Strona 1 z 7 Tematy na część ustną egzaminu maturalnego z języka polskiego w sesji wiosennej 2014/2015 w Zespole Szkół nr 1 im. C. K. Norwida w Świdniku L.P. LITERATURA Uwagi i zalecenia OKE Temat 1. Artysta jako bohater literacki. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory. 2. Folklor jako inspiracja pisarzy w różnych epokach. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory.. 3. Oblicza samotności w literaturze. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory. 4. Człowiek w sytuacjach ekstremalnych. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory. 5. Literackie obrazy dążeń Polaków do wolności. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory. 6. Niepogodzeni ze światem. Przedstaw literackie portrety zbuntowanych bohaterów z różnych epok. 7. Wieś polska w literaturze. Przedstaw różnorodne ujęcia motywu, odwołując się do utworów różnych epok. 8. Duchy, zjawy, upiory w literaturze. Omów funkcje tego motywu w wybranych tekstach różnych epok. 9. Wpływ domu i rodziny na kształtowanie postawy moralnej bohaterów literackich. Omów zagadnienie, analizując utwory z wybranych epok. 10. Rodzina wobec doświadczeń i wyzwań losu. Omów problem odwołując się do wybranych utworów. 11. Obraz dworku szlacheckiego w literaturze. Omów temat, analizując wybrane teksty. 12. Literackie kreacje rycerza, spiskowca, żołnierza. Omów zagadnienie na 13. Bohater literacki w poszukiwaniu życiowej drogi. Omów zagadnienie na 14. Bohater tragiczny w literaturze antycznej, romantycznej i współczesnej. Przedstaw i porównaj. 15. Najciekawsze portrety kobiet w literaturze. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory. 16. Odwołując się do wybranych utworów, wykaż, że literatura XX wieku jest świadectwem totalitarnego zniewolenia jednostki. 17. Człowiek pod władzą despotyzmu. Omów problem odwołując się do przykładów literackich z różnych epok. 18. Młodość jako temat literatury XIX i XX wieku. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów. 19. Świat wartości więźniów łagrów i lagrów i jego odzwierciedlenie w literaturze. Przedstaw temat, analizując wybrane utwory. 20. Literatura wobec naszych dziejów. Przedstaw różne sposoby kreacji historii w wybranych utworach XIX i XX w. 21. Różne rozumienie obowiązku wobec ojczyzny. Przedstaw
Strona 2 z 7 odwołując się do wybranych przykładów literatury romantyzmu i pozytywizmu 22. Wpływ miłości na wybory moralne człowieka jako temat w literaturze. Przedstaw różne jego ujęcie, analizując wybrane przykłady. 23. Różne obrazy miasta w literaturze. Przedstaw temat, odwołując się do literatury XIX i XX wieku. 24. Artysta wobec społeczeństwa. Omów problem, odwołując się do tekstów literackich i programowych z różnych epok. 25. Omów różne sposoby funkcjonowania motywów biblijnych w literaturze polskiej, odwołując się do wybranych epok. 26. Przedstaw różne ujęcia motywu podróży w literaturze wybranych epok. 27. Wizje rewolucji w literaturze XIX i XX wieku. Omów na 28. Omów różne ujęcia tematu dojrzewania bohatera na przykładzie wybranych postaci z literatury polskiej i obcej. 29. Różne sposoby prezentowania konfliktu pokoleń w literaturze. Przedstaw, analizując wybrane utwory. 30. Obraz szaleństwa w literaturze. Przedstaw różne ujęcia problemu, odwołując się do wybranych przykładów 31. Dziecko jako bohater dzieła literackiego. Przedstaw różne sposoby ujęcia tego motywu na 32. Przedstaw różne sposoby funkcjonowania motywu Arkadii w wybranych utworach literackich. 33. Literackie pary kochanków. Omów wzory miłości charakterystyczne dla różnych epok. 34. Zdrada i zdrajca w literaturze. Omów problem na 35. Literackie rozmowy z Bogiem. Omów temat, analizując wybrane utwory z różnych epok. 36. Przedstaw stosunki polsko-żydowskie w ujęciu twórców różnych epok. 37. Portret świętego w literaturze średniowiecznej i współczesnej. Omów temat, odwołując się do wybranych przykładów. 38. Jak cierpienie wpływa na człowieka. Przedstaw obraz cierpienia w literaturze różnych epok. 39. Sytuacja jednostki w systemie totalitarnym. Dokonaj analizy na dowolnie wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej. 40. Postacie historyczne w literaturze. Przedstaw ich funkcje na podstawie wybranych utworów. 41. Przedmioty ważne, zwykłe i niezwykłe... Przedstaw ujęcia motywu na postawie utworów z różnych epok 42. Literacki obraz dojrzałości i niedojrzałości w wybranych tekstach XX wieku. Omów, odwołując się do przykładów. 43. Mniejszości narodowe w literaturze XIX i XX w. Przedstaw, odwołując się do wybranych przykładów.
