ONI TWORZYLI POLSKI JACHTING Aleksandrowicz Antoni ur. 1868 na Podkarpaciu, zmarł w 1941 roku. śeglarstwo rozpoczyna w Rydze. Uczestniczy w opracowaniu podstawowych dokumentów umoŝliwiających zorganizowaną działalność Ŝeglarską, w tym statutu PZś. Prezes PZś w roku 1925 oraz w latach 1929-31. Baranowski Krzysztof ur. 1938. W latach 1972-73 odbył samotny rejs dookoła świata, na jachcie Polonez, trasą wokół trzech przylądków. Jest pierwszym Polakiem, który samotnie opłynął Przylądek Horn. W 1999-2000 odbył drugi samotny rejs na jachcie Lady B. Łącznie przepłynął na Ŝaglowcach około 240 tys. Mm. ZałoŜyciel Szkoły pod śaglami. Autor 13 ksiąŝek i 50 filmów dokumentalnych o tematyce Ŝeglarskiej. Bogucki Dariusz ur. 1927, zmarł w 2002 roku. Twórca jachtu Gedania, na którym w latach 1975-78 odbył wyprawy będące pierwszym polskim dotarciem do Grenlandii, Arktyki Kanadyjskiej, Galapagos i Antarktyki. Przepłynął ponad 100 tys Mm. Autor 6 ksiąŝek o tematyce Ŝeglarskiej. Bohomolec Andrzej urodzony w 1900 roku. Właściciel jachtu Dal, na którym odbył pierwszy atlantycki rejs pod polską banderą w latach 1933-34. Chojnowska-Liskiewicz Krystyna urodzona w 1936 roku. W 1976 roku rozpoczyna i kończy 20 marca 1978 roku, pierwszy w historii światowego Ŝeglarstwa, samotny, kobiecy rejs dookoła świata na jachcie Mazurek. Autorka ksiąŝki Pierwsza dookoła świata. Choreń Zygmunt urodzony w 1941 roku. W latach 60 i 70 startował w regatach morskich. W 1973-74 jako II oficer brał udział na jachcie Otago, prowadzonym przez Zdzisława Pieńkawę, w pierwszej edycji regat Whidbreat Race. Jeden z niewielu na świecie projektantów Ŝaglowców. Zaprojektował: Pogoria, Iskra, Dar MłodzieŜy, Kaliakra, Oceania, Gwarek i Chopin. Głowacki Włodzimierz urodzony w 1910, zmarł w 1995 roku. Sekretarz PZś w trudnych dla Ŝeglarstwa latach 1949-51 i Prezes PZś w latach 1956-59. ZałoŜyciel i pierwszy redaktor naczelny miesięcznika śagle. Autor podręczników, publikacji, haseł do encyklopedii powszechnej, tomu Ŝeglarskich opowiadań i zbioru piosenek morskich. Wybitny znawca dziejów jachtingu. Stworzył duŝe archiwum z usystematyzowanymi materiałami zagranicznymi i krajowymi z historii Ŝeglarstwa. Owocem tego jest Wspaniały Świat śeglarstwa, pierwszy w literaturze polskiej i światowej wszechstronny przegląd dziejów amatorskiego Ŝeglarstwa od jego początków do czasów obecnych. Na świecie uznany za najlepszą ksiąŝkę Ŝeglarską wszechczasów. WaŜną pozycją w dorobku autora jest dwutomowa ksiąŝka Dzieje śeglarstwa Polskiego.
