Tematy na ustny egzamin dojrzałości z języka polskiego - MATURA 2014 I. Literatura 1. Przedstaw obecność oraz omów funkcje motywów biblijnych w literaturze polskiej i obcej. 2.Bohater z książką w ręku, czyli o znaczeniu lektur w świecie postaci literackich. Porównaj ujęcia bohaterów analizując wybrane przykłady z literatury polskiej i obcej. 3.Tematyka sportowa w literaturze antycznej i dziełach XX wieku. Dokonaj porównania analizując wybrane przykłady. 4. Polacy a mniejszości narodowe w literaturze. Przeanalizuj stosunki, odwołaj się do przykładów. 5. Porównaj literackie przesłania nadziei, analizując wybrane przykłady. 6. Stół i biesiada jako motyw literacki. Omów na 7.Tyrani i despoci w utworach literatury polskiej i europejskiej. Omów na 8. Przedstaw sposoby prezentowania w literaturze miejsc przeklętych i miejsc ukochanych. 9. Człowiek totalitarny. Omów zjawisko, odwołując się do utworów literackich. 10. Obrazy zniewolenia człowieka w systemie totalitarnym. Zaprezentuj temat, analizując wybrane teksty literackie. 11. Motywy autobiograficzne w literaturze. Omów zagadnienie w odniesieniu do utworów z różnych epok. 12. Przedstaw sposoby wyrażania uczuć do kobiet w twórczości poetów Ii pisarzy różnych epok. 13. Omów na przykładach z literatury wpływ wojny i okupacji na ludzką psychikę i moralność. 14. Różne obrazy śmierci w literaturze omów sposoby jej kreowania i funkcje w utworach literackich. 15. Omów na przykładach z literatury motyw zbrodni. 16. Obraz świata i sposób jego kreacji w literaturze fantastycznej i fantasy. Zanalizuj problem, odwołując się do utworów. 17. Dziecko jako bohater literacki. Omów zagadnienie na 18.Wpływ domu na kształtowanie się postawy moralnej i społecznej bohatera literackiego. Omów zagadnienie na 19. Przemiany bohaterów literackich. Omów zagadnienie, odwołując się do utworów. 20. Portret kobiety XIX i XX wieku. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do 1
utworów. 21. Młodzież XX i XXI wieku w tekstach literackich. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do utworów. 22. Portret mafii w literaturze XX wieku. Zaprezentuj zagadnienie, odwołując się do przykładów literackich. 23. Portret mafii w książkach Mario Puzo. Zaprezentuj zagadnienie, odwołując się do przykładów z twórczości pisarza. 24.Wizje świata literatury science - fictions a rzeczywistość. Przedstaw problem na 25. Carpe diem radość życia utrwalona w literaturze polskiej i obcej. Zilustruj problem, analizując dowolnie wybrane przykłady literackie. 26. Czarny charakter w dziełach literackich różnych epok. Na przykładach omów funkcje bohatera negatywnego. 27. Doświadczenie nicości i absurdu życia w literaturze Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego. Zanalizuj przyczyny i skutki postawy dekadenckiej na 28. Obrzędy, magia, rytuał. Omów sposoby kontaktowania się z zaświatami, analizując wybrane teksty literackie. 29. Przedstaw motyw samotności człowieka w utworach literackich. 30. Arkadie dawne i współczesne. Przedstaw różne ujęcia tego motywu w literaturze. 31. Motyw podróży i tęsknoty za ojczyzną. Przedstaw problem na przykładach z literatury. 32. Choroba jako jedno z ludzkich doświadczeń. Omów na przykładach z literatury. 33. Różne spojrzenia na wieś w literaturze. Omów na 34. Czy komiks to literatura? Na przykładach określ cechy gatunkowe komiksu. 35. Motyw wędrówki w literaturze. Omów na 36. Na przykładach z literatury omów motyw narkomanii jako zagrożenia współczesnego człowieka. 37. Kurtyzana, prostytutka, kobieta upadła w literaturze polskiej i światowej. Przedstaw zagadnienie na 38. Portrety ojców w literaturze polskiej różnych epok. Omów na 39. Świat fantasy w twórczości Sapkowskiego. Omów sposoby kreowania świata przedstawionego na przykładzie powieści tego autora. 2
