Relacja między strukturą dochodów własnych a wybranymi wskaźnikami kondycji finansowej gmin w województwie łódzkim

Podobne dokumenty
Specjalistycznych Podstawowych Łódź Miasto Łódź Łódź Miasto Łódź 18

liczba dzieci w żłobkach, klubach dziecięcych i u opiekunów ogólna liczba dzieci w wieku 0-3 (dane z r.2015)

Nr z rejestru ogólnego Nazwa jednostki. Kwota przyznanego dofinansowania. Lp bełchatowski Gmina Bełchatów ,00


DZIAŁ VI INFRASTRUKTURA KOMUNALNA. MIESZKANIA CHAPTER VI MUNICIPAL INFRASTRUCTURE. DWELLINGS

Powiat Brzeziński 0, ,00 7. Gmina Brzeziny ,00 8. Gmina Dmosin ,00 9. Gmina Rogów , Powiat Brzeziński ,00

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

Ranking gmin województwa łódzkiego

Liczba kobiet przebadanych - ogółem

Nr z rejestru ogólnego Nazwa jednostki. Kwota przyznanego dofinansowania. Lp bełchatowski Gmina Bełchatów ,00

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

pajęczański wieluński brzeziński łowicki poddębicki łowicki sieradzki kutnowski sieradzki kutnowski

ANEKS DO WOJEWÓDZKIEGO PLANU DZIAŁANIA SYSTEMU PAŃSTWOWE RATOWNICTWO MEDYCZNE DLA WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO NA LATA

Województwo łódzkie - propozycja podziału dotacji w 2010 roku

ZARZĄDZENIE NR 1/2012 WOJEWODY ŁÓDZKIEGO z dnia 9 stycznia 2012 r. w sprawie ustalenia wojewódzkiego planu kwalifikacji wojskowej w 2012 r.

ZARZĄDZENIE NR 1/2013 WOJEWODY ŁÓDZKIEGO z dnia 8 stycznia 2013 r. w sprawie ustalenia wojewódzkiego planu kwalifikacji wojskowej w 2013 r.

ZARZĄDZENIE NR 74/2011 WOJEWODY ŁÓDZKIEGO z dnia 23 marca 2011 r. w sprawie ustalenia wojewódzkiego planu kwalifikacji wojskowej w 2011 r.

W ŁÓDZKIEM część 3. ORGANIZACJE POZARZĄDOWE W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM 2012 na podstawie danych z Ministerstwa Sprawiedliwości

ANEKS nr 4 DO WOJEWÓDZKIEGO PLANU DZIAŁANIA SYSTEMU PAŃSTWOWE RATOWNICTWO MEDYCZNE DLA WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO NA LATA

Procedura normalizacji

ZARZĄDZENIE NR 4/2015 WOJEWODY ŁÓDZKIEGO z dnia 8 stycznia 2015 r. w sprawie ustalenia wojewódzkiego planu kwalifikacji wojskowej w 2015 r.

ZARZĄDZENIE NR 3/2014 WOJEWODY ŁÓDZKIEGO z dnia 10 stycznia 2014 r. w sprawie ustalenia wojewódzkiego planu kwalifikacji wojskowej w 2014 r.

ZARZĄDZENIE NR 304/2015 WOJEWODY ŁÓDZKIEGO z dnia 16 grudnia 2015 r. w sprawie ustalenia wojewódzkiego planu kwalifikacji wojskowej w 2016 r.

ANALIZA PORÓWNAWCZA WYNIKÓW UZYSKANYCH ZA POMOCĄ MIAR SYNTETYCZNYCH: M ORAZ PRZY ZASTOSOWANIU METODY UNITARYZACJI ZEROWANEJ

SKOROWIDZ ALFABETYCZNY do Dziennika Urzędowego Województwa Łódzkiego. Rok Numery 1-433*

SKOROWIDZ ALFABETYCZNY do Dziennika Urzędowego Województwa Łódzkiego. Rok Numery 1-402*

SKOROWIDZ ALFABETYCZNY do Dziennika Urzędowego Województwa Łódzkiego. Rok Numery 1-355*

Arkusz1. Strona 1. Kod zespołu. Liczba zespołów. Adres dysponenta jednostki. TERYT miejsca stacjonowania (5) ratownictwa medycznego

Adres miejsca stacjonowania zespołu ratownictwa medycznego. ul. Sienkiewicza 137/ Łódź. ul. Sienkiewicza 137/ Łódź

SKOROWIDZ ALFABETYCZNY do Dziennika Urzędowego Województwa Łódzkiego. Rok Numery 1-340*

SKOROWIDZ ALFABETYCZNY do Dziennika Urzędowego Województwa Łódzkiego. Rok Numery 1-405*

ZASTOSOWANIE METOD WAP DO OCENY POZIOMU PRZESTRZENNEGO ZRÓŻNICOWANIA ROZWOJU ROLNICTWA W POLSCE

Arkusz1. Strona 1. Liczba zespołów ratownictwa medycznego w danym rejonie operacyjnym. Adres miejsca stacjonowania zespołu ratownictwa medycznego