Strona 3 z 7 44. Młodzi i starzy, czyli pokoleniowe zmiany warty w literaturze polskiej. Przedstaw, odwołując się do wybranych przykładów. 45. Pejzaż jako motyw literacki w twórczości pisarzy XIX w. Omów, odwołując się do wybranych przykładów. 46. Natura w ujęciu pisarzy dwu wybranych epok. Przedstaw, odwołując się przykładów. 47. Polaków portret własny w literaturze XX. w Przedstaw, odwołując się do wybranych przykładów. 48. Postać władcy w literaturze. Dokonaj porównania wykorzystując wybrane utwory 49. Muzyka w literaturze. Zaprezentuj jej funkcjonowanie w wybranych utworach. 50. Powstania narodowe i konspiracja jako temat literatury polskiej. Rozwiń zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów 51. Zaprezentuj funkcjonowanie motywu apokalipsy w literaturze różnych epok. 52. Portret inteligenta w literaturze. Omów temat, odwołując się do wybranych przykładów. 53. Przemiana wewnętrzna jako czynnik określający osobowość bohatera literackiego. Omów zagadnienie na wybranych przykładach 54. Literackie portrety ojców. Omów temat na wybranych przykładach. 55. Literackie portrety matek. Omów temat na wybranych przykładach 56. Różne obrazy małżeństwa w literaturze. Przedstaw temat, odwołując się do wybranych przykładów. 57. Różne oblicza człowieczeństwa. Przedstaw temat, odwołując się do wybranych utworów literackich. 58. Dokonując analizy odpowiednich utworów., zaprezentuj twórczość wybranego pisarza 59. Wizerunek Żyda w literaturze. Przedstaw odwołując się do wybranych utworów z różnych epok. ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI Temat 1. Koncepcje piękna w literaturze, malarstwie i architekturze. Dokonaj analizy wybranych dzieł z różnych epok. 2. Symbol jako środek wyrazu w poezji i malarstwie. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory i obrazy. 3. Artystyczne wizje historii w literaturze i malarstwie( np. Matejko, Sienkiewicz, Żeromski, Grottger). Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł. 4. Konstytucja 3 maja w literaturze, publicystyce i malarstwie. Omów temat, odwołując się do wybranych dzieł. 5. Porównaj klasyczną i romantyczną koncepcję sztuki, odwołując się do wybranych dzieł literackich i malarskich. Uwagi i zalecenia OKE
Strona 4 z 7 6. Na czym polega awangardowość w literaturze i sztuce? Omów zagadnienie, odwołując się do dzieł literackich i malarskich z różnych epok. 7. Motyw apokalipsy i jego funkcjonowanie w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła literackie i malarskie. 8. Motyw rewolucji w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła literackie i malarskie. 9. Nastroje końca XIX wieku. Omów zagadnienie, odwołując się do filozofii, literatury i sztuki. 10. Obraz przyrody tatrzańskiej w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. 11. Różne ujęcia tematu powstania styczniowego w literaturze i malarstwie XIX wieku. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł. 12. Pejzaż romantyczny w literaturze i malarstwie epoki. Przedstaw temat na 13. Od tańców śmierci do Tanga. Przedstaw funkcjonowanie motywu tańca w literaturze i sztuce ( na wybranych przykładach ). 14. Wieś jako temat literacki i malarski. Przedstaw różnorodność jego ujęcia w oparciu o wybrane dzieła. 15. Klasycyzm w literaturze, architekturze i malarstwie. Analizując wybrane dzieła, wykaż jego obecność w różnych epokach i dziedzinach sztuki. 16. Ważne wydarzenia z historii Polski jako inspiracja dla literatury i malarstwa. Przedstaw na wybranych przykładach. 17. Impresjonistyczne krajobrazy malowane pędzlem i piórem. Na przykładzie wybranych dzieł epoki modernizmu porównaj literackie i malarskie środki kreacji pejzażu. 18. Symbolika stroju. Omów, analizując wybrane dzieła literackie i inne (malarskie, filmowe, teatralne). 19. Portrety znanych twórców kultury w utworach literackich i w malarstwie. Przedstaw temat, analizując wybrane dzieła XIX i XX w. 20. Malarstwo, rzeźba i architektura jako inspiracje dla literatury. Omów temat, analizując wybrane utwory. 21. Motyw Męki Pańskiej w literaturze i sztuce. Przedstaw jego różne ujęcia w dziełach różnych epok. 22. Inspiracje malarskie we współczesnej poezji. Przedstaw zagadnienie na 23. Fascynacje nowoczesnością w literaturze i sztuce XIX i XX wieku. Przedstaw temat, analizując wybrane dzieła. 24. Motyw rozstania. Przedstaw jego funkcjonowanie w wybranych tekstach kultury. 25. Folklor jako inspiracja literatury, malarstwa lub muzyki. Przedstaw, odwołując się do wybranych przykładów. 26. Brzydota w sztuce. Przedstaw problem, analizując
Strona 5 z 7 wybrane dzieła malarskie i literackie. 27. Motyw Stabat Mater w sztuce. Przedstaw temat, analizując wybrane dzieła literackie, plastyczne i muzyczne. 28. Heros mitologiczny i współczesny. Przedstaw i porównaj odwołując się do tekstów literackich i filmowych. 29. Dzieło literackie a jego sceniczna realizacja. Przedstaw, odwołując się do wybranych przykładów. 30. Przedstaw i omów dwie konwencje teatralne. Odwołaj się do tekstów i ich scenicznych realizacji. 31. Wizerunek Chrystusa w literaturze i sztuce. Zaprezentuj na 32. Postaci świętych w literaturze i sztuce. Omów funkcjonowanie motywu na 33. Portret kobiety - Polki w literaturze i sztuce. Omów na 34. Motyw walki o wolność jako temat literatury i sztuki. Przedstaw na przykładzie wybranych tekstów kultury. 35. Sarmatyzm w literaturze i sztuce. Przedstaw temat na 36. Metafizyka w literaturze i malarstwie. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach z różnych epok JĘZYK Temat 1. Retoryczne środki perswazji i ekspresji. Omów zagadnienie, odwołując się do staropolskich i współczesnych tekstów przemówień. 2. Zapożyczenia językowe. Omów zagadnienie i oceń zasadność najnowszych zapożyczeń w języku polskim. 3. Dokonując analizy języka różnych reklam, wyjaśnij, jaki obraz świata one kreują. 4. Stylizacja biblijna i jej funkcje w literaturze różnych epok. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów. 5. Na podstawie zebranego przez siebie materiału językowego scharakteryzuj różne odmiany środowiskowe współczesnej polszczyzny. 6. Perswazyjne funkcje języka w tekstach reklamowych. Zanalizuj wybrane przykłady. 7. Eksperymenty językowe w poezji. Omów zagadnienie na 8. Język sprawozdań sportowych. Dokonaj analizy na podstawie zebranego materiału. 9. Dawna kultura zapisana w języku. Przedstaw temat odwołując się do zgromadzonego materiału językowego. 10. Jak poeci wykorzystują frazeologizmy języka potocznego w poezji? Omów na przykładach. 11. Neologizmy i ich funkcje w twórczości różnych autorów. Omów temat, odwołując się do wybranych przykładów. 12. Sztuka przekonywania a manipulacja językowa- porównaj sposoby wykorzystania środków językowych we Uwagi i zalecenia OKE
Strona 6 z 7 współczesnych polskich tekstach propagandowych.. 13. Język jako instrument walki o władzę. Przedstaw temat, analizując wybrane materiały wyborcze. 14. Oceń poprawność językową wybranych tekstów prasowych. Scharakteryzuj kryteria, którymi się posłużyłeś. 15. Eksperymenty językowe w poezji XX wieku. Przedstaw, odwołując się do wybranych przykładów 16. Język postaci literackiej jako element charakterystyki środowiskowej. Przedstaw temat, odwołując się do wybranych utworów literackich. 17. Sposoby funkcjonowania różnych odmian języka w dziele literackim. Przedstaw temat, analizując wybrane teksty literackie. 18. Śmiech budowany słowem. Na wybranych przykładach omów mechanizmy językowe służące wywołaniu komizmu. 19. Język wyznań miłosnych w literaturze różnych epok przedstaw temat na 20. Język reklam telewizyjnych i ogłoszeń prasowych. Dokonaj analizy na podstawie zebranego materiału. 21. Współczesna reklama jako przykład aktu komunikacji językowej. Omów, analizując zebrany materiał. 22. Specyfika językowa poczty elektronicznej i rozmów na żywo przez Internet (chat). Omów na wybranych przykładach. 23. Gwara mojego regionu. Przedstaw cechy fonetyczne, fleksyjne, leksykalne, składniowe tej odmiany polszczyzny na przykładzie zgromadzonego materiału językowego. 24. Na podstawie wybranych fragmentów dzieł literackich romantyzmu określ charakterystyczne cechy języka i stylu epoki. 25. Na podstawie analizy wybranych przykładów przedstaw problem manipulacji językowej w środkach masowego przekazu.