40. Na przykładzie serii Saga o Wiedźminie omów sposoby kreacji bohaterów w powieściach Sapkowskiego. 41. Dramat antyczny a dramat współczesny. Dokonaj porównania na przykładzie dzieł literackich. 42. Motyw matki w literaturze. Omów zagadnienie na 43. Miłość jako motyw literacki. Omów zagadnienie na 44. Kreacje kobiet w powieściach Jane Austin. Przedstaw problem odwołując się do utworów pisarki. 45. Detektyw, policjant różnorodne sposoby kreacji bohatera w kryminalnych powieściach Agaty Christie i Conana Doyle a. 46. Przedstaw zbrodniarza i jego wizerunek w powieściach. 47. Książki młodzieżowe dawniej i dziś. Przedstaw problematykę odnosząc się do przykładów. 48. Zwierzęta najlepszym przyjacielem człowieka. Na podstawie utworów literackich przedstaw relacje człowieka ze zwierzętami. II. Związki literatury z innymi dziedzinami sztuki. 1. Postać dyktatora w literaturze i filmie. Omów na 2. Motyw mody w literaturze i sztuce różnych epok. Omów na 3. Motyw śmierci głównego bohatera w literaturze fantastycznej i filmie. Omów na 4. Różne oblicza miasta w literaturze i sztuce. Omów na 5. Motyw latania w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie na 6. Literackie i filmowe wizje przyszłości. Omów zagadnienie na 7. Omów na przykładach z literatury i sztuki motyw kawy i kawiarni. 8. Od herosa do pantoflarza różnorodne portrety mężczyzn w literaturze i sztuce. Przedstaw temat na 9. Kwiaty w literaturze i sztuce. Zinterpretuj sposoby wykorzystania tego motywu na 10. Człowiek wobec swoich obowiązków. Omów wizerunek lekarza ukazany w dziełach literackich i filmowych. 11. Scharakteryzuj literackie i filmowe wizje Litwy, analizując wybrane dzieła. 12. Cztery pory roku w literaturze, malarstwie i muzyce. Przedstaw zagadnienie na 3
13. Literackie i filmowe wyprawy w kosmos. Zaprezentuj temat w oparciu o wybrane pozycje dzieł polskich i obcych. 14. Wojna na kartach literatury i ekranach. Rozwiń temat na 15. Omów na przykładach z literatury i sztuki motyw pożaru. 16. Polskie obrzędy ludowe jako inspiracja dla pisarzy i artystów. Omów temat na 17. Specyfika kabaretu jako dziedziny sztuki. Omów zagadnienie na 18. Kobieta natchnieniem poety i malarza. Omów zagadnienie na 19. Katastroficzne wizje i obrazy zagłady w dziełach literackich i filmowych przedstaw analizę dzieł. 20. Impresjonizm jako kierunek w literaturze i malarstwie. Omów na 21. Omów na przykładach motyw ogrodu literaturze i malarstwie. 22. Inspiracje antyczne w kulturze. Omów na przykładach literackich i innych (malarstwo, rzeźba). 23. Wizje Sądu Ostatecznego w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie na 24. Literacka i filmowa wizja PRL-u. Analiza przykładów. 25. Omów funkcjonowanie różnych motywów mitologicznych w literaturze i sztuce epok. 26. Różne obrazy prowincji polskiej w literaturze i filmie. Omów na 27. Baśniowe kreacje świata w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie na 28. Motyw rozstań i pożegnań w literaturze i filmie. Omów na 29. Smoki w literaturze i sztuce. Omów na 30. Gry komputerowe i konsolowe a literatura. Na podstawie przykładów omów tę zależność. 31. Ruch kibicowski w literaturze i filmie. Omów na podstawie przykładów. 32. Na podstawie przykładów omów motyw drogi w literaturze i filmie. 33. Motyw kobiety zniewolonej w literaturze i filmie. Omów na 34. Motyw mordercy i morderstwa w literaturze i filmie. Omów na 35. Miłość i różne jej ujęcia w literaturze i filmie. Omów zagadnienie na 36. Szaleństwo jako motyw w literaturze i filmie. Omów zagadnienie na 4
37. Obraz konia w literaturze i filmie. Omów zagadnienie na 38. Miłość w literaturze i sztuce. Przedstaw na podstawie przykładów. 39. Wampiry, wilkołaki i czarownice - postaci nadprzyrodzone w literaturze współczesnej i dziełach filmowych. Omów zagadnienie na 40. Obraz początku świata w literaturze i sztuce różnych epok. Omów temat na 41. Zbrodniarz z zasadami. Przedstaw zagadnienie odwołując się do dzieł literackich i filmowych. 42. Obraz miłości we współczesnej literaturze i filmie. Omów zagadnienie na 43. Jeżycjada Małgorzaty Musierowicz jej bohaterowie w książkach i ekranizacjach filmowych. Przedstaw zagadnienie odnosząc się do przykładów. 43. Rola zmysłów i wrażeń zmysłowych w życiu człowieka. Omów zagadnienie na przykładach z literatury i filmu. 44. Relacje literatura a film. Omów najpopularniejsze wątki, typy powieści, po które sięgają twórcy filmowi oraz inne wybrane zagadnienia związane z ekranizacjami literatury. 45. Sceny miłosne, różne sposoby ich ujęcia w literaturze i sztuce. Omów temat na 46. Problemy młodzieży XX i XXI wieku. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do przykładów z literatury i sztuki. 47. Wizja innych światów w literaturze i sztuce. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do przykładów. 48. Balet, opera, operetka, musical tekst pisany przedstawiony za pomocą muzycznego widowiska scenicznego. Omów zagadnienie na 49. Omów na przykładach związek poezji i muzyki. 50. Przedstaw na przykładach z literatury wpływ muzyki na człowieka, na jego postawę i nastrój. 51. Motyw samobójstwa w literaturze i sztuce. Omów na przykładach III. Język 1. Zapożyczenia we współczesnym języku polskim. Przedstaw zagadnienie, zanalizuj i omów zgromadzony materiał językowy. 5
2. Analizując wybrane przykłady, scharakteryzuj słownictwo internautów i SMS-owców. 3. Analizując wybrane przykłady, omów główne tendencje występujące w tekstach reklamowych. 4. Język mojej małej ojczyzny. Na wybranym materiale językowym omów cechy języka twojego regionu. 5. Na przykładach scharakteryzuj i oceń język sprawozdań sportowych. 6. Scharakteryzuj i oceń poprawność językową tekstów prasowych. Omów kryteria, jakimi się posłużyłeś. 7. Analiza językowa i kulturowa przysłów polskich ( na przykładzie przysłów o określonej tematyce ). 8. Scharakteryzuj na przykładach język dawnych i współczesnych polityków. 9. Scharakteryzuj język współczesnego ucznia. Dokonaj analizy zgromadzonego materiału. 10. Słownictwo kulinarne w literaturze i języku potocznym. Omów zagadnienie na 11. Zanalizuj na przykładach język tytułów prasowych. 12. Język jako instrument walki o władzę. Zanalizuj wybrane materiały wyborcze. 13. Zanalizuj język tekstów piosenek zespołów rockowych. Odwołaj się do przykładów. 14. Bo słowo to potęga analiza języka reklamy, czyli manipulacje językowe. Przedstaw zagadnienie na 15. Omów na przykładach pochodzenie nazw miejscowych regionu. 16. Język czasopism młodzieżowych. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do zgromadzonego materiału. 17.Na przykładach omów rolę języka jako środka indywidualizacji bohatera literackiego. 18. Omów na przykładach sposoby wykorzystywania różnych środków językowych do budowania nastroju w literaturze. 19. Folklor jako inspiracja pisarzy różnych epok. Omów na przykładach literackich. 20. Związki frazeologiczne - typy, źródła i funkcje. Omów na przykładach ze współczesnej polszczyzny. 6
21. Wulgaryzmy jako wyraz ekspresji językowej. Omów na 22. Rola tekstów w muzyce rozrywkowej. Omów temat na 23. Interpretacja oraz analiza językowa i funkcjonalna tekstów piosenek hip-hopowych. Omów temat na 7