POWIATOWY ZESPÓŁ SZKÓŁ NR 2 IM. KOMISJI EDUKACJI NARODOWEJ W KOŚCIERZYNIE LISTA TEMATÓW Z JĘZYKA POLSKIEGO NA CZĘŚĆ USTNĄ EGZAMINU MATURALNEGO W ROKU SZKOLNYM 2014/2015. LITERATURA 1. Literackie relacje Polaków z podróży po świecie. Przedstaw temat, analizując wybrane dzieła. 2. Relacje między małżonkami w utworach literackich. Rozważ problem 3. Bohaterowie samotni w literaturze. Przedstaw problem, analizując wybrane utwory. 4. Przedstaw różne zachowania człowieka w sytuacjach ekstremalnych. Odwołaj się do wybranych przykładów. 5. Motywy religijne w literaturze polskiej. Zanalizuj temat na wybranych 6. Portret gospodarza i sposób jego kreowania w literaturze. Omów temat 7. Portrety żon w literaturze polskiej. Zanalizuj temat na wybranych 8. Poezja jako narzędzie walki ze złem. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory. 9. Różne ujęcia motywu utopii i jego funkcje w wybranych utworach literackich. 10. Kreacja bohatera-patrioty w literaturze polskiej. Zanalizuj funkcjonowanie motywu na wybranych przykładach literackich. 11. Lagry i łagry w literaturze. Omów temat i sposoby jego ujęcia 12. Mieszkanie jako przestrzeń życiowa. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. 1
13. Motyw powrotu do dzieciństwa w literaturze. Przedstaw jego funkcjonowanie 14. Zanalizuj motyw młodości w literaturze wybranych 15. Córki bohaterki literatury pięknej. Zaprezentuj temat, analizując wybrane utwory. 16. Literackie pary kochanków. Zanalizuj temat na przykładach wybranych dzieł. 17. Zanalizuj motywy baśniowe w wybranych utworach literackich różnych 18. Miasta europejskie w literaturze różnych Omów zagadnienie 19. Dom i rodzina w życiu bohatera literackiego. Rozważ zagadnienie, odwołując się do wybranych dzieł. 20. Przedstaw motyw zakochanej kobiety w polskiej prozie. 21. Odwołując się do wybranych przykładów, zanalizuj motywy żałobne w literaturze. 22. Literackie portrety młodzieży. Omów temat, odwołując się do wybranych utworów z różnych 23. Listy jako źródło wiedzy o człowieku i jego czasach. Rozwiń temat, analizując twórczość wybranego pisarza. 24. Zaprezentuj funkcjonowanie motywu ogrodu w literaturze różnych 25. Przedstaw niepokoje egzystencjalne człowieka na wybranych przykładach z literatury. 26. Synowie- bohaterowie literatury pięknej. Zaprezentuj temat, analizując wybrane utwory. 27. Nauczyciel, mistrz, mentor w literaturze różnych Przedstaw sposoby kreowania tych postaci. 28. Porównaj polemiki pokoleń literackich 29. Na przykładach wybranych utworów literackich omów funkcje humoru i satyry. 2
30. Inteligent w literaturze XIX i XX wieku. Zaprezentuj motyw, odwołując się do wybranych utworów literackich. 31. Scharakteryzuj postacie mężczyzn i omów ich role w literaturze XX wieku. 32. Zaręczyny, ślub, wesele w literaturze różnych Zanalizuj 33. Przedstaw i porównaj kreacje bohaterów heroicznych w wybranych dziełach literackich różnych 34. Paraboliczność jako sposób przedstawiania rzeczywistości w wybranych dziełach literackich. 35. Konflikt jako motyw literacki. Zanalizuj temat na wybranych 36. Omów funkcjonowanie motywów dekadenckich w wybranych dziełach literackich. 37. Odwołując się do wybranych przykładów, przedstaw, w jaki sposób twórcy poszczególnych epok reagowali na bieżące wydarzenia. 38. Przedstaw i zanalizuj różne sposoby pojmowania motywu piękna w literaturze. 39. Relacje między ojcami i synami. Przedstaw temat, odwołując się do wybranych utworów literackich. 40. Rozmowy z Bogiem w literaturze. Zanalizuj temat na podstawie wybranych utworów z różnych 41. Optymizm jako postawa wobec życia. Rozwiń temat na podstawie wybranych tekstów literackich. 42. Przedstaw topos małej ojczyzny w twórczości wybranych pisarzy. 43. Horacjański motyw sławy pośmiertnej w poezji późniejszych Omów jego funkcjonowanie, odwołując się do wybranych przykładów. 44. Noc i dzień, światło i ciemność jako motywy literackie. Przedstaw temat, odwołując się do wybranych przykładów. 45. Rozterki i niepokoje człowieka przełomu wieków wyrażane w poezji młodopolskiej i współczesnej. Omów na wybranych przykładach literackich. 46. Świat marzeń bohaterów literackich. Przedstaw zagadnienie 3
