Raport opisowy Prosimy o niepodawanie imienia i nazwiska w raporcie. Studenci, którzy nie życzą sobie umieszczenia swojego adresu e-mail w Internecie proszeni są o jego niepodawanie. 1. Nazwa uczelni zagranicznej oraz termin przebywania na wymianie (proszę wpisać semestr (zimowy/letni) oraz daty pobytu), University of Coimbra, Portugalia, semestr zimowy - od września 2013 do lutego 2014 2. Miejsce pobytu dojazd z Polski, opis miasta, usytuowanie Uniwersytetu. Coimbra, miasto w centralnej Portugali. Jak dostać się do Portugalii? Najlepsze wyjście to lot TAPem Warszawa - Lizbona - dla studentów TAP oferuje 10kg darmowego bagażu rejestrowanego za okazaniem Letter of Acceptance (łącznie można zabrać 41kg: 23 rejestrowany, 10 kg rejestrowany gratis, 8kg podręczny). Podręcznego bagażu nie ważą, więc można naginać limit. Koszt lotu w jedną stroną to jakieś ~700 PLN, z biletem powrotnym - ~1100 PLN razem. Jak dostać się z lotniska w Lizbonie do Coimbry? Z lotniska w Lizbonie można dojechać wszędzie metrem (1.4 euro single ticket, nie ma zniżek studenckich, plus 0,5 euro za kartę, tylko za pierwszym razem). Najbliższa stacja, z której odjeżdżają pociągi to 'Oriente', są też inne. Autobusy odjeżdżają ze stacji metra 'Jardim de Zoologico'. Pociąg intercity do Coimbry to ~20 euro i jedzie 100 minut, autobus kosztuje 13 euro i jedzie 140 minut. Autobusy - www.rede-expressos.pt, pociągi - www.cp.pt. Zniżka studencka na legitymację portugalską to ~10%, kupując bilet online można zaoszczędzić kolejne ~10%. Orientacja w Coimbrze Wybierając pociąg przyjeżdżasz na międzymiastową stację Coimbra-b, która jest poza miastem. Aby dostać się bliżej centrum wystarczy wsiąć w dowolny urban train jadący na stację Coimbra-a - nie potrzebujesz nowego biletu, możesz jechać na bilecie Lizbona - Coimbra. Ewentualnie możesz wziąć taksówkę, są tanie (jakieś 5 euro za przejazd). Centrum życia studenckiego, spotkań i imprez to Praca de Republica. Z Pracy jest wszędzie blisko, Faculty of Economics to 15 min pieszo, główny kampus uniwersytetu to 10 minut, kluby i puby są wokół Pracy, maks 10 min do najodleglejszego baru w tym rejonie, 15 minut do katedry Sé Velha, wokół której jest kolejne centrum picia dla studentów. Z dworca autobusowego na Praca de Republica można dojechać bezpośrednio autobusem nr 5 (bilet jednorazowy to 1.6, jednak kupując kartę wieloprzejazdową możesz mieć np. 20 przejazdów za ~12 euro - gdzieś w pobliżu dworca można ją kupić, ale nie zlkoalizowałem tego miejsca, zresztą nie szukałem - swoją kartę kupiłem w kiosku koło Jardim de Manga). Z dworca kolejowego odjeżdża kilka linii w stronę Praca de Republica, najprościej zapytać kierowcę pierwszego autobusu, który podjedzie (pytanie "para Praca de Republica?" wystarczy). Polecam zamieszkanie jak najbliżej Praca de Republica. Uniwersytet w Coimbrze to najwyżej położny punkt miasta, jego serce i najważniejszy punkt, także nie da się nie trafić.
