WYNIKI EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ EX POST W ROKU SZKOLNYM 2015/2016

GIMNAZJUM NR 4 im. Kard. Stefana Wyszyńskiego w Tychach WYNIKI EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ EX POST W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 Rozpoznanie stopnia rozpowszechniania sprawstwa agresji elektronicznej. Zdiagnozowanie cech i charakterystyk rodzajów przemocy z wykorzystaniem nowych technik komunikacji. Zbadanie stopnia wiktymizacji z powodu cyberbullyingu oraz typów osób wiktymizowanych. Materiał opracował zespół w składzie: D. Baron J. Maturska M. Rudnicka B. Święs B. Rabenda Tychy, marzec 2016

CEL I REALIZACJA BADANIA Zgodnie z harmonogramem przygotowanym przez dyrektora, zostało przeprowadzone badanie ewaluacyjne ex-post, dotyczące rozpoznania stopnia rozpowszechniania sprawstwa agresji elektronicznej, zdiagnozowania cech i charakterystyk rodzajów przemocy z wykorzystaniem nowych technik komunikacji, zbadanie stopnia wiktymizacji z powodu cyberbullyingu oraz typów osób wiktymizowanych. Celem dokonanego pomiaru było uzyskanie informacji na temat stopnia rozpowszechnienia agresji elektronicznej, typu osób które najczęściej padają ofiarą przemocy, sposobu ochrony przed cyberprzemocą oraz jak bardzo nasi uczniowie zaangażowani są w komunikację poprzez nowoczesne media. Narzędziem badawczym była ankieta, która została skierowana do uczniów Gimnazjum nr 4 im Kard. S. Wyszyńskiego w Tychach. Oprócz ankiety przeprowadzonej wśród uczniów, przeprowadzono również wywiad z pedagogiem oraz przeanalizowano dokumenty wychowawców. Pytania do poszczególnych grup badawczych zostały stworzone na podstawie poniższych pytań kluczowych: W jaki sposób, w ocenie uczniów nowoczesne technologie wpływają na funkcjonowanie świata? W jakim wymiarze uczniowie są zaangażowani w komunikację poprzez nowe media i komunikację zapośredniczoną? Czy uczniowie rozumieją zagrożenia związane z użytkowaniem nowych mediów w tym agresji elektronicznej? Jakie najczęściej kanały komunikacji wykorzystują do rozpowszechniania agresji elektronicznej? Jakie cechy charakteryzują cyberbullying? Jaki jest najpowszechniejszy rodzaj tego sprawstwa? Jaki jest typ ofiary doznającej od kolegów szkolnych przemocy elektronicznej? W jaki sposób agresja elektroniczna związana jest z agresją rówieśniczą (przemoc fizyczna, werbalna, inna)? Jakie są najczęstsze motywy stosowania i wykorzystywania przemocy elektronicznej? Czy uczniowie potrafią bronić się przed przemocą stosowana z wykorzystaniem nowoczesnych technologii?

WYNIKI ANKIETY 1. Ankietę wypełniło 90 chłopców oraz 107 dziewcząt. 2. Który z środków przekazu ma największy wpływ na funkcjonowanie współczesnego świata? (wybierz 1 odpowiedź) 10 91% 81% 2 14% 5% 4% 4% 1% Telew izja Radio Internet Prasa Inne Inne odpowiedzi: Chłopcy: Ludzie, Facebook, Steam, LoL 3. W jaki sposób najczęściej komunikujesz się ze swoimi znajomymi (wybierz 2 odpowiedzi) 10 93% 72% 44% 44% 2 8% 3% 1% 2% 1% 1% 12% 6% 1% 21% 19% Facebook Telefon E-mail WhatsApp Instagram Snapchat Tw eeter spotykamy się w ieczorami 2% 9% inne

