STATUT CARITAS ARCHIDIECEZJI GNIEŹNIEŃSKIEJ

STATUT CARITAS ARCHIDIECEZJI GNIEŹNIEŃSKIEJ CARITAS Archidiecezji Gnieźnieńskiej, zwana dalej Caritas A.G., ustanowiona Dekretem Arcybiskupa Metropolity Gnieźnieńskiego Księdza Kardynała Józefa Glempa, Prymasa Polski, w dniu 20 grudnia 1989 r., kieruje się niniejszym Statutem: Postanowienia ogólne Art. 1. Caritas A.G. posiada osobowość prawną: kościelną (kan. 114-116 KPK; Dekret Arcybiskupa Gnieźnieńskiego Księdza Kardynała Józefa Glempa, Prymasa Polski, Nr 4668/89/PR, z dnia 20 grudnia 1989 r.) i państwową (Ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, z dnia 17maja 1989 r. Dz.U. z 23maja 1989 r. Nr 29, poz. 154 z późniejszymi zmianami). Art. 2. Terenem działania Caritas A.G. jest w zasadzie obszar Archidiecezji Gnieźnieńskiej. Siedzibą Caritas A.G. jest miasto Gniezno. Cele i zadania Caritas Archidiecezji Gnieźnieńskiej Art. 3. Podstawowym celem Caritas A.G. jest szerzenie oraz praktyczne realizowanie nauki Jezusa Chrystusa o miłosierdziu chrześcijańskim w oparciu o doktrynę Kościoła Katolickiego. Cel ten Caritas A.G. realizuje w szczególności przez organizowanie, koordynowanie i kierowanie całą kościelną akcją charytatywną w Archidiecezji Gnieźnieńskiej. Zadanie to obejmuje przede wszystkim: a. zakładanie i prowadzenie ośrodków opieki zamkniętej i otwartej, zwanych dalej placówkami : - domów pomocy społecznej, - placówek specjalistycznego poradnictwa, - placówek opiekuńczo wychowawczych i socjoterapeutycznych, - ośrodków adopcyjno opiekuńczych, - ośrodków wsparcia, - ośrodków interwencji kryzysowej, - niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej, - ośrodków rehabilitacyjnych, pielęgnacyjnych i wypoczynkowych, - kuchni dla ubogich i podobnych stałych dzieł, b. organizowanie i prowadzenie projektów w zakresie: - pomocy doraźnej dla osób fizycznych i instytucji o charakterze charytatywnym, - pomocy medycznej i opieki nad osobami chorymi, samotnymi i starszymi, - pomocy i wypoczynku dla dzieci oraz młodzieży szkolnej i studenckiej, - pomocy dla poszkodowanych w wypadkach losowych i kataklizmach, w tym ofiarom wypadków komunikacyjnych, - profilaktyki i rozwiązywania problemów uzależnień oraz przemocy w rodzinie, - ochrony i promocji zdrowia, 1

- integracji społecznej osób zagrożonych marginalizacją oraz zmarginalizowanych poprzez działania z takich obszarów, jak ochrona dziedzictwa narodowego i kultura, kultura fizyczna i sport, turystyka i krajoznawstwo. Art. 4. Do zadań Caritas A.G. należy: a. krzewienie i ożywianie miłości miłosiernej oraz systematyczna i metodyczna formacja charytatywna, b. analiza niekorzystnych zjawisk społecznych, zakresu ich występowania, wypracowywanie programów zmierzających do ich usuwania, c. prowadzenie działalności charytatywno-opiekuńczej, systematyzowanie jej form i podejmowanie działań na rzecz szerokiego zakresu potrzebujących, a w szczególności: rodziny, dzieci, młodzieży, samotnych matek, niepełnosprawnych, chorych, seniorów, uzależnionych, bezdomnych, bezrobotnych, ofiar przemocy, więźniów, migrantów i uchodźców, ofiar klęsk żywiołowych, epidemii i zbrojnych konfliktów, d. pomoc społeczna, e. ochrona i promocja zdrowia, f. działania na rzecz osób niepełnosprawnych, g. promocja zatrudnienia i aktywizacja zawodowa osób pozostających bez pracy, w tym osób niepełnosprawnych oraz