POSTANOWIENIE. Sygn. akt IV CSK 287/07. Dnia 27 listopada 2007 r. Sąd Najwyższy w składzie :

Podobne dokumenty
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Antoni Górski (sprawozdawca) SSN Agnieszka Piotrowska

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. SSN Barbara Myszka (przewodniczący) SSN Dariusz Dończyk SSN Antoni Górski (sprawozdawca)

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CSK 331/13. Dnia 9 maja 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący) SSN Iwona Koper (sprawozdawca) SSN Anna Kozłowska

POSTANOWIENIE. SSN Marian Kocon (przewodniczący) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz SSN Jan Górowski (sprawozdawca)

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CSK 62/06. Dnia 30 sierpnia 2006 r. Sąd Najwyższy w składzie :

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Iwona Koper SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz SSN Maria Grzelka (sprawozdawca)

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. SSN Marek Sychowicz (przewodniczący) SSN Henryk Pietrzkowski (sprawozdawca) SSN Dariusz Zawistowski

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący) SSN Barbara Myszka SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. w sprawie z wniosku Rudzkiej Agencji Rozwoju I. Spółki z o.o. po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CZ 3/15. Dnia 9 kwietnia 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący) SSN Maria Grzelka (sprawozdawca) SSN Kazimierz Zawada

POSTANOWIENIE. Sygn. akt V CZ 29/14. Dnia 8 maja 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca) SSN Grzegorz Misiurek

POSTANOWIENIE. SSN Marta Romańska (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący) SSN Jan Górowski (sprawozdawca) SSN Hubert Wrzeszcz

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CSK 416/16. Dnia 5 kwietnia 2017 r. Sąd Najwyższy w składzie:

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Małgorzata Manowska (przewodniczący) SSN Jacek Grela SSN Marcin Krajewski (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CSK 116/12. Dnia 14 listopada 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Marta Romańska (przewodniczący) SSN Iwona Koper (sprawozdawca) SSN Anna Owczarek

POSTANOWIENIE. SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca)

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący) SSN Jan Górowski SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca) SSN Maria Szulc

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Romualda Spyt (przewodniczący) SSN Beata Gudowska (sprawozdawca) SSN Jolanta Strusińska-Żukowska

POSTANOWIENIE. SSN Antoni Górski (przewodniczący) SSN Dariusz Dończyk (sprawozdawca) SSN Hubert Wrzeszcz

POSTANOWIENIE. SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Grzegorz Misiurek SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. Sygn. akt III CSK 288/08. Dnia 23 września 2010 r. Sąd Najwyższy w składzie :

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. SSN Marta Romańska (przewodniczący) SSN Grzegorz Misiurek SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Helena Ciepła (przewodniczący) SSN Jan Górowski SSA Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk SSN Marta Romańska (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Bogumiła Ustjanicz (przewodniczący) SSN Marian Kocon SSN Iwona Koper (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący) SSN Iwona Koper SSN Maria Szulc (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący) SSN Antoni Górski (sprawozdawca) SSN Katarzyna Tyczka-Rote

POSTANOWIENIE. SSN Iwona Koper (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Anna Owczarek. Protokolant Izabela Czapowska

POSTANOWIENIE. SSN Antoni Górski (przewodniczący) SSN Iwona Koper SSN Karol Weitz (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Antoni Górski (przewodniczący) SSN Marta Romańska (sprawozdawca) SSN Karol Weitz

POSTANOWIENIE. SSN Iwona Koper (przewodniczący) SSN Jan Górowski SSN Karol Weitz (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Maria Szulc (przewodniczący) SSN Iwona Koper SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)

Wyrok z dnia 2 grudnia 2004 r., V CK 323/04

POSTANOWIENIE. Sygn. akt V CSK 686/14. Dnia 24 września 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca)

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. Protokolant Maryla Czajkowska

POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Strus (przewodniczący) SSN Iwona Koper (sprawozdawca) SSN Tadeusz Żyznowski

POSTANOWIENIE. przy uczestnictwie Skarbu Państwa reprezentowanego przez Nadleśniczego. o założenie księgi wieczystej i wpis prawa własności,

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CZ 33/19. Dnia 22 maja 2019 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. Sygn. akt III CSK 259/10. Dnia 3 czerwca 2011 r. Sąd Najwyższy w składzie :

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Dnia 7 marca 2013 r. Sąd Najwyższy w składzie :

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CZ 9/15. Dnia 18 marca 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. Sygn. akt III CSK 189/15. Dnia 21 kwietnia 2016 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący) SSN Gerard Bieniek SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CZ 63/15. Dnia 15 października 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. SSN Krzysztof Strzelczyk

POSTANOWIENIE. po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej. skargi kasacyjnej wnioskodawcy od postanowienia Sądu Okręgowego

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. Protokolant Justyna Kosińska

POSTANOWIENIE. SSN Józef Frąckowiak (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca) SSN Grzegorz Misiurek

POSTANOWIENIE. SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Anna Kozłowska SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący) SSN Zbigniew Kwaśniewski SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CSK 219/06. Dnia 10 listopada 2006 r. Sąd Najwyższy w składzie :

POSTANOWIENIE. w sprawie z powództwa L. Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa. przeciwko Polskiej Izbie Inżynierów Budownictwa z siedzibą w W.

POSTANOWIENIE. SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący) SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca) SSN Dariusz Zawistowski

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. Sygn. akt V CZ 10/14. Dnia 19 lutego 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie:

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący) SSN Anna Kozłowska SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. Sygn. akt IV CSK 491/14. Dnia 21 maja 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CNP 52/18. Dnia 8 stycznia 2019 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Monika Koba

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CZ 115/11. Dnia 28 października 2011 r. Sąd Najwyższy w składzie :

POSTANOWIENIE. po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej. zażalenia powodów na postanowienie Sądu Okręgowego w P.

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CSK 348/14. Dnia 9 kwietnia 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. SSN Wojciech Katner (przewodniczący) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz SSN Dariusz Dończyk (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CSK 218/13. Dnia 20 listopada 2013 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. Sygn. akt V CZ 10/16. Dnia 20 kwietnia 2016 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (sprawozdawca) SSN Bogumiła Ustjanicz

POSTANOWIENIE. SSN Anna Owczarek (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca) SSN Agnieszka Piotrowska

POSTANOWIENIE. SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca) SSN Hubert Wrzeszcz

UCHWAŁA. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący) SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca) SSN Katarzyna Tyczka-Rote. Protokolant Bożena Kowalska

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Anna Kozłowska (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSN Agnieszka Piotrowska

POSTANOWIENIE. SSN Iwona Koper (przewodniczący) SSN Wojciech Katner (sprawozdawca) SSN Zbigniew Kwaśniewski

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. Sygn. akt V CZ 56/16. Dnia 29 września 2016 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. SSN Maria Szulc (przewodniczący) SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca) SSN Władysław Pawlak

POSTANOWIENIE. Sygn. akt IV CZ 45/18. Dnia 18 października 2018 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. SSN Anna Kozłowska (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski SSA Jacek Grela (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CZ 84/11. Dnia 28 października 2011 r. Sąd Najwyższy w składzie :

POSTANOWIENIE. SSN Gerard Bieniek (przewodniczący) SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca) SSN Hubert Wrzeszcz

Transkrypt:

Sygn. akt IV CSK 287/07 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 27 listopada 2007 r. SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący) SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian (sprawozdawca) SSN Krzysztof Strzelczyk w sprawie z wniosku A.A. przy uczestnictwie C.P. o częściowe unieważnienie aktu stanu cywilnego, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 27 listopada 2007 r., skargi kasacyjnej wnioskodawczyni od postanowienia Sądu Okręgowego w O. z dnia 24 stycznia 2007 r., sygn. akt [...], oddala skargę kasacyjną.

