NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW OCHRONY (SOO) 1. IDENTYFIKACJA OBSZARU 1.1. TYP 1.2. KOD OBSZARU 1.3. DATA OPRACOWANIA 1.4. DATA AKTUALIZACJI 03.2007 1.6. INSTYTUCJA LUB OSOBA PRZYGOTOWUJĄCA WNIOSEK: Arkadiusz Nowak, Grzegorz Hebda, Katedra Biosystematyki UO; Paweł Kisiel, Dolnośląski Ruch Ochrony Przyrody, Wojciech Lewandowski, Dolnośląski Ruch Ochrony Przyrody, Krzysztof Badora, Radosław Wróbel, Katedra Ochrony Powierzchni Ziemi UO 1.7. NAZWA OBSZARU: Dolina Małej Panwi 1.8. WSKAZANE I ZAKLASYFIKOWANIE OBSZARU: DATA ZAPROPONOWANIA JAKO OZW DATA ZATWIERDZENIA JAKO OZW DATA ZAKLASYFIKOWANIA JAKO OSO DATA ZATWIERDZENIA JAKO SOO
2. POŁOŻENIE OBSZARU 2.1. POŁOŻENIE CENTRALNEGO PUNKTU OBSZARU DŁUGOŚĆ GEOGRAFICZNA SZEROKOŚĆ GEOGRAFICZNA 18 29 6 E 50 36 19 N 2.2. POWIERZCHNIA (ha): 2.3. DŁUGOŚĆ OBSZARU (km): 1170,94 2.4. WYSOKOŚĆ (m): MINIMALNA MAKSYMALNA ŚREDNIA 194 228 200 2.5. WOJEWÓDZTWO (REGION ADMINISTRACYJNY): KOD NAZWA % POKRYCIA opolskie 100 2.6. REGION BIOGEOGRAFICZNY ANATOLIJSKI ALPEJSKI ARKTYCZNY ATLANTYCKI BOREALNY KONTYNENTALNY MAKARONEZYJSKI ŚRÓDZIEMNOMORSKI PANNOŃSKI CZARNOMORSKI STEPOWY
3. INFORMACJA PRZYRODNICZA 3.1. Typy SIEDLISK znajdujące się na terenie obszaru Natura 2000 oraz ocena znaczenia obszaru dla tych siedlisk: 3.1.a. Typy SIEDLISK wymienione w Załączniku I: Kod % pokrycia Reprezentatywność Względna powierzchnia Stan zachowania Ocena ogólna 3150 0,1 A C A A 3260 1,4 A C A A 6410 9,3 B B B B 6510 3,4 B B B B 7110 0,6 A C A A 7230 0,1 B C A A 9170 7,2 C B B B *91E0 1,9 B C B B *91D0 4,0 A B A A 3.1.b. Pozostałe ważne typy SIEDLISK: Kod % pokrycia 3.2 GATUNKI objęte artykułem 4 Dyrektywy 79/409/EWG oraz wymienione w Załączniku II Dyrektywy 92/43/EWG oraz ocena znaczenia obszaru dla tych gatunków: 3.2.a. PTAKI wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 79/409/EWG A030 Ciconia nigra A031 Ciconia ciconia A127 Grus grus A229 Alcedo atthis A231 Ficedula albicollis A234 Picus canus A236 Dryocopus martius A238 Dendrocopus medius A246 Lulula arborea A320 Ficedula parva A338 Lanius collurio A409 Tetrao tetrix 3.2.b. Regularnie występujące PTAKI MIGRUJĄCE nie wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 79/409/EWG
3.2.c. SSAKI wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG 1355 Lutra lutra 1337 Castor fiber 1324 Myotis myotis 3.2.d. PŁAZY I GADY wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG 1166 Triturus cristatus 1220 Emys orbicularis 1188 Bombina bombina 3.2.e. RYBY wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG 1096 Lampetra planeri 1145 Misgurnus fossilis 1134 Rhodeus sericeus 3.2.f. BEZKRĘGOWCE wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG 1083 Lucanus cervus 1084 Osmoderma eremita 3.2.g. ROŚLINY wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG Kod Nazwa Populacja OCENA ZNACZENIA OBSZARU Populacja Ochrona Izolacja Ogólnie 3.3 Pozostałe ważne gatunki roślin i zwierząt
GRUPA NAZWA NAUKOWA POPULACJA MOTYWACJA B M A R F I P X Motacilla cinerea D X Coenonympha hero C X Drosera rotundifolia A X Drosera anglica A X Galanthius nivalis C X Lycopodium annotinum C X Lycopodium clavataum C X Nuphar lutea D X Bufo calamita C (B=ptaki, M=ssaki, A=płazy, R=gady, F=ryby, I=bezkręgowce, P=rośliny)
