Prawne i etyczne aspekty psychiatrii Katedra i Klinika Psychiatrii PUM
Ocena poczytalności Kodeks karny: POCZYTALNOŚĆ ZNIESIONA Art. 31. 1 Nie popełnia przestępstwa, kto z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych nie mógł w czasie czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swoim postępowaniem
Ocena poczytalności Kodeks karny: POCZYTALNOŚĆ OGRANICZONA Art. 31. 2 Jeżeli w czasie popełnienia przestępstwa zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem była w znacznym stopniu ograniczona, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.
Ocena poczytalności Kodeks karny: Art. 31 3 przepisów 1 i 2 nie stosuje się gdy sprawca wprawił się w stan nietrzeźwości lub odurzenia powodujący wyłączenie lub ograniczenie poczytalności, które przewidywał lub mógł przewidzieć.
Środki zabezpieczające INTERNACJA Sąd może orzec środek zabezpieczający związany z umieszczeniem w zakładzie zamkniętym tylko wtedy, gdy jest to niezbędne aby zapobiec ponownemu popełnieniu przez sprawcę czynu zabronionego związanego z jego chorobą psychiczną, upośledzeniem umysłowym lub uzależnieniem od alkoholu lub innego środka odurzającego; przed orzeczeniem tego środka sąd wysłuchuje lekarzy psychiatrów oraz psychologa.
Środki zabezpieczające INTERNACJA Jeżeli sprawca w stanie niepoczytalności określonej w art. 31 1 kk popełnił czyn zabroniony o znacznej społecznej szkodliwości i zachodzi wysokie prawdopodobieństwo, że popełni taki czyn ponownie, sąd orzeka umieszczenie sprawcy w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym.
Ubezwłasnowolnienie Z wnioskiem o ubezwłasnowolnienie mogą wystąpić: - Małżonek - Krewny w linii prostej - Ustawowy przedstawiciel - Prokurator okręgowy Osoba, która ma być ubezwłasnowolniona musi być zbadana przez jednego lub kilku biegłych psychiatrów. Na podstawie opinii dwóch biegłych psychiatrów sąd może poddać ww. osobę obserwacji na maksymalnie 6 tygodni lub wyjątkowo na 3 miesiące.
Ubezwłasnowolnienie cd. Ubezwłasnowolnienie musi być celowe, tj. ma zapewniać opiekę osobie ubezwłasnowalnianej decyduje dobro i interes tej osoby Nie wolno kierować się interesem ogólnym i społecznym
Ubezwłasnowolnienie całkowite osoba, która ukończyła 13 lat może być ubezwłasnowolniona całkowicie jeżeli wskutek choroby psychicznej,niedorozwoju umysłowego lub innych zaburzeń np. pijaństwa lub narkomanii nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem Dla ubezwłasnowolnionego całkowicie ustanawia się opiekę
Ubezwłasnowolnienie całkowite cd. Konsekwencją ubezwłasnowolnienia całkowitego są: - Nieważność oświadczenia woli - Nieważność testamentu - Niemożność zawarcia małżeństwa - Niemożność sprawowania władzy rodzicielskiej - Niemożność przysposobienia dziecka - Niemożność bycia opiekunem prawnym - Niemożność bycia wykonawcą testamentu
Ubezwłasnowolnienie częściowe Osoba, która ukończyła 18 lat może być ubezwłasnowolniona częściowo jeżeli wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego lub innych zaburzeń np. pijaństwa lub narkomanii potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej spraw a stan tej osoby nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego Dla ubezwłasnowolnionego częściowo ustanawia się kuratelę.
Ubezwłasnowolnienie art. 559 1 kpc - sąd uchyli ubezwłasnowolnienie, gdy ustaną przyczyny, dla których je orzeczono; uchylenie może nastąpić także z urzędu. art. 559 2 kpc - sąd może w razie poprawy stanu psychicznego ubezwłasnowolnionego zmienić ubezwłasnowolnienie całkowite na częściowe, a w razie pogorszenia się tego stanu - zmienić ubezwłasnowolnienie częściowe na całkowite.
