KALENDARIUM NSZZ "Solidarność" w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego i w mieście Mińsku Mazowieckim Rok 1980. Związek Zawodowy Kolejarzy zostaje przekształcony w Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solodarność". Wcześniej, bo w 1979 roku w wyborach do starych struktur weszli nowi ludzie, żeby w odpowiednim momencie dokonać tej zmiany. Rok 1981. Powstaje Międzyzakładowy Komitet Założycielski - MKZ NSZZ "Solidarność" przekształcony w późniejszym okresie w Odział Regionu Mazowsze z siedzibą przy ulicy Lenina (obecnie ulica Kardynała Wyszyńskiego) w Mińsku Mazowieckim. Obecnie w budynku tym mieści się Komenda Policji. Sztandary związkowe ufundowały załogi trzech zakładów pracy: ZNTK, FUD i PKS. Zostały one uroczyście poświęcone jesienią 1981 roku w kościele pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Mińsku Mazowieckim przez Biskupa Zbigniewa Kraszewskiego. W nocy z 12/13 grudnia 1981 roku nastąpiły aresztowania, a następnie internowanie trzech działaczy NSZZ "Solidarność". Rano 13 grudnia 1981 roku ogłoszono stan wojenny. Aresztowani zostali działacze z dużych zakładów pracy, po jednym z ZNTK, FUD i PKS. W poniedziałek 14 grudnia rano aresztowano dalszych trzech działaczy z ZNTK, z których jeden po przesłuchaniu został zwolniony, a dwóch internowano. Pozostali na wolności aktywni członkowie związku, byli cały czas śledzeni i przesłuchiwani przez SB. ZNTK mają swojego "opiekuna" z SB. Następują przesłuchania, ciągłe rewizje w domach i wezwania do Komendy Milicji przy ulicy Warszawskiej, a działaczy z ZNTK do Komendy Kolejowej mieszczącej się w budynku stacji kolejowej. W tym czasie w ZNTK powstaje grupa związkowców, która kontynuuje działalność "Solidarności". Nadal zbierane są składki i różne dary dla rodzin osób internowanych oraz prowadzona normalna działalność statutowa Związku. Od początku stanu wojennego nawiązano współpracę z grupą działającą w mieście, która była w ścisłym konspiracyjnym kontakcie z MRKS w Warszawie. To z MRKS dostarczano prasę centralną stanu wojennego i wydawnictwa II obiegu oraz współdziałano w organizowaniu akcji solidarnościowych, zarówno w Mińsku Mazowieckim, jak i w Warszawie. Przejawiało się to w uczestniczeniu w pochodach, mszach za Ojczyznę, pielgrzymkach na Jasną Górę, rozrzucaniu ulotek solidarnościowych, organizowaniu bojkotu wyborców i weryfikacji danych o frekwencji wyborczej, fałszowanych przez ówczesną władzę. Szczytowym przejawem tej działalności było zorganizowanie w 1985 roku niezależnego pochodu 1 - majowego. Rok 1982. W maju zorganizowany został strajk załogi ZNTK, po którym kilku działaczy szykanowano pozbawiając stanowisk i przenosząc do innych, gorzej opłacanych prac. Lata 1983-1985. ZNTK są jedynym zakładem na terenie byłego województwa siedleckiego, gdzie działał NSZZ "Solidarność". Zamawiane są msze święte za Ojczyznę, ZESZYT 8 2001 159
w których biorą udział mieszkańcy Mińska Mazowieckiego i okolic. W 1985 roku powstaje w ZNTK komitet, który postanawia ufundować w miejsce sztandaru Solidarności, skonfiskowanego przez SB, chorągiew z wizerunkiem Św. Katarzyny. Dzieje się to przy bardzo dużym udziale pracowników, a Św. Katarzyna mimo wyłączenia z PKP, nadal jest patronką Zakładu. 1 maja 1985 roku, po mszy świętej o godzinie dziewiątej, utworzony został pochód, który udał się pod Krzyż, przygotowany wcześniej na cmentarzu parafialnym. Podczas przemarszu, jak i zgromadzenia na cmentarzu funkcjonariusz SB tworzył dokumentację fotograficzną. Miejsce to, gdzie po dzień dzisiejszy stoi Krzyż nazwany symbolicznym grobem ks. Jerzego Popiełuszki, Kapelana Solidarności, zamordowanego przez SB w 1984 roku, było jedynym miejscem, gdzie można było poczuć się wolnym. Za udział w tym pochodzie kilku działaczy zostało ukaranych przez kolegium do spraw wykroczeń, uznając ich "za pojazdy tamujące ruch na ulicy jednokierunkowej". Po tych wydarzeniach nastąpiły przetrzymywania i aresztowania działaczy jako niebezpiecznych dla ustroju PRL. Rok 1986. Biskup Zbigniew Kraszewski dokonuje poświęcenia Chorągwi i Krzyża, który zawieszono w nowej hali ZNTK.
