RADAR POLITYCZNY Partie polityczne i ich sympatycy na Facebook u Maj Raport 5/
Spis treści Wprowadzenie...4 Podsumowanie wyników...5 Liczba postów opublikowanych przez partie polityczne...7 Społeczny odbiór treści politycznych...8 Udostępnienia postów partii politycznych...10 Komentarze pod postami partii politycznych...11 Analiza polubień użytkowników Facebooka...13 Kukiz 15...14 Nowoczesna...15 PiS...16 PO...17 PSL...18 Analiza przepływów...19 Top 6 najbardziej lubianych postów...21 Top 6 najczęściej udostępnianych postów...22 Top 6 najpopularniejszych komentarzy...23 O projekcie...24 Autorzy raportu...26 Strona 2 / 26
Strona 3 / 26
Wprowadzenie Partie polityczne i ich sympatycy jest raportem cyklicznym przygotowanym przez zespół badawczy pod kierunkiem dr. Pawła Matuszewskiego i dr Katarzyny GrzybowskiejWaleckiej we współpracy z BrandON Media Sp. z o.o. Raport obejmuje publicznie dostępne dane pobrane automatycznie z fanpage y ośmiu ogólnopolskich komitetów wyborczych, które uczestniczyły w wyborach parlamentarnych w 2015 r. oraz ich liderów. Wśród nich znalazło się Prawo i Sprawiedliwość z Beatą Szydło, Platforma Obywatelska (brak fanpage a lidera), Nowoczesna z Ryszardem Petru, Kukiz 15 z Pawłem Kukizem, Polskie Stronnictwo Ludowe (brak fanpage a lidera), Partia Korwin z Januszem KorwinMikke, SLD wraz Włodzimierzem Czarzastym oraz Partii Razem (brak fanpage a lidera). Szczegółowe analizy obejmują jednak tylko ugrupowania, które znajdują się w Sejmie. W opracowaniu zostały przedstawione najważniejsze trendy z maja roku. Zaprezentowane dane przedstawiają między innymi liczbę publikowanych postów oraz zakres, w jaki są one lubiane, udostępniane i komentowane. Zespół Radaru Politycznego Sugerowany format cytowania raportu: Matuszewski, P., GrzybowskaWalecka, K., Partie polityczne i ich sympatycy na Facebooku, Raport Radaru Politycznego nr 5/, www.radarpolityczny.pl/raporty/5_.pdf Strona 4 / 26
Podsumowanie wyników Kolejny miesiąc najbardziej aktywne pozostają strony związane z partią KORWiN oraz fanpage ami Kukiz 15 i Pawła Kukiza (po ponad 200 postów). Fanpage pozostałych partii wyróżniały się zdecydowanie rzadszą komunikacją z użytkownikami Facebooka: od 117 postów zamieszczonych na stronie SLD do jedynie 30 postów na stronie PSL. Po wielu miesiącach dominacji Nowoczesnej pod względem liczby polubień nastąpiła zmiana. W maju najwięcej polubień generowały posty zamieszczane na fanpage ach Prawa i Sprawiedliwości oraz Beaty Szydło (mediana 1217). Na drugie miejsce spadła Nowoczesna z Ryszardem Petru a Partia Razem (mediana 732) utrzymała swoją trzecią pozycję w rankingu polubień. W maju najczęściej udostępniane były posty Partii Razem oraz Nowoczesnej, co może mieć związek z manifestacjami, które odbyły się w tym miesiącu oraz mobilizacją uczestników za pomocą Facebooka. Najrzadziej natomiast udostępniano posty partii KORWIN, Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Polskiego Stronnictwa Ludowego. Największym zainteresowaniem pod względem liczby zostawianych komentarzy cieszyły się wpisy dwóch partii parlamentarnych, które uzyskały bardzo podobne wyniki Nowoczesnej (mediana 125) oraz Prawa i Sprawiedliwości (124,5). Wyniki pozostałych partii były znacznie niższe od liderów. Po wielomiesięcznej obserwacji możemy wskazać na kilka istotnych trendów dotyczących przepływów sympatii między poszczególnymi fanpage ami. Wciąż wyraźny jest podział na obóz związany z partiami prawicowymi oraz, przede wszystkim, obóz Nowoczesnej i PO. W ramach tych społeczności dochodzi jednak do znaczących przekształceń. Od początku roku systematycznie maleje odsetek polubień na fanpage ach PiS od sympatyków Kukiz 15 (z 25% w styczniu do 11% w maju) i KORWiN (z 15% w styczniu do 9% w maju). Jednocześnie obserwuje się spadek pozytywnych reakcji sympatyków PiS na fanpage ach Kukiz 15 (z 14% w styczniu do niecałych 7% w maju). Może to świadczyć o tym, że sympatycy ruchu Pawła Kukiza w coraz większym stopniu skupiają się na swoim ugrupowaniu i dostrzegają coraz mniejszą przestrzeń wspólnych poglądów lub interesów z partią rządzącą. Ponadto zmiany dotyczą też relacji NowoczesnaPO. Od stycznia Strona 5 / 26