Ubezwłasnowolnienie Od 7 października 2007 r. obowiązuje przepis art. 559 3 kpc zgodnie z którym, z wnioskiem o uchylenie albo zmianę ubezwłasnowolnienia może wystąpić opiekun/kurator a także sam ubezwłasnowolniony.
Oświadczenia woli np. darowizny, akty kupna-sprzedaży Testament jest nieważny jeśli został sporządzony w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli.
Zawarcie małżeństwa, sprawy rozwodowe Nie może zawrzeć małżeństwa: - osoba ubezwłasnowolniona całkowicie - osoba dotknięta chorobą psychiczną lub niedorozwojem umysłowym (jeśli stan zdrowia takiej osoby nie zagraża małżeństwu ani zdrowiu przyszłego potomstwa sąd może zezwolić na zawarcie małżeństwa).
Zawarcie małżeństwa, sprawy rozwodowe - Nie można unieważnić małżeństwa z powodu choroby psychicznej małżonka po ustaniu tej choroby. - Choroba psychiczna powstała przed jak i w czasie małżeństwa może być przyczyną rozwodu jeśli powoduje zupełny i trwały rozkład małżeństwa. Sama choroba nie może być powodem orzeczenia rozwodu.
Sprawy odszkodowawcze i rentowe - wydawanie opinii w sprawie m.in. urazów czaszkowo-mózgowych, zatruć, skutków choroby zawodowej i ich związku z wystąpieniem zaburzeń psychicznych
MIĘDZYNARODOWA KARTA PRAW PSYCHIATRYCZNYCH PACJENTÓW SZPITALNYCH 1. Prawa życia codziennego godność bez uprzedzeń prawa obywatelskie środowisko najmniej restrykcyjna alternatywa swoboda poruszania się rzeczy osobiste komunikacja odwiedzający
MIĘDZYNARODOWA KARTA PRAW PSYCHIATRYCZNYCH PACJENTÓW SZPITALNYCH CD. 2. Prawo do informacji informacja o prawach i oczekiwaniach informacja o możliwościach leczenia informacje o statusie prawnym informacje o opiekunach informacje o postępie leczenia informacja o przeniesieniu
MIĘDZYNARODOWA KARTA PRAW PSYCHIATRYCZNYCH PACJENTÓW SZPITALNYCH CD. 3.Prawa wynikające ze statusu pacjenta zgoda poufność prywatność brak nadużycia izolacja i krępowanie w sytuacjach prawnie określonych eksperymenty tylko za zgodą leczenie nadzwyczajne zażalenia przedstawicielstwo prawne przymusowe skierowanie na leczenie szpitalne zapłata za pracę
MIĘDZYNARODOWA KARTA PRAW PSYCHIATRYCZNYCH PACJENTÓW SZPITALNYCH CD. 4.Prawa dotyczące leczenia psychiatrycznego i ogólnego leczenie indywidualny plan leczenia druga opinia plan wypisu
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994 r. Ostatnia nowelizacja 3 grudnia 2010 r.
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994 r. Ochronę zdrowia psychicznego zapewniają: - organy administracji rządowej i samorządowej - instytucje do tego powołane. W działaniach z zakresu ochrony zdrowia psychicznego mogą uczestniczyć stowarzyszenia i inne organizacje społeczne, fundacje, samorządy zawodowe, kościoły i inne związki wyznaniowe oraz grupy samopomocy pacjentów i ich rodzin, a także inne osoby fizyczne i prawne.
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego Ochrona zdrowia psychicznego polega w szczególności na: 1) promocji zdrowia psychicznego i zapobieganiu zaburzeniom psychicznym, 2) zapewnieniu osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym, 3)kształtowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi właściwych postaw społecznych, a zwłaszcza zrozumienia, tolerancji, życzliwości, a także przeciwdziałaniu ich dyskryminacji.