SKOROWIDZ ALFABETYCZNY do Dziennika Urzędowego Województwa Łódzkiego. Rok Numery 1-363*

SKOROWIDZ ALFABETYCZNY do Dziennika Urzędowego Województwa Łódzkiego. Rok Numery 1-390*

PROJEKT ANEKSU NR 12 DO PLANU DZIAŁANIA SYSTEMU PAŃSTWOWE RATOWNICTWO MEDYCZNE DLA WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

Adres miejsca stacjonowania zespołu ratownictwa medycznego. ul. Sienkiewicza 137/ Łódź. ul. Sienkiewicza 137/ Łódź

METODA UNITARYZACJI ZEROWANEJ Porównanie obiektów przy ocenie wielokryterialnej. Ranking obiektów.

Analiza i diagnoza sytuacji finansowej wybranych branż notowanych na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych w latach

Journal of Agribusiness and Rural Development

KONSTRUKCJA OPTYMALNYCH PORTFELI Z ZASTOSOWANIEM METOD ANALIZY FUNDAMENTALNEJ UJĘCIE DYNAMICZNE

Zastosowanie metody TOPSIS do oceny kondycji finansowej gmin w Polsce w 2010 roku

Kształtowanie się firm informatycznych jako nowych elementów struktury przestrzennej przemysłu

ANALIZA KORELACJI WYDATKÓW NA KULTURĘ Z BUDŻETU GMIN ORAZ WYKSZTAŁCENIA RADNYCH

Moc przyłączeniowa [kw] Rodzaj instalacji. 1. osoba prawna Dmosin elektrownia wiatrowa

ŁÓDZKI URZĄD WOJEWÓDZKI W ŁODZI INFORMATOR STATYSTYCZNY OCHRONY ZDROWIA WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO. Łódź 2018

ŁÓDZKI URZĄD WOJEWÓDZKI W ŁODZI INFORMATOR STATYSTYCZNY OCHRONY ZDROWIA WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

ŁÓDZKI URZĄD WOJEWÓDZKI W ŁODZI INFORMATOR STATYSTYCZNY OCHRONY ZDROWIA WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO. Łódź 2015

ŁÓDZKI URZĄD WOJEWÓDZKI W ŁODZI INFORMATOR STATYSTYCZNY OCHRONY ZDROWIA WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO. Łódź 2016

STATYSTYKA REGIONALNA

Modele wieloczynnikowe. Modele wieloczynnikowe. Modele wieloczynnikowe ogólne. α β β β ε. Analiza i Zarządzanie Portfelem cz. 4.

W praktyce często zdarza się, że wyniki obu prób możemy traktować jako. wyniki pomiarów na tym samym elemencie populacji np.

Badanie współzależności dwóch cech ilościowych X i Y. Analiza korelacji prostej

Moc przyłączeniowa [kw] Rodzaj instalacji. 1 osoba prawna Ładzice elektrownia wiatrowa

KURS STATYSTYKA. Lekcja 1 Statystyka opisowa ZADANIE DOMOWE. Strona 1

OPTYMALNE STRATEGIE INWESTYCYJNE PODEJŚCIE FUNDAMENTALNE OPTIMAL INVESTMENT STRATEGY FUNDAMENTAL ANALYSIS

Załącznik Nr 15 - Diagnoza dotycząca zapotrzebowania na miejsca opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 w województwie łódzkim

Załącznik Nr 15 - Diagnoza dotycząca zapotrzebowania na miejsca opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 w województwie łódzkim

System Przeciwdziałania Powstawaniu Bezrobocia na Terenach Słabo Zurbanizowanych SPRAWOZDANIE Z BADAŃ Autor: Joanna Wójcik

METODY WIELOWYMIAROWEJ ANALIZY PORÓWNAWCZEJ W OCENIE ZDOLNOŚCI KREDYTOWEJ GMIN W POLSCE. Streszczenie

Moc przyłączeniowa [kw] Rodzaj instalacji. elektrownia fotowoltaiczna elektrownia fotowoltaiczna elektrownia fotowoltaiczna

FOLIA POMERANAE UNIVERSITATIS TECHNOLOGIAE STETINENSIS Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin. 2011, Oeconomica 285 (62), 37 44

Załącznik Nr 15 - Diagnoza dotycząca zapotrzebowania na miejsca opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 w województwie łódzkim

Załącznik Nr 14 - Diagnoza dotycząca zapotrzebowania na miejsca opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 w województwie łódzkim

SPIS POWIATÓW, STAROSTW, URZĘDÓW GMINY, URZĘDÓW MIEJSCOWOŚCI.

POTENCJAŁ ROZWOJOWY OBSZARÓW WIEJSKICH WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO. Łódź, grudzieo 2015 r.