zagrożonych zwolnieniem z pracy, h. działalność na rzecz rozwoju nauki, edukacji, oświaty i wychowania, i. krajoznawstwo oraz wypoczynek dzieci i młodzieży, j. upowszechnianie kultury fizycznej i sportu, k. przeciwdziałanie patologiom społecznym, l. upowszechnianie i ochrona wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działania wspomagające rozwój demokracji, m. ratownictwo i ochrona ludności, n. pomoc ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą, o. działania na rzecz integracji europejskiej w oparciu o wartości chrześcijańskie oraz rozwijanie kontaktów i współpracy między społeczeństwami, p. promocja i organizacja wolontariatu, q. działalność wspomagająca technicznie, szkoleniowo, informacyjnie lub finansowo podmioty prowadzące działalność w sferze pożytku publicznego. Art. 5. Caritas A.G. zadania te realizuje poprzez: a. prowadzenie systematycznej i okazjonalnej formacji wiernych do działalności charytatywnej poprzez organizowanie dni skupienia, rekolekcji, kursów, sympozjów oraz wydawanie biuletynów i innych materiałów informacyjno szkoleniowych, b. systematyczną formację i kształcenie pracowników i wolontariuszy, c. spotkania i seminaria formacyjne, Tygodnie Miłosierdzia i inne formy krzewienia miłości miłosiernej, d. organizowanie i prowadzenie własnych ośrodków terenowych: Filii, Parafialnych Zespołów Caritas A.G. oraz placówek wymienionych w ust. 1 pkt. a., e. grupy wolontariatu Caritas A. G., f. prowadzenie akcji promujących i finansujących działalność charytatywną, g. organizację różnych form wypoczynku dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej, dla dzieci i młodzieży z rodzin ubogich, dysfunkcyjnych, wielodzietnych, dla dzieci i młodzieży polonijnej, dla osób starszych, h. organizowanie i prowadzenie stałych i okazjonalnych akcji finansujących działalność charytatywną, 2

i. organizowanie i prowadzenie własnej działalności gospodarczej, z której dochód przeznaczony będzie na działalność statutową, a która to działalność jest wyłącznie dodatkową w stosunku do działalności charytatywnej i działalności pożytku publicznego, j. utrzymanie łączności i współpracy z Caritas innych diecezji w Polsce, z Caritas Polska, Caritas Europa, Caritas Internationalis oraz z Caritas innych krajów, k. współdziałanie z działalnością charytatywną i opiekuńczą prowadzoną przez instytucje i organizacje państwowe, samorządowe, zakonne, organizacje wyznaniowe, społeczne, fundacje i inne osoby prawne. Środki materialne Caritas Archidiecezji Gnieźnieńskiej Art. 6. Caritas A.G. ma prawo posiadania, nabywania, zbywania, użytkowania i zarządzania majątkiem ruchomym i nieruchomym oraz występowania przed władzami państwowymi, sądami i osobami trzecimi dla obrony i reprezentacji swoich praw. Art. 7 Środki materialne Caritas A.G. pochodzą z : 1. nieruchomości i mienia ruchomego, stanowiących własność Caritas A.G., względnie przez nią użytkowanych oraz z obrotu tym majątkiem, 2. subwencji i dotacji pochodzących od krajowych i zagranicznych instytucji kościelnych, państwowych, samorządowych, społecznych i osób prywatnych, 3. zapisów, darowizn i spadków od osób prywatnych i instytucji polskich i zagranicznych, 4.odpisów podatkowych na cele statutowo charytatywne, pochodzących od firm prywatnych, przedsiębiorstw państwowych, spółdzielni, spółek i innych form działalności gospodarczej