PROGRAM WZMOCNIENIA EFEKTYWNOŚCI SYSTEMU NADZORU PEDAGOGICZNEGO I OCENY JAKOŚCI PRACY SZKOŁY ETAP II Szkolenie realizowane przez: Ewaluacja w nowym nadzorze pedagogicznym Ewaluacja wewnętrzna w NNP Projekt realizowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w ramach III Priorytetu Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie 3.1 współfinansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego
Cele szkolenia Poznanie/przypomnienie struktury działania ewaluacyjnego. Projektowanie ewaluacji wewnętrznej dla szkoły. Zaprezentowanie podstawowych metod badań społecznych. Zaprezentowanie innych metod przydatnych w ewaluacji wewnętrznej.
Po szkoleniu będziesz: umieć projektować proces ewaluacji w szkole, znać metody badań przydatne dla szkoły w procesie ewaluacji wewnętrznej, wiedzieć, jak można je zastosować.
Fazy procesu ewaluacji Projektowanie czyli konceptualizacja Gromadzenie danych lub badania terenowe Analiza danych Raport ewaluacyjny lub informacja zwrotna
Elementy składowe projektu ewaluacji 1. Przedmiot i cele ewaluacji 4. Strategia, metody, techniki i narzędzia badawcze 2. Pytania kluczowe 5.Próba badawcza/ dobór populacji 6. Harmonogram badań ewaluacyjnych 3. Kryteria ewaluacji 7. Forma raportowania/komunikowania wyników
Przedmiot cele ewaluacji : czego i po co chcemy się dowiedzieć? Źródła określania przedmiotu ewaluacji: Wymogi zewnętrzne: oczekiwania państwa, organu prowadzącego, pracodawców, rodziców Wymogi wewnętrzne: potrzeby szkoły wynikające z bieżących problemów.
Pytania kluczowe: na jakie pytania chcielibyśmy uzyskać odpowiedź? Konkretyzują przedmiot ewaluacji (rozbicie przedmiotu ewaluacji na szczegółowe kwestie i nadanie im formy pytań).
Kryteria ewaluacji: które informacje uzyskane w ewaluacji będą w szkole najbardziej użyteczne? Funkcją kryteriów ewaluacji jest uszczegółowienie pytań kluczowych, które z natury rzeczy mają bardzo wysoki stopień ogólności. Dobrze dobrane kryteria pozwalają na gromadzenie tylko tych informacji, które są nam rzeczywiście potrzebne.
Metody, techniki, narzędzia badawcze: jakich metod badawczych użyjemy? Zalecana elastyczność w doborze metod. Zalecane proste, przyjazne dla respondentów narzędzia nie wymagające pracochłonnych analiz. Należy pamiętać o triangulacji czyli różnorodności metod badawczych.
Próba badawcza/dobór populacji: od kogo zasięgniemy opinii? Danych nie można zbierać w sposób przypadkowy. Z zależności od rodzaju i przedmiotu ewaluacji należy określić sposób doboru próby (losowy lub celowy). Oznacza to w praktyce, że należy wcześniej przewidzieć jakie osoby mogą nam dostarczyć niezbędnych informacji.
Harmonogram badań ewaluacyjnych: jakie będą zadania, terminy ich wykonania i kto będzie odpowiedzialny za ich wykonanie? W projekcie ewaluacji powinny znaleźć się informacje na temat ram czasowych badania, a w szczególności dat granicznych dla realizacji głównych etapów badania: Etap przygotowawczy Etap realizacji badań Etap analizy i pisania raportu Etap konsultowania raportu Etap zakończenia badania
Forma raportowania: jaka formę będzie miała informacja zwrotna? Struktura tradycyjnego raportu: Charakterystyka działania poddanego ewaluacji (jego cele, zakładane efekty, uczestnicy, czas trwania itp.). Założenia metodologiczne Zamieszcza się tu krótkie informacje na temat przedmiotu ewaluacji, jej kluczowych pytań, zastosowanych metod i technik badawczych, próby badawczej oraz zgromadzonej w toku badań bazy danych. Kluczowe kategorie analizy. Jest to część raportu prezentująca wyniki ewaluacji. Implikacje pod adresem przyszłych działań.
Przykład projektu ewaluacji krok 1 Przedmiot i cele ewaluacji Celem ewaluacji jest zebranie informacji, które zostaną wykorzystane do wprowadzenia ewentualnej modyfikacji oferty programowej szkoły. Przedmiot ewaluacji dotyczy obszaru PROCESY i jest to: Koncepcja pracy szkoły w zakresie jej oferty programowej.