PRZESTRZENNE ZRÓŻNICOWANIE WYBRANYCH WSKAŹNIKÓW POZIOMU ŻYCIA MIESZKAŃCÓW MIAST ŚREDNIEJ WIELKOŚCI A SYSTEM LOGISTYCZNY MIASTA 1


BADANIE STABILNOŚCI WSPÓŁCZYNNIKA BETA AKCJI INDEKSU WIG20

Egzamin ze statystyki/ Studia Licencjackie Stacjonarne/ Termin I /czerwiec 2010

Statystyka Opisowa 2014 część 2. Katarzyna Lubnauer

Załącznik Nr 17 - Diagnoza dotycząca zapotrzebowania na miejsca opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 w województwie łódzkim

Załącznik Nr 15 - Diagnoza dotycząca zapotrzebowania na miejsca opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 w województwie łódzkim

województwa zachodniopomorskiego ATTRACTIVENESS OF LABOR MARKETS IN RURAL AREAS IN CONTEXT

SAMODZIELNOŚĆ FINANSOWA A PERYFERYJNOŚĆ GMIN WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO

Analiza struktury zbiorowości statystycznej

Analiza porównawcza rozwoju wybranych banków komercyjnych w latach

ZAJĘCIA 3. Pozycyjne miary dyspersji, miary asymetrii, spłaszczenia i koncentracji

TAKSONOMICZNA ANALIZA ROZWOJU TRANSPORTU DROGOWEGO W POLSCE

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 687 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR

PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

ANALIZA PRZESTRZENNA PROCESU STARZENIA SIĘ POLSKIEGO SPOŁECZEŃSTWA

ZASTOSOWANIE ANALIZY HARMONICZNEJ DO OKREŚLENIA SIŁY I DŁUGOŚCI CYKLI GIEŁDOWYCH

Województwo: ŁÓDZKIE. KOD jst Lp. Nazwa Wnioskodawcy Miejscowość Powiat A B C D

Weryfikacja hipotez dla wielu populacji

Natalia Nehrebecka. Wykład 2

W O J E W Ó D Z T W O ,5 3916, ,8 36, ,4 V O I V O D S H I P

STARE A NOWE KRAJE UE KONKURENCYJNOŚĆ POLSKIEGO EKSPORTU

Średni wynik w procentach. w punktach

VI Turniej Orlika o Puchar Premiera RP eliminacje międzypowiatowe

MATERIAŁY I STUDIA. Zeszyt nr 286. Analiza dyskryminacyjna i regresja logistyczna w procesie oceny zdolności kredytowej przedsiębiorstw

Makroekonomia Gospodarki Otwartej Wykład 8 Polityka makroekonomiczna w gospodarce otwartej. Model Mundella-Fleminga

0 0,2 0, p 0,1 0,2 0,5 0, p 0,3 0,1 0,2 0,4

MIARA ZRÓŻNICOWANIA WYPOSAŻENIA GOSPODARSTW ROLNYCH W TECHNICZNE ŚRODKI PRODUKCJI

Oligopol dynamiczny. Rozpatrzmy model sekwencyjnej konkurencji ilościowej jako gra jednokrotna z pełną i doskonalej informacją

Ocena kondycji finansowej gmin oraz jej wybranych uwarunkowań na przykładzie województwa wielkopolskiego przy wykorzystaniu metody TOPSIS*

Kondycja finansowa gmin wiejskich a źródła ich FINANCIAL CONDITION AND INCOME SOURCES OF WIELKOPOLSKA PROVINCE RURAL COMMUNES

Transkrypt:

Zeszyty Unwersytet Ekonomczny w Krakowe Naukowe 4 (928) ISSN 1898-6447 Zesz. Nauk. UEK, 2014; 4 (928): 61 70 DOI: 10.15678/ZNUEK.2014.0928.0405 Iwona Kk Studa Doktorancke Wydzału Ekonom Stosunków Mędzynarodowych Unwersytet Ekonomczny w Krakowe Relacja mędzy strukturą dochodów własnych a wybranym wskaźnkam kondycj fnansowej gmn w województwe łódzkm Streszczene W opracowanu podjęto próbę weryfkacj stnena zwązku pomędzy strukturą dochodów własnych a wybranym wskaźnkam kondycj fnansowej gmn. Zamarem autork była odpowedź na pytane badawcze, czy występuje korelacja (jeśl tak, to jaka?) pomędzy zróżncowanem struktury dochodów własnych gmn a kondycją fnansową gmnnych jednostek samorządu terytoralnego. Badana przeprowadzono w gmnach w województwa łódzkego. Dane pochodzą z analz wykonana budżetów jednostek samorządów terytoralnych województwa łódzkego publkowanych przez Regonalną Izbę Obrachunkową w Łodz. W celu wykluczena przypadkowośc wartośc wskaźnków analzą objęto okres trzech lat. Przyjęte wartośc wskaźnków stanowły średną arytmetyczną z lat: 2010, 2011 2012. Słowa kluczowe: samorząd terytoralny, gmna, fnanse lokalne, kondycja fnansowa, dochody. 1. Wprowadzene W nnejszym opracowanu podjęto próbę sprawdzena stnena zwązku pomędzy strukturą dochodów własnych a wybranym wskaźnkam kondycj

