Zakład Fizyki Gorącej Materii Pracownicy naukowi: dr hab. Janusz Brzychczyk dr hab. Tomasz Kozik prof. dr hab. Zbigniew Majka prof. dr hab. Roman Płaneta dr hab. Zbigniew Sosin dr hab. Paweł Staszel dr hab. Andrzej Wieloch prof. dr hab. Kazimierz Grotowski Doktoranci: mgr Yasir Ali mgr Jinesh Kallunkathariyil mgr Marcin Kamuda mgr Tomasz Kawa mgr Przemysław Kulig mgr Sebastian Kupny mgr Paweł Lasko mgr Antoni Marcinek mgr Rafał Najman mgr Tomasz Pietrzak mgr Tomasz Twaróg mgr Oskar Wyszyński
Poszukiwanie punktu krytycznego materii hadronowej - eksperyment NA61/SHINE przy SPS w CERN-ie opiekun: prof. dr hab. Roman Płaneta SHINE -SPS Heavy Ions and Neutrino Experiment
Własności przejścia fazowego pomiędzy gazem hadronowym a plazmą kwarkowo-gluonową są słabo znane Temperature (MeV) Wykres fazowy wody jest dobrze poznany NA 61 /S HI NE?? Baryochemical potential (MeV) punkt krytyczny przejście fazowe pierwszego rodzaju XLI Zjazd Fizyków Polskich 3
Wykonane i planowane pomiary NA61 ion program NA49 (1996-2002) Pb+Pb Pb+Pb Xe+La 2015 Ar+Ca 2014 Be+Be 2011-2012 p+p 2009/10/11 13 p+pb 20 30 40 80 160 Si+Si C+C p+p 13 20 30 40 80 160 2012/14 energy (A GeV) energy (A GeV) 4
Badanie zależności energii symetrii od gęstości Eksperyment ASY EOS w GSI Darmstadt Opiekun: dr hab. Janusz Brzychczyk Równanie stanu materii jądrowej: E ρ,δ E ρ,δ= 0 +E sym ρ δ2, δ= ρn ρ p ρ n +ρ p Przewidywania teoretyczne zależności energii symetrii od gęstości wykazują duże rozbieżności, które ciągle nie są ograniczone przez dane doświadczalne.
Zależność energii symetrii od gęstości jest jednym z kluczowych zagadnień badanach w fizyce jądrowej w ostatnich latach. Znajomość jej jest niezbędna między innymi do: opisu reakcji jądrowych z udziałem ciężkich jonów wyznaczenia granic stabilności jąder atomowych modelowania wybuchu sepernowych określenia struktury gwiazd neutronowych. Supernova collapse p / n 0.1 0.2 c (2-15) 0
Eksperyment ASY EOS W maju 2011 roku wykonany został przez międzynarodowy zespół badawczy (ASY EOS) nowatorski eksperyment w GSI Darmstadt z zastosowaniem wiązek radioaktywnych. Celem eksperymentu jest uzyskanie informacji o energii symetrii dla dużych gęstości materii jądrowej na podstawie pomiaru emisji neutronów, protonów i lekkich fragmentów emitowanych w trakcie wczesnej fazy zderzenia ciężkich jąder atomowych. Eliptic flow v2 Side flow v1 Grupa krakowska: IF UJ J. Brzychczyk, S. Kupny, P. Lasko, Z. Sosin, A. Wieloch IFJ PAN J. Łukasik, A. Budzanowski, B. Czech, P. Pawłowski, I. Skwirczyńska
Detektor KRATTA Jednym z istotnych elementów systemu detekcyjnego w eksperymencie ASY EOS był detektor KRATTA, zaprojektowany i zbudowany przez nasz krakowski zespół. Jest to zespół 35 modułów, którymi są wielowarstwowe teleskopy półprzewodnikowo scyntylacyjne. Detektor służył do rejestracji lekkich cząstek naładowanych w szerokim zakresie energii, zapewniając identyfikację wszystkich izotopów. Uzyskane dane pomiarowe są obecnie przedmiotem analizy. Zapraszamy do udziału w pracy naszego zespołu!
Badanie możliwości syntezy hiperciężkich jąder atomowych o egzotycznych kształtach eksperyment BREAKUP opiekun: prof. dr hab. Roman Płaneta W połowie ubiegłego wieku Wheeler zasugerował możliwość istnienia jąder atomowych o egzotycznych kształtach. W następnych latach pokazano w ramach obliczeń modelowych, że jądra o kształtach bańki lub toroidu mogą być stabilne, jeśli są one znacznie cięższe od znanych jąder superciężkich.
Pomiary dla reakcji Au + Au przy energii 23 MeV/nukleon zostały wykonane w laboratorium INFN-LNS w Katanii za pomocą detektora CHIMERA 27.04.14 IWM 2011 16
CHIMERA CHIMERA CCharged hargedhheavy eavyion IonMMass assand andeenergy nergyrresolving esolvingaarrrraayy Zalety CHIMERY: 1192 teleskopów Si-CsI niski próg detekcyjny 1 MeV/A pokrywa 94% 4 identyfikacja ładunkowa, masowa i izotopowa 27.04.14 IWM 2011 17
Całkowity ładunek vs całkowity pęd poprzeczny dla reakcji Au + Au przy 23 MeV/nukleon
Eksperymentalne poszukiwanie jąder Superciężkich i hiperciężkich Opiekun: dr hab. Andrzej Wieloch Gdzie znajduje się granica najcięższych pierwiastków? Czy istnieje wyspa stabilności jąder superciężkich? A. Sobiczewski (1966) W.J. Świątecki (1966)
Synteza : Masywny transfer: (DIC) Cele badawcze: produkcja i rozpad najcięższych pierwiastków struktura jąder dla superciężkich izotopów własności chemiczne najcięższych pierwiastków (tablica okresowa) niezależne potwierdzenie nowo odkrytych pierwiastków
Zderzenia głęboko nieelastyczne (Texas A&M): Projekt MAESTRO (1.5 mln PLN) P. Lasko, Z. Majka, R. Płaneta, J. Sebastian, Z. Sosin, A. Wieloch Podejście klasyczne (GANIL): T. Kozik, P. Lasko, Z. Sosin, J. Kallunkathariyil, A. Wieloch http://twin.if.uj.edu.pl Nasze badania nad produkcją superciężkich jąder:
Zebranie i rozważenie argumentów eksperymentalnych i teoretycznych przemawiających za alfową strukturą jader atomowych
Binding energy [MeV] data model Z
Prace związane z budwą opatentowanych w ZFGM integratorów ładunku id O d te o rii d o re a liz a c ji I) Pomiar biosygnałów E v q (eksperyment Gerda) III) Budowa układu charakteryzującego się ekstremalnie niskim szumem umożliwia to pomiar bardzo niewielkich sygnałów Q C U (t) t e le k tr o d a X 6 4 J e s z c z e b a r d z o d a le k a d r o g a P A i e le k tr o d a II) Budowa układu do obsługi detektora germanowego z bardzo niskim tłem, poszukiwania bezneutrinowego rozpadu beta t Q U
Detekcja Sygnałów Biologicznych Poszukiwanie nowych metod wykrywania, rejestracji i badania korelacji sygnałów pochodzących od żywych organizmów Członkowie Grupy: ZFGM: dr hab. Z. Sosin, prof. R. Płaneta, mgr P. Lasko (doktorant), C. Makarski (doktorant), Konrad Kopański. ZDFK: prof. S. Micek, dr M. Misiaszek ZTG: dr A. Sochocka, mgr T. Kawa (doktorant) I inni współpracujący (prof. M. Nowak, dr hab. P. Węgrzyn, prof. J. Szwed ) Współpraca z grupami prof. Żmudki i prof. Surdackiego z kliniki Jana Pawła II
Ad I Detekcja Sygnałów Biologicznych Poszukiwanie nowych metod wykrywania, rejestracji i badania korelacji sygnałów pochodzących od żywych organizmów Członkowie Grupy: ZFGM: dr hab. Z. Sosin, prof. R. Płaneta, mgr P. Lasko (doktorant), Konrad Kopański. ZDFK: prof. S. Micek, dr M. Misiaszek ZTG: dr A. Sochocka, mgr T. Kawa (doktorant) I inni współpracujący (prof. M. Nowak, dr hab. P. Węgrzyn, prof. J. Szwed ) Współpraca z grupami prof. Żmudki i prof. Surdackiego z kliniki Jana Pawła II
P r z e b ie g i F K G S z u m y s e rc a 2010 a m p litu d a a m p lit u d a 2040 2000 2040 2000 2010 1960 1990 2000 2000 2100 1960 2000 1990 2000 2040 1900 2010 2000 1800 2000 A 1111 A 1111 1990 1960-6 0 0-4 0 0-2 0 0 0 200 400 c z a s [m s ] 600 800 1000 1200-1 2 0 0-1 0 0 0-8 0 0-6 0 0 c z a s [m s ] -4 0 0-2 0 0
A n g io g r a fia tę tn ic y w ie ń c o w e j le w e j B e z a b s o r b c ji i p o d o b n e j fa z y, w p r o w a d z o n o ty lk o z a le ż n o ś c i k ą to w e m ik r o fo n ó w i ź r ó d ła M ik r o fo n y u s ta w io n o p o le w e j s tr o n ie o d m o s tk a 12 X Y Z A N G _ P L O IN V 1 5.G R F Y [c m ] 8 4 0 4 M IK R O F O N Y -4-4 0 4 X [c m ] A n a liz a p o d s z u m o w a 8 12 W id o k o d p r z o d u i o d le w e j s tr o n y