Rada do spraw Zdrowia Psychicznego "Art. 4a. 1. Tworzy się Radę do spraw Zdrowia Psychicznego, jako działający przy ministrze właściwym do spraw zdrowia organ koordynacyjno-doradczy w sprawach z zakresu ochrony zdrowia psychicznego. 2. Do zadań Rady należy w szczególności: 1) monitorowanie realizacji zadań określonych w Narodowym Programie Ochrony Zdrowia Psychicznego, 2) opiniowanie projektów informacji o realizacji zadań wynikających z Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego, 3) występowanie do ministrów właściwych do spraw: kultury fizycznej, nauki, oświaty i wychowania, pracy, spraw wewnętrznych, szkolnictwa wyższego, zabezpieczenia społecznego oraz Ministra Sprawiedliwości i Ministra Obrony Narodowej, w sprawach założeń i projektów programów działań z zakresu ochrony zdrowia psychicznego,
Rada do spraw Zdrowia Psychicznego cd. 4) inicjowanie działalności badawczo-wdrożeniowej 5) opiniowanie projektów przepisów prawnych dotyczących ochrony zdrowia psychicznego. Minister właściwy do spraw zdrowia powołuje i odwołuje, z własnej inicjatywy lub na wniosek ministrów, przewodniczącego, zastępcę przewodniczącego, sekretarza i członków Rady - spośród specjalistów z zakresu medycyny, pedagogiki, psychologii, socjologii, a także innych dziedzin nauki i praktyki, mających zastosowanie w ochronie zdrowia psychicznego. Wydatki związane z działalnością Rady są finansowane z budżetu państwa, z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego Art.11 Świadectwo o stanie zdrowia osoby z zaburzeniami psychicznymi, orzeczenie, opinię lub skierowanie do innego lekarza lub psychologa albo zakładu opieki zdrowotnej - lekarz może wydać wyłącznie na podstawie uprzedniego osobistego zbadania tej osoby. Skierowanie do szpitala psychiatrycznego wydawane jest w dniu badania, a jego ważność wygasa po upływie 14 dni.
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego Wskazany okres ważności skierowania ulega przedłużeniu o czas oczekiwania na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego pod warunkiem wpisania na listę oczekujących na udzielenie świadczenia, w terminie 14 dni od dnia wystawienia skierowania
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego Ochrona praw pacjentów szpitali psychiatrycznych należy do zadań Rzeczników Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego (ma wejść w życie od połowy 2006 r.) Do zadań Rzecznika Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego należy w szczególności: 1) pomoc w dochodzeniu praw w sprawach związanych z przyjęciem, leczeniem, warunkami pobytu i wypisaniem ze szpitala psychiatrycznego, 2) wyjaśnianie lub pomoc w wyjaśnianiu ustnych i pisemnych skarg tych osób, 3) współpraca z rodziną, przedstawicielem ustawowym, opiekunem prawnym lub faktycznym tych osób, 4) inicjowanie i prowadzenie działalności edukacyjno-informacyjnej w zakresie praw osób korzystających ze świadczeń zdrowotnych udzielanych przez szpital psychiatryczny.
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego Rzecznik Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego ma prawo: 1) wstępu do pomieszczeń szpitala psychiatrycznego związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych, 2) występowania z wnioskiem do personelu zakładu opieki zdrowotnej, w szczególności do lekarza prowadzącego, ordynatora oddziału psychiatrycznego (lekarza kierującego oddziałem) lub kierownika zakładu opieki zdrowotnej, oraz do podmiotu, który utworzył ten zakład, o podjęcie działań zmierzających do usunięcia przyczyny skargi lub zaistniałych naruszeń, 3) wglądu w dokumentację medyczną za zgodą pacjenta, jej przedstawiciela ustawowego, opiekuna prawnego lub faktycznego, 4) porozumiewania się z pacjentami, bez udziału innych osób."
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego Art. 18. Przymus bezpośredni wobec osób z zaburzeniami psychicznymi można stosować tylko wtedy, gdy przepis niniejszej ustawy do tego upoważnia albo osoby te: 1) dopuszczają się zamachu przeciwko życiu lub zdrowiu własnemu lub innej osoby, bezpieczeństwu powszechnemu lub 2) w sposób gwałtowny niszczą lub uszkadzają przedmioty znajdujące się w ich otoczeniu lub 3) poważnie zakłócają lub uniemożliwiają funkcjonowanie zakładu psychiatrycznej opieki zdrowotnej lub jednostki organizacyjnej pomocy społecznej.