3. Uniwersytet państwowy czy prywatny, ilość studentów, studenci zagraniczni Państwowy uniwersytet, najstarszy w Portugalii i jeden z najstarszych w Europie (1290). Studentów w Coimbrze ogółem jest podobno około 40000. Zagranicznych studentów jest mnóstwo, trudno podać mi dokładną liczbę, ale może ich być 2000-4000. Oprócz studentów programu Erasmus jest tutaj drugie tyle Brazylijczyków i mieszkańców pozostałych byłych kolonii portugalskich, którzy mają swoje własny wymiany studenckie z Portugalią. 4. Kursy opis kursów, w których brałeś udział: forma prowadzenia zajęć, sposób zaliczenia egzamin czy zaliczenie? Jaka była możliwość konsultacji, jak radziłeś sobie z językiem? Wybór przedmiotów prowadzonych po angielsku na Faculty of Economics jest niewielki (~7 przedmiotów), można jednak dobrać przedmioty po portugalsku, co odradzam - ja wybrałem jeden przedmiot po portugalsku i go nie zdałem. Zaliczenie można uzyskać na dwa sposoby: pierwszy to praca przez cały semestr, kolokwia, prezentacje, eseje etc, które pozwalają zaliczyć przedmiot bez przystępowania do egzaminu (lub zwalniają Cię ze znacznej części treści na egzaminie - można dostać 50/75/100% ostatecznej oceny w ciągu semestru). Wybranie tej opcji oznacza, że musisz mieć 75% frekwencję na zajęciach. Alternatwną opcją jest podejście do 'pełnego' egzaminu: wtedy nie masz obowiązku uczęszczania na zajęcia, ale w czasie sesji musisz zaliczyć dośc trudny egzamin z treści z całego semestru (główna trudność to zbyt wiele pytań/zadań w stosunku do czasu na egzaminie). Przedmioty typowo Erasmusowe są raczej łatwe/normalne, wybór przedmiotów po portugalsku to duże ryzyko, bo merytorycznie są dużo bardziej wymagające, a do tego dochodzi bariera językowa. 5. Warunki studiowania dostęp do biblioteki, komputera, ksero Biblioteka oczywiście jest (choć otwarta tylko do 18), wszystkie pozycje z bibliografii syllabusów przedmiotów są dostępne. Książki można wypożyczyć na 3 dni, jeśli spóźnisz się z oddaniem książki choćby o kilka minut nałożą na Ciebie 'banicję' i przez jakiś czas nie będziesz mógł nic wypożyczyć. Sprawdzone na własnej skórze, spóźniłem się godzinę i potem przez 4 dni nie mogłem nic wypożyczyć. Ksero jest na wydziale (mają tam też sporo materiałów / przykładowych egzaminów z poprzednich lat), poza tym w okolicach Praca de Republica jest kilka punktów ksero, podobnie na głównym kampusie. 6. Warunki mieszkaniowe opis kampusu, co trzeba ze sobą przywieźć z Polski? Akademik odwiedziłem raz, przy okazji jakiejś imprezy i nie wygląda zachęcająco. Właściwie wygląda jakby miał się za chwilę zawalić. Pokoje w Coimbrze można znaleźć nawet za 150-170 euro, ale jeśli chce się mieszkać w sensownej lokalizacji i z innymi Erasmusami trzeba liczyć się z wydatkiem rzędu 200-250 euro (total). Są też pokoje po 300 euro, ale wcale nie wyglądają lepiej niż te za 200-250, warto więc poszukać, popytać, pokombinować. Sam przyjechałem tydzień przed rozpoczęciem zajęć, zapłaciłem za noc w hostelu i poszedłem szukać mieszkania - następnego dnia znalazłem satysfakcjonujące mnie miejsce.
Najlepszym sposobem na znalezienie mieszkania są znajomi, którzy już tu mieszkają, a w przypadku braku takowych - Facebook. Są oczywiście strony będące odpowiednikiem naszego gumtree, a wydział jest tak mocno obklejony ogłoszeniami o mieszkaniach, że cały mur okalający wydział wydaje się być zrobiony z papieru, jednak są tam ogłoszenia dedykowane portugalskim studentom. Na 10 wykonanych telefonów znalezionych w ogłoszeniach tylko półtorej osoby mówiło po angielsku (czyli jedna mówiła, drugą przy dużych chęciach dało się zrozumieć, więc liczy się jako pół). Na facebooku jest kilka grup dedykowanych Erasmusom (słowa klucze 'erasmus' 'coimbra' wystarczają by je znaleźć), gdzie przed każdym semestrem ogłasza się mnóstwo osób oferujących/poszukujących mieszkania/pokoju/współlokatora. 