systematycznie rośnie odsetek sympatyków PO, którzy lubią też treści zamieszczane przez Ryszarda Petru i jego partię (z 15% na początku roku do 20% w maju). Nie obserwujemy jednak takiego samego trendu w drugą stronę, co wskazuje na to, że Nowoczesna powoli staje się coraz bardziej konkurencyjna względem PO. Strona 6 / 26
Liczba postów opublikowanych przez partie polityczne Już kolejny miesiąc najbardziej aktywne pozostają strony związane z partią KORWiN, na których opublikowano łącznie 265 postów oraz fanpage Kukiz 15 i Pawła Kukiza z 233 postami. Profile pozostałych partii wyróżniały się zdecydowanie mniejszą komunikacją z użytkownikami Facebooka. W maju SLD opublikowało łącznie 117 postów utrzymując trzecie miejsce w rankingu. Natomiast Prawo i Sprawiedliwość, Nowoczesna z Ryszardem Petru oraz Platforma Obywatelska zanotowały zbliżone wyniki, zamieszczając odpowiednio 68, 64 i 62 posty. Najmniej postów znalazło się na fanpage ach Partii Razem (38) i Polskiego Stronnictwa Ludowego (32). Wykres 1. Liczba postów opublikowana przez monitorowane partie Strona 7 / 26
Społeczny odbiór treści politycznych Po wielu miesiącach dominacji Nowoczesnej nastąpiła zmiana. W maju najwięcej polubień przypadających na jeden post generowały treści zamieszczane na fanpage ach Prawa i Sprawiedliwości (mediana polubień 1217). Nowoczesna zajęła drugie miejsce (mediana polubień 1130), a na trzecim utrzymała się Partia Razem (mediana 732). Kukiz 15 (mediana 716) w ostatnich miesiącach odnotowuje podobne wyniki. Na kolejnych miejscach znalazły się: Platforma Obywatelska (mediana polubień 632), profil KORWiN (mediana 319) oraz z najmniejszą uśrednioną liczbą polubień SLD (mediana 42) i PSL (mediana 30). Ostatnie partie w rankingu utrzymały zatem niezmienione miejsca w porównaniu do zeszłego miesiąca. Wykres 2. Mediana polubień postów partii politycznych Strona 8 / 26
Tabela 1. Dynamika polubień pod postami1 Ugrupowanie XI 2015 XII 2015 I II III IV V Zmiana w stosunku do poprzedniego miesiąca KORWiN Kukiz 15 Nowoczesna PiS PO PSL Razem SLD 1668 1493 3811 1316 954 28 973 839 978 10981 2088 1425 23 934 95 834 1240 4669 2393 1006 33 888 75 649 989 4653 1395 849 31.5 890.5 54,5 510 809 3264 1061 732 44 993 64 486 716 2058,5 1443 583 36 866 52 319 724 1130 1217 632 30 732 42 34% 1% 45% 16% 8% 17% 15% 19% Zjednoczona Lewica 232 374 217,5 1 Przy szacowaniu zmian uwzględniamy 95% przedział ufności. Strona 9 / 26
Udostępnienia postów partii politycznych W maju największą liczbę udostępnień generowały posty Partii Razem (mediana udostępnień 178) oraz Nowoczesnej (mediana udostępnień 159,5). Na kolejnych miejscach znalazły się Platforma Obywatelska (mediana 130), następnie Prawo i Sprawiedliwość i z niewiele niższym wynikiem Kukiz 15 (mediana 111). Najrzadziej udostępniano posty partii KORWiN (mediana 23), Sojuszu Lewicy Demokratycznej (mediana 10) i Polskiego Stronnictwa Ludowego (mediana 6). Wykres 3. Mediana udostępnień postów partii politycznych W maju nie odnotowaliśmy istotnych statystycznie zmian dotyczących liczby udostępnień postów. Strona 10 / 26