na podstawie wybranych utworów. 47. Przedstaw sposoby kreowania wielkich wodzów historycznych w wybranych utworach literackich. 48. Portrety mężów w literaturze polskiej. Zanalizuj temat na wybranych 49. Zanalizuj motyw tęsknoty w literaturze wybranych 50. Przedstaw i zanalizuj obrazy wojownika, rycerza, żołnierza w literaturze. 51. Zanalizuj role postaci drugoplanowych w wybranych utworach prozatorskich lub dramatycznych. 52. Heroizacja i mitologizacja jako sposób mówienia o wydarzeniach historycznych. Przedstaw temat 53. Przedstaw motyw krzyża w literaturze. Omów jego funkcje w wybranych dziełach. 54. Jednostka a zbiorowość. Przedstaw różne literackie ujęcia problemu 55. Zanalizuj motywy zdrady w wybranych utworach literackich różnych 56. Motyw franciszkański w literaturze. Omów jego funkcje, odwołując się do wybranych utworów. 57. Przyroda świadek, uczestnik życia postaci literackich. Zanalizuj temat 58. Naturalizm jako sposób obrazowania świata. Zanalizuj funkcje techniki naturalistycznej w wybranych tekstach literackich. 59. Przedstaw różne formy zniewolenia człowieka na wybranych przykładach literatury. 60. Zanalizuj motyw buntu w wybranych utworach literackich różnych 61. Kobieta inteligentna, gospodarna, święta. Porównaj kreacje wybranych bohaterek literatury pięknej. 62. Bohater literacki wobec totalitaryzmu. Zanalizuj różne postawy na przykładach wybranych utworów. 4
63. Pożegnanie i rozłąka jako motywy literackie. Zanalizuj wybrane przykłady. 64. Zazdrość w literaturze. Zanalizuj sposób funkcjonowania motywu w wybranych utworach. 65. Przedstaw i zanalizuj motyw pojedynku w literaturze wybranych 66. Porównaj różne postawy bohaterów literackich wobec miłości. 67. Przedstaw i zanalizuj różne odmiany komizmu w wybranych utworach literackich. 68. Gdańsk i jego okolice ukazane w literaturze współczesnej. Omów temat na wybranych dziełach. 69. Motyw powitania w literaturze. Zanalizuj 70. Sztuka kulinarna jako motyw literacki. Zanalizuj zagadnienie 71. Motyw miłości rodzicielskiej w literaturze. Zanalizuj temat na przykładach z różnych 72. Literackie portrety władców. Omów sposoby ich kreowania 73. Pokora jako motyw obecny w Biblii oraz innych utworach literackich. Przedstaw i zanalizuj temat 74. Literackie kreacje wieku dojrzałego. Przedstaw i zanalizuj różne ujęcia motywu. 75. Motyw teatrum mundi i jego rola w utworach literackich. Zanalizuj wybrane przykłady. 76. Motyw powstania w literaturze polskiej. Omów zagadnienie 77. Etos rycerski w ujęciu poważnym i prześmiewczym. Przedstaw zagadnienie 78. Zanalizuj różne oblicza awansu społecznego na wybranych przykładach literackich. 79. Przedstaw literackie zadania pisarza i poety na wybranych przykładach z różnych epok literackich. 5
80. Literackie rodzeństwa. Omów zagadnienie 81. Przedstaw i zanalizuj literackie obrazy bohaterów w sutannie i habicie. 82. Odwołując się do średniowiecza i epok późniejszych, omów różne drogi bohaterów literackich do świętości. 83. Zanalizuj koncepcje życia i szczęścia człowieka w literaturze wybranych 84. Przedstawiciele różnych zawodów w literaturze. Omów sposoby kreacji, odwołując się do wybranych przykładów. 85. Zanalizuj motyw wierności w literaturze. Odwołaj się do utworów z różnych 86. Rosja i Rosjanie w utworach literackich. Przedstaw na podstawie tekstów z różnych 87. Motyw starości w literaturze. Przedstaw na podstawie wybranych utworów. 88. Zanalizuj motyw katastrofizmu w literaturze XIX i XX w. 89. Buntownik i jego literackie wcielenia. Rozwiń temat na wybranych 90. Motyw matki cierpiącej. Przedstaw temat, analizując wybrane dzieła. 91. Symbolika kulturowa stołu. Zaprezentuj temat, odwołując się do wybranych utworów. 92. Na podstawie wybranych utworów omów zadania literatury polskiej w okresie zaborów. 93. Literackie kreacje lekarzy. Omów sposoby ich ukazywania w utworach literatury polskiej i obcej. ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 94. Emancypacja kobiet jako temat w literaturze i kulturze. Omów sposoby jej przedstawiania w wybranych dziełach. 95. Dramaty Szekspira jako źródło inspiracji dla literatury i sztuki. Omów 6