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego Art.18.2. O zastosowaniu przymusu bezpośredniego decyduje lekarz, który określa rodzaj zastosowanego środka przymusu oraz osobiście nadzoruje jego wykonanie. W szpitalach psychiatrycznych oraz w domach pomocy społecznej, jeżeli nie jest możliwe uzyskanie natychmiastowej decyzji lekarza, o zastosowaniu przymusu bezpośredniego decyduje pielęgniarka, która jest zobowiązana niezwłocznie zawiadomić lekarza. Każdy wypadek zastosowania przymusu bezpośredniego odnotowuje się w dokumentacji medycznej.
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego Art.18.3. W jednostce organizacyjnej pomocy społecznej, która nie zatrudnia lekarza, informację, o której mowa w ust. 2, pielęgniarka przekazuje kierownikowi jednostki, który niezwłocznie informuje o tym upoważnionego przez marszałka województwa lekarza specjalistę w dziedzinie psychiatrii.
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego Art.18.5. Jeżeli nie jest możliwe uzyskanie natychmiastowej decyzji lekarza, o zastosowaniu przymusu bezpośredniego w trakcie wykonywania czynności wobec osoby, której pomocy udziela zespół ratownictwa medycznego, decyduje i nadzoruje osobiście kierujący akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych, który jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić o tym dyspozytora medycznego. Każdy przypadek zastosowania przymusu bezpośredniego i uprzedzenia o możliwości jego zastosowania odnotowuje się w dokumentacji medycznej.
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego Art.18.7. W sytuacji, o której mowa w ust. 5, zastosowanie przymusu bezpośredniego polega na przytrzymaniu lub unieruchomieniu. Przymus bezpośredni stosuje się nie dłużej niż przez czas niezbędny do uzyskania pomocy lekarskiej, a w przypadku gdy jej uzyskanie jest utrudnione, na czas niezbędny do przewiezienia osoby do zakładu psychiatrycznej opieki zdrowotnej lub szpitala wskazanego przez dyspozytora medycznego. Przewiezienie osoby z zastosowaniem przymusu bezpośredniego następuje w obecności zespołu ratownictwa medycznego.
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego Art.18.10. Zasadność zastosowania przymusu bezpośredniego: 1) przez lekarza zakładu opieki zdrowotnej, w tym lekarza, który zatwierdził stosowanie środka przymusu bezpośredniego zleconego przez inną osobę - ocenia, w terminie 3 dni, kierownik tego zakładu, jeżeli jest lekarzem lub lekarz przez niego upoważniony, 2) przez innego lekarza, pielęgniarkę jednostki organizacyjnej pomocy społecznej lub kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych - ocenia, w terminie 3 dni, upoważniony przez marszałka województwa lekarz specjalista w dziedzinie psychiatrii.
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego Zastosowanie przymusu bezpośredniego polega na: - przytrzymywaniu, - przymusowym zastosowaniu leków, - unieruchomieniu lub - izolacji. wobec osoby, o której mowa w ust. 1 pkt 3 - na przytrzymaniu lub przymusowym podaniu leku
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego Art18.8. Przed zastosowaniem przymusu bezpośredniego uprzedza się o tym osobę, wobec której środek ten ma być podjęty. Przy wyborze środka przymusu należy wybierać środek możliwie dla tej osoby najmniej uciążliwy, a przy stosowaniu przymusu należy zachować szczególną ostrożność i dbałość o dobro tej osoby.
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego Art.18.9. W przypadkach stosowania przymusu bezpośredniego Państwowe Ratownictwo Medyczne, Policja oraz Państwowa Straż Pożarna są obowiązane do udzielania lekarzowi, pielęgniarce lub kierującemu akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych pomocy na ich żądanie.