Jabłoński Karol ur. w 1962 r. w GiŜycku. Absolwent Szkoły Mistrzostwa Sportowego Baza w Mrągowie. Jeden z najwybitniejszych polskich bojerowców i Ŝeglarzy morskich. Posiada w swoim dorobku sześciokrotny tytuł mistrza świata i czterokrotne v-ce mistrzostwo świata w Ŝeglarstwie lodowym. W 1999 meczowy wicemistrz Europy. W sierpniu 2002 wywalczył w Sztokholmie tytuł mistrza świata w match racingu. W rankingu sterników Światowej Federacji śeglarskiej ISAF, zajmuje 1 miejsce od grudnia 2002 roku. Jaskuła Henryk ur. w 1923 roku. Na jachcie Dar Przemyśla dokonał pierwszego w historii polskiego Ŝeglarstwa samotnego opłynięcia non-stop dookoła świata (bez zawijania do portów) wokół trzech przylądków - od 12.06.1979 do 20.05.1980. Jest drugim Polakiem, który samotnie opłynął Przylądek Horn. Autor ksiąŝki Solo nonstop dookoła świata. Jaworski Kuba Kazimierz ur. w 1929 roku. Z Ŝeglarstwem związany od 1945 roku. Jego specjalnością jest morskie Ŝeglarstwo regatowe. Ośmiokrotny mistrz Polski. Dwukrotnie zajął drugie miejsce i raz pierwsze w atlantyckich regatach samotników OSTAR. Autor podręczników Ŝeglarskich, równieŝ dla dzieci. Jasser Adam ur. w 1937 roku. ZałoŜyciel kilku Klubów śeglarskich, inicjator powołania Bractwa śelaznej Szekli, magazynu telewizyjnego Messa, realizacji programu ekologicznego na Wielkich Jeziorach Mazurskich, Mazurskiej Operacji śagiel, budowy Ŝaglowca Pogoria, Szkoły Pod śaglami i innych przedsięwzięć Ŝeglarskich. Prowadził wiele rejsów na Generale Zaruskim i H.Rutkowskim, w tym rejsy resocjalizacyjne z młodzieŝą z zakładów poprawczych. Od 1980 roku przebywa w USA gdzie zawodowo zajmuje się Ŝeglarstwem. Posiada dyplom Oficera Amerykańskiej Marynarki Handlowej. Klejnot-Turski Józef, językoznawca, wykładowca Szkoły Morskiej w Tczewie. Z jego inicjatywy 21 lipca 1922r. powstaje w Gdańsku pierwszy Polski Klub Morski. Jest pierwszym prezesem Polskiego Związku śeglarskiego powołanego 11 maja 1924r. w Tczewie woj. pomorskie, którego stolicą był Toruń. Pełni tę funkcję do 1925 roku. Kusznierewicz Mateusz ur. w 1975 roku. śeglarstwo zaczął uprawiać w wieku 8 lat w warszawskim YKP. Debiutował w klasie Optymist, później Ŝeglował na OK.- Dinghy i na Finnie. W swoim dorobku regatowym ma kilka tytułów mistrza i wicemistrza Polski, tytuł wicemistrza świata w klasie OK.-Dinghy, mistrza świata juniorów w klasie Finn oraz złoty medal olimpijski w klasie Finn (pierwszy medal w historii polskiego Ŝeglarstwa) zdobyty w Atlancie w 1996 roku. Jest dwukrotnym mistrzem świata w klasie Finn. W 1999 r. odbiera nagrodę ISAF dla najlepszego Ŝeglarza na świecie. Na Igrzyskach w Sydney 2000 zdobył 4 miejsce a na Igrzyskach 2004 w Atenach, brązowy medal olimpijski w klasie Finn. Autor podręcznika nauki Ŝeglowania dla dzieci.
Mączka Ludomir (Ludojad) ur. w 1928 roku. śegluje od 1949 roku. W latach 1965-66 odbył na jachcie Śmiały rejs dookoła Afryki. W latach 1973-84 (11 lat i 70 tys. Mm) odbył na jachcie Maria rejs dookoła świata ze zmieniającymi się załogami (ponad 50 osób z 12 krajów) W 1984-85 r. bierze udział, na jachcie Vagabound, w rejsie dookoła Kanady. Było to pierwsze przejście jachtu Ŝaglowego tzw. Przejścia Północno-Zachodniego z zachodu na wschód. W 2002 r. przyznano mu nagrodę Super Kolosa za dokonania Ŝeglarskie. Paszke Roman ur. w 1951 r. Brał udział w pamiętnych regatach Admirals Cup w 1979 r. kiedy podczas huraganu 15 Ŝeglarzy straciło Ŝycie. Czterokrotny mistrz Polski w klasach morskich. Zwycięzca (w zespole amerykańskim) regat Admirals Cup w 1997 r. W 2000 r. wystartował z polską załogą