90% tych 'propozycji' spełnia warunki konieczne, czyli bliskość Praca de Republica i mieszkanie w międzynarodowym środowisku studentów. Warto odezwać się na tych grupach dość wcześnie, kiedy jeszcze wybór jest duży a ludzie jeszcze się nie zdążyli wyprowadzić - tuż przed początkiem semestru wybór diametralnie się kurczy. Jak nikogo nie znasz to pisz do ludzi na grupie prywatne wiadomości, pytaj, pisz, próbuj, generalnie wg zasady "kto nie gra ten nie wygrywa" warto próbować na wszystkie sposoby, żeby mieć z czego wybierać, a przy okazji możesz poznać parę ciekawych osób. Ludzie w Portugalii są pomocni i przyjaźni, dotyczy to również Erasmusów. Nawet Polacy są jacyś tacy bardziej uśmiechnięci i nie narzekają na wszystko wokół. A propos Polaków - w Portugalii jest nas mnóstwo, może wręcz za dużo. Bardzo łatwo usłyszyć na ulicy tradycyjne, polskie pozdrowienia na k, ch, j, p itp. "Wszędzie dobrze, gdzie nas nie ma" - problem w tym, że jesteśmy wszędzie. Generalnie w Coimbrze jest wiele domów, w których mieszka po 30-40 studentów, mieszkania też są zazwyczaj duże i np. 8 pokoi nie jest niczym nadzwyczajnym. Są raczej standardowo wyposażone, kołdry czy jakieś przybory kuchenne są. Zimą przydają się także ogrzewacze/dmuchawy/farelki, które często są na wyposażeniu mieszkania (choć to nie reguła). Nie ma centralnego ogrzewania w Portugalii, więc zimą marznie się w pokoju bardziej niż w Polsce. Z Polski trzeba przede wszystkim przywieźć hajs, obviously. W Coimbrze jest PRIMARK, gdzie ceny są niskie, nawet jak na polskie standardy, więc wszystkie brakujące rzeczy da się kupić (typu dres - choć bez 3 pasków - pościel, rękawiczki, zimowe skarpety (choć rozmiary skarpet raczej azjatyckie)). W sumie pościel warto zabrać swoją (choć moja postanowiła się zdematerializować. Sama. Serio). Sporo pada w Portugalii, szczególnie zimą, więc na deszcz trzeba się przygotować. Parasolki to jakieś 5-7 euro, jak zaczyna padać to czasem wyłaniają się znikąd starsi, czarni panowie z naręczem parasolek po 5 euro - odradzam ich kupno. Jak nie masz parasolki to i tak zmokniesz, a ta parasolka rozpadnie Ci się za kilkaset metrów - true story. Jeśli nie chcesz zbyt często wymieniać parasolki to uważaj na wiatr - o jego niszczycielskiej sile można przekonać się widząc kilka parasolek w każdym koszu i drugie tyle porzuconych gdzieś przy drodze. Czasem bardziej opłaca się trochę zmoknąć ze złożoną parasolką w ręku niż kupować ich 5 w ciągu tygodnia. Polecam też zabrać smakową Soplicę, tudzież inne polskie atrakcje alkoholowe. Żubrówkę można kupić wszędzie w Portugalii za 8 euro (0,7l), więc to nie rarytas, ale np. Soplica Orzechowa to już skarb. Erasmusi tego nie znają, więc taka flaszeczka to dobry ice breaker na pierwszych imprezach i +20 do bycia fajnym na starcie.
7. Recepcja jak zostałeś przyjęty, kto się tobą opiekował, kontakt z International Student Office Jeśli chodzi o opiekę typu buddy z ESN to nikogo nie dostałem, ale ze wszystkim można sobie poradzić, wystarczy pytać. Pierwsze kroki kierujesz do Casa de Lusofonia, czyli główne International Office. Łatwo tam trafić, ESN Coimbra publikuje też film jak tam dojść z Praca de Republica (to jakieś 10 min spacerkiem). Na miejscu zabierasz numerek (w Portugali chyba wszystkie kolejki funkcjonują na numerkach, nawet po mięso w sklepie) i czekasz na swoją kolej. Wszystko jest jasno i przejrzyście wytłumaczone, stąd dalej wystarczy podążać za instrukcjami. Trochę trzeba zapłacić (20 euro ubezpieczenie na dzień dobry, 15 euro za residence permit w urzędzie miasta, a jeśli chcesz otworzyć konto w portugalskim banku to jeszcze 10 euro za tax number, również w urzędzie miasta). Obsługa bardzo miła, w IR oczywiście angielski super, w urzędzie miasta troszkę gorzej, ale da się dogadać). Dalsze kroki to biuro IR na wydziale i przez cały semestr to tam będziesz załatwiać wszelkie sprawy. W przypadku Faculty of Economics obsługa jest wspaniała. Raquel to złota kobieta, nieziemsko cierpliwa i zawsze uśmiechnięta, oby więcej takich. Wszystko również jasno przedstawia, także nie będę tutaj powielał procesu papierologii. 