Inne odpowiedzi: Dziewczyny: sms, gadu gadu, problemy w szkole i na podwórku Chłopcy: Steam, Skype, Messenger, LoL, Wychodzimy na dwór 4. Które aplikacje są najczęściej wykorzystywane do rozpowszechniania agresji elektronicznej (wybierz 2 odpowiedzi) 10 92% 47% 2 25% 18% 28% 19% 21% 4% 6% 4% 8% Facebook WhatsApp Instagram Snapchat Tw itter inne Inne odpowiedzi: Dziewczyny: Google-grafika, wszystkie Chłopcy: You Tube, Steam, Ask.fm, CS GO 5. Jakie cechy charakteryzują cyberbulling ( cyber-znęcanie )? Dziewczyny: przezywanie/wyzywanie, złość/agresja, zazdrość, obrażające, upokarzające komentarze, przesyłanie upokarzających, niestosownych zdjęć, wyśmiewanie, groźby, nękanie, nie wiem, przekazywanie zdjęć bez zgody, znęcanie, przeklinanie, zastraszanie, dokuczanie, prześladowanie / przemoc, anonimowość, osoby młode, ośmieszanie, wypisywanie obraźliwych tekstów, natarczywość, pogarda, obelgi, walenie kamieniami w szybę, spalenie domu, nienawiść, zemsta, chęć zaistnienia wśród znajomych, hejting, wyzwiska Chłopcy: przezywanie/wyzywanie, złość/agresja, zazdrość, obrażające, upokarzające komentarze, przesyłanie upokarzających, niestosownych zdjęć, wyśmiewanie, groźby, nękanie, nie wiem, znęcanie, przeklinanie, szantaż, wymuszanie pieniędzy, zło, prześladowanie

/przemoc, mobbing, starking, plotek na forach społecznościowych, hejt, wulgaryzmy, obrażanie osoby nad która się znęca, obniżenie samooceny poszkodowanego, wybieranie słabych osobników, szukanie osób które nie pasują do środowiska i wyzywanie ich, przezywanie kogoś, wysyłanie nagich, intymnych zdjęć, męczenie innej osoby przez dodawanie komentarzy o zboczonych treściach, jego sprawcy są prawni anonimowi i bezwzględni 6. Jakiego typu osoby najczęściej padają ofiarą cyberprzemocy? (wybierz 1 odpowiedź) 10 79% 72% 2 7% 8% 3% 3% 5% 3% agresyw ne ospałe, bierne nieśmiałe, depresyjne, zamknięte w sobie radosne, otw arte inne Inne odpowiedzi: Dziewczyny: wyzywające/egocentryczne, ogłaszające swoje cierpienie w sieci, bez znaczenia, bo to zależy od osób, które się znęcają, zachowujące się śmiesznie, robiące to innym, zwracające na siebie uwagę Chłopcy: łatwowierne/ naiwne, kreatywne

7. Co skłania młodzież do stosowania przemocy w Internecie? (wybierz 3 odpowiedzi) 10 77% 69% 67% 61% 47% 44% 2 29% 29% 27% 24% 21% 18% 13% 9% 5% 11% złośliw ość zazdrość doznana krzyw da brak poczucia akceptacji problemy rodzinne konflikty z rów ieśnikami konflikt ze sw oją dziew czyną, iem inne Inne odpowiedzi: Dziewczyny: chęć poczucia i pokazania się kimś lepszy, silniejszym, głupota, wszystkie wyżej wymienione, nietolerancja Chłopcy: chęć poczucia i pokazania się kimś lepszy, silniejszym, głupota, nie wiem, anonimowość

ktoś wysłał mi SMS, który mi dokuczył/sprawił mi przykrość/wystraszył ktoś wyzywał mnie, kiedy rozmawiałem/łam na snapchat ktoś komentował mój profil w portalu społecznościowym lub mój blog, tak, że zrobiło mi się nieprzyjemnie ktoś obrażał/wyzywał mnie, kiedy uczestniczyłem/łam w grach online ktoś wysłał mi wbrew mojej woli materiały/linki do materiałów z nieprzyjemnymi treściami ktoś bez mojej zgody rozesłał z mojego telefonu/konta pocztowego/komunikatora nieprzyjemne informacje do innych osób ktoś umieścił w Internecie/rozesłał innym osobom moje zdjęcie zrobione w nieprzyjemnej sytuacji ktoś założył fałszywe, ośmieszające mnie konto na portalu w Internecie ktoś wykonał montaż/przetworzył i umieścił w Internecie/rozesłał znajomym zdjęcie przedstawiające mnie w sposób nieprzyjemny ktoś wysłał mi SMS, który mi dokuczył/sprawił mi przykrość/wystraszył ktoś wyzywał mnie, kiedy rozmawiałem/łam na snapchat ktoś komentował mój profil w portalu społecznościowym lub mój blog, tak, że zrobiło mi się nieprzyjemnie ktoś obrażał/wyzywał mnie, kiedy uczestniczyłem/łam w grach online ktoś wysłał mi wbrew mojej woli materiały/linki do materiałów z nieprzyjemnymi treściami ktoś bez mojej zgody rozesłał z mojego telefonu/konta pocztowego/komunikatora nieprzyjemne informacje do innych osób ktoś umieścił w Internecie/rozesłał innym osobom moje zdjęcie zrobione w nieprzyjemnej sytuacji ktoś założył fałszywe, ośmieszające mnie konto na portalu w Internecie ktoś wykonał montaż/przetworzył i umieścił w Internecie/rozesłał znajomym zdjęcie przedstawiające mnie w sposób nieprzyjemny 8. Czy doświadczyłeś/doświadczyłaś poniższych zdarzeń? ODPOWIEDŹ TAK 10 73% 2 27% 11% 11% 24% 26% 23% 39% 37% 22% 23% 12% 16% 7% 8% 8% 14% dziewczyna ODPOWIEDŹ NIE 10 2 73% 89% 89% 76% 74% 77% 27% 61% 74% 88% 78% 77% 84% 93% 92% 92% 86% dziewczyna

9. Czy Twoim zdaniem akty cyberprzemocy pojawiają się w szkole co raz częściej? 10 54% 47% 34% 41% 2 12% 12% TAK NIE Nie w iem 10. Czy byłeś/byłaś kiedykolwiek sprawcą cyberprzemocy? 10 91% 83% 2 9% 17% TAK NIE Inne odpowiedzi: Dziewczyny: obraźliwe słowa / komentarze, wyzywałem innych, obrażanie w komentarzach

zdjęć Chłopcy: obraźliwe słowa / komentarze, wyzywałem innych, fotomontaż, wysyłanie brutalnych zdjęć, zmuszanie do samobójstwa 11. Czy szkoła podejmuje działania związane z zapobieganiem cyberprzemocy? 10 65% 59% 35% 41% 2 TAK NIE Inne odpowiedzi: Dziewczyny: warsztaty, zakaz telefonów w szkole, rozwiesza plakaty, godziny wychowawcze, Dzień Bezpiecznego Internetu, różne akcje, pomoc pedagoga, rozmawiają z uczniami, wychowawczyni doradza i wspiera, ostrzega (n-l?) moich kolegów, pomagają uczniom rozwiązać problemy, ulotki, prezentacje, informowanie o skutkach cyberprzemocy, w sali informatycznej są plakaty, jak im zapobiegać Chłopcy: warsztaty, zakaz telefonów w szkole, rozwiesza plakaty, godziny wychowawcze, Dzień Bezpiecznego Internetu, różne akcje, zamykanie sal na przerwach, apele, uczy na informatyce jak się bronić, ankiety, coś tam się dzieje, zgłaszania takich spraw pracownikom gimnazjum, pomagają w radzeniu sobie po cyberprzemocy, spotkania, zajęcia