Tabela 2. Dynamika udostępnień postów2 Ugrupowanie KORWiN Kukiz 15 Nowoczesna PiS PO PSL Razem SLD Zjednoczona Lewica XI 2015 XII 2015 I II III IV V Zmiana w stosunku do poprzedniego miesiąca 187 142 273 116 101,5 9 140 80 121 1467,5 205 366,5 10 162,5 18 100 174 444,5 228,5 209 12 164 11 54 174 606 98,5 209 10,5 123 7,5 39 166 233,5 79,5 95 24,5 193 12 49 131 188 123 81 5,5 173 5 23 111 159,5 114,5 130 10 178 6 53% 15% 15% 7% 60% 82% 3% 20% 3 20,5 9 Komentarze pod postami partii politycznych Komentarze zostawiane przez użytkowników pod postami, stanowią istotne źródło informacji zwrotnych na temat ważności kwestii poruszanych przez polityków w zamieszanych na fanpage ach postach. W maju największym zainteresowaniem cieszyły się wpisy dwóch partii parlamentarnych, które uzyskały bardzo podobne wyniki Nowoczesna (mediana komentarzy 125) i Prawo i Sprawiedliwość (mediana komentarzy 124,5). Pozostałe partie uzyskały znacznie niższe wyniki: Kukiz 15 (mediana komentarzy 49) oraz Platforma Obywatelska (mediana komentarzy 37). Partia Razem (mediana 27) i KORWIN (mediana 22), uzyskały prawie pięciokrotnie niższe wyniki od Nowoczesnej oraz Prawa i Sprawiedliwości. Profile SLD (mediana 4,5) i PSL (mediana 3) podobnie jak w poprzednim miesiącu, cieszyły się znikomym zainteresowaniem. 2 Przy szacowaniu zmian uwzględniamy 95% przedział ufności. Strona 11 / 26
Wykres 4. Mediana komentarzy pod postami partii politycznych W maju jedynie w przypadku ruchu Kukiz 15 można mówić o istotnych zmianach w porównaniu do kwietnia. Mediana liczby komentarzy pod jego postami wyraźnie spadła. Strona 12 / 26
Tabela 3. Dynamika komentarzy pod postami3 Ugrupowani e XI 2015 XII 2015 I II III IV V KORWiN Kukiz 15 Nowoczesna PiS PO PSL Razem SLD 88 134 141,5 100 65 1,5 31 53 76 34,5 152 112 2 34 10 49 83 385 226 81 1 30 7 37 58 375 117 78 3 33,5 6 38 62 247,5 126,5 41 6 57 6 37 72 191,5 129 22 1 42 3 22 49 125 124,5 37 4,5 27 3 Zmiana w stosunku do poprzedniego miesiąca 41% 32% 35% 3% 68% 350% 6% 0% Zjednoczona Lewica 24 30 1 Analiza polubień użytkowników Facebooka Nowe technologie pozwalają nie tylko obserwować, ile razy dany post był polubiony, skomentowany, czy udostępniony. Jesteśmy zdania, że analiza powinna obejmować zachowania użytkowników na różnych fanpage ach o tematyce politycznej. W naszym raporcie zwracamy uwagę na to, czyje treści lubią poszczególni użytkownicy Facebooka. Historia ich polubień obejmuje okres 30 dni do daty polubienia posta na analizowanym fanpage u. Na przykład: jeśli ktoś polubił post Nowoczesnej, to badamy, czy w przeciągu ostatnich 30 dni polubił też posty zamieszczane na fanpage ach innych ugrupowań politycznych. 3 Przy szacowaniu zmian uwzględniamy 95% przedział ufności. Strona 13 / 26
Kukiz 15 W maju ponownie najwięcej wszystkich polubień na fanpage ach Kukiz 15 stanowiły kliknięcia,,lubię to od zwolenników partii KORWiN (39,1%). Sympatycy pozostałych partii byli w wyraźnej mniejszości. Zauważalna była jeszcze obecność sympatyków Prawa i Sprawiedliwości (6,7% polubień). Pozostałe przepływy lajków nie przekraczały wartości 1%, w tym od sympatyków Nowoczesnej 0,9 %, Partii Razem 0,7% oraz Platformy Obywatelskiej 0,3% polubień. Wykres 5. Źródła polubień na profilu Kukiz 15 Strona 14 / 26
Nowoczesna Na profilu Nowoczesnej najwięcej polubień pochodziło od sympatyków Platformy Obywatelskiej (19,8%). Zdecydowanie mniejszy, ale ciągle zauważalny był udział osób sympatyzujących z partiami znajdującymi się poza parlamentem: Sojuszem Lewicy Demokratycznej (2,6%), Partią Razem (2,4%), ale także znajdującego się w parlamencie ruchu Kukiz 15 (2,3%). W przypadku pozostałych partii odsetek polubień nie przekraczał wartości 2%. Wykres 6. Źródła polubień na profilu Nowoczesnej Strona 15 / 26