Zasady stosowania przymusu bezpośredniego Zastosowanie przymusu jest interwencją terapeutyczną Należy dążyć do dialogu i informować chorego o podejmowanych działaniach W sposób zdecydowany realizować podjęte decyzje Odstąpić od stosowania środków przymusu gdy mija zagrożenie
Warunki zastosowania przymusu bezpośredniego wymagają zapewnienia Właściwego zaplecza technicznego Wystarczającej liczby osób Dostępności leków Właściwych kwalifikacji personelu
Zasady stosowania unieruchomienia W procesie tym uczestniczy pięć osób Odebranie pacjentowi przedmiotów, które mogą być niebezpieczne Krótkie wyjaśnienie pacjentowi przyczyny interwencji Zabezpieczenie głowy pacjenta- powinna być uniesiona Po zabezpieczeniu należy podjąć próby kontaktu terapeutycznego i rozpocząć leczenie farmakologiczne
Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego Art. 21. 1. Osoba, której zachowanie wskazuje na to, że z powodu zaburzeń psychicznych może zagrażać bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, bądź nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, może być poddana badaniu psychiatrycznemu również bez jej zgody, a osoba małoletnia lub ubezwłasnowolniona całkowicie - także bez zgody jej przedstawiciela ustawowego.
Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego Art. 22. 1. Przyjęcie osoby z zaburzeniami psychicznymi do szpitala psychiatrycznego następuje za jej pisemną zgodą na podstawie ważnego skierowania do szpitala, jeżeli lekarz wyznaczony do tej czynności, po osobistym zbadaniu tej osoby, stwierdzi wskazania do przyjęcia. W nagłych przypadkach, w szczególności w przypadku braku możliwości uzyskania pomocy lekarskiej przed zgłoszeniem się do szpitala, osoba z zaburzeniami psychicznymi może być przyjęta do szpitala psychiatrycznego, za jej pisemną zgodą, bez skierowania, o którym mowa w ust. 1 Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby chorej psychicznie lub osoby upośledzonej umysłowo niezdolnej do wyrażenia zgody lub stosunku do przyjęcia do szpitala psychiatrycznego i leczenia następuje po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby.
Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego Art.. 22.3. Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby małoletniej lub ubezwłasnowolnionej całkowicie następuje za pisemną zgodą jej przedstawiciela ustawowego. Art. 22.4. Jeżeli przyjęcie do szpitala dotyczy osoby małoletniej powyżej 16 roku życia lub całkowicie ubezwłasnowolnionej, zdolnej do wyrażenia zgody, wymagane jest również uzyskanie zgody tej osoby na przyjęcie. W przypadku sprzecznych oświadczeń w sprawie przyjęcia do szpitala psychiatrycznego tej osoby i jej przedstawiciela ustawowego, zgodę na przyjęcie do szpitala wyraża sąd opiekuńczy.
Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego Za zgodą pacjenta art. 22 Tryb nagły bez zgody art. 23 Tryb wnioskowy bez zgody art. 29 Tryb obserwacyjny art. 24
Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego tryb nagły Art. 23. 1. Osoba chora psychicznie może być przyjęta do szpitala psychiatrycznego bez zgody wymaganej w art. 22 tylko wtedy gdy jej dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że z własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych powodu tej choroby zagraża bezpośrednio osób.
Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego - tryb nagły cd. Art.23.2. O przyjęciu do szpitala osoby, o której mowa w ust. 1, postanawia lekarz wyznaczony do tej czynności po osobistym jej zbadaniu i zasięgnięciu w miarę możliwości opinii drugiego lekarza psychiatry albo psychologa. Art.23.3. Lekarz, o którym mowa w ust. 2, jest obowiązany wyjaśnić choremu przyczyny przyjęcia do szpitala bez zgody i poinformować go o jego prawach.
Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego tryb obserwacyjny Art.24.1. Osoba, której dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że z powodu zaburzeń psychicznych zagraża bezpośrednio swojemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, a zachodzą wątpliwości, czy jest ona chora psychicznie, może być przyjęta bez zgody wymaganej w art. 22 do szpitala w celu wyjaśnienia tych wątpliwości. Art. 24.2.Pobyt w szpitalu, o którym mowa w ust. 1, nie może trwać dłużej niż 10 dni.
Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego tryb wnioskowy Art. 29. 1. Do szpitala psychiatrycznego może być również przyjęta, bez zgody wymaganej w art. 22, osoba chora psychicznie: 1/ której dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że nieprzyjęcie do szpitala spowoduje znaczne pogorszenie stanu jej zdrowia psychicznego, bądź 2/ która jest niezdolna do samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, a uzasadnione jest przewidywanie, że leczenie w szpitalu psychiatrycznym przyniesie poprawę jej stanu zdrowia.
Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego tryb wnioskowy cd. O potrzebie przyjęcia do szpitala psychiatrycznego osoby, o której mowa w ust. 1, bez jej zgody, orzeka sąd opiekuńczy miejsca zamieszkania tej osoby - na wniosek jej małżonka, krewnych w linii prostej, rodzeństwa jej przedstawiciela ustawowego lub osoby sprawującej nad nią faktyczną opiekę. W stosunku do osoby objętej oparciem społecznym, wniosek może zgłosić również gmina lub właściwy organ administracji rządowej.
Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego tryb wnioskowy cd. 1. Do wniosku dołącza się orzeczenie lekarza psychiatry szczegółowo uzasadniające potrzebę leczenia w szpitalu psychiatrycznym. Orzeczenie lekarz psychiatra wydaje na uzasadnione żądanie osoby lub organu uprawnionego do zgłoszenia wniosku o wszczęcie postępowania. 2. W przypadku niezałączenia do wniosku orzeczenia lekarskiego lub gdy zostało ono wydane w okresie dłuższym niż 14 dni przed dniem złożenia wniosku, sąd zwraca wniosek. Przepisy art. 130 Kodeksu postępowania cywilnego nie mają w tym przypadku zastosowania.
Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego tryb wnioskowy cd. 3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, jeżeli treść wniosku lub załączone do wniosku dokumenty uprawdopodabniają zasadność przyjęcia do szpitala psychiatrycznego, a złożenie orzeczenia, o którym mowa w ust. 1, nie jest możliwe, sąd zarządza poddanie osoby, której dotyczy wniosek, odpowiedniemu badaniu. 4. Jeżeli osoba, o której mowa w art. 29 ust. 1, odmawia poddania się badaniu, może być ono przeprowadzone bez jej zgody. Przepis art. 21 stosuje się odpowiednio."
Postępowanie lecznicze w stosunku do osoby leczonej bez jej zgody Art.33.1. Wobec osoby przyjętej do szpitala psychiatrycznego bez jej zgody można stosować niezbędne czynności lecznicze, mające na celu usunięcie przewidzianych w ustawie przyczyn przyjęcia bez zgody. Art.33.2. Lekarz wyznaczony do tych czynności zapoznaje osobę, o której mowa w ust. 1, z planowanym postępowaniem leczniczym.
Postępowanie lecznicze w stosunku do osoby leczonej bez jej zgody Art. 34. Wobec osoby przyjętej do szpitala psychiatrycznego bez jej zgody przymus bezpośredni można stosować także wtedy, gdy jest to konieczne do dokonania niezbędnych czynności leczniczych, o których mowa w art. 33. Przymus bezpośredni można także stosować w celu zapobieżenia samowolnemu opuszczeniu przez tę osobę szpitala psychiatrycznego.
Przyjęcie do domu pomocy społecznej Art. 38. Osoba, która wskutek choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i nie ma możliwości korzystania z opieki innych osób oraz potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, lecz nie wymaga leczenia szpitalnego, może być za jej zgodą lub zgodą jej przedstawiciela ustawowego przyjęta do domu pomocy społecznej.
Przyjęcie do domu pomocy społecznej Art. 39. 1. Jeżeli osoba, o której mowa w art. 38 lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na przyjęcie jej do domu pomocy społecznej, a brak opieki zagraża życiu tej osoby, organ do spraw pomocy społecznej może wystąpić do sądu opiekuńczego miejsca zamieszkania tej osoby z wnioskiem o przyjęcie do domu pomocy społecznej bez jej zgody.
Ochrona tajemnicy Art. 50. 1. Osoby wykonujące czynności wynikające z niniejszej ustawy są obowiązane do zachowania w tajemnicy wszystkiego, o czym powezmą wiadomość w związku z wykonywaniem tych czynności.
