GIS Geoinformacja Geotechnologia 1959 W.Tobler MIMO zastosowanie komputera w kartografii: pozyskiwanie danych, geokodowanie, analizy, wyświetlanie 1959 1963 CGIS R.Tomlinson 1970... Metoda Map In Map Out SYMAP H.Fisher (1965) 2002 Technologia B.Thoen (1995) Zabawka czy Narzędzie? 2002... czy M.Goodchild (1995) NCGIA Nauka Zbigniew Zwoliński Instytut Geoekologii i Geoinformacji Uniwersytet im. Adama Mickiewicza GISDAY 19 LISTOPADA 2008 ystem GIS ystem(-s) s) lata 1960. GIS cience lata 1991-9595 tudies lata 1995-9898 ervices lata 2001-0202 patial statistics lata 2005 D.J.Maguire 1998 Rozprzestrzenianiu się innowacji w zastosowaniu do systemów geoinformacyjnych Systemy Informacji Geograficznej to zintegrowany zestaw: sprzętu komputerowego, oprogramowania, danych, metod badawczych i specjalistów, które to elementy działają w kontekście instytucjonalnym. 2005: Sieci komputerowe i oprogramowania Liczba sprzedanych licencj Tradycjonaliści Sceptycy Rozsądni Pionierzy Innowatorzy 1970 1980 1990 2000 2010 Rogers (2003) INSPIRE INfrastructure for SPatial InfoRmation in Europe 1. Systemy odniesienia za pomocą współrzędnych 2. Systemy siatek geograficznych 3. Nazwy geograficzne 4. Jednostki administracyjne 5. Adresy 6. Działki katastralne 7. Sieci transportowe 8. Hydrografia 9. Obszary chronione 1. Ukształtowanie terenu 2. Użytkowanie terenu 3. Sporządzanie ortoobrazów 4. Geologia INSPIRE INfrastructure for SPatial InfoRmation in Europe 1. Jednostki statystyczne 2. Budynki 3. Gleba 4. Zagospodarowanie przestrzenne 5. Zdrowie i bezpieczeństwo ludzi 6. Usługi użyteczności publicznej i służby państwowe 7. Urządzenia do monitorowania środowiska 8. Obiekty produkcyjne i przemysłowe 9. Obiekty rolnicze i akwakultury 10. Rozmieszczenie ludności demografia 11. Gospodarowanie obszarem/strefy ograniczone/regulacyjne oraz jednostki sprawozdawcze 12. Strefy zagrożenia naturalnego 13. Warunki atmosferyczne 14. Warunki meteorologiczno-geograficzne 15. Warunki oceanograficzno-geograficzne 16. Regiony morskie 17. Regiony biogeograficzne 18. Siedliska i obszary przyrodniczo jednorodne 19. Rozmieszczenie gatunków 20. Zasoby energetyczne 21. Zasoby mineralne 1
INSPIRE INfrastructure for SPatial InfoRmation in Europe Poprawność terminologiczna danych przestrzennych Poprawność merytoryczna danych przestrzennych Dane przestrzenne przedmiot badań nauk geograficznych Dane przestrzenne dotyczą informacji fizycznogeograficznych i społecznoekonomicznych Czy w Polsce przeszkodą w tworzeniu infrastruktury geoinformacyjnej jest brak koordynacji i współdziałania? TAK RACZEJ TAK RACZEJ NIE NIE NIE WIEM Infrastruktura danych przestrzennych jako integracja informacji geograficznej Czy w Polsce przeszkodą w tworzeniu infrastruktury geoinformacyjnej jest trudny dostęp do danych (cena)? TAK RACZEJ TAK RACZEJ NIE NIE NIE WIEM Kierunki współczesnych analiz Zapytania przestrzenne Znajdowanie jednego z obiektów w stosunku do innych obiektów Zapytania atrybutowe Pytania o cechy, atrybuty obiektów Interpolacja przestrzenna Przewidywanie wartości w danej lokalizacji geograficznej Kierunki współczesnych analiz Analizy sieciowe Znajdywanie dróg spełniających odpowiednie warunki lub o pewnych ograniczeniach Analiza terenu Analizy trój-wymiarowe (3-D) Wizualizacja geograficzna Przedstawianie wyników prac Funkcje matematyczne Stosowane, algebraiczne, geometryczne, statystyczne, geostatystyczne (etc.) Zastosowania analiz geoinformacyjnych WSZĘDZIE.... oraz wiele innych zastosowań, w których jedynym ograniczeniem jest... wyobraźnia 2
Czy w Polsce przeszkodą w tworzeniu infrastruktury geoinformacyjnej jest przestarzałe szkolnictwo niedostosowane do potrzeb rynku pracy? Inne przeszkody w tworzeniu infrastruktury geoinformacyjnej określone przez specjalistów uczestniczących w badaniu opinii środowiska TAK RACZEJ TAK RACZEJ NIE NIE NIE WIEM Brak dostatecznie wyszkolonych specjalistów - praktyków w dziedzinie geoinformacji, w tym programistów, operatorów i administratorów systemów. Brak motywacji do korzystania z dostępnych studiów uzupełniających chipodplomo podyplomowych. Niedostateczna popularyzacja systemów geoinformacyjnych. Negatywny stosunek decydentów do tworzenia infrastruktury geoinformacyjnej. Komponenty GIS-u - Specjaliści Studia uniwersyteckie GeoInformacja Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu od roku akademickiego 2002/2003 kierunek: geografia specjalność: geoinformacja od I roku studiów Studia magisterskie, dzienne, 5-letnie Absolwent geoinformacji Kompetencje: GeoInformacja UAM Poznań Studia uniwersyteckie a nie zawodowe Naukowca podejmowanie badań z zakresu geoinformacji Menadżera prowadzenie projektów i aplikacji Operatora/Specjalisty implementowanie istniejących danych i rozwijanie opracowywania nowych geodanych Konsultanta zapewnienie konsultacji geoinformacyjnych w zarządzaniu środowiskiem, gospodarką, instytucjami Dydaktyka przekazywanie wiedzy geoinformacyjnej na wszytskich szczeblach edukacji GI = Geo eoinformacja GEOINFORMACJA - nauka redefiniująca i rozwijająca dotychczasowe, uznane i przyjęte koncepcje, teorie i poglądy nauk geograficznych w kategoriach informatycznych, dając nowe możliwości interpretacyjne Funkcje GeoInformacji Wprowadzanie danych Weryfikacja danych Zarządzanie systemem baz danych Zarządzanie systemem baz danych Analizy i opracowanie danych Geomodelowanie i symulacje Wizualizacja danych 3
Wielodyscyplinarny kontekst geoinformacji Pozyskiwanie / Weryfikacja Geomatyka, geodezja, odwzorowania, zdalna rejestracja, fotogrametria, GPS, geometria, kartografia, badania terenowe, próbkowanie, profilowanie, inwentaryzacja, kartowanie Geografia, komputerowo wspomagana kartografia tematyczna, statystyka, geostatystyka, analizy przestrzenne, geomodelowanie, symulacje Eksploatacja / Analiza GI Zarządzenie / Przetwarzanie Teoria informacji, systemy zarządzania, systemy baz danych, nauki informatyczne, matematyka, logika, topologia, algorytmy, opracowania numeryczne Komputerowo wspomagana konceptualizacja i planowanie, system podejmowania decyzji, analizy fraktalne, systemy eksperckie, sztuczna inteligencja, sieci neuronowe Wyprowadzanie / Wizualizacja D.Maguire (1991) Powiązania systemu geoinformacyjnego z innym oprogramowaniem Pozyskiwanie / Weryfikacja RS Teledetekcja CAM Kartografia komputerowa Eksploatacja / Analiza GI Zarządzenie / Przetwarzanie DBMS Bazy danych CAD Projektowanie wspomagane komputerowo Wyprowadzanie / Wizualizacja Raper et al. (1992) Aerospace Engineering Agricultural Economics Agricultural Engineering Agronomy Animal Science Anthropology Applied Physics Archaeology Architecture Area Studies Base Management Battlefield Management Biostatistics Botany Business Administration Chemical Engineering City Planning Civil Engineering Classical Studies Climatology Coastal Studies Communications Computer Science Conservation Biology Criminal Justice Decision Support Systems Demography Earth Science Ecology Economics Electrical Engineering Entomology Environmental Design Environmental Engineering Environmental Health Environmental Science Epidemiology Ethnic Studies Farm & Ranch Management Fisheries Forestry Geochemistry Geographic Information Sciences Geography Geology Geomatics (Surveying) Geosciences, Government Government Documents Library Health Care Management Historic Preservation History Hydrology Industrial Engineering g International Studies Journalism Journalism Jurisdictional Law Landscape Architecture Linguistics Map & Imagery Library Marine Biology Marketing Mechanical Engineering Meteorology Military Supply & Logistics Natural Resource Management Natural Sciences Oceanography Operations Research Paleontology Parks & Recreation Pedology Pest Management Physical Sciences Plant Science Political Science Psychology Public Administration Public Health Public Health & Medicine Quaternary Research Range Management Real Estate Law Real Estate Management Redistricting Law Reference Librarian Regional Planning Regional Science Religion Retail Management Science Education Secondary Education Seismology Research Sociology Software Engineering Soil Science Technical Education Telecommunications Transportation Engineering Transportation Fleet Mgt. Travel & Tourism Urban Design Urban Planning Veterinary Science Water Resources Management Weed Science Wildlife Management Zoology wg M.Phoenix (ESRI) 2004 Aerospace Engineering Agricultural Economics Agricultural Engineering Agronomy Animal Science Anthropology Applied Physics Archaeology Architecture Area Studies Base Management Battlefield Management Biostatistics Botany Business Administration Chemical Engineering City Planning Civil