PiS Na fanpage u Prawa i Sprawiedliwości największy odsetek osób, które polubiły treści tam zamieszczane stanowili sympatycy Kukiz 15 (11,3%) oraz partii KORWiN (9,1%). Zwolennicy pozostałych partii stanowili znikomą grupę i odsetek ich polubieni był niższy niż 0,5%. Wykres 7. Źródła polubień na profilu PiS Strona 16 / 26
PO Zdecydowaną większość lajkujących posty PO stanowią sympatycy Nowoczesnej. W maju ponad połowa lajków pochodziła właśnie od nich (51,8%). Zwolennicy pozostałych partii stanowili raczej marginalny odsetek z wyraźniejszą obecnością sympatyków Sojuszu Lewicy Demokratycznej (3,6%) czy Partii Razem (2,3%). Natomiast sympatycy Kukiz 15 (2,0%), partii KORWIN (1,6%), Prawa i Sprawiedliwości (0,9%) oraz Polskiego Stronnictwa Ludowego (0,4%) najrzadziej zostawiali lajki pod postami PO. Wykres 8. Źródła polubień na profilu PO Strona 17 / 26
PSL W tym miesiącu fanpage Polskiego Stronnictwa Ludowego przyciągnął większą liczbę zwolenników Nowoczesnej (11,5%) oraz Platformy Obywatelskiej (9,6%). Kolejną grupą zainteresowaną treściami postów na fanpage u PSL byli sympatycy SLD (2,3%). Sympatycy pozostałych partii raczej rzadko klikali Lubię to! dla profilu PSL przyjmując wartości poniżej 1%. Warto w tym miejscu przypomnieć, że liczba polubień pozostawianych na fanpage u PSL jest znacznie niższa od liczby polubień pozostawianych na innych obserwowanych profilach. Wykres 9. Przepływy polubień na profilu PSL Strona 18 / 26
Analiza przepływów W oparciu o zbierane przez Radar Polityczny dane sprawdziliśmy także przepływy polubień między poszczególnymi grupami fanpage y na Facebooku. Poniżej przedstawiamy podsumowanie zaobserwowanych zachowań sympatyków poszczególnych ugrupowań, które po październikowych wyborach znalazły się w Parlamencie RP. Kukiz 15: Sympatycy ruchu wchodzą najczęściej w interakcje na fanpage ach partii KORWiN i PiS. Maj jest kolejnym miesiącem, w którym można zauważyć słabnące powiązania z partią rządzącą. Relacja ta była też nieco korzystniejsza dla Kukiz 15 (15,6 tys. polubień vs 12,2 tys.). Znacznie częściej sympatycy ruchu lubili jednakże treści zamieszczane na fanpage ach KORWiN. W tym przypadku również relacja była korzystniejsza dla ugrupowania Pawła Kukiza. Warto zaznaczyć, że od kilku miesięcy Kukiz 15 nie był powiązany żadnymi wyraźnymi relacjami (powyżej 5000 polubień) z innymi monitorowanymi ugrupowaniami politycznymi. Nowoczesna: W maju użytkownicy lubiący posty zamieszczane przez Nowoczesną i Ryszarda Petru lajkowali wyraźnie jedynie treści publikowane przez PO. Relacja ta była dość symetryczna. Około 32,9 tys. polubień na fanpage ach Nowoczesnej pochodziło od sympatyków PO, podczas gdy 32 tys. polubień na fanpage u PO pochodziło od sympatyków Nowoczesnej. W porównaniu do kwietnia zaobserwowaliśmy znaczący spadek powiązań między fanpage ami Nowoczesnej i partii Razem (poniżej odnotowywanego poziomu). PiS: Użytkownicy lubiący posty na fanpage ach PiS najczęściej lajkowali także treści zamieszczane na fanpage ach partii Kukiz 15 i KORWiN. Na przestrzeni ostatnich kilku miesięcy można zauważyć osłabienie tych relacji. W maju więcej polubień od osób sympatyzujących z PiS przeszło na fanpage e Kukiz 15 niż w drugą stronę (15,6 tys. vs 12,2 tys.). Z kolei relacja z partią KORWiN była symetryczna (po blisko 10 tys. przepływających polubień). PO: Sympatycy Platformy Obywatelskiej w maju wchodzili w pozytywne interakcje jedynie z fanpage ami Nowoczesnej i Ryszarda Petru. Relacje między fanpage ami były symetryczne (po ok. 32 tys. przepływających polubień). PSL: Przepływy nie były analizowane ponieważ w analizowanym okresie żadna z relacji nie osiągnęła poziomu 5000 polubień. Strona 19 / 26