Rok 1989. 14 lutego powstaje Komitet Założycielski NSZZ "Solidarność". Spotkanie Komitetu odbyło się w jednej z sal katechetycznych w kościele pod wezwaniem św. Antoniego z Padwy. W tym samym roku odzyskano sztandar Solidarności zawłaszczony w stania wojennym. Rok 1990. Związek Zawodowy NSZZ "Solidarność" ufundował Orła w Koronie, wykonanego przez pracownika ZNTK, który znajduje się w kościele św. Antoniego z Padwy, obecnie wyniesionym do godności Sanktuarium. Od momentu odzyskania Sztandar NSZZ "Solidarność" bierze udział we wszystkich uroczystościach: państwowych, miejskich, kościelnych i zakładowych. Także w tym roku zostaje wmurowany obraz św. Katarzyny w ścianie przy portierni zakładowej ZNTK. Św. Katarzyna po dzień dzisiejszy patronuje i opiekuje się naszym Zakładem, który pomimo trudności daje zatrudnienie znacznej części mieszkańców naszego miasta. Rok 1991. ZNTK odwiedza Przewodniczący Regionu Mazowsze i spotyka się z załogą, dyskutując o aktualnych problemach. Wizyta w ZNTK Macieja Jankowskiego Przewodniczącego Regionu Mazowsze 1991 r. ZESZYT8 2001 161
Rok 1993. Z załogą ZNTK spotkał się Kardynał Józef Glemp, Prymas Polski. Rok 1994. Po raz pierwszy została odprawiona w ZNTK msza święta w intencji "Solidarności" i pracowników ZNTK. Msze w tych intencjach odprawiane były w ZNTK do czasu powołania parafii pod wezwaniem Św. Jana Chrzciciela, gdzie sprawowane są nadal. Rok 1995. Oddział Regionu Mazowsze NSZZ "Solidarność" wspólnie z Komisją Zakładową ZNTK, zorganizowały obchody 15 - tej rocznicy powstania Związku. Po spotkaniu przy symbolicznym grobie ks. Jerzego Popiełuszki i w kościele pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny przy ulicy Kościelnej, uformował się pochód, który przeszedł ulicami miasta do kościoła św. Antoniego z Padwy, gdzie została odprawiona uroczysta msza święta. Po mszy świętej odbyło się spotkanie przedstawicieli Regionu Mazowsze z mieszkańcami miasta i mecz piłki nożnej pomiędzy drużynami Liceum Salezjańskiego i NSZZ "Solidarność" z ZNTK. W rok później odbył się mecz rewanżowy pomiędzy tymi drużynami. Od tej pory stało się tradycją, że kolejne rocznice Solidarność ZNTK świętuje uczestnicząc we mszy świętej i grając mecz piłki nożnej. Przez ostatnie dwa lata naszym przeciwnikiem na boisku była drużyna nowo powstałego klubu piłkarskiego Iskra Stojadła. Rok 1999. Odrestaurowano Sztandar "Solidarności" ZNTK oraz zakupiono garnitury dla pocztu sztandarowego. Stanowi to jeden z elementów przygotowań do uroczystych obchodów jubileuszu 20 - lecia powstania Związku. "S" ZNTK S.A. po renowacji / rewers Rok 2000. W ramach obchodów 20 -tej rocznicy powstania Związku Komisja Zakładowa w ZNTK, wspólnie z Oddziałem Regionu Mazowsze w Mińsku Mazowieckim organizuje o godzinie 10 -tej uroczystą mszę w kościele pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela, na którą zaproszeni są kombatanci, harcerze, politycy i osobistości, które przez te wszystkie lata 162 2001 ZESZYT8
Sztandar KZ NSZZ "S" ZNTK S.A. po renowacji w 1999 r. / awers związane są z Niezależnym Związkiem Zawodowym "Solidarność" i jego losami w Mińsku Mazowieckim. Do udziału w tej uroczystości organizatorzy zapraszają wszystkich członków i sympatyków Związku. Po mszy świętej zostaną złożone kwiaty pod tablicą ufundowaną przez NSZZ "Solidarność", umieszczoną na cmentarzu parafialnym, po czym będzie rozegrany mecz piłki nożnej pomiędzy drużyną NSZZ "Solidarność" ZNTK i Energetykiem Garwolin. Przewidziane są również inne atrakcje na stadionie Mazowii przy ulicy Sportowej. Opracował Adam Gibała Przewodniczący K.Z.NSZZ"Solidarność" w ZNTK w Mińsku Mazowieckim ZESZYT 8 2001 163