realizacji pobytów edukacyjnych młodych Polaków ze wschodu. Lato z Polską 1/ W ramach porozumienia pomiędzy Powiatem Szydłowieckim i Oddziałem Warszawskim Stowarzyszenia Wspólnota Polska w dniach 23 30 czerwca 2013 r. 28 os. grupa dzieci z Gminy Szaterniki na Litwie gościło na terenie Powiatu Szydłowieckiego. 2/ W ramach porozumienia zawartego pomiędzy Powiatem Płockim i Oddziałem Warszawskim Stowarzyszenia Wspólnota Polska gościliśmy w dniach 4 15 lipca 2013 r. w Internacie Zespołu Szkół im. Leokadii Bergerowej w Płocku 40 os. grupę dzieci i młodzieży wraz z 4 opiekunami z Radunia na Grodzieńszczyźnie. W ramach pobytu dzieci zwiedziły wiele miejscowości (Warszawa, Płock, Sierpc, Oporów) i zobaczyły wiele zabytków. 3/ W dniach 6 15 lipca 2013 r. 10 uczniów w wieku 12 16 lat oraz 2 opiekunów z polskiej Szkoły Podstawowej w Rzeszy w rej. Wileńskim (Litwa) przebywało na obozie Europejskie Podróże i Przygody w Świbnej na Śląsku. 4/ W ramach porozumienia zawartego pomiędzy Powiatem Legionowskim a Oddziałem Warszawskim Stowarzyszenia Wspólnota Polska w dniach 22 lipca 1 sierpnia 2013 r. wypoczywało w Jachrance na terenie Powiatu Legionowskiego 20 dzieci i 2 opiekunów z Brasławia i okolic. 5/ W ramach współpracy z Gminą Pomiechówek oraz Najwyższą Izba Kontroli w dniach 29 lipca 9 sierpnia 2013 r. w Goławicach k/pomiechówka przebywała 30 os. grupa dzieci i młodzieży w wieku 7 15 lat z Korystyszawa k/żytomierza (Ukraina). Ilość uczestników 5-ciu turnusów łącznie 140 osób Oprócz pobytów edukacyjnych zorganizowaliśmy bez finansowania budżetowego kilka imprez całkowicie środkami własnymi oraz dzięki pracy wolontariuszy. I tak w r. 2013 w Domu Polonii w Warszawie odbyło się kilka spotkań, poświęconych promocjom ważnych pozycji książkowych, poświęconych tematyce polonijnej. W maju 2013 zorganizowaliśmy promocję książki Lepszy dzień nie przyszedł już Aleksandry Ziókowskiej-Boehm, zamieszkałej na stałe w Stanach Zjednoczonych (Delaware), autorki bardzo wielu znaczących pozycji nt. losów wojennych i emigracyjnych najpiękniejszych postaci emigracji wojennej. Ludzie ci, jak np. Stefan i Zofia Korbońscy i wielu innych, nie pozwalali światu zapomnieć o zniewoleniu Polski i Europy Wschodniej. Wielu z nich dzięki pracy i determinacji, a także tradycjom rodzinnym wyniesionym z Polski osiągnęły bardzo znaczące sukcesy zawodowe, które stanowią ważny wklad naszych 6
emigrantów w sukcesy kraju osiedlenia. Książki P. Ziółkowskiej uświadamiają nam także wymiar straty narodowej poprzez utratę tych ludzi dla kraju. Z udziałem Pani Jadwigi Chrusciel córki gen. Antoniego Chruściela Montera, przy udziale licznej publiczności zaprezentowaliśmy monografię poświęconą generałowi, opracowaną przez P. Dra Andrzeja K. Kunerta Gen.Antoni Chruściel Monter, Komendant Podziemnej Warszawy W listopadzie pokazaliśmy naszej publiczności amatorski film młodzieżówej grupy rekonstrukcyjnej pt. Pre Mortem symbolicznie przedstawiający wyjście na wojnę, uwięzienie przez bolszewików i egzekucję polskich oficerów w Katyniu. Nie sposób nie wspomnieć o prowadzonej opiece nad młodymi studentami roku zerowego, których w liczbie 10-ciu sprowadził do Polski P. dr Robert Wyszyński, zapewniając im możliwość studiowania oraz zakwaterowania w domu parafialnym w Falenicy. W podwarszawskiej Falenicy powstał akademik dla polskiej młodzieży z Kazachstanu ( ze wsi Jasna Polana, Zielony Gaj, Nowogreczanowka). Dobrze wyposażony budynek ( pokoje, kuchnie, świetlica, kaplica, kapelan ) ofiarowała na ten cel p. Krystyna Powalska, zarządza budynkiem praski Caritas. Natomiast Stowarzyszenie Wspólnota