Ochrona tajemnicy Art.50.2. Od obowiązku zachowania tajemnicy osoba wymieniona w ust. 1 jest zwolniona w stosunku do: 1) lekarza sprawującego opiekę nad osobą z zaburzeniami psychicznymi, 2) właściwych organów administracji rządowej lub samorządowej co do okoliczności, których ujawnienie jest niezbędne do wykonywania zadań z zakresu pomocy społecznej, 3) osób współuczestniczących w wykonywaniu czynności w ramach pomocy społecznej, w zakresie, w jakim to jest niezbędne.
Ochrona tajemnicy Art. 51. W dokumentacji dotyczącej badań lub przebiegu leczenia osoby, wobec której podjęto czynności wynikające z niniejszej ustawy, nie utrwala się oświadczeń obejmujących przyznanie się do popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary. Zasadę tę stosuje się również do dokumentacji dotyczącej badań przeprowadzonych na żądanie uprawnionego organu.
Ochrona tajemnicy Art.52.1. Nie wolno przesłuchiwać osób obowiązanych do zachowania tajemnicy, stosownie do przepisów niniejszego rozdziału, jako świadków na okoliczność wypowiedzi osoby, wobec której podjęto czynności wynikające z niniejszej ustawy, co do popełnienia przez nią czynu zabronionego pod groźbą kary. Art.52.2. Zakaz określony w ust. 1 stosuje się odpowiednio do lekarzy wykonujących czynności biegłego.
USTAWA o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. z dnia 26 października 1982 r.
Postępowanie w stosunku do osób nadużywających alkoholu. Art.21.1. Leczenie odwykowe osób uzależnionych od alkoholu prowadzą stacjonarne i niestacjonarne zakłady lecznictwa odwykowego oraz inne zakłady opieki zdrowotnej. Art.21.2. Poddanie się leczeniu odwykowemu jest dobrowolne. Wyjątki od tej zasady określa ustawa. Art.21.3. Od osób uzależnionych od alkoholu nie pobiera się opłat za świadczenia w zakresie leczenia odwykowego udzielane w zakładach opieki zdrowotnej.
Postępowanie w stosunku do osób nadużywających alkoholu. Art. 24. Osoby, które w związku z nadużywaniem alkoholu powodują rozkład życia rodzinnego, demoralizację małoletnich, uchylają się od pracy albo systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny, kieruje się na badanie przez biegłego psychiatrę i biegłego psychologa w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego.
Postępowanie w stosunku do osób nadużywających alkoholu. Art. 26. 1. Osoby, o których mowa w art. 24, jeżeli uzależnione są od alkoholu, zobowiązać można do poddania się leczeniu w stacjonarnym lub niestacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego. Art.26.2. O zastosowaniu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego orzeka sąd rejonowy właściwy według miejsca zamieszkania lub pobytu osoby, której postępowanie dotyczy, w postępowaniu nieprocesowym.
Postępowanie w stosunku do osób nadużywających alkoholu. Art.26.3. Sąd wszczyna postępowanie na wniosek gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych lub prokuratora. Do wniosku dołącza się zebraną dokumentację wraz z opinią biegłego psychiatry i psychologa, jeżeli badanie to zostało przeprowadzone.
USTAWA o przeciwdziałaniu narkomanii. z dnia 29 lipca 2005 r.
Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii Art. 25.Podjęcie leczenia, rehabilitacji lub reintegracji osób uzależnionych jest dobrowolne, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej.
Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii Art. 30. 1. Na wniosek przedstawiciela ustawowego, krewnych w linii prostej, rodzeństwa lub faktycznego opiekuna albo z urzędu sąd rodzinny może skierować niepełnoletnią osobę uzależnioną na przymusowe leczenie i rehabilitację. 2. Czasu przymusowego leczenia i rehabilitacji nie określa się z góry, nie może on być jednak dłuższy niż 2 lata. 3. Jeżeli osoba uzależniona ukończy 18 lat, przed zakończeniem przymusowego leczenia lub rehabilitacji, sąd rodzinny może je przedłużyć na czas niezbędny do osiągnięcia celu leczenia lub rehabilitacji, łącznie nie dłuższy jednak niż określony w ust. 2.
Dziękuję za uwagę