Przykład projektu ewaluacji krok 2 Pytania kluczowe W jaki sposób została wypracowana koncepcja programowa szkoły? W jaki sposób jest realizowana koncepcja programowa szkoły? Co sądzą uczniowie na temat oferty programowej szkoły?
Przykład projektu ewaluacji krok 3 Kryteria ewaluacji Do pytania kluczowego: W jaki sposób jest realizowana koncepcja programowa szkoły? Zgodność z podstawą programową. Adekwatność do potrzeb uczących się. Elastyczność koncepcji programowej. Możliwość rozbudzania i rozwijania aspiracji uczniów. Adekwatność do możliwości organizacyjnych i bazy szkoły. Atrakcyjność dla uczniów. Adekwatność dla potrzeb rozwojowych.
Przykład projektu ewaluacji krok 4 Metody i narzędzia badawcze Zgodność z podstawą programową. Badanie dokumentów Adekwatność do potrzeb uczących się. Badanie kwestionariuszowe - ankieta skierowana do uczniów Możliwość rozbudzania i rozwijania aspiracji uczniów. Badanie kwestionariuszowe - ankieta skierowana do uczniów Elastyczność. Fokus z nauczycielami zespół programowy szkoły Adekwatność do możliwości organizacyjnych i bazy szkoły. Fokus z nauczycielami zespół programowy szkoły Atrakcyjność dla uczniów. Identyfikacja przeszkód Adekwatność dla potrzeb rozwojowych. Fokus z nauczycielami zespół programowy szkoły
Przykład projektu ewaluacji krok 5 Próba badawcza Fokus nauczyciele członkowie zespołu programowego. Ankieta do uczniów losowo wybrana grupa uczniów (30 %) Dokumenty Plan rozwoju szkoły, Misja i wizja szkoły.
Przykład projektu ewaluacji krok 6 Harmonogram działań ewaluacyjnych zadanie termin odpowiedzialny Przygotowanie ankiety do uczniów Spotkanie grupy fokusowej Do 31 października Anna Kowalska Zofia Nowak 14 listopada Skład grupy: Dyskusję moderuje: Przygotowanie raportu (raport w formie tradycyjnej) Do 31 stycznia Zespół ewaluacyjny w składzie: 1 2 3 itp.
Projektowanie ewaluacji Definiowanie przedmiotu ewaluacji (co ewaluujesz, co chcesz zbadać, po co ewaluujesz, czego chcesz się dowiedzieć?). Sformułowanie pytań kluczowych (na jakie pytanie chcielibyśmy uzyskać odpowiedź?). Sformułowanie kryteriów ewaluacji (które informacje są dla ciebie użyteczne?) Dobór metod badawczych (jakich metod, technik, narzędzi użyjesz podczas przeprowadzania ewaluacji?). Określenie próby badawczej (kto, jak liczne grupy będą badane?). Harmonogram ( terminy kolejnych działań w ramach ewaluacji i odpowiedzialni za wykonanie). Określenie formy analizy i prezentacji danych (wybór formy prezentacji wyników, raportu ewaluacyjnego).
Podstawowe metody badań BADANIA ANKIETOWE Odpowiedzi na pytania. WYWIAD Rodzaj uporządkowanej rozmowy. OBSERWACJA Obserwowanie zastanej sytuacji. ANALIZA DOKUMENTACJI Przegląd istniejących dokumentów i danych.
Warto pamiętać! Na temat ewaluacji prof. Henryk Mizerek wypowiada się w następujący sposób: Praktyki upowszechniane w Polsce bardzo często pomijają fazę projektowania. Początkiem większości ewaluacji jest poszukiwanie gotowych narzędzi badawczych. W rezultacie mamy do czynienia z ankietomanią na masową skalę. Ankietuje się wszystkich i wszędzie. Nierzadko ewaluacja zaczyna się i kończy na tym etapie. Brakuje czasu i umiejętności i możliwości, by zebraną w ten sposób wielką ilość informacji poddać analizie i przedstawić w formie raportu. Nawiasem może to i dobrze albowiem są to często informacje zupełnie bezużyteczne.
PROGRAM WZMOCNIENIA EFEKTYWNOŚCI SYSTEMU NADZORU PEDAGOGICZNEGO I OCENY JAKOŚCI PRACY SZKOŁY ETAP II Szkolenie realizowane przez: Dziękuję za udział w szkoleniu. Projekt realizowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w ramach III Priorytetu Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie 3.1 współfinansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego