Spis treści programu "Uczeń na wsi" Osoby niepełnosprawne - uczniowie szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, żyjący na terenach gmin słabo zurbanizowanych, trudnodostępnych komunikacyjnie, zaniedbanych kulturowo i infrastrukturalnie, wymagają szczególnej troski i preferencji w udzielaniu pomocy. Zaniedbania we wczesnym okresie edukacji - często przekreślają osobom niepełnosprawnym możliwości zajęcia wysokiej lub przynajmniej średniej pozycji w życiu społecznym i zawodowym. Wsparcie edukacji we wczesnym jej okresie, może pozytywnie wpłynąć na dalsze, zawodowe i społeczne losy osoby niepełnosprawnej. Z analizy danych otrzymanych z Departamentu Kształcenia Ogólnego i Specjalnego Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz danych GUS wynika, że w szkołach ponadgimnazjalnych uczy się obecnie 2.374 uczniów posiadających orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, co stanowi niecały 1% wszystkich, tj. 1.041.700 uczniów szkół ponadgimnazjalnych w Polsce. Zdaniem Funduszu, pomoc ze środków PFRON dla osób niepełnosprawnych - mieszkańców gmin dotycząca wsparcia procesu ich edukacji, jest jednym z najważniejszych elementów aktywizacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych. Definicje pojęć: Ilekroć w niniejszym dokumencie mowa jest o: programie - oznacza to program pilotażowy "UCZEŃ NA WSI - pomoc w zdobyciu wykształcenia przez osoby niepełnosprawne zamieszkujące gminy wiejskie oraz gminy miejsko-wiejskie"; PFRON - oznacza to Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych; gminie - oznacza to gminę wiejską lub gminę miejsko-wiejską, w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia, stosowania i udostępniania krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju oraz związanych z tym obowiązków organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 157, poz. 1031 z późn. zm.); uczniu - oznacza to osobę niepełnosprawną, posiadającą ważne orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, pobierającą naukę w szkole podstawowej, gimnazjum lub w szkole ponadgimnazjalnej z wyłączeniem szkoły policealnej, zamieszkałą na terenie gminy; szkole - oznacza to szkoły publiczne i niepubliczne utworzone i działające zgodnie z ustawą z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jednolity: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.), obejmujące szkołę podstawową, gimnazjum oraz szkoły ponadgimnazjalne z wyłączeniem szkół policealnych; wnioskodawcy składającego wniosek o dofinansowanie - oznacza to: a) w obszarze A programu - ucznia niepełnosprawnego lub w przypadku nieletnich adresatów programu (dzieci i młodzież do lat 18) jego rodzica lub opiekuna prawnego, b) (skreślony); najniższym wynagrodzeniu - oznacza to wynagrodzenie, o którym mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92, z późn. zm.); ewaluacji programu - oznacza to ocenę jakości, skuteczności i efektywności programu; monitorowaniu - oznacza to proces systematycznego zbierania i analizowania ilościowych i jakościowych informacji na temat programu w aspekcie finansowym i rzeczowym; wniosku o dofinansowanie - oznacza to wniosek o przyznanie pomocy finansowej w ramach programu; wystąpieniu - oznacza to wystąpienie gminy o przyznanie środków PFRON na realizację obszaru A programu; mieście do 5 tys. mieszkańców - oznacza to miasto, w którym na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego rok złożenia Strony 1/5
wniosku zameldowanych na pobyt stały było nie więcej niż 5 tysięcy osób; obszarze wiejskim - oznacza to obszar wiejski w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia, stosowania i udostępniania krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju oraz związanych z tym obowiązków organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 157, poz. 1031, z późn. zm.). I. Nazwa programu Pilotażowy program "UCZEŃ NA WSI - pomoc w zdobyciu wykształcenia przez osoby niepełnosprawne zamieszkujące gminy wiejskie oraz gminy miejsko-wiejskie". II. Podstawa prawna programu Podstawą prawną uruchomienia i realizacji programu jest art. 47 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92, z późn. zm.). III. Cele programu Celem strategicznym programu jest wyrównanie szans w zdobyciu wykształcenia przez uczniów, będących osobami niepełnosprawnymi, zamieszkujących gminy. Cele operacyjne programu to: a) poprawa warunków kształcenia uczniów, będących osobami niepełnosprawnymi, zamieszkującymi gminy, b) umożliwienie uczestnictwa w zajęciach mających na celu podniesienie sprawności fizycznej i psychicznej, c) Celem programu jest również wzrost udziału osób niepełnosprawnych zamieszkujących gminy w ogólnej liczbie osób pobierających naukę na poziomie ponadgimnazjalnym. IV. Adresaci programu i podmioty udzielające pomocy w ramach programu Adresatami programu są: w obszarze A - osoby niepełnosprawne, posiadające ważne orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, pobierające naukę w szkole podstawowej, gimnazjum lub w szkole ponadgimnazjalnej (z wyłączeniem szkoły policealnej), zamieszkujące na terenie gminy wiejskiej, obszaru wiejskiego lub miasta do 5 tys. mieszkańców w gminie miejsko-wiejskiej, W przypadku nieletnich adresatów obszaru A programu (dzieci i młodzież do lat 18) uprawnionym do ubiegania się o przyznanie pomocy finansowej w ramach programu jest rodzic lub opiekun prawny. Pomoc finansowa w ramach obszaru A programu udzielana jest ze środków PFRON przez gminy, które przystąpią do realizacji programu. V. Zakres pomocy oraz koszty kwalifikujące się do objęcia pomocą Przyznane w ramach obszaru A programu dofinansowanie, może obejmować następujące koszty: Strony 2/5