62 Iwona Kk fnansowej gmn. Zamarem autork była odpowedź na pytane badawcze, czy występuje korelacja (jeśl tak, to jaka?) pomędzy zróżncowanem struktury dochodów własnych gmn a kondycją fnansową gmnnych jednostek samorządu terytoralnego, merzoną za pomocą wybranych wskaźnków. Badanem objęto gmny w województwe łódzkm. Dane lczbowe pochodzą z analz wykonana budżetów jednostek samorządów terytoralnych województwa łódzkego publkowanych przez Regonalną Izbę Obrachunkową w Łodz. Z badań wyłączono gmnę Kleszczów, w której dochód na meszkańca wynósł 4599 zł, czyl ponadczterokrotne węcej nż średn dochód w całym województwe (1112 zł). W celu wykluczena przypadkowośc przyjęte do badana wartośc wskaźnków stanowły średną arytmetyczną z lat: 2010, 2011 2012. 2. Badane zróżncowana struktury dochodów własnych Celem perwszej częśc badana było określene stopna zróżncowana struktury dochodów własnych gmn województwa łódzkego. Dochody własne, oprócz subwencj ogólnej dotacj celowych z budżetu państwa, stanową podstawową kategorę dochodów gmny. Składają sę na ne m.n.: wpływy z podatków, wpływy z opłat, dochody z majątku gmny, spadk, zapsy, darowzny, udzały we wpływach z podatku dochodowego od osób fzycznych prawnych [Ustawa 2003]. Aby ocenć stopeń zróżncowana struktury dochodów własnych, wykorzystano ndeks Herfndhala-Hrschmana (HHI) będący mernkem powszechne stosowanym w badanach koncentracj 1. W sense oblczenowym ndeks HHI stanow sumę kwadratów udzałów poszczególnych podmotów w łącznej wartośc badanej cechy [Koncentracja produkcj 1998, s. 14]. HHI = n / = 1 2 u, gdze: u udzał rynkowy -tego źródła dochodu własnego gmny, n lczba źródeł dochodów własnych gmny. Indeks HHI jest przede wszystkm stosowany do pomaru stopna skoncentrowana rynku oceny pozomu konkurencj. Przyjmuje wartośc z zakresu od 1/n (duże rozproszene, duże zróżncowane) do 1 (pełna koncentracja, małe zróżncowane, monopol). Na stopeń zróżncowana, merzonego tym wskaźnkem, najwększy wpływ mają podmoty o wysokch udzałach w łącznej wartośc. Przy oblczenu wskaźnka HHI w badanu zróżncowana struktury dochodów własnych gmn uwzględnono dzewęć kategor: 1 Podobną metodę pomaru dywersyfkacj dochodów zastosował W. Yan [2008].

Relacja mędzy strukturą dochodów własnych 63 udzał we wpływach z podatków państwowych PIT, udzał we wpływach z podatków państwowych CIT, podatek od neruchomośc, podatek rolny, podatek od środków transportowych, podatek od spadków darowzn, wpływy z opłaty skarbowej, podatek od czynnośc cywlnoprawnych, pozostałe dochody własne. W tabel 1 zestawono nformacje o gmnach z najwyższym najnższym wartoścam ndeksu HHI. Wyższe wartośc wskaźnka HHI oznaczają wększą koncentrację struktury dochodów własnych gmn, czyl jedno lub klka źródeł dochodów własnych ma bardzo wysok udzał w tej strukturze dochodów. Natomast m nższa wartość ndeksu HHI, tym struktura dochodów jest bardzej równomerna, czyl udzały poszczególnych źródeł dochodów własnych gmny kształtują sę na zblżonym pozome. Tabela 1. Gmny o najwyższej najnższej wartośc ndeksu Herfndhala-Hrschmana Lp. Gmna o najwyższych wartoścach ndeksu Indeks HHI Lp. Gmny o najnższych wartoścach ndeksu Indeks HHI 1 Rząśna 0,534 1 Sadkowce 0,217 2 Kameńsk 0,459 2 Góra św. Małgorzaty 0,220 3 Sulmerzyce 0,446 3 Kobele Welke 0,223 4 Nowe Ostrowy 0,433 4 Bała Rawska 0,224 5 Mnszków 0,432 5 Kocerzów Połudnowy 0,226 6 Lpce Reymontowske 0,410 6 Regnów 0,226 7 Klonowa 0,410 7 Łęczyca 0,229 8 Strzelce Welke 0,401 8 Chąśno 0,232 9 Unejów 0,400 9 Pątek 0,233 10 Nowosolna 0,396 10 Błaszk 0,234 Źródło: opracowane własne na podstawe danych z Regonalnej Izby Obrachunkowej w Łodz. Po określenu zróżncowana struktury dochodów własnych gmn województwa łódzkego kolejnym etapem była ocena ch kondycj fnansowej. 3. Badane kondycj fnansowej gmn Przez kondycję fnansową gmny należy rozumeć jej stan fnansowy w określonym przedzale czasowym. O stane kondycj fnansowej gmny śwadczą take