96. Omów na wybranych przykładach sposób funkcjonowania motywu czasu i zegara w literaturze oraz malarstwie. 97. Przedstaw różne obrazy rodziny w literaturze i sztuce. 98. Żywioły w literaturze i sztuce. Omów funkcjonowanie motywu w wybranych dziełach. 99. Motyw mogiły w literaturze i sztuce. Przedstaw temat, odwołując się do wybranych dzieł. 100. Życie i problemy warstw najuboższych w literaturze i innych tekstach kultury. Omów i zanalizuj 101. Instrumenty muzyczne w różnych tekstach kultury. Zanalizuj temat na wybranych przykładach z literatury i sztuki. 102. Obrazy miasta jako przestrzeni życiowej. Zanalizuj wybrane dzieła sztuki w tym utwory literackie. 103. Omów funkcjonowanie motywu vanitas w literaturze i malarstwie wybranych 104. Obraz dzieci w literaturze oraz sztuce. Przedstaw i zanalizuj 105. Literackie i malarskie pejzaże. Zanalizuj temat, odwołując się do wybranych przykładów. 106. Portrety muz w literaturze i sztuce. Analizując wybrane teksty kultury, omów wpływ kobiety na życie twórcy. 107. Przedstaw różne sposoby mówienia o II wojnie światowej w literaturze i sztuce. 108. Przedstaw motywy science fiction w literaturze i sztuce. Zanalizuj ich funkcje. 109. Przedstaw deformacje świata rzeczywistego w wybranych dziełach literackich i malarskich. 110. Zanalizuj obrazy przyjaźni w literaturze i filmie. Omów zagadnienie na podstawie wybranych przykładów. 111. Motyw lotu w literaturze i sztuce. Omów 112. Motyw pożegnania w literaturze i sztuce. Zanalizuj na wybranych 7
113. Różne sposoby kreowania postaci historycznych w literaturze i malarstwie. Omów 114. Motyw śmierci w literaturze i sztuce. Zanalizuj temat 115. Sport w literaturze i sztuce. Zanalizuj zagadnienie na przykładzie wybranych dzieł. 116. Ekscentrycy i indywidualiści w literaturze oraz sztuce. Omów i zanalizuj 117. Pokolenie Kolumbów w obrazie literackim oraz filmowym. Omów sposoby przedstawiania tematu. 118. Zinterpretuj motyw snu w literaturze i sztuce na podstawie wybranych przykładów. 119. Przedstaw różne sposoby funkcjonowania motywu grozy w wybranych dziełach literackich i innych dziedzinach sztuki. 120. Funkcje przedmiotów znaczących w literaturze oraz sztukach teatralnych. Zanalizuj 121. Klasycyzm jako sposób ukazania świata w literaturze i sztuce XVIII w. Omów temat, analizując wybrane dzieła. 122. Motyw Matki Boskiej w literaturze i sztuce. Omów temat na wybranych 123. Przedstaw funkcjonowanie motywu młodości w literaturze i filmie. 124. Przedstaw obraz Kaszub w literaturze i innych tekstach kultury. 125. Morze jako przejaw zainteresowań artystów różnych dziedzin sztuki. Omów na wybranych przykładach (w tym z literatury). 126. Motywy biblijne w literaturze i sztuce sposoby ich realizacji i funkcje. Omów, odwołując się do wybranych przykładów. 127. Radość życia- źródło i temat twórczości artystycznej. Rozwiń temat na podstawie wybranych tekstów kultury (w tym literatury). 128. Przedstaw motywy tatrzańskie i sposoby ich prezentacji w literaturze oraz sztuce. 129. Porównaj wybrane dzieła literatury polskiej z ich ekranizacjami. 8
130. Motyw wody w literaturze i sztuce. Zanalizuj jego funkcje, odwołując się do wybranych przykładów. 131. Okupowana Warszawa w literaturze i filmie. Omów i porównaj wybrane przykłady. 132. Przedstaw obraz Warszawy utrwalony w literaturze i sztuce XIX i XX w. 133. Jesień w literaturze i sztuce. Zaprezentuj różnorodne ujęcia tematu 134. Literacka, filmowa i dokumentalna wizja PRL-u. Omów, analizując i interpretując wybrane teksty kultury. 135. Czyny zbrojne w literaturze i malarstwie. Przedstaw i zanalizuj 136. Zanalizuj obrazy brzydoty w sztuce i wybranych utworach literackich. 137. Omów znaczenia i funkcje symboli w literaturze oraz malarstwie modernistycznym. 138. Młodzi gniewni w literaturze i filmie. Przedstaw sylwetki bohaterów na podstawie analizy wybranych przykładów. 139. Wzorce patriotyzmu w wybranych epokach. Omów, analizując dzieła literackie i filmowe. 140. Różne kanony kobiecej urody w literaturze i sztuce. Przedstaw i zanalizuj 141. Porównaj wzorzec piękna w literaturze i sztuce dwóch wybranych Dokonaj analizy wybranych przykładów. 142. Analizując wybrane przykłady z literatury i sztuk plastycznych, omów funkcjonowanie motywu lustra. 143. Przedstaw motyw podróży w literaturze i filmie. Odwołaj się do wybranych przykładów. 144. Ekspresjonizm w literaturze i sztuce. Zaprezentuj na wybranych 145. Szlachta polska w literaturze i sztuce. Przedstaw na wybranych 146. Motyw macierzyństwa w literaturze i sztuce. Omów i zanalizuj 9
147. Omów na wybranych przykładach sposoby ukazywania kultury sarmackiej. 148. Motywy mitologiczne w literaturze i sztuce przedstaw wybrane przykłady i określ ich funkcje. 149. Pejzaż w malarstwie i w literaturze modernizmu. Omów na wybranych 150. Literackie i filmowe obrazy Męki Pańskiej. Przedstaw temat 151. Zwierzęta w literaturze i sztuce. Zanalizuj motyw na podstawie dzieł literackich oraz malarskich. 152. Postaci świętych w literaturze i sztuce. Zanalizuj na wybranych 153. Chłopi jako źródło inspiracji dla artystów. Przedstaw ich wizerunek w literaturze, sztuce malarskiej i filmowej. JĘZYK 154. Współczesny język urzędowy. Zanalizuj środki językowe na wybranym materiale. 155. Nazwiska znaczące w literaturze polskiej. Omów sposoby ich funkcjonowania w wybranych utworach. 156. Słownictwo nowomowy i celowość jego zastosowania. Omów zagadnienie 157. Zanalizuj cechy stylu retorycznego w wybranych tekstach różnych epok literackich. 158. Sposoby bogacenia zasobu językowego. Zanalizuj materiał językowy na przykładach wybranych dziedzin życia (np. informatyka, sport, ekonomia). 159. Język reklam telewizyjnych i ogłoszeń prasowych. Dokonaj analizy na wybranym materiale. 160. Zanalizuj różne odmiany stylizacji w utworach literackich wybranych 161. Neologizmy w twórczości wybranego pisarza/poety. Zanalizuj na wybranych przykładach i omów ich funkcję, budowę i znaczenie. 10
162. Biblia jako źródło parafraz, aluzji i stylizacji językowych w różnych epokach literackich. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane przykłady. 163. Różne rodzaje i funkcje neologizmów w stylu artystycznym. Omów zagadnienie, odwołując się do dzieł wybranych twórców. 164. Zanalizuj pochodzenie i znaczenie nazwisk koleżanek i kolegów z twojej klasy (min. 20 osób). 165. Zanalizuj pochodzenie i znaczenie nazw miejscowości w twojej gminie lub powiecie (min. 20 nazw). 166. Analiza językowa i kulturowa przysłów polskich (minimum 15 przykładów). Przedstaw zagadnienie na przykładzie przysłów o określonej tematyce (np. pory roku, miłość, prace polowe, itp.). 167. Indywidualizacja języka bohaterów literackich. Omów na wybranych 168. Styl makaroniczny w piśmiennictwie staropolskim. Omów zagadnienie 169. Zapożyczenia z języka angielskiego we współczesnej polszczyźnie. Omów zagadnienie i uzasadnij stosowność zapożyczeń. 170. Zanalizuj język i funkcje tytułów prasowych (min. 20 tytułów). 171. Scharakteryzuj i zanalizuj funkcje skrzydlatych słów w wybranych tekstach. 172. Funkcje nazw własnych w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych przykładach (min. 15 nazw). 173. Zanalizuj język nazw instytucji, kawiarni i sklepów w Twoim regionie. Określ tendencje, które przejawiają się w tej dziedzinie nazewnictwa. 174. Funkcja perswazyjna języka. Omów zagadnienie, odwołując się do tekstów publicystycznych lub utworów literackich wybranej epoki. 175. Zanalizuj cechy języka Twojej małej ojczyzny. Omów zagadnienie na przykładzie tekstów literackich. 11