na katamaranie Warta-Polpharma w regatach The Race zajmując 4 miejsce. Perlicki Zygfryd ur. w 1930 r. NaleŜy do czołówki regatowej Polski, zdobywając kilkakrotnie tytuły mistrza i wicemistrza Polski w Ŝeglarstwie morskim. W roku 1957 startował na jachcie Kapitan w Kieler Woche wygrywając te zawody jako pierwszy obcokrajowiec w 75 letniej historii tych regat. W 1972 r. startuje na Olimpiadzie w Kilonii w klasie Soling, uzyskując 8 miejsce, co było najlepszym miejscem polskich Ŝeglarzy w dotychczasowych startach olimpijskich. Prowadził jacht Copernicus w Whidbred Race 1973-74 oraz w Admirals Cup w 1979 r. Pieńkawa Zdzisław ur. w 1930 r. zmarł w 2000 r. Wybitny morski Ŝeglarz regatowy. Zdobywca wielu czołowych lokat na regatach krajowych i zagranicznych. W latach 1973-74 prowadził jacht Otago w Whidbread Round the Word Race. Od 1993 r. Grotmaszt Bractwa Kaphornowców. Autor ksiąŝki śeglarski Maraton. Ostatnią jego zasługą było zgromadzenie i opracowanie materiałów do ksiązki Pokłon Hornowi obrazującej 25 lat działalności Bractwa Kaphornowców. Remiszewska Teresa ur. w 1928 r. zmarła 2 marca 2002 r. Była pierwszą Polką a czwartą kobietą w historii Ŝeglarstwa, która przepłynęła samotnie Atlantyk. W 1972 r. wzięła udział w Transatlantyckich Regatach Samotnych OSTAR na jachcie Komodor. Rejs ten i przygotowania do niego opisała w znakomitej ksiąŝce pod tytułem Z goryczy soli moja radość. Tytuł dobrze oddaje to z wielu względów nieprawdopodobnie trudne osiągnięcie. Otrzymała tytuł Pierwszej Damy Bałtyku za pierwszy samotny kobiecy, 690-milowy rejs na Bałtyku jachtem Zenit. Dowodziła wieloma jachtami, m.in. Zewem Morza. Wszystko to stanowiło przygotowanie do samotnego rejsu dookała świata pierwszej kobiety w historii Ŝeglarstwa światowego. - Jak wiadomo w ten rejs popłynęła Krystyna Chojnowska. Sieradzki Juliusz ur. w 1912 r. zmarł w 1999 r. Uczestnik XI Olimpiady w Kilonii. Pierwszy Mistrz Polski w klasie Finn, rok 1953. Wielokrotny mistrz Polski w
Ŝeglarstwie i bojerach. Autor ksiąŝek-poradników: Konserwacja i utrzymanie sprzętu sportowo-wodnego oraz Amatorskie budownictwo sprzętu Ŝeglarskiego. Zaprojektował wiele jachtów, w tym kultowy dzisiaj jacht Omega, który powstał w czasie wojny w roku 1942, wybudowany w szopie, w pobliŝu mostu Poniatowskiego. Konstruktor miał do dyspozycji niewielkie skrawki drewna i stąd właśnie powstała listewkowa, słomkowa konstrukcja Omegi. Teliga Leonid ur. w 1917 zmarł w 1970 r. śeglarz, lotnik, dziennikarz. Uczestnik walk w II Wojnie Światowej. Realizując swoje marzenie Ŝycia odbył samotny rejs dookoła świata jako pierwszy Polak na jednym jachcie Opty. Rejs rozpoczął w Casablance 25 stycznia 1967 r. PrzeŜył na oceanie kilka dramatycznych zdarzeń, m.in. wypadł za burtę, przeszedł przez tornado łamiąc bezanmaszt (odtąd Opty był juŝ slupem). Dopadła go choroba, cierpiał z bólu stawiając czoła kolejnym sztormom. Po drodze bije światowy rekord samotnej Ŝeglugi bez zawijania do portu przez 165 dni. Zamyka pętlę wokółziemską 29 kwietnia 1969 r. w Casablance. Niestety nie mógł w radości przeŝywać sukcesu. Nieuleczalna choroba trawiła zmęczony organizm. Rankiem 21 maja 1970 r. odszedł na Wieczną Wachtę. Urbańczyk Andrzej ur. w 1936 r. Znakomity Ŝeglarz-samotnik, rekordzista Polski w samotnej Ŝegludze (80 tys. Mm). Wydał 35 ksiąŝek o tematyce Ŝeglarskiej tłumaczonych na 12 języków (najczęściej relacje z własnych rejsów), m.in. Śpiew oceanu. Piosenki, ballady, toasty i wiwaty. Kompozytor około 50 piosenek Ŝeglarskich. WaŜniejsze rejsy: tratwą przez Bałtyk (1957), San Francisco-Jokohama (1977), Jokohama-San Francisco (1978 rekord w księdze Guinnessa), Dookoła świata (1984), próba opłynięcia świata nonstop w 100 dni (1989), druga próba opłynięcia świata w 100 dni (1991), tratwą przez Północny Pacyfik (2003). Członek Slocum Socjety, Explorer Club of America, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich Wagner Władysław ur. w 1912 r. zmarł w 1992 r. Pierwszy Polski Ŝeglarz, który opłynął świat pod Ŝaglami. 