64 Iwona Kk czynnk, jak zdolność do realzacj zadań, osągana równowag budżetowej, pomnażana majątku. Poneważ badane kondycj fnansowej jest zjawskem kompleksowym, precyzyjna ocena wymaga uwzględnena welu różnych aspektów dotyczących funkcjonowana dzałalnośc gmny. W tym celu wykorzystuje sę różnorodne wskaźnk, które charakteryzują kondycję fnansową gmny. W badanu zastosowano analzę taksonomczną oraz skonstruowano zmenną syntetyczną, agregującą różne wskaźnk. Do wyboru ndykatorów posłużono sę opracowanem Mnsterstwa Fnansów, zestawającym wskaźnk do oceny sytuacj fnansowej jednostek samorządu terytoralnego [Wskaźnk do oceny 2012]. W zborze cech objętym badanem znalazł sę zestaw sedmu wskaźnków (tabela 2). Przy wyborze cech dagnostycznych wykorzystano równeż współczynnk zmennośc oblczany według formuły [Panek 2009, s. 19 20]: gdze: j = 1, 2,, p, Sx ( j) Vx ( j) =, x S(x j ) odchylene standardowej j-tej zmennej, x j średna arytmetyczna wartośc j-tej zmennej. Małe zróżncowane zmennej wskazuje, że słabo dyskrymnuje ona badane obekty, czyl ma małą wartość nformacyjną. Ze zboru cech elmnuje sę te zmenne, dla których wartość współczynnka zmennośc jest ne wększa od pewne ustalonej małej wartośc progowej Ɛ (Ɛ > 0), przy czym zwykle przyjmowana jest wartość Ɛ = 0,1. W przypadku wybranych wskaźnków współczynnk zmennośc w zależnośc od cechy wynósł on od 0,36 do 0,67, dlatego żadna zmenna ne została wykluczona z dalszych procedur. Po ustalenu zboru cech dagnostycznych należało ujednolcć charakter zmennych, czyl przekształcć destymulanty w stymulanty. W tym celu zmennym będącym destymulantam zmenono znak na przecwny [Grabńsk, Wydymus Zelaś 1989, s. 28 29]. Kolejnym krokem było przeprowadzene normalzacj, czyl doprowadzene poszczególnych wskaźnków cząstkowych do wzajemnej porównywalnośc. Wykorzystano metodę untaryzacj zastosowano następującą formułę: gdze: = 1, 2,, n, j = 1, 2,, p, max x mn x q j xj mn x j = max x mn x j maksymalna wartość j-tej cechy w -tym obekce (gmne), j mnmalna wartość j-tej cechy w -tym obekce (gmne). j j j,

Relacja mędzy strukturą dochodów własnych 65 Tabela 2. Wskaźnk do badana kondycj fnansowej gmn Wskaźnk Rodzaj Ops X1 dochody własne na jednego meszkańca (zł) X2 udzał dochodów własnych w dochodach ogółem (%) X3 udzał wydatków nwestycyjnych w wydatkach ogółem (%) X4 udzał nadwyżk operacyjnej w dochodach ogółem X5 udzał zobowązań ogółem w dochodach ogółem X6 zobowązana ogółem na jednego meszkańca (zł) X7 obcążene dochodów własnych obsługą zadłużena Stymulanta Stymulanta Stymulanta Stymulanta Wskaźnk dochodów własnych na osobę jest mernkem pozomu zamożnośc oraz aktywnośc jednostek samorządu terytoralnego. Dochody własne gmny obejmują wszelke dochody gmny z wyjątkem subwencj ogólnych dotacj celowych. Dochody własne gmny traktuje sę często jako wyznacznk zamożnośc gmny. Im wyższy udzał dochodów własnych w dochodach ogółem, tym wyższy pozom samodzelnośc fnansowej gmny. Wzrost wskaźnka oznacza zwększene możlwośc fnansowych gmn. Wydatk nwestycyjne (majątkowe) stanową podstawowy czynnk rozwoju lokalnego. Wskaźnk nformuje, jaką część wydatków ogółem stanową wydatk majątkowe. Wskaźnk określa stopeń, w jakm gmna mogłaby zacągnąć nowe zobowązana w stosunku do osąganych dochodów. Im wyższa jest wartość wskaźnka, tym wększe są możlwośc nwestycyjne lub możlwośc zwększena wydatków beżących. Destymulanta Wskaźnk obrazuje pozom zadłużena, czyl udzał zobowązań ogółem gmny w dochodach ogółem. Łączna kwota długu jednostk samorządu terytoralnego na konec roku budżetowego ne może przekroczyć 60% wykonanych dochodów ogółem tej jednostk. Destymulanta Wskaźnk zobowązań na osobę stanow marę poltyk kredytowej gmny. Wysoka wartość zobowązań ograncza zdolnośc nwestycyjne gmny. Destymulanta Wskaźnk obrazuje obcążene dochodów własnych obsługą zadłużena (odsetk od zacągnętych kredytów pożyczek oraz spłata rat kaptałowych od zacągnętych kredytów). Im wększa jest wartość tej relacj, tym wększe jest ryzyko wystąpena newypłacalnośc gmny. Źródło: opracowane własne na podstawe: [Wskaźnk do oceny 2012]. Po znormalzowanu cech należało zagregować otrzymane dane przez oblczene zmennej syntetycznej. Zastępuje ona ops obektów za pomocą welu cech, dzęk czemu ch klasyfkacja sprowadza sę do podzału zboru na klasy tylko według jednej cechy. Do konstrukcj mernka syntetycznego wykorzystano metodę bezwzorcową, w której zmenna syntetyczna to średna arytmetyczna znormalzowanych cech [Statystyczne metody 1998, s. 119].

66 Iwona Kk gdze: = 1, 2,, n, j = 1, 2,, p. 1 q = p q, p / j = 1 Oblczene średnej arytmetycznej odchylena standardowego z wartośc syntetycznego mernka umożlwło podzał badanych gmn na cztery grupy typologczne, z których każda przedstawa nny pozom kondycj fnansowej [Metody loścowe 1997, s. 62 63]: grupa I (ocena bardzo wysoka): q $ q + sq, grupa II (ocena wysoka): q+ s 2 q $ q, grupa III (ocena średna): q 2 q $ q sq, grupa IV (ocena nska): q 1 q sq, gdze: q średna arytmetyczna wartośc mernka syntetycznego, s q odchylene standardowe wartośc mernka syntetycznego. Podzał gmn na grupy o bardzo wysokej, wysokej, średnej nskej ocene kondycj fnansowej został zaprezentowany w tabel 3. j Tabela 3. Klasyfkacja gmn województwa łódzkego według oceny kondycj fnansowej Grupa Gmny o bardzo wysokej ocene kondycj fnansowej Gmny o wysokej ocene kondycj fnansowej Nazwa gmny Szczerców (2), Pabance (2), Rzgów (3), Buczek (2), Kameńsk (3), Bełchatów (2), Sulmerzyce (2), Kluk (2), Stryków (3), Rząśna (2), Grabca (2), Nowosolna (2), Ładzce (2), Ksawerów (2), Neborów (2), Łyszkowce (2), Wola Krzysztoporska (2), Gorzkowce (2), Weluń (3), Koluszk (3), Ozorków (2), Krzyżanów (2), Bedlno (2), Lubochna (2) Kutno (1), Rawa Mazowecka (1), Bolmów (2), Łowcz (1), Nowe Ostrowy (2), Łowcz (2), Andrespol (2), Kernoza (2), Klonowa (2), Czarnocn (2), Radomsko (1), Strzelce (2), Kutno (2), Weruszów (3), Łęk Szlachecke (2), Zduny (2), Ujazd (2), Seradz (2), Seradz (1), Lutomersk (2), Inowłódz (2), Pabance (1), Maków (2), Rokcny (2), Domanowce (2), Drzewca (3), Aleksandrów Łódzk (3), Nowy Kawęczyn (2), Paradyż (2), Dobryszyce (2), Dobroń (2), Bełchatów (1), Zduńska Wola (1), Łęczyca (2), Kowesy (2), Jeżów (2), Radomsko (2), Kobele Welke (2), Tomaszów Mazoweck (2), Tuszyn (3), Brójce (2), Chąśno (2), Brzezny (2), Konstantynów Łódzk (1), Żychln (3), Krośnewce (3), Łanęta (2), Masłowce (2), Dalków (2), Dzałoszyn (3), Rawa Mazowecka (2), Sławno (2), Moszczenca (2), Głuchów (2), Wodzerady (2), Werzchlas (2), Głowno (1), Semkowce (2), Wolbórz (3), Grabów (2), Zgerz (1), Rusec (2), Zduńska Wola (2),