Polska w miarę możliwości wspiera studentów stypendiami. Zorganizowana została również zbiórka publiczna w oparciu o czytelników Naszego Dziennika. Studenci trafili do Polski poza systemem państwowych stypendiów, udało się jednak zapewnić im nieodpłatność studiowania. Wszyscy w krótkim czasie zdali egzaminy na Kartę Polaka co poprawiło ich sytuację socjalną i prawną. Równocześnie wytrwale przez okres już 5 lata toczony jest niewidoczny bój o ustawę repatriacyjną, a przynajmniej o przetrwanie projektu do następnej, miejmy nadzieję, że bardziej przychylnej dla Polaków na Wschodzie, kadencji parlamentu. Oprócz niewielkich zapomóg staraliśmy się udzielić pomocy tym młodym ludziom w zapewnieniu potrzebnego leczenia, szczególnie stomatologicznego oraz pokazanie, szczególnie dziewczętom, zainteresowania ich problemami, otoczenie serdeczną opieką w rodzinach, które były w stanie się tego pojąć, a co znacznie wpływało pozytywnie na proces adaptacji tych młodych ludzi w Polsce. W roku 2014 nastąpiło prawdziwe tąpnięcie w finansowaniu działalności Odziału. Otrzymaliśmy 10 % środków finansowych w stosunku do roku 2013, łącznie ok. 60 tys. zł. Zrealizowaliśmy w ramach tej kwoty pobyt 2 grup młodzieży z Litwy, Białorusi i Ukrainy, w lipcu i sierpniu w Kraju. W dniach 11 25 lipca 2014 r. gościliśmy na Ziemi Świętokrzyskiej 25-osobową grupę młodzieży wraz z opiekunami z Ukrainy, Litwy i Białorusi. Głównym celem pobytu edukacyjnego było pokazanie Polski młodym rodakom z Litwy, Ukrainy i Białorusi, zapoznanie z jej dziedzictwem historyczno kulturowym, zabytkami, doskonalenie znajomości języka i historii polskiej ale także zapewnienie możliwości wypoczynku. Grupa zakwaterowana była w Ośrodku Księży Pallotynów w Kielcach Karczówce. Pobytowi młodzieży towarzyszyła impreza, od 15 lat organizowana przez Oddział z inicjatywy Ks. Eugeniusza Klimińskiego Spotkanie Rodzin Polskich spoza Kraju. Była ona finansowana ze środków pochodzących z darowizny dra Zbigniewa Sobola z USA, a także z wpłat wlasnych uczestników dorosłych. W dniach 10 24 sierpnia 2014 r. gościliśmy na Mazowszu 18-osobową. grupę dzieci i młodzieży wraz z opiekunami z Gimnazjum z polskim językiem nauczania im. Ferdynanda Ruszczyca z Rudaminy na Litwie. Dużą atrakcją dla naszych gości było 7
zakwaterowanie ich w zabytkowym Zamku Biskupów Plockich w Pułtusku, obecnie stanowiącym siedzibę Domu Polonii. Program pobytu był dostosowany do oczekiwań grupy i zawierał elementy edukacyjne, krajoznawcze oraz rekreacyjne, połaczone ze zwiedzaniem Warszawy i północnego Mazowsza.W dniu 15 sierpnia brały udział w uroczystych obchodach Święta Wojska Polskiego. W roku 2014 jak w latach poprzednich środkami wlasnymi i dzięki pracy wolontariuszy udało się doprowadzić do wydania wspomnień Stefana Korbońskiego z dwudziestolecia niepodległości pt. Polonia Restituta, a we wrześniu 2014 r. w 75 rocznicę utworzenia Polskiego Państwa Podziemnego odbyła się w Domu Polonii wwarszawie uroczysta promocja tej książki. Podjęliśmy także wydanie dwóch kolejnych książek wspomnieniowych Stefana Korbońskiego o ludziach Polskiego Państwa Podziemnego, a także z jego spotkań z emigrantami wojennymi w Ameryce. W roku 2014 udało się uzyskać kolejną darowiznę dra Z. Sobola z USA, dzięki której wypłaciliśmy jednorazowe stypendia dla 10 osób studentów i ucznia liceum, uczących się w Warszawie z Kazachstanu. W listopadzie 2014 r. prezes Oddziału na prośbę autorki zorganizowała i przerowadziła promocję książki Aleksandry Ziółowskiej Boehm pt. Druga bitwa o Monte Cassino w Klubie Ronina w siedzibie SDP w Warszawie. Opr. A. Bogucka 8