12. Czy działania szkoły związane z zapobieganiem cyberprzemocy są skuteczne? 10 38% 62% 2 TAK NIE 13. Czy jesteś zainteresowany poznaniem dodatkowej wiedzy na temat cyberprzemocy? 10 67% 48% 33% 52% 2 TAK NIE

14. Komu w pierwszej kolejności zgłosiłbyś przypadki cyberprzemocy? (wybierz 1 odpowiedź) 10 36% 38% 33% 2 21% 17% 2 4% 2% 7% 7% 8% 3% 2% Rodzicom Pedagogowi Wychowawcy Nauczycielowi Policji Nie zgłosiłbym Koledze, koleżance 2% 2% Inne Inne odpowiedzi: Dziewczyny: przyjaciołom, siostrze Chłopcy: administrator portalu, steam help 15. Jakie są konsekwencje nadmiernego korzystania z komputera i Internetu? Wymień Tobie znane. Dziewczyny: uzależnienie, agresja, mniejszy kontakt z otoczeniem i światem, strata lub brak przyjaciół / bliskich, problemy w szkole, problemy w nauce, choroby, słaby wzrok, bezsenność / brak snu, zmiana życia na gorsze, kontakt ze znajomymi tylko przez Internet a nie w realu, nie ma, lenistwo, rozpoznawalność, chciwość, zazdrość, dociekliwość, nie wiem, ospałość, porównywanie z innymi, depresja, brak poczucia wartości, zaniedbywanie obowiązków, utrata relacji i kontaktu z prawdziwymi ludźmi, brak koncentracji, brak czasu dla szkoły, rodziny, lenistwo, skrzywienie kręgosłupa, rozdrażnienie, nadpobudliwość, ból głowy, niechęć do życia, branie przykładu z mediów, depresje, zamykanie się w sobie, nieogarnięty, uzależnienie od gier, samookaleczenie się, wirusy, pornografia, brak innych zainteresowań, brak przyjaciół, kłótnie z rodzicami,

założenie fałszywego konta z moim zdjęciem, nie odbieranie rzeczywistości tak jak należy, ból szyi, zmęczenie, napady furii, roztrzepanie, marnotrawienie czasu, kompleksy Chłopcy: uzależnienie, agresja, mniejszy kontakt z otoczenie i światem, strata lub brak przyjaciół / bliskich, problemy w szkole, problemy w nauce, choroby, słaby wzrok, bezsenność / brak snu, zmiana życia na gorsze, śmierć, parkinson, trudności w skupieniu, zamykanie się w sobie nie mam komputera, oszustwa, próby hackerskie, konflikty ze znajomymi, zmęczenie, strata pieniędzy, stracenie kontaktu z normalnym światem, pogorszenie ocen, człowiek nie umie przestać działać na takich forach, tym bardziej jak jest agresywny, odbija się to na jego kolegach, koleżankach, ta osoba przestaje być lubiana, mniejsza organizacja w świecie realnym, brak czasu na rzeczywistość, psucie wyobraźni, nieodrabianie lekcji, brak aktywności fizycznej, zapomnienie że się żyje i człowiek nie je, nie pije, są różne choroby, płacz ze złości, krzyk, narkomania, strata czasu 16. Czy komputer może stanowić źródło uzależnienia? 10 95% 88% 2 5% 12% TAK NIE

17. Czy znasz przypadki autodestrukcji (samookaleczenia) ciała w naszej szkole z inspiracji Internetu? 10 72% 55% 28% 45% 2 TAK NIE 18. Czy słyszałeś o chęci popełnienia samobójstwa wśród swoich znajomych z inspiracji Internetu? 10 71% 49% 29% 51% 2 TAK NIE