zakupu przedmiotów ułatwiających lub umożliwiających naukę, uczestnictwa w zajęciach mających na celu podniesienie sprawności fizycznej lub psychicznej (w tym wakacyjne obozy i kolonie), związane z dostępem do internetu (instalacja i abonament), z wyłączeniem zakupu komputerów, kursów doszkalających w zakresie programu nauczania oraz kursów językowych (w przypadku kursów organizowanych poza miejscem zamieszkania ucznia, dofinansowaniu mogą podlegać również koszty dojazdu, zakwaterowania, wyżywienia), wyjazdów organizowanych w ramach zajęć szkolnych, z zastrzeżeniem postanowień ust. 2. W przypadku uczniów szkół ponadgimnazjalnych przyznane, w ramach obszaru A programu, dofinansowanie może obejmować dodatkowo następujące koszty: opłaty za naukę (czesne), zakwaterowania (gdy uczeń pobiera naukę poza miejscem zamieszkania), dojazdów do szkoły. Wysokość środków PFRON przeznaczonych na dofinansowanie, o którym mowa w ust. 1 i 2, nie może przekroczyć: w przypadku ucznia szkoły podstawowej lub gimnazjum - kwoty 2.000 zł w ciągu jednego roku szkolnego, w przypadku ucznia szkoły ponadgimnazjalnej - kwoty 3.000 zł w ciągu jednego roku szkolnego, z zastrzeżeniem postanowień pkt 3), w przypadku ucznia szkoły ponadgimnazjalnej zobowiązanego do uiszczania opłat za naukę (czesnego) - kwoty 4.000 zł w ciągu jednego roku szkolnego. VI. Warunki uczestnictwa w programie Warunkiem uczestnictwa w ramach obszaru A programu jest: posiadanie ważnego orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, rozpoczęcie lub kontynuowanie nauki, miejsce zamieszkania na terenie gminy. W ramach obszaru A programu nie mogą uczestniczyć wnioskodawcy, którzy: w przeszłości, byli stroną umowy zawartej z PFRON i rozwiązanej z przyczyn leżących po ich stronie, (skreślony), wnioskodawcy o średnich miesięcznych dochodach brutto przekraczających 120% najniższego wynagrodzenia przypadającego na jednego członka rodziny pozostającego we wspólnym gospodarstwie domowym. Strony 3/5
VII. Zasięg i czas trwania programu Program pilotażowy realizowany jest na terenach gmin całego kraju od dnia 1 września 2007 r. do 30 czerwca 2010 r. VIII. Promocja programu Biuro PFRON przygotuje materiały informacyjne o programie i jego założeniach celem ich rozpowszechnienia przez podmioty takie jak: Oddziały PFRON, jednostki samorządu terytorialnego, organizacje pozarządowe wspierające osoby niepełnosprawne oraz środki masowego przekazu. Materiał promocyjny zostanie umieszczony na stronach internetowych PFRON. Rocznie na promocję programu przeznacza się nie więcej niż 1% środków przeznaczonych na realizację programu w danym roku. IX. Wielkość środków przewidzianych na udzielanie pomocy w ramach programu Budżet programu tworzony jest ze środków będących w dyspozycji PFRON. Wysokość środków finansowych na realizację programu ustalana jest corocznie w planie finansowym PFRON. Zarząd PFRON podejmuje decyzje o podziale środków przeznaczonych na realizację programu. Koszty obsługi zadań realizowanych w ramach obszaru A programu pokrywane są ze środków PFRON do wysokości 2,5% środków wykorzystanych przez gminę na realizację tego obszaru programu. X. Realizatorzy programu Zarząd PFRON - w zakresie: zatwierdzenia procedur realizacji programu, podejmowania decyzji finansowych w ramach programu, ustalenia zasad oceny efektywności programu, wnoszenia do Rady Nadzorczej PFRON projektów modyfikacji programu. Oddziały PFRON - w zakresie określonym w procedurach realizacji programu. Biuro PFRON - w zakresie: zarządzania programem, monitorowania programu, dokonywania okresowej i końcowej ewaluacji programu. Gmina, która przyjmie przesłane przez PFRON zaproszenie do uczestnictwa w programie - w zakresie określonym w procedurach realizacji programu. XI. Tryb postępowania PFRON przesyła do gmin zaproszenia do przystąpienia do realizacji obszaru A programu, zgodnie z trybem określonym w procedurach realizacji programu. Gmina, która wyraża chęć przystąpienia do realizacji obszaru A programu składa do PFRON właściwe oświadczenie. Wnioski o przyznanie dofinansowania w ramach obszaru A programu składane są w wyznaczonej przez wójta Strony 4/5
jednostce organizacyjnej gminy (np. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej) właściwej terytorialnie dla miejsca zamieszkania ucznia. Na podstawie wniosków, o których mowa w ust. 3, gmina składa wystąpienie o przyznanie środków finansowych na realizację obszaru A programu do Oddziału PFRON właściwego terytorialnie dla siedziby władz gminy. Tryb i termin składania przez gminę wniosków i wystąpień oraz zasady ich rozpatrywania a także system monitorowania i zasady ewaluacji określają procedury realizacji programu. Procedury realizacji oraz załączniki Wykaz gmin, które brały udział w programie Uczeń na wsi obszar A w latach szkolnych 2007/2008 oraz 2008/2009 (pobierz) Strony 5/5