4. OPIS OBSZARU 4.1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA OBSZARU: Dolina Małej Panwi charakteryzuje się zróżnicowaną morfologią tworzoną przez plejstoceńskie terasy oraz zdenudowane, peryglacjalne równiny lodowcowe i wodnolodowcowe z licznie występującymi wydmami. Osady polodowcowe, eoliczne i rzeczne płytko podścielone są nieprzepuszczalnymi iłami górnotriasowymi. Proponowana ostoja obejmuje koryto rzeki o naturalnym silnie meandrującym przebiegu, dno doliny i przyległe tereny wysoczyzny. Mała Panew jest jedną z najbardziej naturalnych rzek nizinnych regionu, jedyną tego rodzaju proponowaną jako ostoja sieci Natura 2000 w granicach woj. opolskiego. W dnie licznie występują starorzecza. Ostoja obejmuje także przyległe do doliny kompleksy pól wydmowych z wydmami dochodzącymi do 10 m, w zagłębieniach międzywydmowych oraz w samej dolinie rzecznej zlokalizowane są niewielkie torfowiska. 4.2. WARTOŚĆ PRZYRODNICZA I ZNACZENIE: W granicach proponowanej ostoi dominują lasy, wśród których największą wartość przyrodniczą mają starodrzewia borów na wydmach i morenach. W obniżeniach terenu zlokalizowane są bory bagienne Vaccinio uliginosi- Pinetum i bagniska z roślinnością szuwarową. Obecne są torfowiska wysokie(żywe), przejściowe i niskie, w tym niezwykle cenne doskonale zachowane niskie torfowisko węglanowe. Torfowiska przedstawiają bardzo wysoką wartość przyrodniczą. Na niewielkich fragmentach skarp i piaszczysk rozwinęły się zbiorowiska muraw i wrzosowisk. Rzeka ma naturalny przebieg z licznymi starorzeczami, meandrami, wyspami. W Małej Panwi i jej dopływach występują zbiorowiska Ranunculetum fluitantis. Dolina przedstawia unikalne zróżnicowanie siedliskowe nieobecne w innych częściach województwa. Proponowana ostoja jest ważna dla ujęcia w sieci również ze względu na występujące gatunki herpetofauny z II załącznika Dyrektywy Siedliskowej - Emys orbicularis, Triturus vulgaris i Bombina bombina, a także ze względu na występowanie bezkręgowców z II załącznika Dyrektywy Siedliskowej Osmoderma eremita i Lucanus cervus. W obrębie całej doliny występują 32 zespoły zagrożone w skali regionalnej. 4.3. ZAGROŻENIA: Główne zagrożenia związane są z działalnością gospodarczą i przemysłową w okolicach Zawadzkiego, Kolonowskiego i Ozimka. W ostatnich latach bezpośrednim zagrożeniem stała się zamiana przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele budowlane, często w bezpośrednim sąsiedztwie koryta rzeki. Kolejnym zagrożeniem jest zmiana stosunków wodnych (melioracje) na terenach rolnych i leśnych co może prowadzić do degeneracji rzadkich zespołów roślinnych i zanikania cennych gatunków roślin i zwierząt. 4.4. STATUS OCHRONY: OChK Lasy Stobrawsko-Turawskie (127 000ha)-100% ostoi. 4.5. STRUKTURA WŁASNOŚCI: RDLP Katowice Nadleśnictwo Zawadzkie, w niewielkim udziale grunty prywatne. 4.6. DOKUMENTACJA ŻRÓDŁA DANYCH: Ostoje przyrody Natura 2000 w województwie opolskim. Prace Opolskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Opole 2001. dr Arkadiusz Nowak, dr Grzegorz Hebda dane niepublikowane.
5. STATUS OCHRONY OBSZARU ORAZ POWIĄZANIA Z OSTOJAMI CORINE BIOTOPES 5.1. Istniejące FORMY OCHRONY na poziomie krajowym i regionalnym: Pl04 3% 5.2. POWIĄZANIA OPISANEGO OBSZARU Z ISTNIEJĄCYMI FORMAMI OCHRONY: wyznaczonymi na poziomie krajowym i regionalnym: Kod %pokrycia nazwa typ relacji PL04 3% Obszar Chronionego Krajobrazu 0 Lasy Stobrawsko-turawskie wyznaczonymi na poziomie międzynarodowym: 5.3. POWIĄZANIA OPISANEGO OBSZARU Z OSTOJAMI CORINE BIOTOPES: KOD OSTOI CORINE RODZAJ RELACJI % POKRYCIA
6. DZIAŁALNOŚĆ CZŁOWIEKA NA TERENIE OBSZARU I W JEGO OTOCZENIU ORAZ INNE CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA TEN OBSZAR 6.1. GŁÓWNE CZYNNIKI I RODZAJE DZIAŁALNOŚCI CZŁOWIEKA ORAZ PROCENT POWIERZCHNI OBSZARU IM PODLEGAJĄCY: na terenie obszaru KOD INTENSYWNOŚĆ % OBSZARU WPŁYW 101 B 3% - 102 B 7% + 162 B 30% - 163 B 15% - 166 B 50% - 400 B 8% - 501 C 5% 0 629 C 3% - 701 C 3% - 810 C 3% - 941 B 5% + poza obszarem KOD INTENSYWNOŚĆ % OBSZARU WPŁYW 410 A 5% - 411 A 5% - 7. DOKUMENTACJA KARTOGRAFICZNA - Mapa obszaru na podkładzie zdjęć lotniczych z zaznaczonymi siedliskami. 8. DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA NUMER MIEJSCE TEMAT PRAWA AUTORSKIE DATA