19. Jakie znasz zasady bezpiecznego korzystania z Internetu? Dziewczyny: nie podawać nieznajomym informacji o sobie (dane osobowe, hasło, adres) ani nie rozmawiać, nie wchodzić na nieznane lub zakazane strony, ograniczenie czasu, nie odwiedzać stron +18, nie znam, nie wchodzić na strony pornograficzne, blokowanie niektórych stron, nie korzystać z Internetu, lepsze hasła, nie robić zdjęć gdzie widać cenne przedmioty, korzystać z portali, które znają rodzice i za ich zgodą, nie pisać sprośnych rzeczy, nie umawiać się z kimś z Internetu w realu bez świadków, nie ufać ludziom, w razie zagrożenia pomaga help line, nie udzielać się nadmiernie w Internecie, nie mów o sobie za dużo, otwierać maili od neznajomych nadawców, nie odpisuj nieznajomym, inne hasła na kontach, nie podawać nr telefonu, nie pisać głupot w komentarzach, nie umawiać się z ludźmi z Internetu, nie ufać obcym, wchodzić na bezpieczne strony, nie mówić czy jesteś sam, czy nikogo nie ma w domu, nie wchodzić na strony dla dorosłych, antywirus, nie trzymanie ważnych dokumentów w komputerze, dystans do tego co napiszą inni, dystans do internetowych przyjaciół, wymierzanie sobie odpowiedniego czasu na komputer, trzeba szanować wypowiedzi innych, wchodzić na portale zgodnie ze swoim wiekiem, nie być wrednym dla innych, bo może się to odbić na tobie, Chłopcy: nie podawać nieznajomym informacji o sobie (dane osobowe, hasło, adres) ani nie rozmawiać, nie wchodzić na nieznane lub zakazane strony, ograniczenie czasu, nie odwiedzać stron +18, nie znam, nie wchodzić na strony pornograficzne, blokowanie niektórych stron, nie korzystać z Internetu, lepsze hasła, korzystanie z antywirusa, nie klikać w reklamy, nie grać w agresywne gry, brak dostępu do fb, twistera, szukanie informacji, które nas interesują, nie pisanie z nieznajomymi, nie kupować dopalaczy, wylogowanie się z portali, nie wchodzenie na nieznane linki od znajomych, nie zapisywać różnych rzeczy na komputerze, nie ściągaj gier z pirata, używać mózgu

20. Czy znasz przypadki cyberpornografii wśród swoich koleżanek, kolegów? 10 36% 33% 41% 23% 37% 2 TAK NIE Nie w iem 21. Czy znasz przypadki sekstingu wśród koleżanek i kolegów? 10 31% 26% 45% 33% 24% 2 TAK NIE Nie w iem

22. Czy grasz w gry komputerowe, w których występuje przemoc i agresja? 10 92% 64% 36% 2 8% TAK NIE

23. Ile czasu spędzasz w domu przy komputerze? 10 36% 2 26% nie korzystam codziennie z komputera 4% poniżej 1 godziny 16% 17% 1-2 godziny dziennie 2 21% 2-3 godziny dziennie 7% 3-4 godziny dziennie 2% 4% 4-5 godziny dziennie 18% 15% pow yżej 5 godzin dziennie