oraz osób indywidualnych, 5. własnej działalności gospodarczej: wytwórczej, handlowej, usługowej, szkoleniowej, itp. oraz z fundacji, 6. ofiar pieniężnych i w naturze od osób prywatnych, społeczności wiernych i funduszów kościelnych, 7. systematycznych darowizn, przekazywanych przez firmy prywatne, przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielnie, spółki i inne osoby prawne lub z zadeklarowanych pisemnie, comiesięcznych dobrowolnych ofiar przekazywanych przez osoby fizyczne. Art. 8. 1. Zaciąganie zobowiązań majątkowych, dysponowanie środkami finansowymi, zawieranie umów majątkowych wymaga podpisu Dyrektora i Głównego Księgowego. 2. Zaciąganie zobowiązań majątkowych, dysponowanie środkami finansowymi i zawieranie umów majątkowych przez Zastępcę Dyrektora możliwe jest w zakresie pisemnego upoważnienia udzielonego przez Dyrektora. Art. 9. Inne kościelne osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności finansowej za zobowiązania Caritas A.G. Art. 10. W razie likwidacji Caritas A.G. jej majątek uwzględniając wolę ofiarodawców - przechodzi na własność Archidiecezji Gnieźnieńskiej z przeznaczeniem na cele charytatywne. 3

Art. 11. Zabrania się: ;( a. udzielania pożyczek lub zabezpieczania zobowiązań majątkiem Caritas A.G. w stosunku do jej członków, członków organów lub pracowników oraz osób, z którymi członkowie, członkowie organów oraz pracownicy organizacji pozostają w związku małżeńskim, we wspólnym pożyciu albo w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia albo są związani z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli, zwanych dalej "osobami bliskimi", b. przekazywania ich majątku na rzecz ich członków, członków organów lub pracowników oraz ich osób bliskich, na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich, w szczególności, jeżeli przekazanie to następuje bezpłatnie lub na preferencyjnych warunkach, c. wykorzystywania majątku na rzecz członków, członków organów lub pracowników oraz ich osób bliskich na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich, chyba że to wykorzystanie bezpośrednio wynika z celu statutowego, d. zakupu towarów lub usług od podmiotów, w których uczestniczą członkowie organizacji, członkowie jej organów lub pracownicy oraz ich osób bliskich, na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich lub po cenach wyższych niż rynkowe. ;( ;( Struktura personalna Caritas Archidiecezji Gnieźnieńskiej Art. 12. Organami Caritas Archidiecezji Gnieźnieńskiej są: 1. Arcybiskup Metropolita Gnieźnieński, Prymas Polski, 2. Zarząd Caritas A. G., 3. Rada Konsultorów Caritas A.G., 4. Komisja Rewizyjna Caritas A.G. Art.13. Nadrzędną władzą Caritas A.G. jest Arcybiskup Metropolita Gnieźnieński, który: 1. powołuje Caritas A.G. do istnienia i w razie potrzeby rozwiązuje ją, 2. nadaje jej Statut i dokonuje w nim zmian, 3. powołuje i odwołuje Dyrektora, którym jest zawsze duchowny inkardynowany do Archidiecezji Gnieźnieńskiej, oraz powołuje i odwołuje Zastępcę Dyrektora, który może być jeden lub więcej. 4. powołuje do istnienia placówki Caritas A.G. 5. ustanawia i likwiduje jednostki organizacyjne Caritas, 6. powołuje i odwołuje Komisję Rewizyjną dla Caritas A.G., 7. przyjmuje sprawozdania Komisji Rewizyjnej, 8. udziela zgody na alienację majątku przekraczającego wartość pięćdziesięciu tysięcy złotych, 9. określa bieżące cele i zadania Caritas A.G. ZARZĄD CARITAS A. G. Art. 14. 1. W imieniu Arcybiskupa Metropolity Gnieźnieńskiego bezpośredni Zarząd Caritas A.G. tworzą: Dyrektor oraz Zastępca Dyrektora. 2. Członkami Zarządu nie mogą być osoby skazane wyrokiem prawomocnym za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe. 4

Art. 15. Dyrektor Caritas A.G.: 1. kieruje bezpośrednio całokształtem Caritas A.G. i organizuje przewidziane Statutem działania dla zrealizowania celów Caritas A.G., 2. reprezentuje Caritas A.G. wobec innych podmiotów prawa zarówno kanonicznego, jak świeckiego i występuje w jej imieniu zgodnie z przepisami prawa i zleceniami Arcybiskupa Metropolity Gnieźnieńskiego, 3. informuje Arcybiskupa Metropolitę Gnieźnieńskiego o działalności Caritas A.G. a raz w roku do końca marca składa sprawozdanie na piśmie za rok ubiegły, 4. mianuje i odwołuje osoby odpowiedzialne za poszczególne działy statutowej działalności Caritas A.G., 5. mianuje i odwołuje, personel Biura Caritas A.G. oraz pracowników placówek Caritas A.G. i własnych zakładów działalności gospodarczej, 6. powołuje do życia Parafialne Zespoły i Koła Caritas A.G. i organizuje bieżącą współpracę z nimi, 7. przyjmuje doroczne sprawozdania z działalności charytatywnej i gospodarczej prowadzonej przez Parafialne Zespoły i Koła Caritas A.G., 8. powołuje do życia zakłady działalności gospodarczej Caritas A.G. i inne, przewidziane w niniejszym Statucie, 9. nadaje statuty placówkom Caritas A. G., Kołom Caritas A. G. oraz dokonuje w nich zmian a także nadzoruje i sprawuje kontrolę nad terenowymi jednostkami organizacyjnymi, 10. wyraża zgodę na podjęcie przez Parafialne Zespoły i Koła Caritas A.G. samodzielnej, zgodnej z niniejszym Statutem, działalności gospodarczej, 11. zwołuje posiedzenia Rady Konsultorów Caritas A.G., 12. przygotowuje program działalności i preliminarz budżetowy Caritas A.G. na rok następny oraz sprawozdanie ze stanu i działalności Caritas A.G. za rok ubiegły w celu zatwierdzenia ich przez Radę Ekonomiczną Archidiecezji Gnieźnieńskiej, 13. zarządza funduszami Caritas A.G. w granicach określonych niniejszym Statutem i budżetem, 14. jest upoważniony do nabywania i zbywania własności, nieruchomości i ruchomości, pod tytułem odpłatnym i nieodpłatnym oraz do zarządu tym mieniem; jest ponadto uprawniony do udzielania w tym zakresie pełnomocnictw; alienacja majątku (art. 12, pk. 8.) wymaga zgody Arcybiskupa Metropolity Gnieźnieńskiego, 15. Corocznie, do końca czerwca zleca audyt zewnętrzny a jego wyniki przedstawia Arcybiskupowi Metropolicie Gnieźnieńskiemu. Art. 16. Zastępca Dyrektora Caritas A.G.: 1. Wspiera Dyrektora Caritas A.G. w realizacji jego zadań. 2. W razie nieobecności Dyrektora zastępuje go we wszystkich sprawach. 3. W razie wakatu na urzędzie Dyrektora, Zastępca Dyrektora pełni jego obowiązki do czasu powołania nowego Dyrektora. 4. Szczegółowy zakres obowiązków i uprawnień Zastępcy Dyrektora określa Dyrektor. RADA KONSULTORÓW CARITAS A. G. Art. 17. Rada Konsultorów Caritas A.G. jest organem doradczym Dyrektora. Art. 18. Rada Konsultorów Caritas A.G. składa się z członków stałych powołanych przez Arcybiskupa Metropolitę Gnieźnieńskiego na wniosek Dyrektora Caritas A.G. na trzyletnią kadencję: Biskupa Pomocniczego Archidiecezji Gnieźnieńskiej wskazanego przez Arcybiskupa Gnieźnieńskiego (zwanego dalej Biskupem Opiekunem ), trzech Kierowników Filii lub Placówek Caritas A.G., dwóch 5

przedstawicieli Zespołów Parafialnych i Kół Caritas A.G., diecezjalnego referenta duszpasterstwa charytatywnego, oraz innych osób, powoływanych okazjonalnie przez Dyrektora Caritas A.G. Art. 19. 1. Na posiedzenie Rady Konsultorów Caritas A.G. Dyrektor może zaprosić biegłych w omawianych na nim sprawach i wysłuchać ich opinii. 2. Radę Konsultorów Caritas A.G. zwołuje Dyrektor, przynajmniej raz na rok, dla opiniowania przedstawionych programów działań i projektów budżetowych. 3. Członkowie Rady Konsultorów Caritas A.G. mają prawo przedstawiania swoich sugestii i projektów przyszłych działań Caritas A.G. 4. Przewodniczącym Rady Konsultorów Caritas A.G. jest Biskup Opiekun. 5. Rada Konsultorów Caritas A.G. wybiera spośród swoich członków Sekretarza, którego zadaniem jest protokołowanie posiedzeń i pomoc Przewodniczącemu w jej pracach. 6. Szczegółowe zasady pracy Rady Konsultorów określa regulamin zatwierdzony przez Biskupa Opiekuna. KOMISJA REWIZYJNA Art. 20. 1. Komisja Rewizyjna Caritas A.G. składa się z trzech osób powołanych przez Arcybiskupa Metropolitę Gnieźnieńskiego na trzyletnią kadencję. 2. Spośród powołanych osób Arcybiskup Metropolita Gnieźnieński wyznacza Przewodniczącego Komisji Rewizyjnej. Art. 21. Członkowie Komisji Rewizyjnej: 1. nie mogą być członkami organu zarządzającego ani pozostawać z nimi w związku małżeńskim, we wspólnym pożyciu, w stosunku pokrewieństwa, powinowactwa lub podległości służbowej, 2. nie mogą być skazani wyrokiem prawomocnym za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe, 3. mogą otrzymywać z tytułu pełnienia funkcji w tym organie zwrot uzasadnionych kosztów lub wynagrodzenie w wysokości nie wyższej niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw ogłoszone przez Prezesa GUS za rok poprzedni. Art. 22. Zadaniem Komisji Rewizyjnej jest: 1. ocena sprawozdania merytorycznego i finansowego z działalności Caritas A.G., 2. przedstawienie oceny wraz z wnioskami z dokonanej kontroli majątku, ksiąg i gospodarki finansowej do aprobaty Arcybiskupa Metropolity Gnieźnieńskiego do końca marca każdego roku, 3. wnioskowanie do Dyrektora o dokonanie nadzwyczajnego audytu zewnętrznego w terminie określonym przez Komisję. Struktura terytorialna Caritas Archidiecezji Gnieźnieńskiej Art. 23. Jednostkami organizacyjnymi Caritas A.G. są: 1. Parafialne Zespoły Caritas A. G., 2. Środowiskowe Koła Caritas A. G., 3. Filie Caritas A. G., 4. Placówki Caritas A. G. 6

Art. 24. 1. Podstawową jednostką organizacyjną Caritas A.G. jest Parafialny Zespół Caritas A.G., zwany dalej Zespołem. Powinien on powstać przy każdej parafii, prowadzonej przez duchowieństwo diecezjalne jak i zakonne. 2. Warunkiem powstania Zespołu jest pisemne zgłoszenie o jego powołaniu przez proboszcza, a Dyrektor Caritas A.G., po przyjęciu zgłoszenia, decyzją ustanawia Zespół. 3. Szczegółowe zasady działania Zespołu określa osobny Statut, zatwierdzony przez Arcybiskupa Gnieźnieńskiego. Art. 25. Jeśli szczegółowe potrzeby charytatywne tego wymagają, mogą powstać środowiskowe Koła Caritas A.G., zwane dalej Kołami (np. szkolne, młodzieży akademickiej itp.). Zrównane z nimi, także nazwą, są ośrodki działalności charytatywnej działające przy domach zakonnych nie związanych bezpośrednio z prowadzeniem parafii. Koło działa przy Zespole (lub Placówce Caritas) i we współpracy z nimi. Powstanie Koła musi być zatwierdzone przez Dyrektora Caritas A.G. Na czele Koła stoi mianowany przez Przewodniczącego Zespołu (lub Kierownika Placówki) i jemu podlegający Przewodniczący Koła, który podejmuje zadania charytatywne społecznie. Mianowanie Przewodniczącego Koła spośród osób należących do instytutów życia konsekrowanego lub stowarzyszeń życia apostolskiego dokonuje się po uprzedniej konsultacji z kompetentnym(ą) przełożonym(ą) kandydata na stanowisko. Art. 26. 1. W przypadku zaistnienia realnej potrzeby zostaje powołany ośrodek koordynacyjny i pośredniczący, zwany dalej Filią Caritas A.G. (w skrócie zwaną Filią). O potrzebie jej powstania decyduje Arcybiskup Metropolita Gnieźnieński. 2. Kierownik Filii Caritas A.G., mianowany przez Arcybiskupa Metropolitę Gnieźnieńskiego, może dobrać sobie współpracowników, którzy z zasady powinni być pracownikami społecznymi. Należy jednak unikać powiększenia stanu personalnego pracowników Filii. 3. Każde ustanowienie nowego etatu w Filii zastrzeżone jest Dyrektorowi Caritas A.G. Art. 27. 1. Dla realizacji pomocy specjalistycznej w ramach Caritas A.G., jak również w ramach Zespołów, działają placówki (art. 3 p. a.). 2. Placówkę do istnienia, na wniosek Dyrektora Caritas A.G. powołuje dekretem Arcybiskup Metropolita Gnieźnieński. 3. Strukturę i działalność placówek Caritas A.G. określają statuty lub regulaminy zatwierdzane przez Dyrektora. 4. Dyrektor Caritas A.G. powołuje i odwołuje Kierownika Placówki; w przypadku osoby duchownej mianuje i odwołuje go Arcybiskup Metropolita Gnieźnieński. Postanowienia końcowe Art. 28. Wszystkie Zespoły Caritas A.G., choć cieszą się samodzielnością w realizacji wskazanych w niniejszym Statucie zadań, to jednak podlegają bezpośrednio Dyrektorowi Caritas A.G. Mają one prawo korzystać z pomocy Caritas A.G.: formacyjnej, szkoleniowej, rzeczowej, a także w ramach możliwości budżetowych finansowej. Art. 29. Wszystkie akty wykonywania władzy Caritas A.G., jak nominacje, odwołania ze stanowisk, zarządzenia itp., muszą być sporządzone i przedstawione zainteresowanym osobom na piśmie, zaopatrzone w datę wystawienia i pieczęć oraz podpisane przez kompetentną władzę. 7

Art. 30. Patronką Caritas A.G. jest Bł. Matka Teresa z Kalkuty, a świętem patronalnym Caritas A.G. jest II Niedziela Wielkanocna czyli Bożego Miłosierdzia. Art. 31. Caritas A.G. używa prawnie zastrzeżonych: nazwy Caritas oraz symbolu przedstawiającego czerwony, równoramienny krzyż, uzupełniony falistymi promieniami wychodzącymi z każdego wewnętrznego kąta między ramionami krzyża oraz napisu Caritas stylizowanego na kształt serca, znajdującego się w centralnej części pola krzyż. Pod krzyżem znajduje się umieszczony centralnie napis CARITAS. Całość obramowana jest konturem z zaokrąglonymi narożnikami. Wszystkie elementy znaku są monochromatyczne. Art. 32. Caritas A.G. używa pieczęci podłużnej i okrągłej. Pieczęć podłużna zawiera: nazwę statutową, siedzibę i jej adres. Pieczęć okrągła zawiera: w środku symbol Caritas, oraz napis w otoku CARITAS ARCHIDIECEZJI GNIEŹNIEŃSKIEJ. Zatwierdzam powyższy Statut Caritas Archidiecezji Gnieźnieńskiej Józef Kowalczyk Arcybiskup Metropolita Gnieźnieński Prymas Polski Gniezno, dnia 10 marca 2011 r. N. 659/2011/P Ks. dr Krzysztof Wętkowski Kanclerz Kurii 8