Engineering Classical Studies Climatology Coastal Studies Communications Computer Science Conservation Biology Criminal Justice Decision Support Systems Demography Earth Science Ecology Economics Electrical Engineering Entomology Environmental Design Environmental Engineering Environmental Health Environmental Science Epidemiology Ethnic Studies Farm & Ranch Management Fisheries Forestry Geochemistry Geographic Information Sciences Geography Geology Geomatics (Surveying) Geosciences Government Government Documents Library Health Care Management Historic Preservation History Hydrology Industrial Engineering g International Studies Journalism Journalism Jurisdictional Law Landscape Architecture Linguistics Map & Imagery Library Marine Biology Marketing Mechanical Engineering Meteorology Military Supply & Logistics Natural Resource Management Natural Sciences Oceanography Operations Research Paleontology Parks & Recreation Pedology Pest Management Physical Sciences Plant Science Political Science Psychology Public Administration Public Health Public Health & Medicine Quaternary Research Range Management Real Estate Law Real Estate Management Redistricting Law Reference Librarian Regional Planning Regional Science Religion Retail Management Science Education Secondary Education Seismology Research Sociology Software Engineering Soil Science Technical Education Telecommunications Transportation Engineering Transportation Fleet Mgt. Travel & Tourism Urban Design Urban Planning Veterinary Science Water Resources Management Weed Science Wildlife Management Zoology wg M.Phoenix (ESRI) 2004 Platforma integracyjna geografii Kluczowe zmiany w rozumieniu geoinformacji: Integracja technologii geoinformacji GPS GSM Intranet Internet metody gromadzenia danych przestrzennych i nieprzestrzennych techniki kartografii cyfrowej technologie przetwarzania zdjęć lotniczych i obrazów satelitarnych konwersja danych wektorowych i rastrowych metody graficznego przetwarzania danych cyfrowa demokracja i systemy wspomagania podejmowania decyzji multimedialne techniki prezentacji metody geosymulacji ochrona danych Od danych do analiz Od danych przez analizy do rzeczywistości 4
Świat rzeczywisty Informacja Decyzja Kluczowe zmiany w rozumieniu geoinformacji: Pozyskanie wiedzy System geoinformacyjny Decyzja człowieka Zdobycie informacji Zrównoważony rozwój Świat rzeczywisty Od danych do analiz Od danych przez analizy do rzeczywistości Analizy przestrzenne Interoperacyjność Analizy 5-10 % przestrzenne 75 % 10-15 % Integracja danych Integracja danych 10-15 % Konwersja 5-10 % danych 75% Pozyskanie danych WebGI, MobileGI, Interaktywna GI, Interoperacyjność GI Analizy przestrzenne, Wspomaganie podejmow. decyzji Pozyskanie, konwersja i integracja danych Przeszłość Jest Przyszłość GIS Geographical Information System PIS Planetary Information System Cyfrowy Model Terenu Marsa Biotechnologia Nanotechnolgia Geotechnologia Mars Orbiter Laser Altimetr (MOLA) Rozdzielczość ok. 460 m High Resolution Stereo Camera (HRSC) Rozdzielczość poniżej 30 m GIS System informacji geograficznej GPS Światowy y system lokalizacyjny RS Teledetekcja NASA (2008) V.Gevin (2004) Sharing GIS With Others GIS is a new medium for communication Newspapers Radio Television Internet GIS GIS helps people to Better understand and collaborate Tell stories about conditions, situations, and events Forecast the future ESRI (2008) Funkcje geowizualizacji - obrazowania danych przestrzennych Rodzaje celów: Badania naukowe Udostępnianie informacji Rodzaje interakcji: Wysokie Niskie Rodzaje użytkowników: Specjaliści Społeczeństwo Geowizualizacja: Rozpoznanie Analiza Synteza Prezentacja MacEachren et al. (2004) 5
Biotechnologia Nanotechnolgia Geotechnologia Społeczeństwo geoinformacyjne 1 2 Geoinformacja Nauki o Ziemi i informatyczne Telekomunikacja Mobilność Społeczeństwo, które szeroko korzysta z geoinformacji uzyskiwanej za pomocą powszechnie dostępnych usług infrastruktury geoinformacyjnej (infrastruktury danych przestrzennych) 3 Społeczeństwo (geo)informacyjne Gospodarka oparta na wiedzy Geotechnologia TELEKOMUNIK KACJA MOBILNOŚ ŚĆ PRZESTRZEŃ REALNA (GEOGRAFICZNA) SPOŁECZEŃSTWO GEOINFORMACYJNE GOSPODARKA OPARTA NA WIEDZY PRZESTRZEŃ WIRTUALNA (INFORMATYCZNA) TELEK KOMUNIKACJA MO OBILNOŚĆ Dziękuję za uwagę, zmienione 6