WYWIAD Z PEDAGOGIEM 1. W jakim wymiarze uczniowie naszego gimnazjum są zaangażowani w komunikację poprzez nowe media? Można stwierdzić, iż wśród uczniów naszej szkoły komunikacja poprzez nowe media jest bardzo popularna. Komunikatory, takie jak facebook, snapchat, whatsapp są bardzo często używane przez naszych uczniów. 2. Czy uczniowie rozumieją zagrożenia związane z użytkowaniem nowych mediów? Wiedzą, co może ich spotkać? Nie. Dopóki nie spotkają się z jakąś sytuacją dla nich nieprzyjemną, która w jakiś sposób ich dotyka, to w ogóle nie mają świadomości tych zagrożeń a jeśli już przytrafi im się coś przykrego, to i tak nie dostrzegają swoich błędów, tego, że nie zabezpieczyli się przed takimi zdarzeniami, tylko zrzucają całą winę na tą osobę, która im zrobiła krzywdę. Nie rozumieją, że używając nowych mediów aż na taką skalę jak oni to robią, są narażeni na to, że mogą zostać skrzywdzeni przez osoby, których w ogóle nie znają. Nie mają świadomości tego, że sami prowokują takie sytuacje zapisując się do różnych grup, np. na facebooku i wrzucając swoje zdjęcia, robiąc wpisy. 3. Czy w naszej szkole miały miejsce przypadki agresji elektronicznej? Tak. Wśród społeczności szkolnej nie było wiele takich sytuacji, które by zagrażały osobie, która padła ich ofiarą. Były one nieprzyjemne, ale nie wymagały zgłaszania ich dalej. Należało tylko pomóc uczniom wyjaśnić sobie różne niesnaski. Jednak miały miejsce sytuacje bardziej poważne, w których uczniowie naszej szkoły padali ofiarą cyberprzemocy, ale sprawcami były osoby spoza społeczności szkolnej. Niektóre z nich wymagały interwencji policji. Nie było ich jednak dużo. 4. Jakie były najczęściej wykorzystywane kanały do rozpowszechniania agresji elektronicznej? Facebook i Ask. 5. Jakie osoby najczęściej padają ofiarą cyberprzemocy? Biorąc pod uwagę uczniów naszej szkoły, którzy zetknęli się z agresją elektroniczną, trudno by było stworzyć profil ofiary, ponieważ są to osoby bardzo różne- od cichych i wycofanych po powszechnie lubiane i akceptowane przez społeczność szkolną. Wśród uczniów funkcjonuje jednak stereotyp, iż takie sytuacje dotykają jedynie osób słabych, wykluczonych. Dlatego, gdy coś takiego przytrafia się osobie przebojowej i lubianej, jest to dla niej ogromny szok, ponieważ nie bierze ona w ogóle pod uwagę, że może być narażona na taką agresję. A taka postawa prowadzi do tego, że jest bardziej zagrożona niż inni, bo często jest odważniejsza w swojej aktywności na różnych portalach społecznościowych. 6. Jakie są najczęstsze motywy stosowania i wykorzystywania przemocy elektronicznej? Trudno odpwiedzieć na to pytanie. W mojej opinii osoby, które uciekają się do tego typu zachowań, zwyczajnie sobie z czymś nie radzą i reperują swoją tożsamość ubliżając komuś, wyśmiewając. Jedna z sytuacji, jaka miała miejsce w naszej szkole, pokazuje też, że takie osoby mają potrzebę zaistnienia. Mimo że często są dostrzegalne w swojej grupie, chcą jeszcze mocniej podkreślić swoją obecność, pokazać swoją siłę.

7. Czy uczniowie potrafią się bronić przed przemocą stosowaną z wykorzystaniem nowoczesnych technologii? Nie. Kiedy spotyka ich taka sytuacja, jest to dla nich tak ogromne zaskoczenie, że nie wiedzą, co mają z tym zrobić. Nie wiedzą nawet, że mogą się bronić. Spośród ofiar agresji elektronicznej w naszej szkole tylko jedna osoba wiedziała, jak się zachować, jakie kroki podjąć, ale jest to osoba bardzo przebojowa, bardzo świadoma. W pozostałych sytuacjach uczniowie nie do końca wiedzieli, do kogo i czy w ogóle mogą się zgłosić z tym problemem. Być może wynika to z tego, iż wielu z nich ciągle uważa, że w Internecie jesteśmy anonimowi i w związku z tym nie można zidentyfikować autora takiej agresji. 8. W jaki sposób agresja elektroniczna związana jest z agresją rówieśniczą? Wszelkie problemy, jakie istnieją między uczniami w sferze realnej przenoszą się a nawet wzmacniają w sferze wirtualnej. Tam czują się bardziej bezkarni. Często jest tak, że robią wpisy na różnych portalach społecznościowych siedząc z koleżanką lub kolegą, którzy dodatkowo ich buntują. Poza tym, sfera wirtualna zapewnia większą siłę rażenia. Odbiorcą takich treści jest szerokie grono, co zapewnia większą popularność agresorowi. 9. Jakie działania podejmuje szkoła w przypadku zaistnienia agresji elektronicznej? Zawiadamiany jest zawsze wychowawca klasy oraz pedagog szkolny i dyrekcja. W zależności od skali tego problemu albo są proszone na rozmowę te osoby, które są zainteresowane i jeżeli jest to możliwe, to problem jest rozwiązywany, albo, w przypadku trudniejszych spraw, są wzywani rodzice osób poszkodowanych i krzywdzących. Jeżeli sytuacja tego wymaga zawiadamiane są również odpowiednie służby, tzn. policja, sąd. Podejmowane są także działania naprawcze, które mają za zadanie pomóc nie tylko ofiarom, ale również osobom krzywdzącym. W ostatnim czasie szkoła podjęła też szereg działań profilaktycznych, mających uwrażliwić uczniów na problem przemocy w sieci. Odbywały się rozmowy indywidualne, ale też uczniowie brali udział w warsztatach Internetowe dylematy.