8 lipca 1932 roku wypłynął z Gdyni na jachcie Zjawa. Po kilkakrotnej zmianie jachtu zachowując nazwę, kończy rejs wokółziemski 1 września 1939 r. w Anglii. Nigdy nie powrócił do Polski. W okresie wojny słuŝy w Polskiej Marynarce Wojennej a po wojnie osiedlił się na Wyspach Karaibskich. Jest autorem ksiąŝek Podług słońca i gwiazd i Pokusa horyzontu. Weiland Otton ur. w 1887 r. zmarł w 1966 r. Całe Ŝycie spędził w Chojnicach. Wybitny Ŝeglarz, jeden z twórców polskiego Ŝeglarstwa. Jesienią 1919 r. skonstruował oŝaglowane sanie co dało początek Ŝeglarstwu lodowemu w Polsce. W 1922 r. został wybrany pierwszym prezesem zarządu pierwszego w Polsce Klubu śeglarskiego. Był jednym z załoŝycieli PZś i został wybrany pierwszym wiceprezesem związku. W latach trzydziestych reprezentował PZś w Europejskiej Unii Jachtingu lodowego.
Zawieja Andrzej ur. w 1940 r. Wybitny regatowiec. Uczestnik XIX Igrzysk Olimpijskich w Meksyku (1968 r.). Reprezentował Polskę w kilku mistrzostwach Europy i Świata, oraz innych znaczących regatach. Po zakończeniu kariery zawodniczej został trenerem polskiego Ŝeglarstwa regatowego. Jest twórcą szkoły polskiego Finna. Poza krajem trenował kadry olimpijskie Hiszpanii i RFN. - Zaruski Mariusz ur. w1867 r. zmarł z wycieńczenia w więzieniu NKWD w kwietniu 1941. Generał, działacz niepodległościowy, zesłaniec polityczny, marynarz, taternik i narciarz, poeta, pisarz i artysta malarz, Ŝołnierz walczący o niepodległość Polski. śeglarstwa uczy się na zesłaniu. Kończy szkołę szyprów. Pływa jako marynarz a następnie kapitan statku. Do kraju wraca w 1901 r. W czasie I Wojny Światowej walczy o niepodległość w szeregach kawalerii. W latach1919-23 w Polskim Wojsku dowodzi pułkiem kawalerii. Zostaje generalnym adiutantem Prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego, awansuje do stopnia generała brygady. Był załoŝycielem (1909) i pierwszym naczelnikiem Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Przez cały okres dwudziestopięciolecia naleŝy do najgorliwszych propagatorów i czynnych organizatorów Ŝeglarstwa morskiego. KaŜdym większym jachtem w Polsce dowodzi osobiście. Szkoli, organizuje, prowadzi rejsy i ośrodki. Jest współzałoŝycielem i pierwszym komandorem Yacht Klubu Polski (1924), współzałoŝycielem PZś i jego prezesem w latach 1932-34. Był generalnym sekretarzem Komitetu Floty Narodowej (1927-32) i starostą morskim w Gdyni, komendantem szkolenia Ŝeglarskiego P.U.W.F. i P.W. (1935-39), kapitanem flagowego szkunera ZHP Zawisza Czarny, wychowawcą wielu Ŝeglarzy morskich na tym jachcie. Posiadał tytuł Szambelana Papieskiego, liczne ordery i odznaczenia państwowe. Maluje. Publikuje szereg prac literackich, popularyzatorskich i fachowych, pierwsze podręczniki do nauki Ŝeglowania. Druga Wojna Światowa przerywa jego niewyczerpane inicjatywy. Fragment Tęsknoty z Sonetów Morskich Mariusza Zaruskiego Do ciebie, morze sine, wielkie nieskończenie, Do ciebie, tajemnicze, za twą falą złotą Wybiega dusza moja znękana tęsknotą: O morze, sine morze, daj mi ukojenie! Opracowanie: Toruńskie Towarzystwo Tradycji Morskich Benedykt Bohdan Grabowski