2 Uzasadnienie Postanowieniem z dnia 24 stycznia 2007 r. Sąd Okręgowy w O. oddalił apelację wnioskodawczyni A.A. od postanowienia Sądu Rejonowego w G. z dnia 8 listopada 2006 r., oddalającego jej wniosek o częściowe unieważnienie aktu urodzenia uczestnika postępowania C.P. Wnioskodawczyni, córka T.P., wpisanego w akcie urodzenia C.P. jako jego ojciec, domagała się unieważnienia aktu urodzenia C.P. w części dotyczącej wpisu ojca. Wskazała, że matka C.P., W.F. w dacie urodzenia uczestnika pozostawała w związku małżeńskim z innym mężczyzną, zatem niedopuszczalne jest, aby w akcie urodzenia C.P. figurowała inna osoba niż mąż matki. Sąd Rejonowy oddalił wniosek ustalając, że w dniu 11 kwietnia 1949 r. zostało zawarte małżeństwo pomiędzy G.K. a A.F. Zostało ono rozwiązane w dniu 15 lipca 1955 r. W dniu 15 kwietnia 1951 r. W. F. urodziła syna C., którego ojcostwo zostało uznane przez T.P. oświadczeniem, złożonym przed urzędnikiem Stanu Cywilnego w dniu 23 kwietnia 1951 r. Sąd Rejonowy podkreślił, że w sprawie kluczowym jest zagadnienie, czy uznanie dziecka przez mężczyznę nie będącego mężem matki, pozostającej w związku małżeńskim w chwili urodzenia dziecka, stanowi podstawę do częściowego unieważnienia aktu stanu cywilnego. Zgodnie z art. 30 ustawy z dnia 29 września 1986 r. - Prawo o aktach stanu cywilnego (tekst jedn. Dz.U. z 2004 r., nr 161, poz. 1688 ze zm. - dalej: p.a.s.c.) akt stanu cywilnego unieważnia się, gdy stwierdza zdarzenie niezgodne z prawdą lub jeżeli uchybienia powstałe przy sporządzaniu aktu zmniejszają jego moc dowodową. Sąd stanął na stanowisku, że zamieszczenie w akcie stanu cywilnego danych osoby, która uznała dziecko mimo pozostawania jego matki w związku małżeńskim nie jest okolicznością uzasadniającą unieważnienie aktu. Przyjęcie oświadczenia o uznaniu dziecka było niezgodne z przepisami obowiązującym w 1951 r., ale nie zmienia to faktu, że dziecko się urodziło.

3 Sąd Rejonowy nie znalazł również podstaw do sprostowania aktu urodzenia Oddalając apelację wnioskodawczyni, Sąd Okręgowy podzielił ustalenia i ich ocenę prawną, dokonaną przez Sąd pierwszej instancji. W skardze kasacyjnej wnioskodawczyni zawarła zarzut naruszenia art. 30 pkt 1 i art. 31 p.a.s.c. w związku z art. 62 1 i 3 k.r.o. Skarżąca prezentuje pogląd, że w przypadku złożenia nieważnego oświadczenia o uznaniu dziecka należy unieważnić lub sprostować akt urodzenia. Sąd Najwyższy zważył, co następuje: Stanowisko prezentowane w skardze kasacyjnej nie znajduje podstaw prawnych. W orzecznictwie Sądu Najwyższego były już podejmowane problemy związane z rozgraniczeniem postępowania o unieważnienie lub sprostowanie aktu stanu cywilnego i postępowania o prawa stanu w sytuacji, kiedy przedmiotem orzekania ma być niezgodność z prawdą aktu stanu cywilnego. Generalnie przyjmuje się, że sprawy o prawa stanu toczą się w trybie procesu, natomiast sprawy dotyczące aktów stanu cywilnego w postępowaniu nieprocesowym. W sprawach o prawa stanu cywilnego orzeczenie zapadłe w procesie może dopiero stanowić podstawę zmiany aktu stanu cywilnego, która przybiera postać wzmianki dodatkowej (tak w szczególności uchwała SN z dnia 10 maja 1994 r., III CZP 65/94, OSNCP 1994, nr 12, poz. 231 oraz postanowienie SN z dnia 19 lutego 2003 r., V CKN 1788/00, niepubl.). Przechodząc do aktu urodzenia dziecka, bo o taki akt stanu cywilnego chodzi w rozpoznawanej sprawie i wpisane w nim dane ojca, to znajdują się w nim dane dotyczące samego faktu urodzenia dziecka oraz dane rodziców (art. 33 i nast. p.a.s.c.). Dane dotyczące ojca wpisywane są zgodnie z domniemaniem pochodzenia dziecka od męża matki, oświadczeniem o uznaniu dziecka, orzeczeniem sądu stwierdzającym ojcostwo danego mężczyzny lub na podstawie oświadczenia matki. Dane te stanowią jeden z elementów stanu cywilnego osoby fizycznej i - co za tym idzie - mogą zostać zmienione jedynie w drodze procesu o ustalenie (zaprzeczenie) pochodzenia dziecka od określonego mężczyzny. Podzielić należy wyrażany już w orzecznictwie i prezentowany w doktrynie pogląd, że żądanie wykreślenia z aktu urodzenia danych dotyczących ojca, oparte

4 na stwierdzeniu, że nie złożył on oświadczenia woli o uznaniu dziecka (bądź, jak w rozpoznawanej sprawie, złożył oświadczenie dotknięte nieważnością), nie może być uwzględnione w postępowaniu o unieważnienie lub sprostowanie aktu urodzenia (tak postanowienie SN z dnia 26 marca 1992 r., l CRN 20/92, OSP 1993, nr 2, poz. 2). W oparciu o art. 30 p.a.s.c. można unieważnić akt stanu cywilnego jedynie wówczas, gdy stwierdza niezgodne z prawdą tzw. zdarzenia podstawowe, kreujące stan cywilny i powodujące sporządzenia aktu (np. sam fakt urodzenia dziecka). Przepis ten nie znajduje zastosowania, gdy kwestionowany jest fakt uznania dziecka przez mężczyznę wpisanego w akcie jako ojciec. Za przyjęciem powyższego stanowiska przemawia w pierwszej kolejności wzgląd na wagę ustaleń dotyczących stanu cywilnego osoby fizycznej, a także charakter prawny i funkcje aktów stanu cywilnego. Dodatkowo można wskazać na treść art. 2 k.r.o. Przepis ten przewiduje bowiem wystąpienie z powództwem o ustalenie nieistnienia małżeństwa, gdy mimo niezachowania wymagań określonych w art. 1 k.r.o. został sporządzony akt małżeństwa, co wyraźnie wskazuje na konieczność zachowania drogi procesu, gdy sprawa dotyczy stanu cywilnego osoby fizycznej. Nie bez znaczenia pozostaje również charakter domniemania ojcostwa męża matki dziecka. Domniemanie pochodzenia dziecka od męża matki (art. 62 1 i 2 k.r.o.) zostało ukształtowane, jako domniemanie niewzruszalne, tzn. możliwe do obalenia jedynie w drodze zakwestionowania podstawy domniemania (powództwa o zaprzeczenie ojcostwa - art. 62 3 k.r.o.). Następuje to przez wykazanie niepodobieństwa, aby mąż matki mógł być ojcem dziecka (por. art. 67 k.r.o.), a stosownej treści powództwo musi zostać wniesione przed upływem ustawowych terminów zawitych i tylko przez osoby, którym ustawa przyznaje legitymację czynną (art. 63, 64, 69 i 70 k.r.o.). Podobnie unieważnienie uznania dziecka podlega określonym rygorom, zarówno co do osoby legitymowanej do wystąpienia z takim powództwem, jak również podstaw i terminów do jego wniesienia. Dopuszczenie możliwości korygowania zawartych w akcie urodzenia danych dotyczących ojca dziecka, nawet wynikających z nieważnego oświadczenia o uznaniu, przez unieważnienie lub sprostowanie aktu stanu cywilnego, prowadziłoby do obejścia wskazanych wyżej uregulowań.

5 Z tych wszystkich względów skarga kasacyjna wnioskodawczyni nie znajduje uzasadnionych podstaw i podlegała ona oddaleniu na podstawie art. 398 14 k.p.c.