ANALIZA DOKUMENTACJI WYCHOWAWCÓW Analiza dokumentacji wychowawców wykazała, iż wśród zaplanowanych tematów godzin wychowawczych znajdują się tematy o charakterze profilaktycznym, poruszające problemy cyberprzemocy i bezpieczeństwa w sieci (np. Zagrożenia wynikające z powszechnego wprowadzenia technologii informacyjnej do życia człowieka; Odpowiednie wykorzystanie komputera i Internetu). W wielu klasach takie lekcje wychowawcze zostały już przeprowadzone.

WNIOSKI: 1. Największy wpływ na funkcjonowanie współczesnego świata ma wg uczniów Internet i to jest również najczęstszy sposób w jaki się komunikują. 2. Agresja elektroniczna rozpowszechniana jest najczęściej przez Facebook a. 3. Uczniowie doskonale wiedzą jakie cechy charakteryzuje cyberbulling oraz znaja typ osoby, która jest ofiarą cyberprzemocy, 4. Najczęstszymi powodami do stosowania cyberprzmocy jest złośliwość, zazdrość oraz konflikty z rówieśnikami. 5. W naszej szkole są osoby, które doświadczyły cyberprzemocy i wg uczniów akty tej przemocy pojawiają się coraz częściej. 6. Mamy również uczniów, którzy byli sprawcami cyberprzemocy. 7. Wg uczniów szkoła podejmuje działania związane z zapobieganiem cyberprzemocy, ale wg ankietowanych nie są one skuteczne. 8. Mimo, że akty cyberprzemocy pojawiają się coraz częściej ok. ankietowanych nie jest zainteresowana poznaniem dodatkowej wiedzy na badany temat. 9. Uczniowie w pierwszej kolejności przypadki cyberprzemocy zgłosiliby rodzicom oraz kolegom. 10. Uczniowie doskonale znają konsekwencje nadmiernego korzystania z Internetu oraz wiedzą, że może on stanowić źródło uzależnienia. Znają również zasady bezpiecznego korzystania z Internetu. 11. Ok. ankietowanych zna przypadki samookaleczenia ciała z inspiracji Internetu. 12. Ok. dziewcząt i chłopców słyszało o chęci popełnienia samobójstwa wśród swoich znajomych z inspiracji Internetu 13. Ok. zna przypadki cyberpornografii i sekstingu wśród swoich znajomych. 14. Aż 92% chłopców gra w gry komputerowe, w których występuje przemoc i agresja. 15. Mimo niechęci uczniów, należy nadal prowadzić akcje związane z bezpiecznym Internetem. 16. Wychowawcy na godzinach wychowawczych również powinni przeprowadzać lekcje o takiej tematyce.