KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU Strona 1/5 Zgodna Art. 29 rozporządzenia REACH [1] oraz ustawą [2] Data sporządzenia 15.03.2008 r. Data aktualizacji Wydanie 1. 1. IDENTYFIKACJA PREPARATU I PRZEDSIĘBIORSTWA Nazwa handlowa Zastosowanie Farba do druku offsetowego o niskiej zawartości oleju mineralnego. Informacje teleadresowe Telefony alarmowe PRODUCENT IMPORTER/DYSTRYBUTOR MICHAEL HUBER MUNCHEN GmbH MICHAEL HUBER Polska Sp. z o. o. Feldkirchener Str. 15; 85551 Kirchheim 53-608 Wrocław, ul. Robotnicza 72 Produktsicherheit der Hubergroup ( 071) 354 81 10 / 373 50 23 (+ 49) 89-9003-444 lub 390 / 89-9003-505 wroclaw@mhp.com.pl sebastian.gierisch@mhm.de Pogotowie Ratunkowe StraŜ PoŜarna Pogotowie Wodociągowo-Kanalizacyjne 999 998 994 Pogotowie Energetyczne Stanowisko Koordynacji Ratownictwa (Wrocław) Centrum Medycyny Ratunkowej - Oddział Ostrych Zatruć - Dyspozytor (Wrocław) 991 071-368-22-36 071-789-01-65 2. IDENTYFIKACJA ZAGROśEŃ Produkt nie jest klasyfikowany jako niebezpieczny. Zawiera substancje mogące powodować wystąpienie reakcji alergicznej (patrz pkt 15). Klasyfikacja preparatu zgodnie z przepisami rozporządzeń [7] i [18] 3. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH Dyspersja pigmentów organicznych i nieorganicznych lub sadzy technicznej (nie dotyczy mieszanin bezbarwnych, takich jak lakiery drukarskie), Ŝywic, olei roślinnych, oleju mineralnego, sykatyw i dodatków. CAS: 64741-91-9 EINECS: 265-093-4 Indeks: 649-214-00-1 destylaty średnie rafinowane rozpuszczalnikami (ropa naftowa); olej gazowy - niespecyfikowany Xn; R 65-66; zastosowanie ma nota H i nota N 1) S 24-62 5-10 % 1) Substancji nie klasyfikuje się jako rakotwórczej, poniewaŝ znany jest pełny proces rafinacji i moŝna wykazać, Ŝe substancja, z której została otrzymana nie jest rakotwórcza. Klasyfikacja substancji zgodnie z przepisami rozporządzenia [6]. Zakres informacji zgodny z [5]. 4. PIERWSZA POMOC Zalecenia ogólne: Stosować ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy. W przypadku awarii, lub jeŝeli źle się poczujesz - zasięgnij porady lekarza. Wdychanie: W razie podejrzenia zatrucia inhalacyjnego aerozolem, ewakuować poszkodowanego na świeŝe powietrze i zapewnić ciepło. Jeśli objawy nie ustępują - zapewnić pomoc lekarską. Skóra: Zdjąć zanieczyszczone części odzieŝy. Zanieczyszczone miejsca na skórze oczyścić mechanicznie (ręcznikiem papierowym, bawełnianym czyściwem), a następnie dokładnie zmyć wodą z mydłem. W przypadku przedłuŝających się dolegliwości - zasięgnąć porady lekarza. Oczy: przemywać przez ok. 15 minut, duŝą ilością bieŝącej wody, przy szeroko rozwartych powiekach (w razie potrzeby usunąć szkła kontaktowe). Jeśli dolegliwości nie ustępują - zasięgnąć porady lekarza okulisty. Połknięcie: W razie połknięcia natychmiast wypłukać usta wodą. Zapewnić pomoc lekarską. Poszkodowanego przenieść w bezpieczne miejsce - zapewnić ciepło i spokój. Nie wywoływać wymiotów. Nie pozostawiać poszkodowanego bez opieki. 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POśARU Zalecane środki gaśnicze: Dwutlenek węgla, proszki gaśnicze. W przypadku większego zagroŝenia ogniem stosować piany odporne na alkohol lub mgiełkę wodną (prądy rozproszone). Nieodpowiednie środki gaśnicze: Pełny strumień wody.
KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU Strona 2/5 Szczególne zagroŝenia ze strony produktów spalania i wydzielających się gazów: Podczas poŝaru powstają produkty pirolizy i niepełnego spalania. Wdychanie produktów rozkładu moŝe powodować powaŝne skutki zdrowotne. Specjalne wyposaŝenie ochronne straŝaków: WyposaŜenie dostosować do warunków akcji gaśniczej. Zaleca się pełne wyposaŝenie bojowe z aparatami oddechowymi. Inne informacje: Sąsiednie pojemniki chłodzić wodą. 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA Indywidualne środki ostroŝności: Szczegółowe informacje zamieszczone są w punkcie 7 i 8. Zapewnić przewietrzanie pomieszczeń. UniemoŜliwić dostęp osób postronnych. Środki ostroŝności w zakresie ochrony środowiska: Nie dopuszczać do zanieczyszczania wód powierzchniowych (gruntowych) oraz gruntu. Zapobiegać przedostaniu się zanieczyszczeń do kanalizacji. W przypadku przedostania się do rzek, przewodów kanalizacyjnych lub wodociągowych, powiadomić odpowiednie władze (Inspekcja Ochrony Środowiska, Państwowa StraŜ PoŜarna, Przedsiębiorstwo Wodno - Kanalizacyjne). Metody oczyszczania/usuwania: W przypadku wycieku zbierać pastę mechanicznie lub absorbować materiałem chłonnym np. piaskiem, wermikulitem, ziemią okrzemkową. Zebrać sorbent i grunt - umieścić w zamykanym i oznakowanym pojemniku w celu dalszego usunięcia. Postępowanie z odpadami - pkt 13. Resztki na powierzchni utwardzonej zebrać dokładnie czyściwem (sorbentem), a pozostałości zmyć wodą z detergentem. Nie uŝywać Ŝadnych rozpuszczalników. 7. POSTĘPOWANIE Z PREPARATEM I JEGO MAGAZYNOWANIE Postępowanie z preparatem: Przestrzegać ogólnych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy [3]. Podczas pracy nie jeść i nie pić. Unikać kontaktu z oczami i ze skórą. Zapobiegać tworzeniu się aerozolu. Nie wdychać oparów i aerozoli. UŜywać środków ochrony osobistej wymienionych w punkcie 8. Magazynowanie: Zabezpieczyć przed dostępem osób nieuprawnionych. Magazynować w suchym i przewietrzanym miejscu. Magazynować na utwardzonej powierzchni. Pojemniki przechowywać szczelnie zamknięte. Po uŝyciu pojemniki dokładnie zamknąć. Przechowywać w oryginalnych pojemnikach. Zadbać, by etykiety były dobrze widoczne. Chronić przed źródłami ciepła i bezpośrednim promieniowaniem słonecznym. Pomieszczenie magazynowe powinno spełniać wymagania przepisów budowlanych w zakresie magazynowania substancji palnych, w szczególności rozporządzenia [4]. 8. KONTROLA NARAśENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Dodatkowe zalecenia w zakresie środków inŝynieryjnych: Zapewnić odpowiednią wentylację pomieszczeń i stanowisk pracy, wykorzystując odciągi miejscowe i wentylację mechaniczną ogólną. Zalecana intensywność wentylacji zgodnie z projektem instalacji. Jeśli w wyniku stosowania nie powstają aerozole nie określa się wymagań dla wentylacji mechanicznej. Parametry kontroli naraŝenia [8]: tylko w przypadku powstawania aerozoli w miejscu stosowania oleje mineralne (faza ciekła aerozolu): NDS 5 mg/m 3, NDSCh 10 mg/m 3, NDSP nie określona. Zalecenia dotyczące procedury monitoringu zawartości składników niebezpiecznych w powietrzu metodyka pomiarów [9]: PN-88/Z-04108.04 Ochrona czystości powietrza. Badania zawartości olejów. Oznaczanie fazy ciekłej olejów mineralnych na stanowiskach pracy metodą spektrofotometrii absorpcyjnej w podczerwieni. Ogólne zalecenia higieniczne: Myć ręce przed kaŝdą przerwą i po zakończeniu pracy. Unikać kontaktu ze skórą i oczami. Nie wdychać oparów i aerozoli. Zaleca się stosowanie barierowych kremów ochronnych krem nakładać wyłącznie na czystą powierzchnię skóry. Ochrona dróg oddechowych: W normalnych warunkach stosowania preparatu nie są wymagane. Ochrona rąk: Zaleca się stosowanie olejoodpornych rękawic, chroniących przed zabrudzeniem. Nie przekraczać dopuszczalnego czasu bezpośredniego kontaktu rękawic z preparatem. Ochrona oczu: Zakładać okulary ochronne z osłonami bocznymi zabezpieczające przed rozpryskami. Ochrona ciała: Zaleca się zakładać odzieŝ roboczą z bawełny (tekstylia syntetyczne tylko pod warunkiem sprawdzenia, Ŝe wykazują odporność na wysoką temperaturę w przypadku poŝaru). Informacje dodatkowe: w związku brakiem pełnego rozpoznania właściwości składników preparatu oraz postępami badań [21], zaleca się szczególną ostroŝność w postępowaniu z preparatem - unikanie długotrwałego lub powtarzającego się, bezpośredniego kontaktu z preparatem.
KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU Strona 3/5 9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE I CHEMICZNE Postać pasta Barwa właściwa dla produktu Zapach charakterystyczny Temperatura zapłonu > 100 o C Temperatura wrzenia > 100 o C Temperatura rozkładu 200 o C PręŜność par w temp. 20 o C < 0,1 hpa Gęstość 1,04 g/cm 3 Granice stęŝeń wybuchowych preparat nie wytwarza atmosfery wybuchowej Rozpuszczalność w wodzie nie miesza się z wodą Zawartość LZO 0,04 % 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ Warunki, których naleŝy unikać: Preparat stabilny w zalecanych warunkach stosowania. Materiały, których naleŝy unikać: Silne utleniacze, kwasy i zasady mogą wywoływać reakcje niebezpieczne. Niebezpieczne produkty rozpadu: W przypadku poŝaru produkty pirolizy, związki manganu, formaldehyd, dwutlenek węgla, tlenek węgla, tlenki azotu, dym. 11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE Toksyczność ostra: Brak informacji toksykologicznych o działaniu preparatu jako takiego. Dla składników: DL 50 mg/kg (doustnie szczur) DL 50 mg/kg (podanie na skórę -królik) CL 50 (mg/dm 3 ) (inhalacyjnie 4 godziny szczur) olej mineralny 7 400-4,3 Działanie na oczy: moŝe wywołać cofające się podraŝnienie (zaczerwienienie, pieczenie, łzawienie). Działanie na skórę: U osób podatnych - długotrwały lub powtarzający się kontakt ze skórą moŝe spowodować spadek naturalnego natłuszczenia skóry i wysuszenie skóry, prowadzące do zmian wtórnych (dermatoza ze zuŝycia). Wystąpienie dermatozy zwiększa ryzyko wystąpienia odczynu alergicznego. Składniki preparatu mogą przenikać przez powierzchnię skóry. Działanie w wyniku wdychania oparów: Z preparatu nie wydzielają się opary w zalecanych warunkach stosowania i przechowywania. Wdychanie aerozolu moŝe wywołać podraŝnienia dróg oddechowych. Działanie po spoŝyciu: Nie jest znane dla preparatu jako takiego. MoŜna oczekiwać reakcji ze strony układu pokarmowego (bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka). Informacje dodatkowe: Postęp w badaniach nad właściwościami związków kobaltu wskazuje na moŝliwość większej szkodliwości niŝ oczekiwano dotychczas [21]. 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE Brak informacji ekotoksykologicznych o działaniu preparatu jako takiego. Dla składników: CL 50 mg/l (96 godzin) CE 50 mg/l (96 godzin) CL 50 mg/l (48 godziny) olej mineralny > 10 000 (ryby) > 1 000 (skorupiaki) - Zapobiegać przedostawaniu się produktu do wód powierzchniowych, gruntowych, gleby, ziemi oraz do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Nie miesza się z wodą. Biodegradowalność: brak danych. Dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń w ściekach przemysłowych wprowadzanych do urządzeń kanalizacyjnych [10]: BZT 5, ChZT Cr mgo 2 /l - wartości wskaźników ustala zarządzający oczyszczalnią ścieków. Substancje ropopochodne 15 mg O 2 /l. Substancje ekstrahujące się eterem naftowym 100 mg/l. Dopuszczalne stęŝenia gazów i par w części powietrznej urządzeń kanalizacyjnych: nie dotyczy. Dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń gleby i ziemi [11]: Grupa A: oleje mineralne: 30 mg/kg s.m.; kobalt 20 mg/kg s.m.; Grupa C, głębokość od 0 do 2 m: oleje mineralne 3000 mg/kg s.m.; kobalt 200 mg/kg s.m.;
KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU Strona 4/5 Informacje dodatkowe: postęp w badaniach nad właściwościami związków kobaltu wskazuje na moŝliwość większej ekotoksyczności niŝ oczekiwano dotychczas [21] 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI Przestrzegać ustawy o odpadach [12]. Nie usuwać razem z odpadami komunalnymi. Nie usuwać do kanalizacji. Klasyfikację odpadów zawierających preparat oraz opakowaniowych przeprowadzić zgodnie z ustawą o odpadach, stosownie do warunków występujących w zakładzie uŝytkownika. Zaleca się [13]: 08 03 13 Odpady farb drukarskich inne niŝ wymienione w 08 03 12 Odpady nie mogą być składowane [20]. Zaleca się, dla odpadów, które powstają podczas uŝytkowania preparatu: 15 02 03 - sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne inne niŝ wymienione w 15 02 02. W zakresie postępowania z odpadami opakowaniowymi przestrzegać przepisów ustawy [15]. 14. INFORMACJE O TRANSPORCIE Na podstawie przepisów wprowadzających w Ŝycie Umowę europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych ADR [16, 17]. Nie podlega klasyfikacji ADR. 15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH Oznakowanie opakowań zgodnie z [18]: Zawiera 2-etyloheksanian kobaltu (II). MoŜe powodować wystąpienie reakcji alergicznej. Znaki ostrzegawcze: nie dotyczy Zwroty R Nie dotyczy. Zwroty S Nie dotyczy. Przywołane przepisy prawne [1] Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak równieŝ dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Dziennik Urzędowy L 396, 30/12/2006). [2] Ustawa z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz. U. Nr 11, poz. 84, z późniejszymi zmianami). [3] Obwieszczenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 sierpnia 2003 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia ministra Pracy i Polityki Socjalnej sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 169, poz. 1650). [4] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpoŝarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. nr 80, poz. 563). [5] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 stycznia 2003 r. w sprawie informacji o preparatach niebezpiecznych, dla których nie jest wymagane dostarczenie karty charakterystyki (Dz. U. Nr 19, poz. 170). [6] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 września 2005 r. w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem (Dz. U. Nr 201, poz. 1674). [7] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 174, poz. 1222). [8] Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie dopuszczalnych stęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 217, poz. 1833) wraz z rozporządzeniami Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 10 października 2005 r. oraz z dnia 30 sierpnia 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych stęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. 2005: 212, poz. 1769; Dz. U. 2007: 161, poz. 1142). [9] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 73, poz. 645). [10] Rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie sposobu realizacji obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warunków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych (Dz. U. Nr 136, poz. 964). [11] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 165, poz. 1359). [12] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późniejszymi zmianami). [13] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz.
KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU Strona 5/5 1206) [14] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie warunków, w których uznaje się, Ŝe odpady nie są niebezpieczne (Dz. U. Nr 128, poz. 1347). [15] Ustawa z dnia 27 maja 2001r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. nr 63, poz. 638 z późniejszymi zmianami). [16] Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 199, poz. 1671). [17] Oświadczenie Rządowe z dnia 1 lipca 2003 r. w sprawie wejścia w Ŝycie zmian do załączników A i B do Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r. (Dz. U. Nr 207, poz. 2013). [18] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2003 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. nr 173, poz. 1679 z późniejszymi zmianami 2004: Dz. U. Nr 260, poz. 2595 ). [19] Obwieszczenie Ministra Zdrowia w sprawie listy substancji nowych zamieszczonych w Europejskim Wykazie Notyfikowanych Substancji Chemicznych (ELINCS) (2003: Dz. Urz. M.Z. Nr 3, poz. 34). [20] Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (Dz. U. Nr 186, poz. 1553). [21] Cobalt Development Institute, Classification and Labelling requirements for classification cobalt substances, www.theadi.com 16. INNE INFORMACJE PowyŜsze informacje są opracowane w oparciu o bieŝący stan wiedzy i dotyczą produktu w postaci, w jakiej jest stosowany. Dane dotyczące tego produktu przedstawiono w celu uwzględnienia wymogów bezpieczeństwa, a nie zagwarantowania jego szczególnych właściwości. W przypadku, gdy warunki stosowania produktu nie znajdują się pod kontrolą producenta, odpowiedzialność za bezpieczne stosowanie produktu, a w szczególności z przestrzeganie przepisów prawa, spada na uŝytkownika. Niniejsza karta charakterystyki została opracowana na podstawie karty charakterystyki producenta z dnia 25.01.2008 r., informacji European Chemicals Bureau, The International Uniform Chemical Information Database (IUCLID); U.S. National Library of Medicine - Hazardous Substances Data Bank (HSDB) oraz obowiązujących w Polsce przepisów dotyczących substancji i preparatów chemicznych, przez firmę: "OIKOS" sp. z o.o. we Wrocławiu, ul. Łokietka 9/6a, 071-311-66-18; www.oikoslab.pl Dodatkowe informacje o zagroŝeniach (opis oznaczeń do pkt 2): R 65 Działa szkodliwie; moŝe powodować uszkodzenie płuc w przypadku połknięcia. R 65 Powtarzające się naraŝenie moŝe powodować wysuszanie lub pękanie skóry. S 24 Unikać zanieczyszczenia skóry. S 62 W razie połknięcia nie wywoływać wymiotów: niezwłocznie zasięgnąć porady lekarza i pokazać opakowanie lub etykietę.