8. Koszty utrzymania podaj szczegóły, które Twoim zdaniem mogłyby się przydać innym, np. najtańsza linia lotnicza, ubezpieczenie, jak uzyskać pozwolenie na pracę, jakie są środki komunikacji lokalnej, dokumenty, które mogą się przydać ( np. tłumaczenie metryki), codzienne wydatki w porównaniu z Warszawą. W przypadku, jeśli otrzymywałeś dofinansowanie, w jakim stopniu otrzymane stypendium zapewniało pokrycie kosztów utrzymania za granicą, relacje cen, gdzie robić zakupy? Część kosztów już opisałem powyżej, także tutaj o pozostałych kwestiach. Cały pobyt w Coimbrze kosztował mnie mniej więcej 3500 euro + bilety na samolot. Wydatki dzielą się w moim przypadku, powiedzmy: 1000 na mieszkanie, 700 na podróże (Portugalia to bardzo dobra baza wypadowa, warto podróżować), 1000 na jedzenie, 800 na całą resztę, czyli alkohol, imprezy, rozrywki, bilety, parasolki, prezenty, pocztówki itp itd. etc. W sumie w każdych zakupach z kategorii 'jedzenie' jakieś winko się trafia, ale w Portugalii te winka to jak jedzenie, nie alkohol. I oczywiście jak przystało na Polaka cebulaka zawsze kombinowałem, jak i gdzie tu zaoszczędzić, stąd w przypadku braku takiego podejścia koszty utrzymania rosną. 9. Życie studenckie rozrywki, sport Boiska na Santa Cruz kosztują 20 euro/h na betonie i chyba 30 euro/h na trawie. Aczkolwiek naciągaliśmy to jak się da, bo przy piłeczce kilka razy w tygodniu szkoda za każdym razem płacić po ~4 euro (na osobę) za oficjalne 2h grania. Kręgle w FORUM to jakieś 3.5 euro za grę (10 rund). Lekcje surfingu pod Lizboną to 7 euro za 2h zajęc (w tym sprzęt) + 5 euro za shuttle busa. ESN organizuje też przynajmniej jeden wyjazd szkoleniowy za jakieś ~100 euro (total: transport, lekcje, zakwaterowanie, kolacje, jakieś picie).
10. Sugestie o czym dowiedziałeś się podczas pobytu, a co wolałbyś wiedzieć wcześniej? Twoje sugestie dotyczące usprawnienia zarządzania systemem grantów wewnątrz Uczelni przez Narodową Agencję (Fundację) oraz przez Komisję Europejską w przypadku studentów otrzymujących dofinansowanie. Trudno mi znaleźc coś konkretnego. Te raporty są bardzo przydatne i warto je przeczytać przed wyjadem, oby studenci zawierali w nich jak najwięcej szczegółów. 11. Adaptacja kulturowa wrażenia z przystosowywania się do nowego kraju, kultury; czy przeżyłeś szok kulturowy? czy w kontaktach z mieszkańcami było coś czego się nie spodziewałeś? co może zrobić osoba jadąca na stypendium żeby łatwiej przystosować się do nowego miejsca? Sjesta. Jakoś od 14 do 16 tylko restauracje są otwarte (i większe sklepy). Portugalczycy się nie śpieszą. Nie są zorganizowani. Jadąc na tripa z ESNem właściwie nigdy nie wiesz czego (ani kiedy) się spodziewać. Nigdy nie zapomnę smsa od ESN na wyciecze do Algarve o 14.12, że zbiórka jest o 14.15 - typowy ESN. Trzeba ich mocno cisnąć, żeby się czegoś dowiedzieć. Angielski wygląda bardzo zróżnicowanie. Erasmuspwy angielski - stereotypy są najczęściej słuszne - Skandynawia, Niemcy, Benelux, Estonia - świetnie, południe Europy - słabo. Polacy niestety wypadają też dość słabo. Portugalczycy młodzi raczej potrafią, choć często poziom pozostawia wiele do życzenia 12. Ocena: Jako ostatni punkt raportu prosimy o ocenę Uniwersytetu w skali od 1 do 5 pod względem ogólnym i merytorycznym (akademickim). 5 ogólnie, albo jeszcze więcej. Coimbra to serce studentów Portugalii, niesamowity klimat, atmosfera, tradycje akademickie. To miejsce, które każdy student powinien obowiązkowo odwiedzić. a jeśli może tu studiować - jeszcze lepiej. Merytorycznie - jeśli chodzi o to, jak bardzo wymagające i przydatne są przedmioty, to sytuacja jest prosta: 5 - jeśli znasz portugalski i wybierasz dowolne przedmioty 3,5 - jeśli portugalskiego nie znasz i masz ~8 przedmiotów do wyboru. W razie pytan - michal.wrona@magiel.waw.pl Raport należy napisać na 3-5 stron papieru A4 i przekazać do CPM w wersji elektronicznej plik PDF przesłany na adres: azucho@sgh.waw.pl (Umowy Bilateralne, PIM, Freemover) akowalik@sgh.waw.pl (Program Erasmus, CEMS ze stypendium Erasmus) arzysz@sgh.waw.pl (Polsko-Niemieckie Forum Akademickie) mchromy@sgh.waw.pl (programy podwójnego dyplomu)