Wykres 10. Analiza przepływów polubień * Na wykresie pokazano tylko przepływy powyżej 5000 polubień Strona 20 / 26
Top 6 najbardziej lubianych postów Strona 21 / 26
Top 6 najczęściej udostępnianych postów Strona 22 / 26
Top 6 najpopularniejszych komentarzy Strona 23 / 26
O projekcie Współpraca między BrandON Media a Zakładem Socjologii Polityki w Instytucie Politologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie rozpoczęła się w kwietniu 2015 r. BrandON Media jako firma specjalizująca się w monitorowaniu mediów elektronicznych dostarcza niezbędnych rozwiązań technologicznych umożliwiających pobieranie danych i ich opracowanie. Zapewnia również wsparcie w zakresie ich analizy i interpretacji. Zakład Socjologii Polityki dokonuje analizy danych i ich interpretacji. Paweł Matuszewski doktor socjologii (Collegium Civitas w Warszawie), statystyk, analityk danych i trener. Od 2011 r. adiunkt w Instytucie Politologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie a od 2014 r. kierownik Zakładu Socjologii Polityki w tymże instytucie. Specjalizuje się w socjologii polityki i metodologii badań społecznych. Brał udział w kilkudziesięciu projektach badawczych o charakterze naukowym i komercyjnym, m.in. dla firm doradczych, instytucji badawczych, instytucji naukowych, przedsiębiorstw, związków zawodowych i partii politycznych. Członek kolegium redakcyjnego czasopisma Politologia, EnergetykaSpołeczeństwoPolityka oraz Uniwersyteckiego Czasopisma Socjologicznego. Sekretarz Zarządu Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Socjologicznego. Katarzyna GrzybowskaWalecka politolog, doktor nauk społecznych i politycznych (Europejski Instytut Uniwersytecki we Florencji). Studiowała w Warszawie, Florencji i Oxfordzie. Stypendystka Chevening Scholarship w St Antony s College Uniwersytetu w Oxfordzie. Pracowała dla Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku oraz dla Parlamentu Europejskiego w Brukseli. Od 2012 r. adiunkt w Instytucie Politologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Współpracuje z organizacjami pozarządowymi oraz międzynarodowymi w zakresie kampanii politycznych i wyborczych. Brała udział w projektach dotyczących demokratyzacji, promocji demokracji i współpracy partii politycznych. Była członkiem polskiego zespołu w międzynarodowych projektach nawigatorów wyborczych przed wyborami do Parlamentu Europejskiego: EUprofiler i euandi. Zastępca redaktora naczelnego czasopisma Politologia. Brandon Media jest firmą skoncentrowaną na dostarczaniu usług monitorowania mediów elektronicznych (w tym społecznościowych), rozwiązań do eksploracji danych i analiz dla średnich i dużych firm. Ich usługi opierają się o autorską platformę oprogramowania do zbierania i analizy danych społecznościowych. Tworzą szeroki wachlarz produktów do zastosowań ogólnych, jak również szereg bardzo konkretnych np. dla klientów z branży motoryzacyjnej. BrandON Media Strona 24 / 26
pracuje nad swoimi Rozwiązaniami Monitorowania Mediów od 2010 roku, kiedy to założony został pierwszy oddział firmy w Gdańsku. Od 2012 roku Brandon Media jest również obecna na rynku niemieckim z siedzibą we Frankfurcie nad Menem. Strona 25 / 26
Autorzy raportu Paweł Matuszewski Kontakt: p.matuszewski@radarpolityczny.pl Katarzyna GrzybowskaWalecka Kontakt: k.grzybowskawalecka@radarpolityczny.pl Monitoring i przygotowanie danych, wsparcie techniczne: BrandON Media Kontakt: info@radarpolityczny.pl Strona 26 / 26