KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU Strona 1/5 Data sporządzenia 12.09.2007 r. Data aktualizacji Wydanie 1. 1. IDENTYFIKACJA PREPARATU I PRZEDSIĘBIORSTWA Nazwa handlowa Zastosowanie Farba offsetowa. Informacje teleadresowe Telefony alarmowe informacje o ośrodkach toksykologicznych w innych miastach Polski zamieszczono w punkcie 16 PRODUCENT IMPORTER/DYSTRYBUTOR MICHAEL HUBER MUNCHEN GmbH MICHAEL HUBER Polska Sp. z o. o. Feldkirchener Str. 15; 85551 Kirchheim 53-608 Wrocław, ul. Robotnicza 72 Produktsicherheit der Hubergroup 48(71) 354 81 10 + 49 89-9003-444 lub 390 48(71) 373 50 23 + 49 89-9003-505 wroclaw@mhp.com.pl sebastian.gierisch@mhm.de Pogotowie Ratunkowe StraŜ PoŜarna Pogotowie Wodociągowo- Kanalizacyjne 999 998 994 Pogotowie Energetyczne Stanowisko Koordynacji Ratownictwa (Wrocław) Centrum Medycyny Ratunkowej - Oddział Ostrych Zatruć - Dyspozytor (Wrocław) 991 071-368-22-36 071-789-01-65 2. IDENTYFIKACJA ZAGROśEŃ Produkt nie jest klasyfikowany jako niebezpieczny. Zawiera etyloheksanianu kobaltu (II). MoŜe powodować wystąpienie reakcji alergicznej. Klasyfikacja preparatu zgodnie z przepisami rozporządzeń [8], [9] i [20] 3. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH Mieszanina pigmentów organicznych i nieorganicznych lub sadzy technicznej (nie dotyczy mieszanin bezbarwnych, takich jak lakiery drukarskie), Ŝywic, olei roślinnych, oleju mineralnego i dodatków. CAS: 64742-13-8 EINECS: 265-113-1 Indeks: 649-216-00-2 destylaty średnie rafinowane kwasem (ropa naftowa); olej gazowy niespecyfikowany Xn; R 65-66; zastosowanie ma nota H i nota N 1) S 24-62 1) Substancji nie klasyfikuje się jako rakotwórczej, poniewaŝ znany jest pełny proces rafinacji i moŝna wykazać, Ŝe substancja, z której została otrzymana nie jest rakotwórcza. Klasyfikacja substancji zgodnie z przepisami rozporządzenia [7]. 4. PIERWSZA POMOC Zalecenia ogólne: Stosować ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy. W przypadku awarii, lub jeŝeli źle się poczujesz - zasięgnij porady lekarza. Wdychanie: W razie zatrucia inhalacyjnego aerozolem, ewakuować poszkodowanego na świeŝe powietrze i zapewnić ciepło. W razie nieregularnego oddechu lub bezdechu zastosować sztuczne oddychanie. W razie utraty przytomności zastosować ułoŝenie boczne ustalone. Zapewnić pomoc lekarską. Skóra: Zdjąć zanieczyszczone części odzieŝy. Zanieczyszczone miejsca na skórze oczyścić mechanicznie (ręcznikiem papierowym, bawełnianym czyściwem), a następnie dokładnie zmyć wodą z mydłem. W przypadku przedłuŝających się dolegliwości - zasięgnąć porady lekarza. Nie uŝywać Ŝadnych rozpuszczalników. Oczy: Przemywać przez ok. 15 minut, duŝą ilością bieŝącej wody, przy szeroko rozwartych powiekach (w razie potrzeby usunąć szkła kontaktowe). Jeśli dolegliwości nie ustępują - zasięgnąć porady lekarza okulisty. Połknięcie: W razie połknięcia natychmiast wypłukać usta wodą. Wezwać pomoc lekarską. Poszkodowanego przenieść w bezpieczne miejsce - zapewnić ciepło i spokój. Nie wywoływać wymiotów. Nie pozostawiać poszkodowanego bez opieki. 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POśARU Zalecane środki gaśnicze: Dwutlenek węgla, proszki gaśnicze. W przypadku większego zagroŝenia ogniem stosować piany odporne na alkohol lub mgiełkę wodną (prądy rozproszone). 1 %
KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU Strona 2/5 Nieodpowiednie środki gaśnicze: Pełny strumień wody. Szczególne zagroŝenia ze strony produktów spalania i wydzielających się gazów: Podczas poŝaru powstają produkty pirolizy i niepełnego spalania. Wdychanie produktów rozkładu moŝe powodować powaŝne skutki zdrowotne. Specjalne wyposaŝenie ochronne straŝaków: Pełne wyposaŝenie bojowe z aparatami oddechowymi. Inne informacje: Sąsiednie pojemniki chłodzić wodą. 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA Indywidualne środki ostroŝności: Szczegółowe informacje zamieszczone są w punkcie 7 i 8. Zapewnić przewietrzanie pomieszczeń. Środki ostroŝności w zakresie ochrony środowiska: Nie dopuszczać do zanieczyszczania wód powierzchniowych (gruntowych) oraz gruntu. Zapobiegać przedostaniu się zanieczyszczeń do kanalizacji. W przypadku przedostania się do rzek, przewodów kanalizacyjnych lub wodociągowych, powiadomić odpowiednie władze (Inspekcja Ochrony Środowiska, Państwowa StraŜ PoŜarna, Przedsiębiorstwo Wodno - Kanalizacyjne). Metody oczyszczania/usuwania: W przypadku wycieku absorbować ciecz niepalnym materiałem chłonnym np. piaskiem, wermikulitem, ziemią okrzemkową. Zebrać sorbent i grunt - umieścić w zamykanym i oznakowanym pojemniku w celu dalszego usunięcia. Postępowanie z odpadami - pkt 13. Resztki na powierzchni utwardzonej zebrać dokładnie czyściwem (sorbentem), a pozostałości zmyć wodą z detergentem. Nie spłukiwać cieczy wodą. Nie uŝywać Ŝadnych rozpuszczalników. 7. POSTĘPOWANIE Z PREPARATEM I JEGO MAGAZYNOWANIE Postępowanie z preparatem: Przestrzegać ogólnych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy [23]. Podczas pracy nie jeść i nie pić. Unikać kontaktu z oczami i ze skórą. Zapobiegać tworzeniu się aerozolu - nie wdychać aerozolu. UŜywać środków ochrony osobistej wymienionych w punkcie 8. Magazynowanie: Zabezpieczyć przed dostępem osób nieuprawnionych. Magazynować w suchym i przewietrzanym miejscu. Magazynować na utwardzonej powierzchni. Pojemniki przechowywać szczelnie zamknięte. Po uŝyciu pojemniki dokładnie zamknąć. Przechowywać w oryginalnych pojemnikach. Zadbać, by etykiety były dobrze widoczne. Chronić przed źródłami ciepła i bezpośrednim promieniowaniem słonecznym. Pomieszczenie magazynowe powinno spełniać wymagania przepisów budowlanych w zakresie magazynowania substancji palnych, w szczególności rozporządzenia [24]. 8. KONTROLA NARAśENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Dodatkowe zalecenia w zakresie środków inŝynieryjnych: Zapewnić odpowiednią wentylację pomieszczeń i stanowisk pracy, wykorzystując odciągi miejscowe i wentylację mechaniczną ogólną. Zalecana intensywność wentylacji zgodnie z projektem instalacji. Jeśli w wyniku stosowania nie powstają aerozole nie określa się wymagań dla wentylacji mechanicznej. Parametry kontroli naraŝenia [10, 22]: tylko w przypadku powstawania aerozoli w miejscu stosowania oleje mineralne (faza ciekła aerozolu): NDS 5 mg/m 3, NDSCh 10 mg/m 3, NDSP nie określona. Zalecenia dotyczące procedury monitoringu zawartości składników niebezpiecznych w powietrzu metodyka pomiarów [11]: PN-88/Z-04108.04 Ochrona czystości powietrza. Badania zawartości olejów. Oznaczanie fazy ciekłej olejów mineralnych na stanowiskach pracy metodą spektrofotometrii absorpcyjnej w podczerwieni. Ogólne zalecenia higieniczne: Myć ręce przed kaŝdą przerwą i po zakończeniu pracy. Zaleca się stosowanie barierowych kremów ochronnych. Unikać kontaktu ze skórą i oczami. Nie wdychać aerozoli. Ochrona dróg oddechowych: W normalnych warunkach stosowania preparatu nie są wymagane. Ochrona rąk: Stosować olejoodporne rękawice ochronne. Nie przekraczać dopuszczalnego czasu bezpośredniego kontaktu rękawic z preparatem. Ochrona oczu: Zakładać okulary ochronne z osłonami bocznymi zabezpieczające przed rozpryskami cieczy. Ochrona ciała: Zaleca się zakładać odzieŝ roboczą z bawełny (tekstylia syntetyczne tylko pod warunkiem sprawdzenia, Ŝe wykazują odporność na kontakt z preparatem i wysoką temperaturę w przypadku poŝaru).
KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU Strona 3/5 9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE I CHEMICZNE Postać pasta Barwa właściwa dla produktu Zapach charakterystyczny Temperatura wrzenia > 200 o C Temperatura zapłonu > 100 ºC Temperatura rozkładu / samozapłonu > 200 o C PręŜność par w temp. 20 o C < 0,1 hpa Gęstość w temp. 20 o C ok. 1,06 g/cm 3 Rozpuszczalność w wodzie słabo lub nie miesza się z wodą Zawartość LZO 0,08 % 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ Warunki, których naleŝy unikać: Preparat stabilny w zalecanych warunkach stosowania. Materiały, których naleŝy unikać: Utleniacze, nadtlenki, silne kwasy i silne zasady mogą wywołać reakcje egzotermiczne. Niebezpieczne produkty rozpadu: W przypadku poŝaru: produkty pirolizy, dwutlenek węgla, tlenek węgla, dymy. 11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE Toksyczność ostra: Brak informacji toksykologicznych o działaniu preparatu jako takiego. Dla składników: DL 50 mg/kg (doustnie szczur) DL 50 mg/kg (podanie na skórę -królik) CL 50 (mg/dm 3 ) (inhalacyjnie 4 godziny szczur) olej mineralny 7 400 > 2 000 4,6 Działanie na oczy: MoŜe wywołać cofające się podraŝnienie (zaczerwienienie, pieczenie, łzawienie). Działanie na skórę: Długotrwały lub powtarzający się kontakt ze skórą moŝe spowodować spadek naturalnego natłuszczenia skóry i wysuszenie skóry, prowadzące do zmian wtórnych (dermatoza ze zuŝycia). Preparat zawiera etyloheksanian kobaltu (II) u osób wraŝliwych moŝe wystąpić odczyn alergiczny skóry. Działanie w wyniku wdychania oparów: Z preparatu nie wydzielają się opary w zalecanych warunkach stosowania i przechowywania. Wdychanie aerozolu moŝe wywołać podraŝnienia dróg oddechowych. Działanie po spoŝyciu: Nie jest znane dla preparatu jako takiego. W pierwszym rzędzie moŝna oczekiwać reakcji ze strony układu pokarmowego (bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka). 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE Brak informacji ekotoksykologicznych o działaniu preparatu jako takiego. Dla składników: CL 50 mg/l (96 godzin) CE 50 mg/l (96 godzin) CL 50 mg/l (48 godziny) olej mineralny > 10 000 (ryby) - - Zapobiegać przedostawaniu się produktu do wód powierzchniowych, gruntowych, gleby, ziemi oraz do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Słabo lub nie miesza się z wodą. Biodegradowalność: trudno biodegradowalny; węglowodory w fazie gazowej w aerozolu atmosferycznym podatne na fotolizę - t 1/2 poniŝej 1 dnia ze względu na niską pręŝność par, nie ma znaczenia dla procesów samooczyszczania środowiska. Dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń w ściekach przemysłowych wprowadzanych do urządzeń kanalizacyjnych [12]: BZT 5, ChZT Cr mgo 2 /l - wartości wskaźników ustala zarządzający oczyszczalnią ścieków. Substancje ropopochodne 15 mg O 2 /l. Substancje ekstrahujące się eterem naftowym 100 mg/l. Dopuszczalne stęŝenia gazów i par w części powietrznej urządzeń kanalizacyjnych: nie dotyczy. Dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń gleby i ziemi [13]: Oleje mineralne: 30 mg/kg s.m. (grupa A) 3000 mg/kg s.m. (grupa C, głębokość od 0 do 2 m).
KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU Strona 4/5 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI Przestrzegać ustawy o odpadach [14]. Nie usuwać razem z odpadami komunalnymi. Nie usuwać do kanalizacji. Klasyfikację odpadów zawierających preparat oraz opakowaniowych przeprowadzić zgodnie z ustawą o odpadach, stosownie do warunków występujących w zakładzie uŝytkownika. Zaleca się [15]: 08 03 13 Odpady farb drukarskich inne niŝ wymienione w 08 03 12 (uwzględniając skład preparatu i wymagania [16]). Odpady preparatu nawet po zestaleniu nie mogą być składowane [25]. Zaleca się, dla odpadów, które powstają podczas uŝytkowania preparatu: 15 01 04 - opakowania z metali. 15 02 03 - sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne inne niŝ wymienione w 15 02 02. W zakresie postępowania z odpadami opakowaniowymi przestrzegać przepisów ustawy [17]. 14. INFORMACJE O transporcie Na podstawie przepisów wprowadzających w Ŝycie Umowę europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych ADR [18, 19]. Nie podlega klasyfikacji ADR. 15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH Oznakowanie opakowań zgodnie z [20]: Znaki ostrzegawcze: nie dotyczy Zwroty R Nie dotyczy. Zwroty S Nie dotyczy. Zawiera etyloheksanianu kobaltu (II). MoŜe powodować wystąpienie reakcji alergicznej. Przywołane przepisy prawne [1] Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak równieŝ dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Dziennik Urzędowy L 396, 30/12/2006). [2] Ustawa z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz. U. Nr 11, poz. 84, z późniejszymi zmianami). [3] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego (Dz. U. Nr 140, poz. 1171). [4] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 grudnia 2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego (2005: Dz. U. Nr 2, poz. 8) [5] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 sierpnia 2002 r. w sprawie obowiązku dostarczenia karty charakterystyki niektórych preparatów niezaklasyfikowanych jako niebezpieczne (Dz. U. Nr 142, poz. 1194). [6] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 stycznia 2003 r. w sprawie informacji o preparatach niebezpiecznych, dla których nie jest wymagane dostarczenie karty charakterystyki (Dz. U. Nr 19, poz. 170). [7] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 września 2005 r. w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem (Dz. U. Nr 201, poz. 1674). [8] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2003 r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 171, poz. 1666). [9] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 października 2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. 243, poz. 2440). [10] Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie dopuszczalnych stęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 217, poz. 1833). [11] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 73, poz. 645). [12] Rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie sposobu realizacji obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warunków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych (Dz. U. Nr 136, poz. 964). [13] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 165, poz. 1359).
KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU Strona 5/5 [14] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późniejszymi zmianami). [15] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206) [16] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie warunków, w których uznaje się, Ŝe odpady nie są niebezpieczne (Dz. U. Nr 128, poz. 1347). [17] Ustawa z dnia 27 maja 2001r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. nr 63, poz. 638 z późniejszymi zmianami). [18] Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 199, poz. 1671). [19] Oświadczenie Rządowe z dnia 1 lipca 2003 r. w sprawie wejścia w Ŝycie zmian do załączników A i B do Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r. (Dz. U. Nr 207, poz. 2013). [20] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2003 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. nr 173, poz. 1679 z późniejszymi zmianami 2004: Dz. U. Nr 260, poz. 2595 ). [21] Obwieszczenie Ministra Zdrowia w sprawie listy substancji nowych zamieszczonych w Europejskim Wykazie Notyfikowanych Substancji Chemicznych (ELINCS) (2003: Dz. Urz. M.Z. Nr 3, poz. 34). [22] Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 10 października 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych stęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 212, poz. 1769). [23] Obwieszczenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 sierpnia 2003 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia ministra Pracy i Polityki Socjalnej sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 169, poz. 1650). [24] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpoŝarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. nr 80, poz. 563). [25] Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (Dz. U. Nr 186, poz. 1553). 16. INNE INFORMACJE PowyŜsze informacje są opracowane w oparciu o bieŝący stan wiedzy i dotyczą produktu w postaci, w jakiej jest stosowany. Dane dotyczące tego produktu przedstawiono w celu uwzględnienia wymogów bezpieczeństwa, a nie zagwarantowania jego szczególnych właściwości. W przypadku, gdy warunki stosowania produktu nie znajdują się pod kontrolą producenta, odpowiedzialność za bezpieczne stosowanie produktu, a w szczególności z przestrzeganie przepisów prawa, spada na uŝytkownika. Niniejsza karta charakterystyki została opracowana na podstawie karty charakterystyki producenta z dnia 22.08.2007 r., informacji European Chemicals Bureau, The International Uniform Chemical Information Database (IUCLID); U.S. National Library of Medicine - Hazardous Substances Data Bank (HSDB) oraz obowiązujących w Polsce przepisów dotyczących substancji i preparatów chemicznych, przez firmę: "OIKOS" sp. z o.o. we Wrocławiu, ul. Łokietka 9/6a, 071-311-66-18; www.oikoslab.pl Dodatkowe informacje o zagroŝeniach (opis oznaczeń do pkt 2): R65 Działa szkodliwie; moŝe powodować uszkodzenie płuc w przypadku połknięcia R66 Powtarzające się naraŝenie moŝe powodować wysuszanie lub pękanie skóry. S 24 Unikać zanieczyszczenia skóry. S 62 W razie połknięcia nie wywoływać wymiotów: niezwłocznie zasięgnąć porady lekarza i pokazać opakowanie lub etykietę. INFORMACJA O OŚRODKACH TOKSYKOLOGICZNYCH: poniŝsze dane mają charakter informacyjny - w interesie uŝytkownika leŝy regularne sprawdzanie aktualności informacji o najbliŝszym ośrodku toksykologicznym GDAŃSK - (058) 349 28 31; KRAKÓW - (012) 683 11 34, (012) 683 13 00; LUBLIN - (081) 740 89 83; ŁÓDŹ - (042) 657 99 00; POZNAŃ - (061) 847 69 46; RZESZÓW - (017) 866 44 09; SOSNOWIEC - (032) 266 11 45; TARNÓW - (014) 629 95 88; WARSZAWA - (022) 619 66 54, (022) 619 08 97; WROCŁAW - (071) 343 30 08 Nie wykonano oceny bezpieczeństwa chemicznego karta nie zawiera załączników.