Relacja mędzy strukturą dochodów własnych 67 cd tabel 3 Grupa Gmny o średnej ocene kondycj fnansowej Gmny o nskej ocene kondycj fnansowej Nazwa gmny Ozorków (1), Zgerz (2), Wartkowce (2), Rogów (2), Kełczygłów (2), Szadek (3), Wtona (2), Łęczyca (1), Nowa Brzeźnca (2), Goszczanów (2), Brzezny (1), Łask (3), Gdle (2), Lgota Welka (2), Skernewce (2), Poddębce (3), Dłutów (2), Głowno (2), Sędzejowce (2), Kocerzew Połudnowy (2), Dmosn (2), Godzanów (2), Sulejów (3), Budzeszewce (2), Zapolce (2), Burzenn (2), Kodrąb (2), Brąszewce (2), Belawy (2), Wróblew (2), Brzeźno (2), Bała Rawska (3), Czernewce (2), Tomaszów Mazoweck (1), Warta (3), Unejów (3), Pajęczno (3), Mnszków (2), Żarnów (2), Ręczno (2), Bałaczów (2), Pątek (2), Bolesławec (2), Strzelce Welke (2), Aleksandrów (2), Czarnożyły (2), Opoczno (3), Łubnce (2), Osjaków (2), Ostrówek (2), Daszyna (2), Drużbce (2), Konopnca (2), Góra Św. Małgorzaty (2), Celądz (2), Zelów (3), Gomunce (2), Przedbórz (3), Rzeczyca (2), Rozprza (2), Czastary (2), Oporów (2), Bała (2), Dąbrowce (2), Lpce Reymontowske (2), Parzęczew (2), Sokolnk (2), Galewce (2), Wdawa (2), Pęcznew (2), Żelechlnek (2), Pośwętne (2), Błaszk (3), Welgomłyny (2), Będków (2), Lututów (2), Skomln (2), Regnów (2), Zadzm (2), Mokrsko (2), Sadkowce (2), Żytno (2), Śwnce Warcke (2), Złoczew (3), Słupa (2), Pątnów (2) Oznaczene: (1) gmna mejska, (2) gmna wejska, (3) gmna mejsko-wejska. Źródło: opracowane własne na podstawe danych z Regonalnej Izby Obrachunkowej w Łodz. Pod względem pozomu kondycj fnansowej gmny województwa łódzkego charakteryzują sę bardzo wysokm zróżncowanem. Najlcznejszą grupę stanową gmny o wysokej ocene (63 gmny) oraz o średnej ocene (60 gmn) kondycj fnansowej. Najwyższa wartość wskaźnka syntetycznego wynosła 0,9 (Szczerców), natomast najnższa 0,165 (Pątnów). Wartośc charakterystyk zestawono tabel 4. Tabela 4. Charakterystyk rozkładu wartośc syntetycznego mernka kondycj fnansowej gmn Charakterystyka Mernk syntetyczny Mnmum 0,165 Maksmum 0,900 Średna 0,451 Medana 0,452 Odchylene standardowe 0,112 Współczynnk zmennośc 0,247 Źródło: opracowane własne na podstawe danych z Regonalnej Izby Obrachunkowej w Łodz.

68 Iwona Kk W tabel 5 zestawono średne wartośc mernka syntetycznego w poszczególnych powatach województwa łódzkego. Z danych wynka, że w najlepszej kondycj fnansowej są gmny w powece łódzkm wschodnm, bełchatowskm oraz pabanckm (wskaźnk powyżej 0,54), natomast w najsłabszej gmny w powece weruszowskm, rawskm, poddębckm łęczyckm (wskaźnk ponżej 0,4). Sytuacja ta wynka przede wszystkm z lokalzacj: powaty z wyższą wartoścą wskaźnka korzystają z efektów oddzaływana dużych mast. Tabela 5. Średn wskaźnk syntetyczny w powatach województwa łódzkego Powat Średn wskaźnk Powat Średn wskaźnk Łódzk wschodn 0,571 Radomszczańsk 0,451 Bełchatowsk 0,555 Zduńskowolsk 0,450 Pabanck 0,545 Tomaszowsk 0,431 Łowck 0,512 Skernewck 0,430 Kutnowsk 0,489 Seradzk 0,415 Pajęczańsk 0,480 Opoczyńsk 0,411 Potrkowsk 0,478 Łęczyck 0,396 Zgersk 0,475 Poddębck 0,387 Łask 0,473 Rawsk 0,384 Brzezńsk 0,454 Weruszowsk 0,362 Źródło: opracowane własne na podstawe danych z Regonalnej Izby Obrachunkowej w Łodz. Czynnkem wpływającym na kondycję fnansową jest równeż typ gmny. W gmnach mejskch średn wskaźnk syntetyczny był najwyższy kształtował sę na pozome 0,488, w mejsko-wejskch wynósł 0,464, natomast w wejskch był najnższy 0,445. 4. Relacja mędzy zróżncowanem struktury dochodów własnych a kondycją fnansową gmn Celem trzecej częśc badana było określene relacj mędzy zróżncowanem struktury dochodów własnych a kondycją fnansową gmn województwa łódzkego. Aby określć zwązek pomędzy tym zjawskam, zastosowano współczynnk korelacj Pearsona. Merzy on słę zwązku prostolnowego mędzy dwema cecham merzalnym [Statystyczne metody 1998, s. 52]: r xy=, CXY (, ) sxsy () (),

Relacja mędzy strukturą dochodów własnych 69 gdze: n 1 CXY (, ) = n / ( x x)( y y); = 1, 2,, n, = 1 x, y średna arytmetyczna odpowednch zmennych, s(x), s(y) odchylena standardowe odpowednch zmennych. Wartość współczynnka korelacj Pearsona przyjmuje wartośc z przedzału [ 1, 1]. Im wyższa wartość bezwzględna współczynnka, tym slnejsza zachodz korelacja pomędzy zmennym. Wartość r = 0 oznacza brak korelacj. W badanu relacj mędzy zróżncowanem struktury dochodów własnych gmn a ch kondycją fnansową oblczono współczynnk korelacj Pearsona dla dwóch zmennych: perwsza to ndeks HHI oblczony dla struktury dochodów własnych, zaś druga mernk syntetyczny kondycj fnansowej. Oblczona wartość wskaźnka korelacj wynosła r = 0,32. Oznacza to, że pomędzy ndeksem HHI a mernkem syntetycznym kondycj fnansowej zachodz słaba korelacja dodatna. Ponadto badane stotnośc współczynnka korelacj na pozome stotnośc α = 0,05 wykazało, że korelacja pomędzy zmennym jest stotna statystyczne. Poneważ wyższa wartość ndeksu HHI oznacza mnejsze zróżncowane dochodów (wększa koncentracja), zaś wyższa wartość mernka syntetycznego lepszą kondycję fnansową, czyl można przyjąć nterpretację, że małe zróżncowane struktury dochodów własnych skorelowane jest dodatno z lepszą kondycją fnansową gmn, przy czym stopeń korelacj jest słaby. 5. Podsumowane W badanu relacj pomędzy strukturą dochodów własnych gmn a ch kondycją fnansową wykorzystano m.n. analzę taksonomczną, ndeks Herfndhala- -Hrschmana oraz współczynnk korelacj Pearsona, co pozwolło wykazać duże zróżncowane gmn województwa łódzkego zarówno pod względem kondycj fnansowej, jak struktury dochodów własnych. Zgodne z wynkam dokonanej analzy pomędzy strukturą dochodów własnych gmn a ch kondycją fnansową występuje słaba korelacja, która jest stotna statystyczne (na pozome stotnośc α = 0,05). Oznacza to, że wększa koncentracja struktury dochodów własnych wąże se z lepszą kondycją fnansową gmn. Rezultat badana oznacza, że gmny mające jedno lub klka źródeł o dużym udzale w strukturze dochodów własnych są zazwyczaj w lepszej kondycj fnansowej nż gmny, których udzał poszczególnych źródeł dochodów jest wyrównany. Analzę dotyczącą dywersyfkacj przeprowadzono na dochodach własnych gmn województwa łódzkego. Zaprezentowane badane można rozszerzyć na

70 Iwona Kk wszystke źródła fnansowana dzałalnośc gmny (ne tylko dochody własne), a także przeprowadzć przy uwzględnenu dodatkowych czynnków, takch jak: typ gmny lub pozom rozwoju gmny. Lteratura Analza wykonana budżetów JST woj. łódzkego za IV kw. 2010 r. [2011], Regonalna Izba Obrachunkowa w Łodz, http://lodz.ro.gov.pl/modules/uploader/upload/wyk2010_4.xls. Analza wykonana budżetów JST woj. łódzkego za IV kw. 2011 r. [2012], Regonalna Izba Obrachunkowa w Łodz, http://lodz.ro.gov.pl/modules/uploader/upload/wyk2011_4.xls. Analza wykonana budżetów JST woj. łódzkego za IV kw. 2012 r. [2013], Regonalna Izba Obrachunkowa w Łodz, http://lodz.ro.gov.pl/modules/uploader/upload/wyk2012_4.xls. Grabńsk T., Wydymus S., Zelaś A. [1989], Metody taksonom numerycznej w modelowanu zjawsk społeczno-ekonomcznych, PWN, Warszawa. Koncentracja produkcj zachowana rynkowe przedsęborstw [1998], red. A. Sosnowska, SGH, Warszawa. Metody loścowe w analze fnansowej [1997], red. E. Nowak, Wydawnctwo Unwersytetu Mare Cure-Skłodowskej, Lubln. Panek T. [2009], Statystyczne metody welowymarowej analzy porównawczej, SGH, Warszawa. Statystyczne metody analzy danych [1998], red. E. Ostasewcz, Wydawnctwo Akadem Ekonomcznej m. Oskara Langego we Wrocławu, Wrocław. Ustawa [2003] z dna 13 lstopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytoralnego, Dz.U. z 2003 r., nr 2003, poz. 1966, z późn. zm. Wskaźnk do oceny sytuacj fnansowej jednostek samorządu terytoralnego w latach 2009 2011 [2012], Mnsterstwo Fnansów, Warszawa. Yan W. [2008], The Impact of Revenue Dversfcaton and Economc Base on Revenue Stablty: an Emprcal Analyss of County and State Governments, Unversty of Kentucky Doctoral Dssertatons, nr 619, Unversty of Kentucky, Lexngton. The Relatonshp between the Structure of Own-source Revenues and Selected Indcators of the Fnancal Condton of Muncpaltes n the Łódzke Vovodeshp In ths study I attempt to verfy the connecton between the structure of own-source revenues and the fnancal condton of muncpaltes measured by selected ndcators. The purpose was to determne whether there exsts a correlaton between a dversfed structure of muncpaltes own-source revenues and fnancal condton. The research was conducted n muncpaltes n the Łódzke Vovodeshp. The fgures were derved from analyses of local governments realsaton of budgets n the vovodeshp and publshed by the Regonal Accountng Chamber n Łódź. To elmnate the randomness of ndcator values, the research covered a perod of three years. All ndcators used n ths study were a mean calculated based on data from three years: 2010, 2011, 2012. Keywords: local government, muncpalty, local fnance, fnancal condton, revenues.